کیمیا علیزاده: ورزشکار تکواندو ایرانی

او در بازی‌های المپیک ریو ۲۰۱۶ در کلاس وزن ۵۷ کیلوگرم زنان برنده مدال برنز شد. وی نخستین و تنها زن ایرانی است که در تاریخ ورزش ایران در بازی‌های المپیک، برنده مدال شده‌است. با هجده سال سن، جوان‌ترین مدال‌آور تاریخ ایران در دوره‌های المپیک است. پیش از او ناصر گیوه‌چی در المپیک هلسینکی ۱۹۵۲ کم‌سن‌ترین مدال‌آور ایران با ۱۹ سال سن بود.

کیمیا علیزاده

علیزاده در ۱۳۹۵
اطلاعات شخصی
نام تولد	کیمیا علیزاده زنوزی
زاده	۱۹ تیر ۱۳۷۷ ‏(۲۵ سال) کرج، ایران
سال‌های فعالیت	۲۰۱۳–اکنون
قد	۱۸۵ سانتیمتر (۶ فوت ۱ اینچ)
وزن	۵۷ کیلوگرم
همسر(ها)	حامد معدنچی (ا. ۱۳۹۷–۱۴۰۱)
ورزشی
ورزش	تکواندو
مربی	مهرو کمرانی
سابقه مدال به نمایندگی از  ایران بازی‌های المپیک ریو ۲۰۱۶ ۵۷ کیلوگرم قهرمانی جهان کره ۲۰۱۷ ۶۲ کیلوگرم روسیه ۲۰۱۵ ۵۷ کیلوگرم قهرمانی آسیا ویتنام ۲۰۱۸ ۶۲ کیلوگرم جایزه بزرگ جهانی مسکو ۲۰۱۵ ۵۷ کیلوگرم بازی‌های المپیک جوانان نانجینگ ۲۰۱۴ ۶۳ کیلوگرم قهرمانی نوجوانان جهان تایپه ۲۰۱۴ ۵۲ کیلوگرم

علیزاده در تیر ۱۳۹۷ به عنوان پرچمدار کاروان ایران در بازی‌های آسیایی ۲۰۱۸ انتخاب شد. اما به دلیل مصدومیت از حضور در بازی‌ها کناره‌گیری کرد. پس از این اتفاق، الهه احمدی تیرانداز ایرانی به عنوان پرچمدار کاروان ایران، جایگزین کیمیا علیزاده شد.

در ۱۸ دی ۱۳۹۸ برخی خبرگزاری‌ها از بازنگشتن وی از سفر به کشور هلند خبر داده و اعلام کردند که وی در بازی‌های المپیک تابستانی ۲۰۲۰ توکیو با پرچم کشور هلند بر روی شیاپ چانگ خواهد رفت. بنابر گزارش خبرگزاری رویترز، کیمیا علیزاده تابستان ۲۰۲۱ زیر پرچم سفید و به‌عنوان یکی از اعضای تیم پناهندگان المپیک ۲۰۲۰ در این مسابقات شرکت می‌کند.

در مهر ۱۳۹۸ بی‌بی‌سی، علیزاده را به‌عنوان یکی از ۱۰۰ زن الهام‌بخش و تأثیرگذار سال ۲۰۱۹ برگزید. او در نخستین واکنش به وضعیت خود در ایران در پیامی اینستاگرامی نوشت: «من یکی از میلیون‌ها زن سرکوب شده در ایرانم که سال‌هاست هر طور خواستند بازی‌ام دادند.»

در المپیک ۲۰۲۰ توکیو او توانست جید جونز قهرمان المپیک ۲۰۱۲ و ۲۰۱۶ و نفر اول رنکینگ فعلی دنیا را شکست بدهد اما در ادامه نتوانست به مدال برسد و در المپیک چهارم شد.

کیمیا علیزاده زنوزی در ۱۹ تیر ۱۳۷۷ در کرج و در خانواده‌ای آذربایجانی زاده شد. مادرش اهل استان اردبیل و پدرش نیز اهل شهر زنوز شهرستان مرند است. کیمیا فرزند بزرگ خانواده است و یک برادر کوچکتر از خود دارد.

کیمیا علیزاده در ۳۱ مرداد ۱۳۹۷ با حامد معدنچی، والیبالیست پیشین، ازدواج کرد.

کیمیا علیزاده در اواخر تیر ۱۴۰۱ در یک پست اینستاگرامی خبر از طلاق خود و حامد معدنچی داد.

بازی‌های آسیایی ۲۰۱۴

کیمیا علیزاده در سن نوجوانی به نام «پدیدهٔ تکواندو» شناخته می‌شد و مربیان تیم ملی ایران روی مدال‌آوری او در بازی‌های آسیایی ۲۰۱۴ حساب کرده بودند. از علیزاده که آن موقع در وزن منهای ۶۲ کیلوگرم رقابت می‌کرد به عنوان یکی از طلایی‌های کاروان ورزشی ایران یاد می‌شد. او برای حضور در بازی‌های آسیایی ۲۰۱۴ به کره‌جنوبی سفر کرد اما به دلیل سن کم و نداشتن کمینه سن قانونی برای حضور در بازی‌ها که ۱۷ سال بود از حضور در بازی‌ها محروم شد. فدراسیون تکواندو نسبت به این موضوع شکایت کرد اما مسئولان برگزاری مسابقات نپذیرفتند تا تغییرات در قوانین تکواندو علیزاده را از حضور در رقابت‌های اینچئون ۲۰۱۴ بازدارد.

قهرمانی جهان ۲۰۱۵

علیزاده در مسابقات جهانی تکواندو ۲۰۱۵ مدال برنز مسابقات را در وزن ۵۷ کیلوگرم بدست آورد که در تاریخ تکواندوی بانوان ایران بی‌سابقه بود.

جایزه بزرگ جهانی ۲۰۱۵

علیزاده در سال ۲۰۱۵ و در یکی از مراحل جایزه بزرگ جهانی تکواندو ۲۰۱۵ در مسکو توانست مدال طلا وزن ۵۷ کیلوگرم را با برتری مقابل همه رقیبان‌اش به‌دست بیاورد. وی هوانگ از چین تایپه، ریچل بوت از بریتانیا، جیوم لی از کره جنوبی، مارتینا زوبسیک از بلژیک، و جایده جونز بریتانیایی در دیدار پایانی، مغلوب علیزاده شدند.

المپیک ریو ۲۰۱۶

 

کیمیا علیزاده نماینده ایران در وزن دوم المپیکی زنان در مسابقات انتخابی المپیک در قارهٔ آسیا که نفرات راه‌یافته به دیدار نهایی آن، یک سهمیه برای کمیته ملی المپیک کشورشان به‌دست می‌آوردند شرکت کرد. وی پس از یک دور استراحت به پیکار با فیتریانا یوسف از اندونزی رفت و با نتیجه ۱۹ بر صفر برنده و راهی مرحله نیمه‌نهایی شد. او در دومین گام به پیکار با نیاما گارانگ از نپال رفت که در این دیدار نیز با نتیجه ۱۵ بر ۲ در پایان وقت دوم برنده شد و ضمن راهیابی به دیدار پایانی رقابت‌های وزن ۵۷ کیلوگرم مسابقات انتخابی قارهٔ آسیا، سهمیه بازی‌های المپیک تابستانی ۲۰۱۶ ریو دو ژانیرو را هم برای ایران به‌دست‌آورد.

کیمیا علیزاده در نخستین مبارزه المپیکی خود مقابل آنا زانینویک از کشور کرواسی به پیروزی رسید و مجوز ورود به مرحله یک چهارم نهایی این مسابقات را دریافت نمود.

کیمیا علیزاده در مصاحبه پس از مبارزه نخست خود اعلام کرد مبارزه نخست مانند فینال است و من در این مبارزه مطابق انتظارم ظاهر نشدم.

او در مقابل حریف اسپانیایی خود با نتیجهٔ ۸ بر ۷ شکست خورد. با صعود حریف اسپانیایی علیزاده به دیدار پایانی این وزن، او در گروه شانس دوباره برای دریافت مدال برنز مسابقه داد و در دیدار ماقبل رده‌بندی از سد حریف تایلندی گذشت و راهی مرحله رده‌بندی شد. وی در دیدار رده‌بندی با شکست رقیب سوئدی‌اش ضمن دریافت مدال برنز، توانست عنوان نخستین بانوی مدال‌آور ایران در المپیک را به‌دست‌آورد.

واکنش‌ها

• سید علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی: «من از صمیم قلب از همه زنان ورزشکاری که در عرصه بین‌المللی با حجاب حضور دارند تشکر می‌کنم».
• حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران: دخترم کیمیا، همه مردم به ویژه بانوان ایران‌زمین را شاد کردی؛ شادی همیشگی را برایت آرزومندم.
• شهیندخت مولاوردی، معاون رئیس‌جمهوری: «بی‌تردید این افتخارآفرینی که با غیرت و سختکوشی و شجاعت و اعتمادبه‌نفس مثال‌زدنی شما نصیب کشورمان شد، در تاریخ این دیار و در خاطره مردمان آن به‌ویژه دختران و زنانمان مانا بوده و افق‌های روشنی را فراروی ورزش زنان در دولت تدبیر و امید خواهد گشود».
• علی لاریجانی رئیس مجلس: «با پایان یافتن رقابت‌های المپیک ریو دریافت موفقیت‌های کاروان ورزشی کشورمان در این دوره از مسابقات را تبریک گفته و از همه مدال‌آوران و افتخارآفرینان تجلیل می‌کنم. جوانان عزیز و غیرتمند کشورمان با همه توان خویش به رقابت با حریفان پرداختند و نتایج خوبی را در برخی رشته‌ها به دست آوردند که مایه شادی و مباهات ملت شریف ایران شد و در چند رشته نیز علی‌رغم تلاش‌ها و سعی فراوان موفقیتی به دست نیامد که ضرورت دارد با بررسی و برنامه‌ریزی نسبت به رفع این نواقص و افزایش آمادگی و توانمندی‌ها برای دوره‌های بعدی اقدام کرد. در این‌جا لازم می‌دانم به‌طور ویژه از افتخارآفرینی خانم کیمیا علیزاده بانوی قهرمان ایران که برای نخستین بار نیز در رقابت‌ها المپیک موفق به دریافت مدال شدند تقدیر و تشکر کرده و این موفقیت را به همه بانوان کشورمان تبریک و شادباش می‌گویم. در پایان ضمن تبریک مجدد دریافت موفقیت‌های ورزشکاران سرافراز، سربلند و عزت جوانان عزیز کشورمان را از خداوند متعال مسئلت می‌کنم».
• سازمان ملل متحد: «دریافت مدال برنز از سوی کیمیا علیزاده در ریو ۲۰۱۶ و مهم‌تر از آن هموار ساختن راه دیگر بانوان برای دنبال کردن رویاهای خود در زمینه ورزش را به وی تبریک می‌گوییم.'کیمیا علیزاده این تکواندوکار ایرانی به نخستین ورزشکار زن تاریخ ایران تبدیل شد که برای کشورش در المپیک صاحب مدال شده‌است. در این پیام تبریک از کیمیا به عنوان منبع الهام بخش یاد شده و در ادامه موفقیت وی را سازمان ملل به همه ایرانیان تبریک گفته‌است».
• وزارت امور خارجه آمریکا: «دریافت نخستین مدال المپیک تاریخ ورزش زنان ایران را به کیمیا علیزاده و ملت ایران تبریک می‌گوییم».
• وزارت ورزش و جوانان ایران: «آرزو می‌کنیم و امیدواریم دختران و زنان ایرانی، با تلاش و کوشش بیشتر، موانعی را که سر راهشان قرار دارد کنار زده و قله‌های بلندتری را فتح کنند.»
• ترانه علیدوستی، بازیگر سینما: «تازه دوره‌های بعد معلوم می‌شود برای همتایانت چه کردی؛ به آن‌ها اعتماد به نفس دادی و فهماندی این عرصه صحنه آن‌ها هم هست».
• لیلا حاتمی، بازیگر: «تاریخ به تو افتخار می‌کند».
• ده‌ها هزار تن از مردم ایران در صفحه شخصی‌اش در اینستاگرام، به وی تبریک گفتند.

قهرمانی جهان ۲۰۱۷

فدراسیون جهانی تکواندو، کیمیا علیزاده را به عنوان پرچمدار بیست و سومین دوره رقابت‌های قهرمانی جهان ۲۰۱۷ در کره جنوبی انتخاب کرد. علیزاده در مسابقات جهانی تکواندو ۲۰۱۷ در وزن ۶۷ کیلوگرم روی شیاپ چانگ رفت. وی ابتدا، ماریا اشتیتیچ از کرواسی و سپس تاتیانا کوزمینا از روسیه را شکست داد و به دیدار پایانی راه یافت. علیزاده در رقابت برای دریافت مدال طلا با نتیجهٔ ۱۹ بر ۹ مغلوب روت گباگبی از ساحل عاج شد و روی سکوی دوم جای گرفت. علیزاده در جریان این مسابقات دچار آسیب‌دیدگی شد و پس از بازگشت به ایران به درمان آسیب‌دیدگی خود پرداخت.

در ۱۸ دی ۱۳۹۸ برخی خبرگزاری‌ها از بازنگشتن وی از سفر به کشور هلند خبر داده، گفتند که وی در بازی‌های المپیک تابستانی ۲۰۲۰ توکیو، با پرچم کشور هلند بر روی شیاپ چانگ خواهد رفت.

سه روز بعد همزمان با اعتراف سپاه پاسداران به سرنگونی پرواز ۷۵۲، کیمیا علیزاده با انتشار یک پست در حساب کاربری خود در اینستاگرام در مورد وضعیت خود در ایران و مهاجرت‌اش به خارج توضیح داد. دارندهٔ سه مدال جهان و المپیک در این بیانیه از وضعیت خود در ایران ابراز ناراحتی کرد و خود را «یکی از میلیون‌ها زن سرکوب‌شدهٔ ایرانی» دانست و گفت که مقامات جمهوری اسلامی از موفقیت او به عنوان ابزاری تبلیغاتی استفاده کرده‌اند. کیمیا علیزاده در این نوشته به اظهارات عبدالله جوادی آملی از مراجع تقلید واکنش نشان داد که در درس تفسیر قرآن، در واکنش به موفقیت زنان رزمی‌کار ایرانی گفته بود: «فضیلت زن در این نیست که زن و دختر ما برود پایش را دراز کند و یک کسی را بزند و برای ما مدال بیاورد، فأین تذهبون، به کجا می‌رویم.»

کیمیا علیزاده خطاب به مردم ایران گفت: «چون نمی‌خواستم از پله‌های ترقی با نشستن پای سفره فریب، ریا و فساد بالا بروم، به همین خاطر رنج دوری از وطن را به جان خریدم.»

علیزاده در این بیانیه به صحبت‌های هادی ساعی، قهرمان پیشین تکواندوی ایران نیز واکنش نشان داد و او را مردسالار و زن‌ستیز دانست و گفت که مهاجرت کرده تا مانند هادی ساعی نباشد، وی ادامه داد که من یک انسان هستم و می‌خواهم در همین مدار باقی‌بمانم و خواهان یک زندگی شاد و سالم با امنیت هستم. هادی ساعی با انتقاد از مهاجرت کیمیا علیزاده، به خبرگزاری تسنیم گفته بود: «نمی‌دانم چرا یک مرتبه یادشان می‌آید مهاجرت کنند و لذت آنجا بیشتر از عزت ایران برایشان اهمیت دارد. به نظر من پناهندگی یک ذلت بزرگ برای هر شخص و آدمی است».

کیمیا علیزاده در مسابقات کسب سهمیه المپیک اروپا نتوانست سهمیه حضور در المپیک توکیو ۲۰۲۰ را کسب کند، اما با مجوز بورسیه کمیته ملی المپیک (IOC) توانست زیر پرچم تیم پناهجویان المپیک به میدان برود.

در ۲۰ بهمن ۱۳۹۹ دولت آلمان درخواست پناهندگی کیمیا علیزاده را پذیرفت. و از آن زمان هنوز موفقیتی بدست نیاورده و در مسابقات قهرمانی اروپا حذف شد.

واکنش‌ها

• شنبه ۱۱ ژانویه ۲۰۲۰، مورگان اورتگس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا از گفته‌های علیزاده، پشتیبانی کرد. وی به خروج این ورزشکار زن جوان ایرانی به خاطر «محدودیت‌ها و فشارها در جمهوری اسلامی» واکنش نشان داد و گفت: «اگر ایران راه توانمند کردن زنان و پشتیبانی از آن‌ها را یادنگیرد، زنان نیرومند بیشتری را از دست خواهد داد.»
• علی علیزاده نیز با انتشار مصاحبهٔ کیمیا علیزاده در توئیتی او را «خائن به وطن» خواند و نوشت: «ملی‌پوشان ورزشکار عادی نیستند. سرباز وطنند. پرچمی را حمل می‌کنند که برایش صدها هزار خون دادند. پناهندگی‌شان انتخاب فردی نیست. وطن‌فروشی و خیانت آشکار به ایران است.»
• حسین دهباشی هم با «بی‌وفا» خواندن کیمیا علیزاده بیان نمود: «بی‌وفایی؟ بله! خانم علیزاده بی‌وفایی کرد. ورزشکار خوبی بود، اما خب، کودک بود. بزرگ می‌شود روزی. خداکند به آرزوهایش برسد و بعدها وقتی که دید اگر همهٔ طلاهای المپیک را هم بیاویزد، باز جای یک‌وطن، باز جای اشک و لبخند هموطنان‌اش در تهِ وجودش خالی است، بتواند خودش را در آینه تحمّل کند.»
• مهدی علی‌نژاد نمایندهٔ وزارت ورزش نیز با اشاره به دریافت سیصد سکه طلا، یک منزل مسکونی، اتومبیل و پرداخت کامل هزینهٔ چندین عمل جراحی در خارج کشور از طرف وزارت ورزش و اسپانسرش بیان نمود: «من نمی‌خواهم دربارهٔ حمایت‌ها حرف بزنم اما به هر حال خانه‌ای گرفته و سکه‌هایی که دریافت کرده نشان می‌دهد شرایط برایش خیلی هم بد نبوده‌است.»

نام کیمیا علیزاده به عنوان نخستین زن ورزشکار ایرانی در چند زمینه به ثبت رسیده‌است.

• نخستین مدال‌آور دختران ایران در قهرمانی نوجوانان جهان (۲۰۱۴ چین تایپه)
• نخستین مدال‌آور دختران ایران در المپیک تابستانی جوانان (۲۰۱۴ نانجینگ)
• نخستین مدال‌آور تکواندو زنان ایران در مسابقات قهرمانی جهان با به دست آوردن مدال برنز (۲۰۱۵)
• نخستین مدال‌آور ورزش زنان ایران در رقابت‌های المپیک با دریافت مدال برنز المپیک (۲۰۱۶)
• نخستین حضور یک زن تکواندوکار ایرانی در دیدار پایانی رقابت‌های تکواندو قهرمانی جهان (۲۰۱۷)

سال ۲۰۱۳

سال ۲۰۱۴

سال ۲۰۱۵

مسابقات قهرمانی جهان

مسابقات قهرمانی کره

مسابقات المپیک جوانان

مسابقات آزاد ترکیه

سال ۲۰۱۶

المپیک ریو ۲۰۱۶

• فهرست مدال‌آوران المپیک در تکواندو

• مهدی رستم‌پور (۱۷ ژوئیه ۲۰۱۶). «علیزاده؛ کیمیایی که طلا می‌شود». بی‌بی‌سی فارسی. دریافت‌شده در ۱۷ ژوئیه ۲۰۱۶.
• «علیزاده اولین زن مدال‌آور ایران در المپیک شد». بی‌بی‌سی فارسی. ۱۹ اوت ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۱۹ اوت ۲۰۱۶.

• کیمیا علیزاده در اینستاگرام
• کیمیا علیزاده در Sports-Reference.com (انگلیسی) 
• کیمیا علیزاده در Olympedia (انگلیسی) 
• کیمیا علیزاده در TaekwondoData.com (انگلیسی)