چیشپیش (به پارسی باستان:) (زاده ۶۵۰ پ.
م – درگذشتهٔ ۶۲۰ پ. م) فرزند و جانشین هخامنش، شاه سرزمین پارس بود.
چیشپیش | |
---|---|
شاه پارس | |
سلطنت | ۶۵۰ – ۶۲۰ پ. م |
پیشین | هخامنش |
جانشین | کوروش یکم |
درگذشته | ۶۲۰ پ. م |
آرامگاه | ۶۲۰ پ. م گور دختر (احتمالاً) |
فرزند(ان) | کوروش یکم آریارمنه |
خاندان | هخامنشیان |
پدر | هخامنش |
نام وی چیشپیش یا تیشپیش و حتی کیشپش (پارسی باستان: ČIŠPIŠ/چیشپیش؛ عیلامی: Zi-iš-pi-iš/زی-ایش-پی-ایش؛ بابلی: Ši-iš-pi-iš/شی-ایش-پی-ایش؛ یونانی: Teíspēs/تَیسپیس یا Tíspēs/تیسپیس) بودهاست.
چیشپیش در درازای پادشاهی خود انشان را تصرف کرد و افزون بر پارسه بر انشان نیز چیره شد. او دارای دو فرزند بود که پس از او هر دو به فرمانروایی رسیدند. یکی از این فرزندان آریارمنه و دیگری کورش یکم بود. آریارمنه به فرمانروایی پارسوماش و کورش یکم شاهِ انشان شد. بعدها آریارمنه جای خود را به فرزندش آرشامه و کورش یکم جای خود را به کمبوجیه یکم، پدر کورش بزرگ داد. این درست در زمانی بود که مادها قلمرو خود را گسترش داده و پارسیان از آنان فرمانبرداری میکردند و به آنها خراج میپرداختند.
به روایت کتیبه بیستون که تألیف هرودوت نیز تاییدکننده آن است از سده هفتم پ.م. در سرزمین پارس خاندان هخامنشیان حکومت میکردند پس از هخامنش بنیانگذار خاندان هخامنشی و پسرش چیشپیش این خاندان به دو شاخه جدا گشت که هر دو در سرزمین پارس پادشاهی داشتند. ظاهراً شاخه نخست فرمانروایان انشان و شاخه دوم فرمانروای پارسوماش بودند و خاندان کوروش بزرگ از شاخه یکم و خاندان داریوش بزرگ از شاخه دوم بودند.
هخامنش | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
چیشپیش | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
کوروش یکم | آریارمنه | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
کمبوجیه یکم | اروکو | آرشام | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
کوروش بزرگ | ویشتاسپ | فارناک یکم ساتراپ فریگیه دودمان فارناکیان | مگاباتس رهبر نظامی | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
آرتیستون | بردیا | کمبوجیه دوم | آتوسا | داریوش بزرگ | آرتافرنه ساتراپ لیدیه | اردوان مستشار | مگابازوس فرمانده | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
پارمیس | (از دختر گئوبروه) آریابیگنه دریاسالار | (از آتوسا) ماسیشته ساتراپ باختر | (از آتوسا) خشایارشا | (از آتوسا) هخامنش ساتراپ مصر | (از آرتیستون) ارتهزوستر ازدواج کرده با مردونیه | (از پارمیس) آریامرد | آرتافرنه دوم ساتراپ لیدیه | آرتیفیوس فرمانده | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
آرتاینته | اردشیر یکم | داریوش ولیعهد | ویشتاسپ ساتراپ باختر | آرشام ساتراپ مصر | امیتیس ازدواج کرده با مگابیزوس | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
خشایارشای دوم | سغدیانه | داریوش دوم | آرسیتس | پروشات | باگاپایوس | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
اردشیر دوم | آمستریس | کوروش کوچک | اوستن | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
اردشیر سوم | آریاسپ شاهزاده | رودروگون ازدواج کرده با یرواند یکم ساتراپ ارمنستان | آپاما ازدواج کرده با فارناباز دوم ساتراپ فریگیه | سیسیگامبیس | آرشام دوم | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
داریوش سوم | هوخشدره هخامنشی | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
اردشیر چهارم | پروشات | اسکندر مقدونی | استاتیرا | دریپهتیس ازدواج کرده با هفستیون فرمانده | آماستریس ازدواج کرده با کراتروس فرمانده؛ دیونیسیوس حاکم هراکلیا؛ لوسیماخوس پادشاه تراکیه | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
پیشین: هخامنش | چیشپیش شاه پارس ۶۵۰ تا ۶۲۰ پیش از میلاد | جانشین: کوروش یکم و آریارمنه |
This article uses material from the Wikipedia فارسی article چیشپیش, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). محتوا تحت CC BY-SA 4.0 در دسترس است مگر خلافش ذکر شده باشد. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki فارسی (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.