شهربانی که در گذشته به آن نظمیه میگفتند ادارهای بود که وظیفه آن حفظ امنیت شهر و استقرار نظم، اجرای قانون و تعقیب بزهکاران بود و عملکرد آن، توسط وزارت کشور نظارت میشد.
شهربانی در سال ۱۲۸۵ تأسیس شد و در سال ۱۳۷۰ با ژاندارمری و کمیته انقلاب اسلامی ادغام گردید و با ادغام این ۳ سازمان، نیروی انتظامی تأسیس شد.
کلنل یوهان کارل گوستاف وستداهل (وستاهل) (Johan Carl Gustaf Westdahl) (۱۲۹۲–۱۰ دی ۱۳۰۲)
امیرلشکر محمود انصاری (امیر اقتدار) (برای دو هفته)
دوران پهلوی
در راستای تقویت هر چه بیشتر شهربانی، رضاخان پس از رسیدن به منصب ریاستالوزرایی، در اولین قدم و به رغم تمام مخالفتها، نظمیه (شهربانی) را که تا آن هنگام زیرنظر وزارت داخله انجام وظیفه میکرد، تحت کنترل وزارت جنگ قرار داد؛ وزارتخانهای که خود از همان اوایل کودتای ۱۲۹۹ در رأس آن قرار گرفته بود و این سمت را تا زمان رسیدن به مقام سلطنت حفظ کرد.
سیفیقمیتفرشی، پلیس خفیه ایران ۱۲۹۹–۱۳۲۰ مروری بر رخدادهای سیاسی و تاریخچه شهربانی، تهران: ققنوس، شابک۹۶۴-۹۴۳۰۳-۲-۶
خاطرات سرتیپ ناصر مجللی (۱۳۹۱)، خاطرات مجللی؛ از شهربانی دولت مصدق تا بازرگان، به کوشش مرتضی ذبیحی.، تهران: پردیس دانش
خسرو معتضد (۱۳۸۵)، یکصد سال فراز و فرود نیروهای انتظامی، تهران: سازمان تحقیقات و مطالعات بسیج
خسرو معتضد، یکصد سال فراز و فرود نیروهای انتظامی: از سال ۱۳۳۰ تا ۱۳۵۷، تهران: سازمان آب منطقهای تهران، شابک۹۶۴-۹۶۹۸۴-۸-۵
This article uses material from the Wikipedia فارسی article شهربانی, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). محتوا تحت CC BY-SA 4.0 در دسترس است مگر خلافش ذکر شده باشد. Images, videos and audio are available under their respective licenses. ®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki فارسی (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.