سایپا تیبا: خودروی ساخت سایپا
تیبا یا خودرو ملی شرکت سایپا، (با نام پیشین مینیاتور) نخستین محصول سایپا است که در ۲۳ آذر ۱۳۸۹ رونمایی شد.
سایپا در طراحی این خودرو، تا حد زیادی از مشاوران و طراحان ایتالیایی، آلمانی و کره‌ای کمک گرفت. در طراحی این خودرو، استفاده از قطعات پراید، کیا ریو و تندر۹۰ مشهود است. ناظمی، مدیر استراتژیک سایپا با تأیید استفاده از مشاوران خارجی در این پروژه، استفاده از تجربیات سایپا در تولید ریو و پراید را باعث کاهش هزینه طراحی این خودرو می‌داند. این خودرو توسعه یافته پلتفرم S۸۱ سایپا بوده ودارای موتور ۱۵۰۰cc با مصرف حدود ۶/۵ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر و استاندارد آلایندگی یورو ۴ است. این خودرو در نسخهٔ فول هم قابل سفارش بود.
| تیبا | |
|---|---|
 | |
| دید کلی | |
| گونه | سواری |
| شرکت | سایپا |
| تولید | صندوقدار ۱۳۸۹ تا ۱۴۰۱ هاچ‌بک ۱۳۹۱ تا ۱۴۰۱ |
| مونتاژ | کاشان، ایران |
| طراح | ایتال دیزاین |
| بدنه و شاسی | |
| کلاس | کامپکت کوچک |
| شکل بدنه | ۴ در سدان ۵ در هاچ‌بک |
| طرح‌بندی | موتور جلو-محور جلو |
| خودروهای وابسته | پراید، سایپا ساینا، سایپا کوییک، سایپا سهند جیلی سی‌کا، کیا ریو، تندر ۹۰ |
| پیشرانه | |
| موتور | ۱٫۵ لیتری ام۱۵ آی۴ (بنزینی) |
| گنجایش | ۴۰ لیتر |
| قدرت موتور | ۸۷ اسب‌بخار |
| جعبه‌دنده | ۵ دنده دستی |
| ابعاد | |
| فاصله بین محورها | ۲۴۱۰ میلی‌متر |
| درازا | ۴۱۰۵ میلی‌متر (نسخهٔ سدان) ۳۹۲۲ میلی‌متر (نسخهٔ هاچ‌بک) |
| پهنا | ۱۶۴۱ میلی‌متر (سدان) ۱۶۴۲ میلی‌متر (هاچ بک) |
| بلندی | ۱۴۸۴ میلی‌متر |
| وزن خالص | ۱٬۰۰۰ کیلوگرم (نسخهٔ سدان) ۱٬۰۴۰ کیلوگرم (نسخهٔ هاچ‌بک) |
| گاه‌شمار | |
| پیشین | پراید |
| پسین | سایپا ساینا/سایپا کوییک(در مدل تیبا ٢) |
هزینه طراحی این خودرو ۱۲۰میلیون دلار است که استفاده از قطعات و طراحی‌های مشترک، باعث کاهش هزینه تمام شده طراحی آن شد. این خودرو در زمان رونمایی خودرویی برای دهک‌های میانی و پایین جامعه و با قیمت زیر ۱۰ میلیون رونمایی شد اما در پایان با افزایش قیمت از دسترس دهک‌های پایین خارج شد. تولید این خودرو در مردادماه سال ۱۴۰۱ به دلیل عدم ایمنی کافی خودرو متوقف شد
پروژه اس۸۱
کار بر روی طراحی این خودرو، ابتدا در حدود سال ۱۳۷۵ و با پروژه‌ای به نام S81 در سایپا آغاز شد و کار طراحی آن توسط تیم ایتالیایی کامل گردید. اما در سال ۱۳۸۳، این پروژه کنار گذاشته شد و دوباره در سال ۱۳۸۷ کار بر روی آن آغاز شد و در طراحی بخش‌هایی از آن خودرویی که توسط تیم ایتالیایی طراحی شده بود، به‌ویژه بخش عقب آن تغییراتی اعمال شد.
طراحی
بدنه
بدنه این خودرو، توسط استودیو طراحی ایتال دیزاین در کشور ایتالیا انجام شده‌است. طرح داخل این خودرو نیز تلفیقی از طرح تندر۹۰، کیا ریو و پراید است. زه‌های غیر همرنگ با بدنه خودرو، دستگیره‌های پلاستیکی برای درها و البته قرارگیری راهنما بیرون از بدنه خودرو از ویژگی‌های این طراحی است. نسخه هاچ‌بک این خودرو به عنوان تیبا ۲ شناخته می‌شود. تمام امکانات و مشخصات دو نسخه سدان و هاچ بک تیبا مشابه یکدیگر است.
تعلیق
سامانه تعلیق جلو تیبا از گونه مک فرسون و کاملاً مشابه ریو است. این سامانه نسبت به تعلیق پراید از پایداری و عملکرد بهتری برخودار است و برخلاف پراید، میل موج گیر و میل کششی به صورت مستقل از هم می‌باشند. قطعات زیادی از تعلیق و اکسل جلو تیبا با ریو مشترک است که از این جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کمک فنرها (Dampers)
- اتصالات لاستیکی و بوش‌های تعلیق (Rubber Mountings and Bushes)
- طبق (Control Arm)
- توپی (Hub)
- بلبرینگ‌ها (Bearings)
- رینگ و تایر (wheel and Tires)
- میله کششی (Tension Rod)
قطعاتی از تعلیق تیبا نیز کاملاً شبیه ریو است؛ اما به دلیل تفاوت جزئی امکان جایگزینی با یکدیگر را ندارند که از این جمله می‌توان موارد زیر را نام برد:
- میل موج گیر (Stabilizer)
- سگدست (knuckle)
- فنر (Coil Spring)
سامانه تعلیق و اکسل عقب نیز از نوع میله پیچشی نیمه مستقل semi-independent و مشابه اکسل عقب خودروهای تندر، دوو سیلو، پراید و ریو است؛ ضمن اینکه قطعات ریو در بخش‌هایی از سیستم تعلیق تیبا دیده می‌شود.
موتور و گیربکس
در بخش موتور و گیربکس، این خودرو مدیون ریو و پراید است.
موتور این خودرو، الگوبرداری شده از ریو و حجیم خورده B3 مزدا یا پراید در شرکت FEV آلمان (که ساخت موتور خودرو سمند و دنا (ای‌اف‌سون) را نیز در کارنامه خود دارد) است. با همکاری این شرکت، حجم موتور پراید از ۱۳۰۰ سی سی به ۱۵۰۳ سی سی و نسبت تراکم آن، از ۸/۵ به ۹/۷ افزایش یافته‌است و حداکثر توان آن به ۸۷ اسب بخار رسیده‌است که توان خروجی پایینی برای یک موتور ۱۵۰۰ سی سی است. از سال ۱۴۰۰ این موتور توانسته‌است استاندارد آلایندگی یورو ۵ را از آن خود کند. اما پس از تقویت موتور، سامانه انتقال قدرت پراید، توان مقاومت در برابر نیروی جدید موتور را نداشت؛ بنابراین، دنده دو گیربکس پراید را تغییر و فنر کلاچ را تقویت کردند. به همین دلیل سامانه کلاچ آن از پراید سفت‌تر است.
سامانه ترمز
سامانه ترمز این خودرو همان سامانه ترمز ریو است که در این زمینه نیز از شرکت بوش آلمان کمک گرفته شده‌است.
تفاوت تیپ‌ها
| تفاوت تیپ‌های تیبا | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| تیپ | اس‌ال SL | ال‌ایکس LX | اس‌ایکس SX | ئی‌ایکس EX | آپشنال |
| کیسه هوای راننده | ✗ | ✓ | ✓ | ✓ | ✓ |
| کیسه هوای سرنشین جلو | ✗ | ✗ | ✓ | ✓ | ✓ |
| شیشه بالابر برقی درهای عقب | ✗ | ✗ | ✗ | ✓ | ✓ |
| آینه‌های جانبی برقی | ✗ | ✗ | ✗ | ✓ | ✓ |
| رینگ آلومینیومی | ✗ | ✗ | ✗ | ✓ | ✗ |
| سنسور پارک عقب | ✗ | ✗ | ✗ | ✗ | ✓ |
| مالتی‌مدیا و دوربین دید عقب | ✗ | ✗ | ✗ | ✗ | ✓ |
| روکش صندلی چرمی | ✗ | ✗ | ✗ | ✗ | ✓ |
فراخوان‌ها
در یک‌سری از خودروهای تیبا مشکلی برای بخش دسته سیم ورودی به رله باکس وجود داشت و باعث گرم شدن این بخش می‌شد. از همین رو شرکت سایپا برای این محصول فراخوانی را تدارک دید.
نام‌گذاری
در ابتدا برای این خودرو نام فرانسوی مینیاتور (miniature) با املای غلط miniator گزارده شد و سپس به تیبا تغییر نام داد.
«تیبا» در لغت نامه دهخدا آهو معنی شده‌است. در این لغت نامه آمده‌است: تیبا (هزوارش) به زبان زند و پازند آهو را گویند. در راستای تغییر نام مینیاتور بیش از ۹۰ هزار نام پیشنهادی به شرکت سایپا ارائه شد که پس از بررسی توسط کمیته تغییر نام تیبا انتخاب شد.
منابع
This article uses material from the Wikipedia فارسی article سایپا تیبا, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). محتوا تحت CC BY-SA 4.0 در دسترس است مگر خلافش ذکر شده باشد. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki فارسی (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.