Rusya'nın Ukrayna'yı Işgali: 2022'den bu yana Doğu Avrupa'da süregelen askerî mücadele

Rusya'nın Ukrayna'yı işgali, 2014 yılında başlayan Rusya-Ukrayna Savaşı dahilinde yaşanan anlaşmazlıklar sonrası 24 Şubat 2022 tarihinde Rusya devlet başkanı Vladimir Putin'in Ukrayna'da özel bir askerî operasyon ilan etmesiyle başladı.

İşgal her iki taraftan on binlerce kişinin ölümüyle sonuçlandı ve Avrupa'nın İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana yaşadığı en büyük mülteci krizine neden oldu. Mayıs ayı sonuna kadar tahminî 8 milyon insan ülke içinde yer değiştirdi ve 3 Ekim 2022 itibarıyla 7,6 milyon Ukraynalı da ülkeyi terk etti. İşgalden sonraki beş hafta içinde Rusya, 1917 Ekim Devrimi'nden bu yana en büyük göçünü verdi. İşgal ayrıca küresel çapta gıda kıtlığına neden oldu.

Rusya'nın Ukrayna'yı işgali
Rusya-Ukrayna Savaşı'nın parçası
Rusya'nın Ukrayna'yı Işgali: Arka plan, İşgale hazırlık, Savaş Alanları
16 Nisan 2024 itibarıyla askerî durum
       Ukrayna tarafından kontrol edilen bölgeler
       Rusya ve Rus yanlısı güçler tarafından işgal edilen bölgeler
       Rus işgalinin püskürtüldüğü bölgeler
Tarih24 Şubat 2022 (2022-02-24) - günümüz
(2 yıl, 1 ay, 3 hafta ve 2 gün)
Bölge
Ukrayna, Rusya'nın Bryansk, Kursk ve Belgorod oblastları, Karadeniz
Durum Devam ediyor. (2022 Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sırasında yapılan askerî harekatlar listesi) · (2022 Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin süreci)
Taraflar

Rusya'nın Ukrayna'yı Işgali: Arka plan, İşgale hazırlık, Savaş Alanları Rusya

Destekleyenler:

Rusya'nın Ukrayna'yı Işgali: Arka plan, İşgale hazırlık, Savaş Alanları Belarus
Rusya'nın Ukrayna'yı Işgali: Arka plan, İşgale hazırlık, Savaş Alanları Ukrayna
Komutanlar ve liderler
Rusya'nın Ukrayna'yı Işgali: Arka plan, İşgale hazırlık, Savaş Alanları Vladimir Putin Rusya'nın Ukrayna'yı Işgali: Arka plan, İşgale hazırlık, Savaş Alanları Volodimir Zelenski
Güçler

Rusya'nın Ukrayna'yı Işgali: Arka plan, İşgale hazırlık, Savaş Alanları Rusya:

İşgal öncesi Ukrayna sınırında:

  • 169.000-190.000 (asker, paramiliter ve 34.000 ayrılıkçı milis dahil)

İşgal öncesi toplam asker sayısı:

  • 900.000 asker
  • 554.000 paramiliter

Eylül 2022'de:

  • +300.000 asker seferber edildi.
  • +50.000 paralı asker (Wagner Grubu dahil)

Şubat 2023'te:

  • +200.000 yeni asker seferber edildi.

Rusya'nın Ukrayna'yı Işgali: Arka plan, İşgale hazırlık, Savaş Alanları Ukrayna:

İşgal öncesi toplam asker sayısı:

Temmuz 2022'de toplam asker sayısı:

  • < 700.000
2022 Rusya'nın Ukrayna'yı işgali savaş düzeni
Kayıplar

Rusya'nın Ukrayna'yı Işgali: Arka plan, İşgale hazırlık, Savaş Alanları Rusya

Rusya'ya göre: (21 Eylül 2022)

  • 5.937 Rus asker öldü.

Ukrayna'ya göre: (11 Mart 2023)

  • 158.000 Rus asker öldü.

Rusya'nın Ukrayna'yı Işgali: Arka plan, İşgale hazırlık, Savaş Alanları Ukrayna

Ukrayna'ya göre: (2 Aralık 2022)

  • 13.000+ Ukraynalı asker öldü.

Rusya'ya göre: (21 Eylül 2022)

  • 61.207 Ukraynalı asker öldü, 49.368 yaralı.

Sivil kayıplar:

  • BM'ye göre (5 Mart 2023): 8.173 ölü, 13.620 yaralı
  • Ukrayna'ya göre (17 Ocak 2023): 16.502 ölü

2014 Ukrayna Devrimi'nin ardından Rusya, Kırım'ı ilhak etti ve Rus destekli paramiliterler, Luhansk ve Donetsk oblastlarından oluşan Güneydoğu Ukrayna'nın Donbas bölgesinin bir bölümünü ele geçirerek bölgesel bir savaşa yol açtılar. Mart 2021'de Rusya, Ukrayna sınırı boyunca sayıları 190.000'e kadar varan asker ve teçhizat ile büyük bir askerî yığınak yapmaya başladı. Yapılan askerî yığınaklara rağmen Ukrayna'yı işgal etme veya saldırma planları işgalden bir gün öncesine kadar çeşitli Rus hükûmet yetkilileri tarafından inkâr edildi. 21 Şubat 2022'de Rusya, Donbas'ta tek taraflı olarak bağımsızlıklarını ilan eden Donetsk Halk Cumhuriyeti ve Luhansk Halk Cumhuriyeti'ni tanıma kararı aldı. Ertesi gün Rusya Federasyon Konseyi, oybirliğiyle askerî güç kullanımına onay verdi ve Rus birlikleri her iki bölgeye de girdi.

İşgal, 24 Şubat 2022 Moskova saatiyle 06.00 civarında Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in "Ukrayna'nın askerden ve Nazizm'den arındırılması" amacıyla "özel bir askerî operasyon" ilan etmesiyle başladı. Putin konuşmasında irredantizmi destekledi, Ukrayna'nın devlet olma hakkına karşı çıktı ve yanlış bir şekilde Ukrayna'nın etnik Rus azınlığa zulmeden neo-Naziler tarafından yönetildiğini iddia etti. Konuşmadan dakikalar sonra füzeler ve roketler başkent Kiev de dahil olmak üzere birçok Ukrayna şehrini hedef aldı ve bu hava saldırılarını karada farklı cephelerden işgaller takip etti. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski sıkıyönetim ve seferberlik ilan etti. Rus saldırıları başlangıçta Belarus'tan Kiev'e doğru kuzey cephesinden, Harkiv'e doğru kuzeydoğu cephesinden, Kırım'dan kuzeye doğru güney cephesinden ve Luhansk ve Donetsk'ten de güneydoğu cephesinden başlatıldı. Rusya'nın Kiev'e doğru ilerleyişi Mart ayında durdu ve Rus birlikleri Nisan ayına kadar kuzey cephesinden geri çekildi. Güney ve güneydoğu cephelerinde Rusya, Mart ayında Herson'u, ardından Mayıs ayında kuşatma sonrasında da Mariupol'u ele geçirdi. 19 Nisan'da Rusya, Donbas bölgesinde yeni bir saldırı başlattı ve Luhansk Oblastı Rus kuvvetleri tarafından 3 Temmuz'a kadar tamamen ele geçirildi. Rus kuvvetleri, cephe hattından uzaktaki hem askerî hem de sivil hedefleri bombalamaya devam etti. Ukrayna kuvvetleri Ağustos ayında güneyde ve Eylül ayında kuzeydoğuda karşı taarruzlar başlattı. Kısa süre sonra Rusya, kısmen işgal altındaki güneydoğu Ukrayna'nın ilhakını duyurdu.

İşgal geniş çapta uluslararası kınama aldı. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, işgali kınayan ve Rus güçlerinin tamamen geri çekilmesini talep eden bir kararı kabul etti. Uluslararası Adalet Divanı Rusya'ya askerî operasyonları askıya almasını emretti ve Avrupa Konseyi Rusya'yı üyelikten çıkardı. Birçok ülke Ukrayna'ya insani yardım sağladı ve Rusya ile Rusya'nın müttefiki Belarus'a yaptırım uyguladı. Başta Rusya ekonomisi olmak üzere dünya ekonomisi bu geniş çaplı yaptırımlardan etkilendi. Dünyanın dört bir yanında işgale karşı protestolar düzenlendi. Rusya'daki protestolar kitlesel tutuklamalarla ve "savaş" ve "işgal" kelimelerinin yasaklanması da dahil olmak üzere arttırılan medya sansürüyle bastırılmaya çalışıldı. İşgale yanıt olarak 1000'den fazla şirket Rusya ve Belarus'tan çekildi. Uluslararası Ceza Mahkemesi, 2022 işgalindeki savaş suçları da dahil olmak üzere 2013'ten bu yana Ukrayna'da insanlığa karşı işlenen suçların araştırılması için soruşturma başlattı.

Arka plan

Rusya'nın Ukrayna'yı Işgali: Arka plan, İşgale hazırlık, Savaş Alanları 
Turuncu Devrim sırasında Bağımsızlık Meydanı'ndaki protestocular. (Kiev, Kasım 2004)

1991'de Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından yenice kurulan Ukrayna ve Rusya devletleri yakın bağlarını korumaya devam etti. Ukrayna, 1994 yılında Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması'nı imzalamayı ve SSCB'den kalan nükleer silahlardan vazgeçmeyi kabul etti. Buna karşılık Rusya, Birleşik Krallık ve Amerika Birleşik Devletleri Budapeşte Memorandumu'nu imzalayarak Ukrayna'nın toprak bütünlüğünü koruma konusunda anlaştılar. 1999'da Rusya, "her bir katılımcı Devletin doğasında bulunan, ittifak anlaşmaları da dahil olmak üzere güvenlik düzenlemelerini, geliştikçe seçme veya değiştirme özgürlüğünü yeniden teyit ettiği" Avrupa Güvenlik Şartı'nın imzacılarından biri oldu. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra bazı eski Doğu Bloku ülkeleri; 1993 Rusya anayasa krizi, Abhazya Savaşı (1992-1993) ve Birinci Çeçen Savaşı (1994-1996) gibi bazı bölgesel güvenlik tehditleri nedeniyle NATO'ya katıldı. Rus liderler Batılı güçlerin NATO'nun doğuya doğru genişlemeyeceğine dair söz verdiğini iddia etse de bu iddianın varlığı hâlâ bir tartışma konusudur.

Rusya'nın Ukrayna'yı Işgali: Arka plan, İşgale hazırlık, Savaş Alanları 
Güneyde ilhak edilmiş Kırım ve doğudaki Donbas bölgesinde tek taraflı bağımsızlıklarını ilan eden ayrılıkçı iki cumhuriyeti gösteren bir Ukrayna haritası.

Yevromaydan protestoları ve Şubat 2014'te Rusya yanlısı Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç'in görevden alınmasıyla sonuçlanan Onur Devrimi'nin ardından Ukrayna'nın doğu ve güney bölgelerinde Rus yanlısı protestolar patlak verdi. Rütbe işaretleri olmayan "Yeşil Adamlar" lakaplı Rus askerleri, Ukrayna'nın Kırım topraklarında stratejik mevzileri ve altyapıyı kontrol altına aldı ve Kırım Parlamentosunu ele geçirdi. Rusya, Kırım'ın Rusya'ya katılmasıyla sonuçlanan tartışmalı bir referandum düzenledi. Mart 2014'te Rusya'nın Kırım'ı ilhakını bir sonraki ay Rusya destekli Donetsk Halk Cumhuriyeti ve Luhansk Halk Cumhuriyeti adlı iki ayrılıkçı devletin kurulmasına yol açan Donbas'taki savaş izledi. Rus birlikleri de savaşa dahil oldu. Eylül 2014 ve Şubat 2015'te savaşın durması amacıyla imzalanan Minsk anlaşmalarına rağmen yapılan ateşkesler defalarca başarısız oldu.

Rusya'nın rolü konusunda bir anlaşmazlık ortaya çıktı: Normandiya Dörtlüsü üyeleri Fransa, Almanya ve Ukrayna Minsk'i Rusya ile Ukrayna arasında bir anlaşma olarak görürken Rusya, Ukrayna'nın iki ayrılıkçı cumhuriyetle doğrudan müzakere etmesi gerektiğinde ısrar etti. 2021'de Putin, Zelenski'nin üst düzey görüşmeler yapma tekliflerini reddetti ve daha sonra Rus hükûmeti eski devlet başkanı Dmitri Medvedev'in Ukrayna ABD'nin "vasalı" olarak kalmaya devam ederken onlarla ile anlaşmanın anlamsız olduğunu savunan bir makalesini onayladı. Kırım'ın ilhakı, tanınmayan Novorossiya da dahil olmak üzere daha fazla Ukrayna toprağını ilhak etmeyi amaçlayan yeni bir Rus milliyetçiliği dalgasına yol açtı. Analist Vladimir Socor, Putin'in Kırım'ın ilhakından sonra yaptığı 2014 tarihli konuşmasının fiili bir "Büyük Rusya irredantizminin manifestosu" olduğunu savundu. Temmuz 2021'de Putin, "Ruslar ve Ukraynalıların Tarihsel Birliği Üzerine" başlıklı bir makale yayımlayarak Rusların ve Ukraynalıların "tek halk" olduğunu söyledi. Amerikalı tarihçi Timothy D. Snyder, Putin'in fikirlerini emperyalizm olarak nitelendirdi. İngiliz gazeteci Edward Lucas de bunu tarihsel revizyonizm olarak tanımladı. Diğer araştırmacılar ise Rus liderin modern Ukrayna ve Ukrayna'nın tarihi hakkında çarpık bir görüşe sahip olduğuna dikkat çekti.

İşgale hazırlık

Çatışma, başlangıçta Mart-Nisan 2021 ve ardından Ekim 2021'den Şubat 2022'ye kadar büyük bir askeri yapı ile başladı. İkinci askeri yığınak sırasında Rusya, ABD ve NATO'ya taleplerde bulunarak, Ukrayna'nın NATO'ya katılmayacağına dair yasal olarak bağlayıcı bir söz ve bir azalma da dahil olmak üzere "güvenlik garantileri" olarak adlandırdığı talepleri içeren iki anlaşma taslağı geliştirdi. Doğu Avrupa'da konuşlanmış NATO birliklerinde ve askeri teçhizatta ve NATO'nun "saldırgan bir çizgi" izlemeye devam etmesi halinde belirsiz bir askeri tepki verme tehdidinde bulundu.

Rus suçlamaları ve talepleri

9 Aralık 2021'de Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Rusya dışındaki Rusça konuşanlara yönelik ayrımcılıktan söz ederek şunları söyledi: "Rusfobisinin soykırıma doğru atılan ilk adım olduğunu söylemeliyim. Donbas'ta neler olduğunu sizler ve ben biliyoruz. Kesinlikle soykırıma çok benziyor." Rusya ayrıca Ukrayna dili yasasını da kınadı. 15 Şubat 2022'de Putin basına şunları söyledi: "Donbas'ta olup bitenler tam anlamıyla bir soykırımdır." Haber kaynakları, Putin'in anadili Rusça olan kişilere karşı soykırım suçlamasına rağmen, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'nin kendisinin anadili Rusça olduğunu belirtti.

Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği, AGİT Ukrayna Özel İzleme Misyonu ve Avrupa Konseyi de dahil olmak üzere tüm uluslararası kuruluşlar, Rusya'nın iddialarını destekleyen hiçbir kanıt bulamadı. Soykırım iddiaları Avrupa Komisyonu tarafından Rus dezenformasyonu olduğu gerekçesiyle reddedildi.

ABD'nin Ukrayna büyükelçiliği Rusya'nın soykırım iddiasını "anlaşılması gereken bir yalan" olarak nitelendirirken ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price Moskova'nın bu tür iddiaları Ukrayna'yı istila etmek için bir bahane olarak öne sürdüğünü söyledi. 18 Şubat'ta Rusya'nın ABD Büyükelçisi Anatoli Antonov, Rusya'nın Donbas'taki soykırımı gerçeğinden şüphe duyan Amerikalı yetkililer hakkındaki bir soruya Büyükelçiliğin Facebook sayfasında bir açıklama yayınlayarak yanıt verdi: "Amerikalılar sadece görmezden gelmeyi tercih etmiyorlar. Rusların Ukrayna'da zorla asimilasyon girişimlerine karşı değil, aynı zamanda onları siyasi ve askeri destekle de şiddetle tasvip ediyor."

İddia edilen çatışmalar (17-21 Şubat)

Donbas'taki çatışmalar 17 Şubat 2022'de önemli ölçüde arttı. 2022'nin ilk altı haftasında günlük saldırı sayısı iki ila beş arasında değişirken Ukrayna ordusu 17 Şubat'ta 60 saldırı bildirdi. Rus devlet medyası da aynı gün ayrılıkçı mevzilere 20'den fazla topçu saldırısı yapıldığını bildirdi. Örneğin, Ukrayna hükûmeti Rus ayrılıkçıları Stanytsia Luhanska'daki bir anaokulunu topçu kullanarak bombalamak ve üç sivili yaralamakla suçladı. Lugansk Halk Cumhuriyeti, kuvvetlerinin Ukrayna hükûmeti tarafından havan topları, bombaatarlar ve makineli tüfek ateşiyle saldırıya uğradığını söyledi.

Ertesi gün, Donetsk Halk Cumhuriyeti ve Lugansk Halk Cumhuriyeti, tam tahliyelerin tamamlanmasının aylar alacağı belirtilmiş olmasına rağmen, sivillerin kendi başkentlerinden zorunlu tahliyesini emretti. Ukrayna medyası, Ukrayna ordusunu kışkırtma girişimleri olarak Donbas'taki Rus liderliğindeki militanların topçu atışlarında keskin bir artış olduğunu bildirdi.

Savaş Alanları

Komuta

Rusya'nın Ukrayna'yı Işgali: Arka plan, İşgale hazırlık, Savaş Alanları 
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Rusya'nın Kiev Muharebesi'ndeki yenilgisinin ardından Nisan 2022'de Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu ile bir araya geldi.
Rusya'nın Ukrayna'yı Işgali: Arka plan, İşgale hazırlık, Savaş Alanları 
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodymyr Zelenskyy Aralık 2022'de Bakhmut şehrini savunan Ukraynalı askerlerle birlikte

Başkomutanlar ilgili hükümetlerin devlet başkanlarıdır: Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelenskyy. Putin'in operasyonel kararlara müdahale ettiği, üst düzey komutanları atlayarak doğrudan tugay komutanlarına emir verdiği bildiriliyor.

ABD'li general Mark Milley, Ukrayna'nın savaştaki en üst düzey askeri komutanı Ukrayna Silahlı Kuvvetleri Başkomutanı General Valeriy Zalujni'nin "ülkesinin ihtiyaç duyduğu askeri akıl olarak ortaya çıktığını" söyledi. Onun liderliği Ukrayna silahlı kuvvetlerinin Ruslara karşı savaş alanında inisiyatif alarak hızlı bir şekilde uyum sağlamasını mümkün kıldı." Rusya işgale genel bir komutan olmadan başladı. Dört askeri bölgenin komutanlarının her biri kendi saldırılarından sorumluydu.

İlk gerilemelerin ardından, Rusya Güney Askeri Bölge Komutanı Aleksandr Dvornikov, 8 Nisan 2022'de genel komutaya getirildi, hâlâ kendi harekatından sorumluyken Rus kuvvetleri Dvornikov komutası altında komutanın merkezileştirilmesinden yararlandı, ancak Moskova'da beklentileri karşılamada devam eden başarısızlıklar, genel komutada birçok değişikliğe yol açtı:

  • Doğu Askeri Bölgesi Komutanı Gennady Zidko (Doğu Askeri Bölgesi, 26 Mayıs - 8 Ekim 2022)
  • Güney kuvvetleri grup komutanı Sergey Surovikin  Ekim 2022 - 11 Ocak 2023)
  • Rus Silahlı Kuvvetleri Başkomutanı Valeri Gerasimov (11 Ocak 2023'ten itibaren)

Rusya, 12 generaller de dahil olmak üzere, subayları arasında oldukça fazla sayıda kayıp verdi.

Füze saldırıları

Rusya'nın Ukrayna'yı Işgali: Arka plan, İşgale hazırlık, Savaş Alanları 
Kiev'de bir sokak Rusya'nın Ukrayna altyapısına yönelik saldırıları (2022-günümüz)

Hava savaşı işgalin ilk gününde başladı. Hem doğu hem de batı Ukrayna'da düzinelerce füze saldırısı kaydedildi, Lviv'in batısına kadar ulaştı.

Eylül ayına kadar Ukrayna hava kuvvetleri yaklaşık 55 Rus savaş uçağını düşürmüştü. Ekim ayı ortasında Rus güçleri enerji tesislerini devre dışı bırakmayı amaçlayan Ukrayna altyapısına yönelik füze saldırıları başlattı. Kasım ayı sonlarında, saldırılarda yüzlerce sivil ölmüş veya yaralanmıştı, ve rolling blackoutlar milyonları elektriksiz bırakmıştı.

Ukraynalı müfettişler, bazıları Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu'nun da dahil olduğu 600'den fazla şüpheli savaş suçu tespit etti.

Aralık ayında, Ukrayna'dan fırlatılan insansız hava araçlarının Batı Rusya'daki Dyagilevo ve Engels hava üslerine birkaç saldırı düzenlediği, 10 kişinin öldüğü ve iki Tu-95 uçağına ağır hasar verdiği iddia edildi.

Kırım saldırıları

Rusya'nın Ukrayna'yı Işgali: Arka plan, İşgale hazırlık, Savaş Alanları 
Ukrayna'nın 2014 (Kırım Özerk Cumhuriyeti ve Sivastopol) ve 2022'den (diğerleri) bu yana Rusya tarafından ilhak edilen bölgeleri. 2022 ilhakı Kırım ile Rusya arasında stratejik bir kara köprüsü oluşturmuştur

.31 Temmuz 2022'de, Sivastopol'daki Rus Karadeniz Filosu karargahında birkaç kişinin yaralandığı bildirilen bir drone saldırısının ardından Rus Donanma Günü anma törenleri iptal edildi. 9 Ağustos 2022'de büyük patlamalar Kırım'ın batısındaki Saky Hava Üssü'nde rapor edildi. Uydu görüntüleri en az sekiz uçağın hasar gördüğünü veya imha edildiğini gösterdi. İlk spekülasyonlar patlamaları uzun menzilli füzelere, özel kuvvetlerin sabotajına veya bir kazaya bağladı; Ukraynalı general Valerii Zaluzhnyi 7 Eylül'de sorumluluğu üstlendi.

Üs, turistler arasında popüler bir yer olan Novofedorivka yakınlarındadır. Patlamaların ardından Kırım Köprüsü'nde trafik tıkandı ve bölgeyi terk etmeye çalışan siviller kuyruklar oluşturdu. Bir hafta sonra Rusya, Kırım'ın kuzeydoğusundaki Dzhankoi yakınlarında bir silah deposunda meydana gelen ve bir demiryolu hattı ile elektrik santraline de zarar veren patlamalar ve yangın için "sabotajı" suçladı. Rus bölge başkanı Sergei Aksyonov bölgeden 2,000 kişinin tahliye edildiğini söyledi. 18 Ağustos'ta Sivastopol'un kuzeyindeki Belbek Hava Üssü'nde patlamalar olduğu bildirildi. 8 Ekim 2022 sabahı, işgal altındaki Kırım'ı Rusya'ya bağlayan Kerç Köprüsü, bir patlama nedeniyle kısmen çöktü. 17 Temmuz 2023'te köprüde başka bir büyük patlama oldu.

Ukrayna'nın sivil altyapısına yönelik Rus saldırıları

Rusya, Ukrayna'nın elektrik ve su sistemlerine dalga dalga saldırılar düzenledi.

Rusya, Ukrayna'nın elektrik ve su sistemlerine dalga dalga saldırılar düzenledi. 16 Ekim 2022 tarihinde The Washington Post İran'ın Rusya'ya hem insansız hava aracı hem de füze tedarik etmeyi planladığını bildirdi. 18 Ekim'de ABD Dışişleri Bakanlığı İran'ı Rusya'ya Shahed 131 ve Shahed 136 insansız hava araçları satarak Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 2231 sayılı kararını ihlal etmekle suçladı, Fransa ve Birleşik Krallık tarafından yapılan benzer değerlendirmelere katılmaktadır. İran, Ukrayna savaşı için Rusya'ya silah gönderdiğini reddetti. 22 Ekim'de Fransa, İngiltere ve Almanya resmen BM soruşturması çağrısında bulundu. 1 Kasım'da CNN, İran'ın Ukrayna'da kullanmak üzere Rusya'ya balistik füzeler ve diğer silahları göndermeye hazırlandığını bildirdi. 21 Kasım'da CNN, İran'ın Rusya'da İran tasarımı insansız hava araçları üretilmesine yardım etmeye başladığına dair bir istihbarat değerlendirmesini aktardı.

29 Aralık tarihli bir New York Times haberinde ABD'nin "İran'ın insansız hava aracı üretme kabiliyetini engellemek, Rusların insansız "kamikaze" uçaklarını fırlatmasını zorlaştırmak ve - her şey başarısız olursa - Ukraynalılara onları gökyüzünden vurmak için gerekli savunmayı sağlamak" için çalıştığı belirtiliyordu. --> 15 Kasım 2022'de Rusya, Ukrayna elektrik şebekesine 85 füze fırlatarak Kiev ve komşu bölgelerde büyük elektrik kesintilerine neden oldu. 31 Aralık'ta Putin, Kiev'e füzeler ve insansız hava araçları yağarken yaptığı yeni yıl konuşmasında Ukrayna'ya karşı savaşı "atalarımız ve torunlarımız için kutsal bir görev" olarak nitelendirdi.

10 Mart 2023 tarihinde "The New York Times" Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik büyük bir füze saldırısında yeni hipersonik füzeler kullandığını bildirdi. Bu tür füzeler, daha önce Rusya'nın konvansiyonel, hipersonik olmayan füze sistemlerine karşı yararlı olduğu kanıtlanmış olan geleneksel Ukrayna füze savunma sistemlerinden kaçmakta daha etkilidir.

Deniz ablukası ve çatışmalar

Rusya'nın Ukrayna'yı Işgali: Arka plan, İşgale hazırlık, Savaş Alanları 
"Rus savaş gemisi, git kendini becer!" ibaresi ile ilgili hatıra pulu
Rusya'nın Ukrayna'yı Işgali: Arka plan, İşgale hazırlık, Savaş Alanları 
Rusya'nın Karadeniz'deki amiral gemisi Moskva, 14 Nisan 2022'de Ukrayna'ya ait iki Neptune gemisavar füzesi tarafından vurularak batırıldı

Ukrayna, sadece Türklerin elinde bulunan İstanbul Boğazı ve Çanakkale Boğazı üzerinden okyanus erişimi olan Karadeniz'de yer almaktadır. 28 Şubat'ta Türkiye 1936 Montrö Sözleşmesi'ne başvurarak boğazları Karadeniz'deki ana üslerine kayıtlı olmayan ve geldikleri limanlara geri dönen Rus savaş gemilerine kapattı. Özellikle dört Rus donanma gemisinin Türk Boğazları'ndan geçişine izin vermedi.

İşgal ve direniş

Rusya'nın Ukrayna'yı Işgali: Arka plan, İşgale hazırlık, Savaş Alanları 
İşgalin animasyonlu haritası

Moskova saatiyle 04.00'te Putin, Ukrayna'ya askerî operasyon başlatma kararı aldığını duyurdu. Putin konuşmasında Ukrayna topraklarını istila etme gibi bir amaçlarının olmadığını ve orada yaşayan halkın kendi kaderini tayin hakkını desteklediğini söyledi. Putin, "harekâtın" amacının "sekiz yıldır Kiev rejimi tarafından işlenen aşağılama ve soykırımla karşı karşıya kalan" ağırlıklı olarak Rusça konuşulan Donbas bölgesindeki "halkı korumak" olduğunu söyledi. Putin ayrıca Rusya'nın Ukrayna'nın "askerden arındırılması ve neo-nazi yaklaşımlarından vazgeçilmesi" taleplerini de belirtti. Putin'in açıklamalarından birkaç dakika sonra Kiev, Harkiv, Kramatorsk, Mariupol, Mikolayiv, Odessa ve Donbas'ta patlamalar olduğu bildirildi.

Saldırının hemen ardından Zelenski Ukrayna'da sıkıyönetim ilan etti. Aynı gün 18-60 yaş arası erkeklerin ülkeyi terk etmesi yasaklanarak seferberlik ilan edildi. Askerî araçlar, Ukrayna'nın yerel saatiyle 05.00 civarında Kırım sınırından Ukrayna'ya giriş yaparken, saat 06.48 civarında Ukrayna'nın Belarus ve Rusya sınırı üzerindeki Senkivka sınır kapısından Ukrayna'ya girdi.

Kuzey cephesi

Rusya'nın Ukrayna'yı Işgali: Arka plan, İşgale hazırlık, Savaş Alanları 
5 Mart 2022 itibarıyla Kiev etrafındaki askerî durum

Başkent Kiev'i düşürmek için Belarus'tan güneye doğru inilerek, Dnipro Nehri'nin batı kıyısı boyunca, Kiev'i batıdan kuşatma girişimi başlatıldı. Girişim batıdan Çernihiv, doğudan Sumı olmak üzere iki ayrı saldırı ekseni tarafından desteklendi. Doğu saldırı ekseni Kiev'i kuzeydoğu ve doğudan kuşatmayı amaçlıyordu.

Çernobil Muharebesi sonrası Rus güçleri Çernobil ve Pripyat hayalet kasabalarını ele geçirdi. Rus birliklerin ilerleyişi Ukrayna birliklerinin güçlü direnişi tarafından engellendi. Ukraynalı yetkililer, Rus birliklerinin bölgeyi istila etmesinin ardından Çernobil Nükleer Santrali'nde kontrol seviyelerini aşan radyasyonda kritik olmayan bir artış tespit edildiğini bildirerek, bunun ağır askerî araçların havaya radyoaktif toz salması nedeniyle olduğunu söyledi. Rusya, santrali "milliyetçi ve terörist gruplardan koruduğunu" ve personelin sahadaki radyasyon seviyelerini izlediğini belirtti. Çernobil'in ardından, Rus birliklerinin ilerleyişi Kiev'in kuzeyinde gerçekleşen İvankiv Muharebesi ile devam etti. Rus Hava Kuvvetleri, savaşın ilk günlerinde ilk olarak Antonov Havalimanı'nı, ardından 26 Şubat'ta Vasilkiv Muharebesi ile Kiev'in güneyinde yer alan Vasilkiv Hava Üssü'nü ele geçirmeye çalıştı.

Savaşın ilk günleri Rusya'nın Kiev'i hızlı bir şekilde ele geçirme girişimi ile geçti. Spetsnaz, hava operasyonları ve kuzeyden hızlı bir ilerleme ile şehre sızsa da başarısız oldu.

Mart ayı başlarında, Dnipro'nun batı yakasındaki Rus birliklerinin ilerleyişi sınırlıydı ve Rus birlikleri zaman zaman Ukrayna savunması karşısında geri çekilmek zorunda kaldı. 64 kilometre uzunluğundaki büyük bir Rus konvoyunun Kiev'e doğru "çok az fark edilebilir ilerleme" kaydettiği bildirildi. Şehir kuşatılırken Çernihiv ekseni boyunca ilerlemeler büyük ölçüde durmuştu. Doğu cephesinde Sumı ekseni boyunca en fazla ilerlemeyi Rusya yapmıştı: Sumı Muharebesi devam ederken Konotop düştü. Sumı'dan karayolları boyunca düz bir arazi üzerinde ilerleyen Rus kuvvetleri, Kiev'in doğudaki banliyösü Brovarı'ya ulaşmıştı.

Kuzeydoğu cephesi

Doğu cephesi

Rusya'nın Ukrayna'yı Işgali: Arka plan, İşgale hazırlık, Savaş Alanları 
Harkov'un eteklerinde Rus bombardımanı, 1 Mart 2022

Kuzeydoğuda Rus birlikleri, Rusya sınırına 35 kilometreden daha az mesafede bulunan Harkov ve Sumı'yı ele geçirmeye çalıştı. Ukrayna ordusu 25 Şubat'ta Rus birliklerine karşı Konotop Muharebesi'ndeki mağlubiyetini duyurdu. Harkov Muharebesi sırasında Rus tankları güçlü bir savunmayla karşılaştı. 28 Şubat'ta şehir, birçok sivilin öldüğü çeşitli füze saldırılarının hedefi oldu. Ukraynalı bir cumhurbaşkanlığı danışmanı, savaşı "21. yüzyılın Stalingrad'ı" olarak tanımladı. Sumı Muharebesi'nde, başlangıçtaki küçük direnişe rağmen, Ukraynalı askerler ve milisler şehir içindeki Rus güçleriyle çarpışmaya başladı ve çatışmalar ağır bir şehir savaşına dönüştü.

25 Şubat sabahı, Rusya Silahlı Kuvvetleri, doğudaki Donetsk Halk Cumhuriyeti topraklarından Mariupol'a doğru ilerledi ve Pavlopil köyü yakınlarında Ukrayna kuvvetleriyle çatıştı. Rusya Donanması'nın 25 Şubat akşamı Mariupol'un 70 kilometre batısındaki Azak Denizi kıyı şeridine amfibi bir saldırı başlattığı bildirildi. Bir ABD savunma yetkilisi, Rusların potansiyel olarak bu kıyı şeridine binlerce Rusya Deniz Piyadesi konuşlandırdığını bildirdi. 1 Mart'ta Donetsk Halk Cumhuriyeti başkanı Denis Puşilin, Donetsk Halk Cumhuriyeti kuvvetlerinin yakındaki Volnovaha şehrini neredeyse tamamen kuşattığını ve yakında Mariupol'a da aynısını yapacaklarını duyurdu.

Güney cephesi

24 Şubat'ta Rus birlikleri, 2014'ten beri bağlantısı kesilen Kuzey Kırım Kanalı'nın kontrolünü ele geçirerek, kanalın yarımadaya su temin etmesine izin verdi. Saldırı aynı zamanda doğudaki Mariupol'a doğru ilerledi ve şehir kuşatılarak cephe, Donbas'taki ayrılıkçı bölgelerle birleştirdi. 1 Mart'ta Rus kuvvetleri Melitopol ve diğer şehirlere yönelik saldırılarını yeniden gerçekleştirmek amacıyla Melitopol Muharebesi'ni başlattı. Melitopol belediye başkanı İvan Fedorov daha sonra Rusların şehri işgal ettiğini duyurdu. 2 Mart'ta Rus birlikleri Herson Muharabesi'nde Ukrayna birliklerini mağlup etti. Rusya birlikleri daha sonra Herson ve Odessa arasında bulunan Mikolayiv'e doğru ilerledi. 4 Mart'ta Ukrayna güçleri şehre yapılan bir saldırıyı püskürttü ve Kulbakino Hava Üssü'nü geri aldı.

26 Şubat'ta Rusya'nın 22. Kolordusu Zaporijya Nükleer Santrali'ne doğru yaklaşırken diğer Rus kuvvetleri Kırım'dan kuzeye ilerledi. 3 Mart'ta nükleer santralin kontrolünü ele geçirmek amacıyla Enerhodar kuşatmasına başladılar. Silahlı çatışma sırasında bir yangın çıktı. Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu, temel ekipmanların zarar görmediğini belirtti. 4 Mart'ta Zaporijya Nükleer Santrali Rus kuvvetleri tarafından ele geçirildi. Bölgede yangınlar bildirilse de radyasyon sızıntısı yoktu.

Hava ve denizdeki çatışmalar

24 Şubat'ta, Ukrayna Devlet Sınır Muhafız Servisi yerel saatle 18.00 sularında Rusya Donanması gemileri tarafından Yılan Adası'na bir saldırının başladığını duyurdu. Moskva kruvazörü ve devriye botu Vasili Bıkov, güverte silahlarıyla ateş açtı. Rus kruvazörü kendisini bir "Rus savaş gemisi" olarak tanımlayıp Yılan Adası’ndaki Ukraynalı muhafızlara teslim olma çağrısı yaptığında aldıkları yanıt "Rus savaş gemisi, siktir git!" oldu. Bombardımandan sonra, Rus askerlerinden oluşan bir müfreze karaya çıktı ve Yılan Adası'nın kontrolünü ele geçirdi.

Bazı Ukraynalı yetkililere göre, Ukrayna askerî güçleri 25 Şubat'ta Millerovo hava üssüne OTR-21 Toçka füzeleriyle saldırarak Rusya Hava Kuvvetleri'ne ait uçakları imha etti ve hava üssünü ateşe verdi.

27 Şubat'ta Jıtomır Havalimanı saldırısında, Rusya'nın Belarus'ta bulunan 9K720 İskender füze sistemlerini sivil Jıtomır Havalimanı'na saldırmak için kullandığı bildirildi.

4 Mart'ta Ukrayna Savunma Bakanı, Ukrayna Donanması'na ait Hetman Sagaydaçnı amiral gemisinin Rus kuvvetleri tarafından ele geçirilmesini önlemek için Mikolayiv'de batırıldığını doğruladı. Önceki gün, Hetman Sagaydaçnı'nın limanda kısmen battığını gösteren bir fotoğraf ortaya çıkmıştı.

Halk direnişi

Ukrayna ordusu çeşitli cephelerde Rus ordusunun saldırılarını durdurmaya çalışırken, Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'nin "İstilacılara karşı koyun." çağrısı üzerine vatandaşlar, Rus askerlerin şehir ve kasabalara girişini sivil yöntemlerle önlemeye çalışmaya başlamışlardır.

Rus ordusunun saldırılarına barikat oluşturarak siviller direniş göstermektedir.

Ukrayna'da halk, Rus ordusunun şehir ve kasabalara girmesini önlemek için direniyor. Şehrin girişine toplanan ve barikatlar kuran Enerhodar halkı birkaç gün Rus askerlerin şehre girmemesi için mücadele etmiştir.

Ukrayna'nın Ternopil kentinde görülen Rus zırhlı araçlarını Ukrayna halkı "Eve dönün!" sloganlarıyla karşılamıştır.

Sosyal medyadan ve Ukrayna kamu kurumlarından, ülkenin farklı bölgelerinde sivillerin Rus ordusuna karşı silahsız direniş gösterdiği yönünde çok sayıda video paylaşılmaktadır.

Zaporijya bölgesinin Dniprorudne kentinin girişinde çekildiği belirtilen görüntülerde, halkın yolu kapattığı, şehre doğru hareket eden Rus tanklarının vatandaşların tepkisi üzerine geri gittiği görülmektedir.

Berdyansk kentinde çekilen görüntülerde ise halkın, şehir merkezine giren Rus askerlerinin etrafını sararak onlardan Ukrayna'yı terk etmelerini talep ettiği, ellerinde bayraklarla slogan attıkları kareler yer almaktadır.

En büyük direnişlerden biri de Zaporijya bölgesinin kuzeybatı kesimindeki Enerhodar şehrinde sergilenmiştir. Şehrin girişindeki toplanarak yola toplanarak, barikatlar kuran Enerhodar halkı birkaç gün Rus askerlerin şehre girmemesi için mücadele etmiştir.

Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmytro Kuleba, Twitter hesabından Enerhodar'da halkın Ruslara karşı direnmesine dair bir fotoğraf paylaşmakla beraber bir açıklama yapmıştır. "Bu, Ukrayna için gerçek bir 'Halk Savaşı'dır. Putin'in kazanma şansı yok. Dün çekilen bu fotoğrafta siviller Enerhodar'da Rus istilacılarını engelliyor. Bu, aynı şekildeki yüzlerce fotoğraf ve videodan sadece biri. Ukrayna'nın kendisini savunmasına yardımcı olacak ortaklara ihtiyacımız var. Özellikle havada. Şimdi gökyüzünü kapatın."

Yabancı asker katılımı

Yabancı gönüllüler

Kayıplar ve insanî etki

Kayıplar

Savaş esirleri

Mülteciler

Yasal etkiler

Yasallık

Ukrayna'nın işgali, Birleşmiş Milletler Antlaşması'nı ihlal etti, uluslararası ceza hukukuna göre bir saldırganlık suçu oluşturdu ve evrensel yargı yetkisi altında kovuşturma olasılığını artırdı. İstila, Roma Statüsü'nü ihlal etti. Roma Statüsü "bir devletin silahlı kuvvetleri tarafından başka bir devletin topraklarının işgali, topraklarına saldırı veya bu tür bir istila veya saldırıdan kaynaklanan, ne kadar geçici olursa olsun herhangi bir askeri işgal veya başka bir devletin topraklarının veya bir kısmının güç kullanılarak herhangi bir ilhakı"nı yasaklar. Ukrayna, Roma Statüsü'nü onaylamadı ve Rusya 2016'da imzasını geri çekti.

İnsan hakları ihlalleri

Ukrayna Uluslararası Bağımsız Soruşturma Komisyonu

4 Mart 2022'de Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi, 13 çekimser oya karşılık 32-2 oyla, istila bağlamında uluslararası insancıl hukuk kapsamında insan hakları ihlallerini soruşturmakla görevli üç insan hakları uzmanından oluşan bağımsız bir uluslararası komite olan Ukrayna Uluslararası Soruşturma Komisyonunu oluşturmak için oy kullandı.

Savaş suçları

Rusya makamlarına ve kuvvetlerine atfedilen savaş suçları

Dosya:Russian shelling of Kharkiv, 28 February 2022.webm
Harkiv, 28 Şubat
Rus kuvvetleri tarafından vurulan bir apartman, 26 Şubat Kiev

Ukrayna'nın Rusya tarafından işgali, Birleşmiş Milletler Sözleşmesini ihlal eder ve uluslararası ceza hukukuna göre bir saldırı suçu oluşturur.

25 Şubat'ta Uluslararası Af Örgütü, Rusya'nın uluslararası insancıl hukuku ihlal ettiğine dair reddedilemez kanıtlar bulduğunu ve saldırılarından bazılarının savaş suçu teşkil edebileceğini söyledi; ayrıca Rusya'nın yalnızca hassas güdümlü silahlar kullandığı iddialarının doğru olmadığını söyledi. Uluslararası Af Örgütü ile İnsan Hakları İzleme Örgütü, Rus kuvvetlerinin sivil bölgelere ayrım gözetmeksizin saldırılar düzenlediğini ve hastanelere yönelik saldırılar düzenlediğini, bunların arasında Rus kuvvetlerin Vuhledar'daki bir hastaneye misket bombası savaş başlığına sahip 9M79 Toçka balistik füzesi ateşleyerek dört sivili öldürdüğünü ve altısı sağlık personeli olmak üzere on kişiyi de yaraladığını açıkladı.

Sumı valisi Dmytro Zhyvytskyi, 26 Şubat'ta Ohtırka şehrine yapılan Rus saldırısında yedi yaşında bir kız da dahil olmak üzere en az altı Ukraynalının öldüğünü, bir anaokulu ve yetimhanenin vurulduğunu söyledi. Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmytro Kuleba, olayı soruşturması için Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne çağrıda bulundu.

Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Yardımcısı Mihail Podolyak sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada Kiev Bölgesi Buça şehrinde elleri bağlı şekilde yatan birçok sivil cesedine rastlandığını bildirerek Rusya'nın Ukrayna ulusunu yok etmeyi amaçladığını ifade etti.

Ukrayna makamlarına ve kuvvetlerine atfedilen savaş suçları

Yasal işlemler

Uluslararası Ceza Mahkemesi

Uluslararası Adalet Divanı

Diğer yasal işlemler

Barış çabaları

İlk tur görüşmeleri

Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sürerken iki ülkenin müzakere heyeti ilk kez 28 Şubat 2022'de Belarus'un Gomel şehrinde bir araya geldi. Görüşmeler yaklaşık 6 saat sürdü ve taraflar, hükûmetlerine danışma amacıyla ülkelerine döndü. Ayrıca müzakerelerin 2.turu için anlaşmaya vardı. Ukrayna müzakere heyeti üyesi ve Devlet Başkanlığı Ofisi yardımcısı Mihail Podolyak, Rusya'nın hâlâ çok ön yargılı olduğunu söyledi. Buna ek olarak ofisten yapılan açıklamada Kiev heyetinin, Kırım ve Donbas da dâhil olmak üzere Ukrayna'daki tüm Rus birliklerinin geri çekilmesini talep ettiği belirtildi.

İkinci tur görüşmeleri

İkinci tur görüşmeleri 3 Mart 2022'de Belarus'un Brest şehrinde gerçekleşti. Taraflar, sivillerin tahliyesi için insani koridor oluşturulması konusunda ve tahliyelerin yapılacağı bölgelerde geçici ateşkesin sağlanması konusunda anlaştı. Görüşme sonrası açıklama yapan Ukraynalı müzakere heyeti üyesi, ''Umduğumuz sonuçları alamadık, Rusya ile üçüncü tur müzakereleri gerçekleştirmek için mutabık kaldık. İki taraf da sivillerin tahliyesi için koridor açılması konusunda uzlaştı. Anlaşma, tahliyeler sırasında olası bir geçici ateşkesi içeriyor'', dedi. Mihail Podolyak ise henüz Ukrayna'nın ihtiyacı olan sonuçların mevcut olmadığını ifade etti. Ayrıca taraflar 3.tur görüşmeleri için anlaştı.

Üçüncü tur görüşmeleri

Ukrayna ve Rusya heyetleri arasındaki 3.tur görüşmeleri 7 Mart 2022'de Brest şehrinde gerçekleşti. Yaklaşık 4 saat süren görüşmenin ardından, net bir sonuç çıkmadığı ve görüşmelerin devam edeceği bildirildi. Mihail Podolyak görüşme sonrası yaptığı açıklamada, ''Müzakerelerde durumu belirgin bir şekilde iyiye götürecek sonuca ulaşamadık. İnsani koridorlar konusunda az da olsa bir ilerleme sağladık. Ateşkes ve güvenlik garantilerinin yanı sıra düzenlemelerin temel siyasi ayağı üzerinde istişareler devam etti'' dedi.

Rusya heyetine başkanlık eden Rusya Devlet Başkan Yardımcısı Vladimir Medinskiy ise, “Müzakerelerde beklediğimiz sonuç çıkmadı. Ancak bir dahaki sefere daha önemli adımlar atabileceğimize inanıyoruz. Müzakereler devam edecek'' ifadelerini kullandı ve koridorların tekrar açılacağını açıkladı.

Dördüncü tur görüşmeleri

14 Mart 2022'de yapılan 4.tur görüşmeleri video konferans yoluyla gerçekleşti ancak teknik arıza sebebiyle 15 Mart 2022'de görüşmelerin devam edeceği açıklandı. Mihail Podolyak konuyla ilgili yaptığı açıklamada, 4. tur müzakerelerinin "zor" olduğunu belirterek "Müzakereler; barış, ateşkes, askerî birliklerin çekilmesi ve güvenlik garantileri için yapılıyor" dedi.

Beşinci tur görüşmeleri

5.tur görüşmeleri 15 Mart 2022'de yine çevrim içi ortamda gerçekleşti. Görüşme sonrası açıklama yapan Mihail Podolyak, ”Yarın devam edeceğiz. Müzakereler zorlu geçiyor. Prensiplerimizin çakıştığı noktalar var ancak anlaşma olasılığı görüyoruz. Başlıca konular bölgedeki düzen, ateşkes ve ordunun geri çekilmesi” dedi.

27 Mart 2022'de Ukrayna tarafından yapılan açıklamada görüşmelerin 28-30 Mart tarihleri arasında Türkiye'de yapılacağı açıklandı.

.

Sonuçlar ve yaptırımlar

Yaptırımlar

Rusya'nın Ukrayna'yı işgali birçok ülkede büyük tepkiyle karşılandı, buna karşılık Batılı ülkeler Rusya'ya ağır yaptırımlar uygulamaya başlayacaklarını duyurdu. ABD Başkanı Joe Biden, "Putin saldırgan. Bu savaşı Putin seçti. Şimdi de kendisi ve ülkesi bunun sonuçlarına katlanacak. Bugün Rusya'ya yönelik yeni yaptırımları ve ihracat kısıtlamalarını duyuruyorum." açıklamasını yaptı. Birleşik Krallık Başbakanı Boris Johnson ise, "Bugün müttefiklerimizle uyum içinde, Rus ekonomisini sekteye uğratmak için zamanında tasarlanmış büyük bir ekonomik yaptırım paketini kabul edeceğiz." ifadelerini kullandı.

Finans

27 Şubat 2022'de Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen; Rusya'nın önemli bankalarının SWIFT sisteminden çıkarılacağını, savaşı finanse etmemesi için Putin'in varlıklarının dondurulacağını ve Rus oligarklarının varlıklarını hedef alacaklarını açıkladı.

Ulaşım

Bütün Avrupa Birliği üyesi ülkeler hava sahalarını Rus uçaklarına kapatmaya başladı. Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, "Rusya'ya ait ya da Rusya kontrolündeki uçaklar için AB hava sahasını kapatıyoruz. AB topraklarına inemeyecek, bu topraklardan havalanamayacak veya bu topraklar üzerinde uçamayacaklar. Oligarkların özel jetleri de dâhil." açıklamasında bulundu. Birleşik Krallık Ulaştırma Bakanı Grant Shapps, Rusya ile bağlantılı tüm gemilerin Britanya limanlarına girmesini yasakladıklarını duyurdu.

Spor

UEFA ve FIFA, bir sonraki duyuruya kadar Rus takımlarının ve Rusya millî takımının UEFA ve FIFA turnuvalarına katılımını askıya aldığını duyurdu.

Video oyunu üreticisi EA Sports; 2 Mart 2022 tarihinde sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, tüm Rus kulüplerinin ve Rusya millî takımının FIFA oyunlarından (FIFA 22, FIFA Mobile ve FIFA Online) çıkarıldığını duyurdu.

Sosyal yaşam

ABD merkezli teknoloji şirketi Apple; Rusya'da ürün satışlarını durdurduğunu, Apple Pay gibi hizmetlerini sınırlandırdığını ve Rus medya uygulamalarının Rusya harici ülkelerin App Store servisinden kaldırıldığını duyurdu.

Britanyalı yayın kuruluşu BBC, Rusya'daki tüm içerik lisanslarını durdurma kararı aldı.

Uçak üreticisi Boeing; Rus hava yolu şirketlerine sağladığı bakım, yedek parça ve teknik desteğini askıya aldı.

Yapım şirketi Netflix; Rusya için tüm projelerini ve satın alma işlemlerini durdurma kararı aldı.

Avrupa Yayın Birliği, internet sitesinden yaptığı açıklamayla Torino'da düzenlenecek olan 2022 Eurovision Şarkı Yarışmasına hiçbir Rus sanatçının katılmayacağını duyurdu.

Ekonomik etki

Moskova Borsası, 24 Şubat'ta Moskova Saatiyle 08.05'te piyasalarındaki tüm işlemleri geçici olarak askıya aldı, saat 10.00'da işlemler tekrar açıldı. St. Petersburg Borsası da bir sonraki duyuruya kadar ticareti askıya aldı. İstilanın bir sonucu olarak, Brent petrol fiyatları 2014'ten bu yana ilk kez varil başına 100 doların üzerine çıkarken Asya'daki piyasalar düştü. Benzer şekilde, Okyanusya piyasaları da düştü ve Avustralya Menkul Kıymetler Borsası ve Yeni Zelanda Borsası %3'ten fazla ekside kapandı. 24 Şubat 2022'de Hindistan'ın Nifty endeksi %5'in üzerinde kapanırken, Sensex 2.700 puandan fazla düştü. Türkiye’de 23 Şubat 2022 tarihinde 13,81’den kapanan dolar kuru, 24 Şubat’ta 14 TL’yi geçti. Borsa İstanbul, Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik operasyon başlatmasının ardından 24 Şubat tarihine yüzde 7,59 düşüşle 1.862 puandan açıldı. Borsa İstanbul’dan yapılan açıklamada sert düşüşün ardından 'devre kesici'nin çalıştığını duyurdu. Borsa İstanbul'da işlemler durduruldu. 24 Şubat Saat 10.30’da işlemler yeniden başladı. Hisselerdeki kayıplar yüzde 7'yi buldu.

Tepkiler

Rusya'nın Ukrayna'yı Işgali: Arka plan, İşgale hazırlık, Savaş Alanları 
Rusya'nın Ukrayna'yı işgaline uluslararası tepkiler
  İstilayı kınayan ülkeler
  Tarafsız bir duruş sergileyen ülkeler
  İstilayı NATO provokasyonuna bağlayan ülkeler
  Bilinmeyen

  Rusya
  Ukrayna

24 Şubat'ta Avustralya Başbakanı Scott Morrison, Rusya ulusal güvenlik konseyi'nin sekiz üyesine yönelik hedeflenen seyahat yasaklarını ve mali yaptırımları açıkladı. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, Rusya'yı Ukrayna'daki saldırganlığa derhal son vermeye çağırırken, Fransız ve ABD büyükelçileri 25 Şubat 2022'de BM Güvenlik Konseyi'ne bir karar sunacaklarını açıkladılar ve Birleşik Krallık, Rusya'nın "kışkırtılmamış saldırısını" kınadı ve İngiltere ve müttefiklerinin kararlı bir şekilde yanıt vereceğine söz verdi. Saldırıyı "sebepsiz ve haksız" olarak nitelendiren Biden, yönetiminin olası eylemleri daha fazla düşüneceğini belirtti. Fransa cumhurbaşkanlığı, Rusya'nın eylemlerini kınayan bir bildiri yayınladı. İspanya, Japonya, Gürcistan, İtalya, Nepal ve Norveç de istilayı kınadı. Türkiye’de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan başkanlığında 'Güvenlik Zirvesi' acil toplandı. Toplantı sonrası, Rusya’nın saldırısının uluslararası hukuku ihlal ettiği ve kabul edilemez olduğu ifade edildi. Türkiye'nin Ukrayna’nın siyasi birliği, egemenliği ve toprak bütünlüğüne desteğini sürdüreceği vurgulandı.

Notlar

Kaynakça

Tags:

Rusya'nın Ukrayna'yı Işgali Arka planRusya'nın Ukrayna'yı Işgali İşgale hazırlıkRusya'nın Ukrayna'yı Işgali Savaş AlanlarıRusya'nın Ukrayna'yı Işgali İşgal ve direnişRusya'nın Ukrayna'yı Işgali Yabancı asker katılımıRusya'nın Ukrayna'yı Işgali Kayıplar ve insanî etkiRusya'nın Ukrayna'yı Işgali Yasal etkilerRusya'nın Ukrayna'yı Işgali Barış çabalarıRusya'nın Ukrayna'yı Işgali Sonuçlar ve yaptırımlarRusya'nın Ukrayna'yı Işgali TepkilerRusya'nın Ukrayna'yı Işgali NotlarRusya'nın Ukrayna'yı Işgali KaynakçaRusya'nın Ukrayna'yı Işgali2022 Ukrayna'nın işgali sonrası Rus dış göçü2022-2023 Ukraynalı mülteci kriziEkim DevrimiII. Dünya SavaşıRusya-Ukrayna SavaşıVladimir PutinÜlke içinde yerinden edilmiş kişiİşgal

🔥 Trending searches on Wiki Türkçe:

İran İslam DevrimiTürkiye'de büyükşehir belediyeleri1. LigKurtlar Vadisi karakterleri listesiBülent EcevitNükleer silaha sahip devletler listesiKişi başına nominal GSYİH değerlerine göre ülkeler listesiFurkan KızılayDemokrat Parti (1946)Rishi SunakTürkiye başbakanları listesiSusurluk KazasıBurak DenizMastürbasyonİngiltereTürkiye taşıt plaka koduDoğru Yol PartisiŞule Zeybekİslam dünyasıOsmanlı padişahları listesiEşekle cinsel ilişkiII. SelimAttilâ İlhanNaim SüleymanoğluSevim TanürekSevr AntlaşmasıDemokrat Parti (2007)II. ElizabethÖmerİspanyaCanlıUluslararası plaka işaretleriNATO üyesi ülkelerKuzey Kıbrıs Türk CumhuriyetiHicrî takvimFatih Sultan Mehmet KöprüsüRecep YazıcıoğluAhmet KayaBaşkentler listesiSüleymaniye CamiiÖlümcül Deney (film serisi)Albert EinsteinTürkan ŞorayFC Schalke 04Kenan EvrenUEFA Avrupa LigiHristiyanlıkRuhullah HumeyniAslanErdal Özyağcılarİbrahim ReisiİskenderUEFA Şampiyonlar Ligi finalleri listesiÜlke bayrakları listesiYerebatan SarnıcıIII. Muradİzmir'de 2024 Türkiye yerel seçimleriHalide Edib AdıvarOrhan Veli Kanık2023 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimiAmerika Birleşik DevletleriAtatürk Olimpiyat StadyumuKızıl GoncalarAnkara MuharebesiWhatsAppBarış MançoHakan Fidanİslam'da oral ilişkiGazzeEkşi SözlükBizans İmparatorluğuNazi AlmanyasıInstagramGibiTünektepe TeleferikZazalarSergen YalçınHürriyet (gazete)🡆 More