غلامعلی اویسی: نظامی ایرانی

ارتشبد غلامعلی اویسی (زاده ۱۲۹۷ – درگذشته ۱۸ بهمن ۱۳۶۲) ارتشبد نیروی زمینی شاهنشاهی و فرمانده آن نیرو طی سالهای ۱۳۵۱ تا ۱۳۵۷ بود.

وی در سال ۱۳۴۸ فرماندهی ژاندارمری ایران را نیز بر عهده داشت. اویسی فرماندار نظامی تهران در زمان تظاهرات ۱۷ شهریور ۱۳۵۷ بود.


غلامعلی اویسی
غلامعلی اویسی: زندگی‌نامه, نقش در واقعه ۱۵ خرداد ۱۳۴۲, نقش در ۱۷ شهریور ۱۳۵۷
وزیر کار و امور اجتماعی
پادشاهمحمدرضا پهلوی
نخست‌وزیرغلامرضا ازهاری
اطلاعات شخصی
زاده۱۲۹۷
فردو، ایران
درگذشته۱۸ بهمن ۱۳۶۲
پاریس، فرانسه
ملیتایران
پیشهنظامی
سیاستمدار
خدمات نظامی
خدمت/شاخهارتش شاهنشاهی ایران
درجهارتشبد
فرماندهژاندارمری کل کشور
نیروی زمینی شاهنشاهی ایران
فرماندار نظامی تهران

اویسی در دولت نظامی ارتشبد ازهاری که از ۱۵ آبان تا ۱۱ دی ۱۳۵۷ به طول انجامید، وزیر کار و امور اجتماعی بود.

وی نهایتاً در ۱۴ دی‌ماه ۱۳۵۷ تقاضای بازنشستگی کرد و بنابر اخبار منتشره در مطبوعات، برای معالجه به خارج از کشور رفت و حدود ۵ سال بعد، در بهمن‌ماه ۱۳۶۲ توسط گروه لبنانی جهاد اسلامی، به رهبری عماد مغنیه، در پاریس ترور شد.

زندگی‌نامه

ارتشبد اویسی سال ۱۲۹۷ خورشیدی در روستای فردوی قم به دنیا آمد. او در سال ۱۳۱۵ دوره شش ساله دبیرستان نظام مرکز و در سال ۱۳۱۷ دوره دانشکده افسری را به پایان رساند. اویسی درسال‌های ۱۳۱۷ تا ۱۳۳۱ در مشاغل گوناگون نظامی (فرماندهی گروهان و گردان و آموزشگاه گروهبانی لشکر ۲، ریاست شعبه بازرسی دژبان مرکز و فرماندهی هنگ ۵۲ دژبان) قرار داشت و در سال ۱۳۳۲ فرمانده هنگ ۱۶ تیپ کازرون بود. پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ اویسی به در یافت نشان درجه ۲ رستاخیز نایل شد و به تدریج ترقی وی نیز در هرم دیوانسالاری نظامی آغاز شد. او پس از طی دوره دانشگاه جنگ در تهران و دوره ستاد و فرماندهی در آمریکا در سال ۱۳۳۹ به ریاست ستاد گارد و در سال ۱۳۴۱ به فرماندهی لشکر یک گارد رسید.

او در سال ۱۳۴۸ فرماندهی ژاندارمری کل کشور و در سال ۱۳۵۱ فرماندهی نیروی زمینی ارتش را به عهده داشت. اویسی در جریان انقلاب اسلامی از جمله هنگام کشتار ۱۷ شهریور ۱۳۵۷ بار دیگر در سمت فرماندار نظامی تهران قرار گرفت و به علت موقعیتش در راس نیروی زمینی فرمانداری نظامی سایر شهرها را نیز زیر کنترل داشت.

نقش در واقعه ۱۵ خرداد ۱۳۴۲

اویسی در ۱۳۴۱ به فرماندهی لشکر یک گارد رسید و در همین سمت بود که به عنوان فرماندار نظامی تهران به سرکوب قیام‌کنندگان تظاهرات ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ دست زد.

نقش در ۱۷ شهریور ۱۳۵۷

اویسی در جریان انقلاب بار دیگر عهده‌دار سمت فرماندار نظامی تهران و حومه شد. وی عامل کشتار ۱۷ شهریور تهران شناخته شد و به علت موقعیتش در رأس نیروی زمینی، فرمانداری نظامی سایر شهرها را نیز تحت کنترل داشت.

خروج از کشور و فعالیت

او در ۱۴ دی ۱۳۵۷ پس از ۴۲ سال خدمت، به بهانه معالجه تقاضای بازنشستگی نمود و رهسپار پاریس شده به شبکه‌ای پیوست که با همراهی بهرام آریانا، اشرف پهلوی، رضا پهلوی و علی امینی سرگرم طرح نقشه کودتا در ایران بودند. آنها اقدام به تشکیل «ارتش آزادیبخش ایران» کردند. در چهارچوب این ارتش یک گروه نظامی در ترکیه پشت مرزهای ایران، و یک گروه نیز در آن سوی مرزهای عراق تدارک دیده شدند.

نام ارتشبد غلامعلی اویسی با ذکر مبلغ دویست و هشتاد میلیون تومان در بین خارج کنندگان ارز بود که به‌طور ناگهانی از کشور خارج شد

روابط با صدام حسین

درآخر ژوئن ۱۹۸۰ (اوایل تیر ۱۳۵۹) جولیان ایمری و پیتر تمپل موریس، اعضای پارلمان بریتانیا، در پاریس دیدارهایی با اویسی و بختیار داشتند (دو هفته قبل از شکست کودتای نوژه) وگزارش‌هایی به مقامات بریتانیا ارسال کردند که در آنها دربارهٔ مناسبات ارتشبد اویسی و حکومت صدام آمده‌است:

«ژنرال اویسی چندین دیدار از عراق داشته و ادعا می‌کند که گفتگوهای خوبی هم با پرزیدنت صدام حسین داشته‌است. شماری از افسران اویسی در عراق حضور دارند. او یک ایستگاه رادیویی در عراق دارد که برای ایران برنامه پخش می‌کند. او امکاناتی دارد که مردانش تقریباً هر زمانی که بخواهد می‌توانند در داخل ایران تردد کنند.»

«اویسی معتقد است که صدام حسین بر اساس سه هراس، او را مورد پشتیبانی قرار می‌دهد. هراس از تصرف ایران توسط شوروی، در نتیجه سرنگونی رژیم بعثی در عراق، هراس از نفوذ خمینی در جامعه شیعه عراق و هراس از تبعات تجزیه کردستان ایران برای عراق.»

روابط اویسی و بختیار با حکومت صدام حسین پس از آغاز جنگ نیز ادامه یافت. روز ۶ اکتبر/ ۱۴ مهر، (دو هفته پس از آغاز جنگ)، الین شیولینو خبرنگار هفته نامه نیوزویک در تهران اطلاعاتی را دربارهٔ فعالیت‌های اپوزیسیون خارج از ایران در اختیار لمپورت گذاشت.

شیولینو عنوان کرد: «اویسی کاملاً مخالف عراق نیست، ولی بختیار همچنان امیدوار است که از عراق به عنوان سکوی پرشی برای بازگشت به قدرت استفاده کند. اخیراً از بختیار پرسیده‌اند که همکاری با عراق چگونه با ناسیونالیسم تطابق دارد؟ او گفته‌است: چون او ناسیونالیست است، وظیفه او نخست جنگ با خمینی است و بعد حفظ ایران از تجاوز عراق.» [۱]

ترور

غلامعلی اویسی در ۱۸ بهمن ۱۳۶۲ در پاریس به همراه برادرش غلامحسین با شلیک گلوله به سر ترور شد. گروه لبنانی جهاد اسلامی، به رهبری عماد مغنیه مسئولیت این عملیات را برعهده گرفت.

مدال‌ها

  • نشان لیاقت - درجه ۱ و ۲ و ۳
  • نشان افتخار - درجه ۱ و ۲ و ۳
  • نشان همایون - درجه ۱
  • نشان تاج - درجه ۳
  • نشان سپاس - درجه ۱
  • نشان خدمت - درجه ۱ و ۲ و ۳
  • نشان تقدیر ورزشی - درجه ۱
  • نشان پاس - درجه ۱ و ۲
  • نشان سنتو
  • نشان رستاخیز - درجه ۱
  • نشان عالی تیر - درجه ۱
  • نشان ۲۵ امین سال سلطنت
  • نشان تاجگذاری ۱۳۴۶
  • نشان ۵۰ امین سال سلطنت پهلوی
  • نشان جشن‌های ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی
  • نشان اصلاحات ارضی - درجه ۳
  • آجودان لشکری شاه

منابع

  • اللهیاری، احمد (۱۳۸۷) بهائیان در عصر پهلوی، نیمه پنهان ج ۳۱، شرکت انتشارات کیهان، شابک ۹۷۸-۹۶۴-۴۵۸-۲۲۲-۶
  • [۲]

Tags:

غلامعلی اویسی زندگی‌نامهغلامعلی اویسی نقش در واقعه ۱۵ خرداد ۱۳۴۲غلامعلی اویسی نقش در ۱۷ شهریور ۱۳۵۷غلامعلی اویسی خروج از کشور و فعالیتغلامعلی اویسی روابط با صدام حسینغلامعلی اویسی ترورغلامعلی اویسی مدال‌هاغلامعلی اویسی منابعغلامعلی اویسیارتشبدتظاهرات ۱۷ شهریورنیروی زمینی شاهنشاهی ایرانژاندارمری ایران

🔥 Trending searches on Wiki فارسی:

سیلدنافیلخانه کاغذی (مجموعه تلویزیونی)حکم (بازی)پمپ کلیتورالعلیرضا پهلوی (یکم)علیرضا داوودنژادشهاب حسینیفریدون فرخزاددوجنس‌گراییاشغال ایران در جنگ جهانی دومارگاسمالفبای فارسیجانی سینزکیریاکوس میتسوتاکیسحسنعلی منصورپنجاه طیف خاکستری (فیلم)دی سیکلومینگردن‌بند مروارید (کنش جنسی)چهاربرگانتخابات ریاست‌جمهوری ایالات متحده آمریکا (۲۰۲۴)پورنوگرافیلیلا اوتادیبازی ورقمزدیسنامسعود جعفری جوزانیپارسا پیروزفرتبریزمغولستانژاپنخبرگزاری تسنیمنهنگ آبی (بازی)شب قدرمحمد محبیهفت سر اژدهاعشق‌بازیداریوش بزرگخودارضایی مقعدیحرم امام رضابیرو (فیلم)پیمان ماهری‌پورجیک جیلنهالآلت مردانهدونالد ترامپیوهان کرایفتن‌فروشیحسین بن علیآمیزش جنسی معلقمحمدرضا داوودنژادمردم ترکمجید واشقانیلادن طباطباییباشگاه فوتبال بارسلونارضا بیک ایمانوردیفتیش جنسیغسل جنابترشید عالی گیلانیسنگاپورکریستیانو رونالدوآسیااسلامبریتانیااستان تهراناندیحافظدخول مضاعفچابهارنقش‌های جنسی همجنس‌گرایانمیل جنسی به کودکانهنداهوازهما (پرنده)رونالدونوروز در ایران باستانسوگل خلیقهمایون شجریان🡆 More