حرم شاه عبدالعظیم حسنی (یا عامیانه آن، شابدُلَظیم) آرامگاه عبدالعظیم حسنی است که در شهر ری (در جنوب تهران) قرار دارد.
این مقاله شامل فهرستی از منابع، کتب مرتبط یا پیوندهای بیرونی است، اما بهدلیل فقدان یادکردهای درونخطی، منابع آن همچنان مبهم هستند. |
این آرامگاه مربوط به دوره ایلخانی - دوره صفوی - دوره قاجار است. این اثر در تاریخ ۱۱ بهمن ۱۳۳۴ با شمارهٔ ثبت ۴۰۶ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیدهاست.
حرم شاه عبدالعظیم | |
---|---|
نام | حرم شاه عبدالعظیم |
کشور | ایران |
استان | تهران |
شهرستان | ری |
بخش | مرکزی |
اطلاعات اثر | |
نامهای دیگر | قبله تهران |
نوع بنا | مذهبی |
کاربری | زیارتی |
کاربری کنونی | زیارتی |
دیرینگی | دوره صفوی |
دورهٔ ساخت اثر | دوره صفوی، دوره ایلخانی، دوره قاجار |
بانی اثر | صفویه |
مالک فعلی اثر | آستان مقدس حضرت عبدالعظیم حسنی |
اطلاعات ثبتی | |
شمارهٔ ثبت | ۴۰۶ |
تاریخ ثبت ملی | ۱۱ بهمن ۱۳۳۴ |
اطلاعات بازدید | |
امکان بازدید | دارد |
وبگاه | abdolazim.com |
عبدالعظیم حسنی در سال ۱۷۳ قمری (۷۸۹ م)، در زمان موسی کاظم در شهر مدینه زاده شد. پدرش عبدالله و مادرش فاطمه نام داشتند. همسر وی خدیجه دختر قاسم بن حسن بن زید بن حسن مجتبی بود.
عبدالعظیم پس از ورود به شهر ری در سرداب خانه یکی از شیعیان آن شهر به زندگی پنهانی روی میآورد و پس از مدتی بیمار میشود و در سال ۲۵۲ قمری (۸۶۶ م) در زمان پیشوای دهم شیعیان، علی بن محمد، علی النقی از دنیا میرود.
بنای نخستین این آرامگاه را محمد پسر زید داعی علوی در نیمه دوم قرن سوم هجری قمری برابر با با قرن نهم میلادی تعمیر اساسی کرد. در گاه اصلی ورودی آن که در شمال آرامگاه قرار دارد به فرمان پادشاهان خاندان آل بویه و سپس با تلاش مجدالملک قمی ساخته شد.
بنای آرامگاه در بخش پایین چهارگوشی است که هر سوی آن حدود هشت متر است. در بالا مانند همه بناهای سلجوقی برفراز چهارگوشه حرم چهار گوشوار یعنی چهار طاق مورب بنا کردهاند و بالاتر از آن یک هشت ضلعی و بر روی آن یک شانزدهضلعی ساختهاند. روی این شانزدهضلعی گنبد اصلی حرم ساخته شدهاست. تمام این بخشها از درون آیینهکاری شدهاست. تعمیر و تغییرات اصلی این بخش در زمان شاه تهماسب صفوی انجام گرفتهاست. صحنها و ایوان از آثار دوره صفوی میباشد. در دوره قاجار تعمیرات و اضافات بسیاری صورت گرفت. پوشش زرین گنبد به فرمان ناصرالدینشاه در سال ۱۲۷۰ هجری قمری برابر با ۱۸۳۵ میلادی انجام گرفتهاست.
بسیاری از نامداران ایران در کنار آرامگاه و رواقهای اطراف، عمدتاً در باغ توتی، به خاک سپرده شدهاند. از جمله: ناصرالدینشاه (که پس از پیروزی انقلاب اسلامی، سنگ قبرش به خلوت کریمخانی منتقل شد)، سید ابوالقاسم کاشانی، قائم مقام فراهانی، ملا علی کنی و محمد قزوینی، عباس اقبال آشتیانی، محمدرضا مهدوی کنی، شیخ محمد خیابانی، ستارخان، محمدتقی فلسفی و برخی حکام اردلان که از وابستگان پادشاهان قاجار بودند نیز در صحن آرمیدهاند.
در دوره پهلوی آرامگاهی در جوار این آستان برای رضاشاه تدارک دیده شد که به تدریج بسیاری از وابستگان این خاندان در آن جا به خاک سپرده شدند. از جمله: علیرضا پهلوی، سلیمان بهبودی، ارتشبد محمد خاتم و حسنعلی منصور. این آرامگاه پس از انقلاب اسلامی سال ۱۳۵۷ به همراه آرامگاه پنجاه تن از وابستگان نظام پادشاهی توسط گروهی به دستور صادق خلخالی ویران شد.
در اواخر اسفند ماه سال ۱۳۹۸ پایگاه اطلاعرسانی حضرت عبدالعظیم اعلام کرد که به دنبال شیوع گسترده ویروس کرونا و با درخواست ستاد ملی مبارزه با کرونا در راستای مقابله از روز سه شنبه ۲۷ اسفند ماه تا خرداد ماه ۱۴۰۱ با کم شدن کرونا باز شد .
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ حرم شاه عبدالعظیم موجود است. |
This article uses material from the Wikipedia فارسی article حرم شاه عبدالعظیم, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). محتوا تحت CC BY-SA 4.0 در دسترس است مگر خلافش ذکر شده باشد. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki فارسی (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.