کربنیفر
کَربُنیفِر یا کَربُنیفِروس (Carboniferous) یا زُغالین‌بَر یکی از دوره‌های زمین‌شناسی از دوران دیرینه‌زیستی است که از پایان دوونین، در ۰٫۴ ± ۳۵۸٫۹ میلیون سال پیش، تا آغاز پرمین، در ۰٫۱۵ ± ۲۹۸٫۹ میلیون سال پیش طول کشید.
| سامانه | ردیف | اشکوب | سن (میلیون سال پیش) | ||
|---|---|---|---|---|---|
| پرمین | سیسورالین | آسلین | → پس از آن | ||
| کربنیفر | پنسیلوانین | گژلین | ۲۹۸٫۹–۳۰۳٫۷ | ||
| کازیمووین | ۳۰۳٫۷–۳۰۷٫۰ | ||||
| مسکوین | ۳۰۷٫۰–۳۱۵٫۲ | ||||
| باشکیرین | ۳۱۵٫۲–۳۲۳٫۲ | ||||
| میسیسیپین | سرپوخووین | ۳۲۳٫۲–۳۳۰٫۹ | |||
| ویزین | ۳۳۰٫۹–۳۴۶٫۷ | ||||
| تورنزین | ۳۴۶٫۷–۳۵۸٫۹ | ||||
| دوونین | پسین | فامنین | → پیش از آن | ||
| بخش‌بندی‌های دوره کربنیفر بر پایه کمیسیون بین‌المللی چینه‌شناسی | |||||
اکسیژن جو در این دوره به بالاترین حد خود (۳۵٪) رسید. جنگل‌های وسیعی سطح زمین را پوشانده بود که بعداً تبدیل به زغال سنگ شدند. زندگی جانوران بر روی زمین (روی خاک و خشکی) در دوره کربنیفروس کاملاً شکل گرفته بود و دوزیستان و خزندگان و بندپایان فراوان بودند و بسیاری ازاین جانوران از نمونه‌های امروزی خیلی درشت‌تر بودند.
جانداران دریایی این دوره شامل روزن‌داران، گل‌سان‌زیان، خزه‌زیان، صدفیان، بازوپایان، شاخ‌قوچی، هدرلیدها, ریزپوسته‌سانان و خارپوستان (به ویژه زنبق دریایی) بود.
یکی از ویژگی‌‌های خاص این دوره زمین شناسی، همانطور که از نامش پیداست، فراوانی بسیار صخره‌های زغال سنگی می‌باشد، که احتمالا دلیل اصلی آن تکامل پلیمر لیگنین در پوسته درختان است. در آن زمان بخاطر عدم وجود حشرات و باکتری هایی که بتوانند به‌طور مؤثر لیگنین را تجزیه کنند، درختان مرده فرصت کافی برای تبدیل شدن به فسیل را داشتند. در دوره‌های بعدی زمین شناسی، جانوران و باکتریهایی که قادر به تجزیه پوست درختان هستند، دیگر تکامل یافته بودند. به همین دلیل دورهٔ کربنیفر نسبت به دوره‌های دیگر زمین شناسی، به طرز قابل ملاحظه‌ای بیشتر حاوی صخره‌های زغال سنگی می‌باشد.در این دوره تریلوبیت ها تنها ۱ سرده از آنها باقی مانده بود!ا
کربنیفروس خود به دو زیردوره (subperiod) تقسیم می‌شود:
- میسیسیپین (۳۵۸٬۹ تا ۳۲۳٫۲ میلیون سال پیش)
- پنسیلوانین (۳۲۳٬۲ تا ۲۹۸٬۹ م. س.پ)
نگارخانه
-
Aviculopecten subcardiformis; یک دوکفه‌ای یافت شده در ووستر، اوهایو -
Bivalves (Aviculopecten) and brachiopods (Syringothyris) in the Logan Formation (Lower Carboniferous) in Wooster, Ohio. -
Syringothyris sp.; یک spiriferid بازوپایان یافت شده در ووستر، اوهایو -
مخروط یک زنبق دریایی همراه یک platyceratid -
-
Megarachne -
Meganeura حشره‌ای شبیه سنجاقک -
Akmonistion -
Falcatus -
-
-
پترولاکوسور, نخستین دوکمانان در اواخر دوره کربونیفر. -
آرکائوتیریس یکی از نخستین هم‌کمانان.
منابع
| در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ کربنیفر موجود است. |
- Wiki contributors, "Carboniferous," Wikipedia, The Free Encyclopedia, https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Carboniferous&oldid=676962988 (accessed September 17, 2015).
| دوران دیرینه‌زیستی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| کامبرین | اردویسین | سیلورین | دوونین | کربنیفر | پرمین |
This article uses material from the Wikipedia فارسی article کربنیفر, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). محتوا تحت CC BY-SA 4.0 در دسترس است مگر خلافش ذکر شده باشد. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki فارسی (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.