خاندان هخامنشی: خاندان
خاندان هخامنشی (پارسی باستان: 𐏃𐎧𐎠𐎶𐎴𐎡𐏁𐎡𐎹)؛ (فارسی: دودمان هخامنشی)؛ (یونانی باستان: Ᾰ̓χαιμενῐ́δαι) یک خاندان پادشاهی ایران باستان بود.
آنها از حدود ۵۵۰ تا ۳۳۰ پیش از میلاد خاندان حاکم بر شاهنشاهی ایران بودند.
| هخامنشیان | |
|---|---|
 «شهباز» نشان شاهنشاهی هخامنشیان | |
| کشور | پارس |
| تاریخ بنیان‌گذاری | ۷۳۰ پ. م |
| بنیانگذار | هخامنش |
| آخرین حاکم | داریوش سوم |
| عنوان‌ها | |
| دارایی(ها) | شاهنشاهی هخامنشی دودمان بیست و هفتم مصر دودمان سی و یکم مصر |
| انحلال | ۳۳۰ پ. م |
| شاخه(های) فرعی | دودمان فارناکیان دودمان آریارادیان |
فرمانروایان هخامنشی، با کمبوجیه دوم که مصر را فتح کرد، دودمان بیست و هفتم مصر را ایجاد کردند.
ریشه تاریخی
تاریخ خاندان هخامنشی بیشتر با آثار مورخان یونانی مانند هرودوت، کتزیاس و گزنوفون، داستان‌های کتاب‌های عهد عتیق و منابع بومی ایرانی شناخته می‌شود. به گفته هرودوت، هخامنشیان طایفه‌ای از قبیله پاسارگاد بوده‌اند و احتمالاً در اطراف پاسارگاد ساکن بوده‌اند. آنها احتمالاً در سده نهم پیش از میلاد بر دیگر قبایل ایرانی حکومت می‌کردند.
داریوش بزرگ تبارنامه خود را به هخامنش می‌رساند. با این حال، هیچ مدرک قابل اطمینانی در مورد پادشاهی به نام هخامنش وجود ندارد.
خاندان
پادشاهی در خاندان هخامنشیان موروثی بود. آخرین قدرت دربار که همان «شاهنشاه» بود همیشه «هخامنشی» بود. جانشین توسط شاهنشاه (معمولاً نخستین پسر) تعیین می‌شد. از داریوش بزرگ تا اردشیر دوم یک همسویی بین پدر و پسر معمول بود.
| فرمانروایان | دوران سلطنت | توضیحات | ||
|---|---|---|---|---|
| پادشاهی هخامنشی | ||||
| هخامنش | ۷۳۰–۶۵۰ پ. م | بنیانگذار خاندان هخامنشیان و اولین شاه محلی منطقه پارس بود. | ||
| چیش‌پیش | ۶۵۰–۶۲۵ پ. م | |||
| کوروش یکم | ۶۲۵–۵۸۰ پ. م | |||
| کمبوجیه یکم | ۵۸۰–۵۵۹ پ. م | |||
| شاهنشاهی هخامنشی | ||||
| کوروش بزرگ | ۵۵۹–۵۳۰ پ. م | «کوروش بزرگ» بنیانگذار شاهنشاهی هخامنشی (ایران) و برجسته‌ترین شاهنشاه ایران باستان و یکی از مشهورترین استراتژیست‌ها و فرمانروایان تمام دوران بود. کوروش در اوج سلطنت خود به‌طور همزمان شاه پارس، شاه ماد، شاه لیدیه شاه بابل، شاه سومر و اکد، شاه چهارگوشه جهان و پادشاه کائنات بود. | ||
| کمبوجیه دوم | ۵۳۰–۵۲۲ پ. م | مصر را در نبرد پلوزیوم (۵۲۵ پیش از میلاد) فتح کرد و بدین ترتیب لقب فرعون مصر را به عنوان شاهنشاهان هخامنشی اضافه کرد. | ||
| گئومات یا بردیا | ۵۲۲ پ. م | ممکن است در طول سلطنت کوتاه خود یک شیاد به نام گئوماتا باشد. | ||
| داریوش بزرگ | ۵۲۲–۴۸۶ پ. م | شاهنشاهی را سامان و به بیشترین حد خود رساند. و آغاز گر حمله اولیه به یونان بود. | ||
| خشایارشا | ۴۸۶–۴۶۵ پ. م | پنجمین شاهنشاه قدرتمند هخامنشی و آغاز گر تهاجم دوم به یونان بود. | ||
| اردشیر یکم | ۴۶۵–۴۲۴ پ. م | |||
| خشایارشای دوم | ۴۲۴ پ. م | |||
| سغدیانه | ۴۲۴–۴۲۳ پ. م | |||
| داریوش دوم | ۴۲۳–۴۰۴ پ. م | |||
| اردشیر دوم | ۴۰۴–۳۵۸ پ. م | در دوره سلطنت او ساتراپی مصر از شاهنشاهی جدا شد. | ||
| اردشیر سوم | ۳۵۸–۳۳۸ پ. م | در دوره سلطنت او ساتراپی مصر دوباره به شاهنشاهی پیوست. | ||
| اردشیر چهارم | ۳۳۸–۳۳۶ پ. م | |||
| داریوش سوم | ۳۳۶–۳۳۰ پ. م | مغلوب اسکندر مقدونی شد. و شاهنشاهی سقوط کرد. | ||
| بسوس | ۳۳۰–۳۲۹ پ. م | تلاش برای رهبری مقاومت در برابر اسکندر. درنهایت دستگیر و اعدام شد. | ||
تبارنامه
| هخامنش | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| چیش‌پیش | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| کوروش یکم | آریارمنه | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| کمبوجیه یکم | اروکو | آرشام | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| کوروش بزرگ | ویشتاسپ | فارناک یکم ساتراپ فریگیه دودمان فارناکیان | مگاباتس رهبر نظامی | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| آرتیستون | بردیا | کمبوجیه دوم | آتوسا | داریوش بزرگ | آرتافرنه ساتراپ لیدیه | اردوان مستشار | مگابازوس فرمانده | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| پارمیس | (از دختر گئوبروه) آریابیگنه دریاسالار | (از آتوسا) ماسیشته ساتراپ باختر | (از آتوسا) خشایارشا | (از آتوسا) هخامنش ساتراپ مصر | (از آرتیستون) ارته‌زوستر ازدواج کرده با مردونیه | (از پارمیس) آریامرد | آرتافرنه دوم ساتراپ لیدیه | آرتیفیوس فرمانده | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| آرتاینته | اردشیر یکم | داریوش ولیعهد | ویشتاسپ ساتراپ باختر | آرشام ساتراپ مصر | امیتیس ازدواج کرده با مگابیزوس | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| خشایارشای دوم | سغدیانه | داریوش دوم | آرسیتس | پروشات | باگاپایوس | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| اردشیر دوم | آمستریس | کوروش کوچک | اوستن | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| اردشیر سوم | آریاسپ شاهزاده | رودروگون ازدواج کرده با یرواند یکم ساتراپ ارمنستان | آپاما ازدواج کرده با فارناباز دوم ساتراپ فریگیه | سی‌سی‌گامبیس | آرشام دوم | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| داریوش سوم | هوخشدره هخامنشی | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| اردشیر چهارم | پروشات | اسکندر مقدونی | استاتیرا | دری‌په‌تیس ازدواج کرده با هفستیون فرمانده | آماستریس ازدواج کرده با کراتروس فرمانده؛ دیونیسیوس حاکم هراکلیا؛ لوسیماخوس پادشاه تراکیه | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
جستارهای وابسته
پانویس
منابع
- Kuhrt, Amélie; Sancisi-Weerdenburg, Helen (2006). "Achaemenids". In Salazar, Christine F.; Landfester, Manfred; Gentry, Francis G. (eds.). Brill’s New Pauly. Brill Online.
پیوند به بیرون
.svg)
This article uses material from the Wikipedia فارسی article خاندان هخامنشی, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). محتوا تحت CC BY-SA 4.0 در دسترس است مگر خلافش ذکر شده باشد. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki فارسی (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.