گُدازه گونهای ماگما است که بر اثر فعالیتهای آتشفشانی به سطح زمین راه یابد.
به تعریف دیگر آن بخش از تفتال که بر اثر کاهش فشار و فوران مقدار زیادی از گازهای محبوس در خود را از دادهاست گدازه نامیده میشود.
به زمینی مسطح و پهناور که بستر آن از توالی نسبتاً نازک جریان گدازه تشکیل شده و معمولاً بازالتی و ناشی از فوران شکافهای است «دشت گدازه» میگویند.
گدازهها را بر پایه میزان سیلیس (Sio۲) موجود در آنها از نظر میزان گرانروی به سه دسته بخش میکنند که این امر به دلیل اختلاف تعداد پیوند بین ملکولهای سیلیس است:
اگرچه چسبندگی گدازه می تواند تا 100000 برابر بیشتر از آب باشد ، با ویسکوزیته تقریباً مشابه سس کچاپ، گدازه می تواند قبل از سرد شدن و جامد شدن فاصله زیادی را طی کند زیرا گدازه ای که در معرض هوا قرار می گیرد به سرعت پوسته جامدی ایجاد می کند که گدازه مایع باقیمانده را عایق می کند و آن را به اندازه کافی گرم و چسبناک نگه دارد که بتواند به جریان خود ادامه دهد.
مهمترین عوامل مؤثر در نوع آتشفشانها عبارتاند از ترکیب تفتال-دما و مقدار گازهای محلول در آنها و فشار.
قطعه گدازه (به انگلیسی: Block Lava) یا گدازه قالبی ورقهای از گدازه آتشفشانی که سرد شدهاست، گفته میشود بطوری که سطح آن را تودهای مرکب از قطعات ریز و خشن تشکیل میشود
برای توصیف بخشها و انواع گدازهها واژگان گوناگونی به کار میرود:
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ گدازه موجود است. |
This article uses material from the Wikipedia فارسی article گدازه, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). محتوا تحت CC BY-SA 4.0 در دسترس است مگر خلافش ذکر شده باشد. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki فارسی (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.