अमिताभ बच्चन: भारतीय चलचित्र अभिनेता

अमिताभ बच्चन
२०१३ मा बच्चन एक अन्तरवार्तामा
जन्म	अमिताभ हरिवंश राय बच्चन (1942-10-11) ११ अक्टोबर १९४२ (उमेर ८१) इलाहाबाद, उत्तर प्रदेश, भारत
वासस्थान	मुम्बई ,महाराष्ट्र, भारत
राष्ट्रियता	भारतीय
मातृ शिक्षाप्रतिष्ठान	शेरवुड कलेज, नैनीताल किरोरी मल कलेज, दिल्ली विश्वविद्यालय
पेशा	अभिनेता, निर्माता, पार्श्वगायक
कार्यकाल	सन् १९६९–हाल सम्म
धर्म	हिन्दु
जीवनसाथी	जया बच्चन (सन् १९७३–हाल सम्म)
सन्तान	श्वेता नन्दा अभिषेक बच्चन
मातापिता	हरिवंश राई बच्चन तेजी बच्चन
आफन्त	अजितभ बच्चन (भाई) ऐश्वर्या राय बच्चन (छोरा-बुहारी)
पुरस्कार	पद्म विभूषण २०१५ पद्म भूषण २००१ पद्मश्री १९८४
हस्ताक्षर
वेबसाइट	srbachchan.tumblr.com

बच्चनले आफ्नो कार्याकालमा थुप्रै पुरस्कारकाहरू जितेका छन्, जसमा तीन राष्ट्रिय चलचित्र पुरस्कार र बाह्र फिलिमफेयर पुरस्कार समावेश छन्। उनको नाममा सर्वाधिक सर्वश्रेष्ठ अभिनेता फिल्मफेयर पुरस्कारको रेकर्ड छ। अभिनय बाहेक बच्चनले पार्श्वगायक, चलचित्र निर्माता र टेलिभिजन कार्यक्रम प्रस्तुतकर्ता र भारतीय संसदको एक निर्वाचित सदस्यका रूपमा सन् १९८७ देखि १९८४ सम्म भूमिका निर्वाह गरेका थियो।

बच्चनको विवाह अभिनेत्री जया भादुडीसँग भएको थियो। उनको दुई सन्तान छन्, श्वेता नन्दा र अभिषेक बच्चन, जुन एक अभिनेता पनि हुन र जसको विवाह ऐश्वर्या रायसँग भएको थियो।

इलाहाबाद, उत्तर प्रदेशमा जन्मेका अमिताभ बच्चन हिन्दु कायस्थ परिवारका वंश हुन। उनको बुबा, डा. हरिवंश राय बच्चन प्रसिद्ध हिन्दी कवि थिए र उनकी आमा जोड बच्चन कराचीको सिख परिवारकी थिइन्। सुरुमा बच्चनको नाम इन्कलाब राखिएको थियो जुन भारतीय स्वतन्त्रता सङ्ग्रामको बेला प्रयोगमा गरियो प्रेरित वाक्यांश इन्कलाब जिन्दाबादबाट लिइएको थियो तर त्यसपछि उनको नाम फेरी अमिताभ राखियो जसको अर्थ हुन्छ, "यस्तो प्रकाश जुन कहिल्यै निभ्दैन"। यो उनको अन्तिम नाम नै हो जससँग उनले चलचित्रहरूमा एवम् सबै सार्वजनिक प्रयोजनहरूको लागि उपयोग गरेका थिए अब यो उनको परिवारको समस्त सदस्यहरूको उपनाम बनेको थियो।

हरिवंश राय बच्चनको दुई छोराहरू मध्ये अमिताभ जेठो छोरा हुन्। उनको भाईको नाम अजिताभ हो। अमिताभको आमालाई रङ्गमञ्चमा गहिरो रुचि थियो र उनलाई चलचित्रमा पनि अभिनयको लागि पनि प्रस्ताव आएको थियो तर उनले गृहणी जीवन रोजिन्। बच्चनको बुबाको देहान् सन् २००३ मा भएको थियो र उनको आमाको मृत्यु २१ डिसेम्बर २००७ मा भएको थियो।

बच्चनले दुईपटक एमएको उपाधि प्राप्त गरेका छन्। कला स्नातकोत्तर उनले इलाहाबादको ज्ञान प्रबोधिनी र बयज उच्च विद्यालय त्यसपछि नैनीतालको सिंहउड कलेजमा पढे जहाँ कला सङ्कायमा प्रवेश दिलाइएको थियो। अमिताभ त्यसपछि अध्ययन गर्नको लागि दिल्ली विश्वविद्यालयको किरोडिमल कलेज गए जहाँ उनले विज्ञान स्नातकको उपाधि प्राप्त गरेका थिए। आफ्नो आयुको २०औँ दशकमा बच्चनले अभियनमा आफ्नो कार्यकाल प्राप्त गर्नको लागि कलकत्ताको एक सिपिङ्ग फर्म बर्ड एन्ड कम्पनीमा भाँडाको व्यापारीको जागीर छाडेका थिए। ३ जुन, १९७३ मा उनले बङ्गाली संस्कार अनुसार अभिनेत्री जया भादुडीसँग विवाह गरेका थिए।

• अमिताभ बच्चनद्वारा अभिनित चलचित्रहरूको सूची

निर्माता

• तेरे मेरे सपने (सन् १९९६)
• उलासाम(तमिल भाषाको चलचित्र) (सन् १९९७)
• मृत्युदाता (सन् १९९७)
• मेजर साब (सन् १९९८ )
• अक्स (चलचित्र)(सन् २००१)
• विरुद्ध (सन् २००५)
• परिवार-टायस अफ ब्लड (सन् २००६)

पार्श्व गायन

• ग्रेट ग्याम्ब्लर
• मिस्टर नटवरलाल
• लावारिस (सन् १९८१)
• नसीब (सन् १९८१)
• सिलसिला (सन् १९८१)
• महान (सन् १९८३)
• पुकार (सन् १९८३)
• सराबी (सन् १९८४ )
• तूफान (सन् १९८९)
• जादूगर (सन् १९८९)
• खुदागवाही (सन् १९९२)
• मेजर साब (सन् १९९८)
• सूर्यवंशम(सन् १९९९)
• अक्स (चलचित्र) (सन् २००१)
• कभी खुशी कभी गम (सन् २००१)
• आँखेँ (सन् २००२)
• अरमान (सन् २००३)
• बागबान (सन् २००३)
• देव (सन् २००४)
• एतबार (सन् २००४)
• बाबुल (सन् २००६)
• निशब्द (सन् २००७)
• चीनी कम (२००७ )
• भूतनाथ (सन् २००८)

• इन्टरनेट चलचित्र डेटाबेसमा अमिताभ बच्चन

 

विकिमिडिया कमन्समा अमिताभ बच्चन सम्बन्धी अन्य सामग्रीहरू रहेका छन्।