درجههای نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران به درجات نظامی مرسوم در نیروهای مسلح ایران اشاره دارد، که از ۳ سازمان نظامی شامل: ارتش جمهوری اسلامی ایران، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران تشکیل میشود.
درجههای ارتش به ۴ نیرو شامل: نیروی زمینی، نیروی هوایی، نیروی پدافند هوایی و نیروی دریایی، درجههای سپاه به دو بخش (نیروی زمینی و نیروی هوافضا در یک بخش و نیروی دریایی بهعنوان بخش دوم) همچنین درجههای فراجا تقسیم میگردد.
تا پیش از انقلاب اسلامی ایران، درجه ارتشبدی، معادل دریابد در نیروی دریایی بودهاست. ترتیب درجات ژاندارمری کل کشور مانند درجات نیروی زمینی است به استثناء سرباز و سرباز یکم که در ژاندارمری، ژاندارم یکم نامیده میشود. واژهٔ خطاب امرا تا اواخر دههٔ ۱۳۷۰ تیمسار بود.
بنا بر بند ب - ماده ۳۲ قانون استخدام نیروهای مسلح مصوبه ۲۹ آبان ۱۳۵۸ حداقل مدت توقف در درجات سربازی تا ستوانی یکمی به شرح زیر بود:
در دورهٔ پادشاهی پهلوی با برپایی فرهنگستان زبان فارسی نامهای درجههای ارتشی نیز دگرگون شد. پس از تشکیل قشون متحدالشکل به سال ۱۳۰۰، درجات و مناصب سابق لغو و درجات جدید به این شرح تعیین گردید:
پس از تشکیل فرهنگستان ایران در فروردین ماه ۱۳۱۴، واژههای جدیدی برای ارتش برگزیده شد و از همان سال استعمال آنها در واحدهای نظامی اجباری شد. در جدول زیر برابرهای امروزی و قدیمی این درجات میآید:
درجههای جدید و قدیم ارتش ایران | ||
---|---|---|
امروزی | اوایل دوره رضاشاه | |
سپهبد | سپهبد | |
سرلشکر | امیر لشکر | |
سرتیپ | سرتیپ | |
سرهنگ | سرهنگ | |
سرهنگ دوم | نایبسرهنگ | |
سرگرد | یاور | |
سروان | سلطان | |
ستوان یکم | نایب اول | |
ستوان دوم | نایب دوم | |
ستوان سوم | نایب سوم | |
استوار یکم | معین نایب درجه یک | |
استوار دوم | معین نایب درجه دو | |
سرگروهبان | وکیل اول | |
گروهبان دوم | وکیل راست | |
گروهبان سوم | وکیل چپ | |
سرجوخه | سرجوقه | |
سرباز یکم | تابین اول | |
سربازدوم | تابین دوم | |
سرباز | تابین |
درجههای امیران و افسران نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ارتشبد | سپهبد | سرلشگر | سرتیپ | سرتیپ دوم | سرهنگ | سرهنگ دوم | سرگرد | سروان | ستوان یکم | ستوان دوم | ستوان سوم |
سردوشیهای دانشجویان افسری نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران | |||
---|---|---|---|
افسر دانشجوی سال چهارم | افسر دانشجوی سال سوم | افسر دانشجوی سال دوم | افسر دانشجوی سال اول |
درجههای درجهداران و سربازان نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
استوار یکم | استوار دوم | گروهبان یکم | گروهبان دوم | گروهبان سوم | سرجوخه | سرباز یکم | سرباز دوم | سرباز |
درجههای امیران و افسران نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ارتشبد | سپهبد | سرلشگر | سرتیپ | سرتیپ دوم | سرهنگ | سرهنگ دوم | سرگرد | سروان | ستوان یکم | ستوان دوم | ستوان سوم |
سردوشیهای دانشجویان افسری نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران | |||
---|---|---|---|
افسر دانشجوی سال چهارم | افسر دانشجوی سال سوم | افسر دانشجوی سال دوم | افسر دانشجوی سال اول |
درجههای درجهداران و سربازان نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
استوار یکم | استوار دوم | گروهبان یکم | گروهبان دوم | گروهبان سوم | سرجوخه | سرباز یکم | سرباز دوم | سرباز |
درجههای امیران و افسران نیروی پدافند هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ارتشبد | سپهبد | سرلشگر | سرتیپ | سرتیپ دوم | سرهنگ | سرهنگ دوم | سرگرد | سروان | ستوان یکم | ستوان دوم | ستوان سوم |
سردوشیهای دانشجویان افسری نیروی پدافند هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران | |||
---|---|---|---|
افسر دانشجوی سال چهارم | افسر دانشجوی سال سوم | افسر دانشجوی سال دوم | افسر دانشجوی سال اول |
درجههای درجهداران و سربازان نیروی پدافند هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
استوار یکم | استوار دوم | گروهبان یکم | گروهبان دوم | گروهبان سوم | سرجوخه | سرباز یکم | سرباز دوم | سرباز |
درجههای امیران نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران | ||||
---|---|---|---|---|
دریابد | دریاسالار | دریابان | دریادار | دریادار دوم |
درجههای افسران نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
ناخدا یکم | ناخدا دوم | ناخدا سوم | ناوسروان | ناوبان یکم | ناوبان دوم | ناوبان سوم |
سردوشیهای دانشجویان افسری نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران | |||
---|---|---|---|
افسر دانشجوی سال چهارم | افسر دانشجوی سال سوم | افسر دانشجوی سال دوم | افسر دانشجوی سال اول |
درجههای درجهداران و سربازان نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ناواستوار یکم | ناواستوار دوم | مهناوی یکم | مهناوی دوم | مهناوی سوم | سرناوی | ناوی یکم | ناوی دوم | ناوی |
درجههای فرماندهان - سرداران و افسران سپاه پاسداران انقلاب اسلامی | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ارتشبد پاسدار /دریابد پاسدار | سپهبد پاسدار / دریاسالار پاسدار | سرلشگر پاسدار/ دریابان پاسدار | سرتیپ پاسدار/ دریادار پاسدار | سرتیپ دوم پاسدار/ دریادار دوم پاسدار | سرهنگ پاسدار/ ناوسالار یکم پاسدار | سرهنگ دوم پاسدار/ ناوسالار دوم پاسدار | سرگرد پاسدار/ ناوسالار سوم پاسدار | سروان پاسدار/ ناوسروان پاسدار | ستوان یکم پاسدار/ ناوبان یکم پاسدار | ستوان دوم پاسدار/ ناوبان دوم پاسدار | ستوان سوم پاسدار/ ناوبان سوم پاسدار |
رتبه ۲۱ | رتبه ۲۰ | رتبه ۱۹ | رتبه ۱۸ | رتبه ۱۷ | رتبه ۱۶ | رتبه ۱۵ | رتبه ۱۴ | رتبه ۱۳ | رتبه ۱۲ | رتبه ۱۱ | رتبه ۱۰ |
سردوشیهای دانشگاه امام حسین سپاه پاسداران انقلاب اسلامی | |||
---|---|---|---|
افسر دانشجوی سال چهارم پاسدار | افسر دانشجوی سال سوم پاسدار | افسر دانشجوی سال دوم پاسدار | افسر دانشجوی سال اول پاسدار |
درجههای درجهداران و سربازان وظیفهٔ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
رزمدار یکم/ ناودار یکم | رزمدار دوم/ ناودار دوم | رزمآور یکم/ ناویار یکم | رزمآور دوم/ ناویار دوم | رزمآور سوم/ ناویار سوم | رزمیار/ سرناوی | سرباز یکم/ ناوی یکم | سرباز دوم/ ناوی دوم | سرباز/ ناوی |
ر |
درجههای سرداران و افسران فراجا | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ارتشبد | سپهبد | سرلشگر | سرتیپ | سرتیپ دوم | سرهنگ | سرهنگ دوم | سرگرد | سروان | ستوان یکم | ستوان دوم | ستوان سوم |
سردوشیهای دانشجویان افسری فراجا | |||
---|---|---|---|
افسر دانشجوی سال چهارم | افسر دانشجوی سال سوم | افسر دانشجوی سال دوم | افسر دانشجوی سال اول |
درجههای درجهداران کادر فراجا | ||||
---|---|---|---|---|
استوار یکم | استوار دوم | گروهبان یکم | گروهبان دوم | گروهبان سوم |
درجههای درجهداران وظیفه و سربازان فراجا | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
استوار یکم | استوار دوم | گروهبان یکم | گروهبان دوم | گروهبان سوم | سرجوخه | سرباز یکم | سرباز دوم | سرباز |
درجههای یگان حفاظت جمهوری اسلامی ایران | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
محافظ | محافظ یکم | محافظ دوم | حافظ | حافظ یکم | حافظ دوم | حافظ سوم | سرپاسیار یکم | سرپاسیار دوم | پاسیار یکم | پاسیار دوم |
This article uses material from the Wikipedia فارسی article درجههای نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). محتوا تحت CC BY-SA 4.0 در دسترس است مگر خلافش ذکر شده باشد. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki فارسی (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.