اکستازی: نوعی روانگردان
اِکستازی (به فرانسه: Extasie) (یا ۳و۴ متیلن‌دی‌اکسیدمتاآمفتامین: اختصاراً MDMA) دارویی از گروه آمفتامین و فنتیل‌آمین است.
ام‌دی‌ام‌ای در بین عموم مردم بیش‌تر با نام اِکستازی (EX یا XTC) شناخته می‌شود. MDMA باعث افزایش آزادسازی «سروتونین»، «دوپامین» و «نورآدرنالین» در سیناپس و مهار باز جذب آنان می‌گردد. قرص اکس یا ایکس، شادی‌آور است و به دلیل ترشح بیش از حد دوپامین و علی الخصوص اندورفین، احساس صمیمیت با دیگران را به وجود می‌آورد و اضطراب فرد را کاهش می‌دهد. سازندهٔ این قرص الکساندر شولگین انگلیسی آمریکایی بود که آن را در سال ۱۹۷۶ جهت درمان برخی اختلالات روانی ساخته بود. اما امروزه به یک ماده مخدر روانگردان ممنوعه تبدیل شده است.
.svg) | |
| داده‌های بالینی | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | (±)-1,3-benzodioxolyl-N-methyl-2-propanamine; (±)-3,4-methylenedioxy-N-methyl-α-methyl-2-phenethylamine; DL-3,4-methylenedioxy-N-methamphetamine; methylenedioxymethamphetamine |
| رده‌بندی داروهای بارداری |
|
| میزان وابستگی | Moderate |
| روش مصرف دارو | Oral, sublingual, insufflation, inhalation (vaporization), injection, rectal |
| کد ATC |
|
| وضعیت قانونی | |
| وضعیت قانونی |
|
| داده‌های فارماکوکینتیک | |
| متابولیسم | Hepatic, CYP450 extensively involved, especially CYP2D6 |
| نیمه‌عمر حذف | 6–10 hours (though duration of effects is typically actually 3–5 hours)[نیازمند منبع] |
| دفع | Renal |
| شناسه‌ها | |
| |
| شمارهٔ سی‌ای‌اس | |
| پاب‌کم CID | |
| دراگ‌بنک | |
| کم‌اسپایدر | |
| UNII | |
| ChEBI | |
| ChEMBL | |
| CompTox Dashboard (EPA) | |
| داده‌های فیزیکی و شیمیایی | |
| فرمول شیمیایی | C11H15NO۲ |
| جرم مولی | 193.24 g/mol g·mol−1 |
| مدل سه بعدی (جی‌مول) | |
| |
| |
  (این چیست؟) (صحت‌سنجی) | |
سمیت
اکثر قرص‌هایی که با نام اکستازی به فروش می‌رسند حاوی ترکیبات محرک ارزان‌تر و مواد شیمیایی بازمانده از سنتز آن‌ها هستند که این موضوع می‌تواند بسیار خطرناک باشد. البته حتی در صورتی که قرص‌ها کاملاً خالص باشند مصرف اکستازی می‌تواند باعث آسیب مغزی شود.
عوارض جانبی
عوارض کوتاه مدت: افزایش فشارخون و ضربان قلب، بی‌خوابی، گشادی مردمک‌ها، کم‌آبی بدن و افزایش دمای بدن و تعریق، حالت تهوع، ناتوانی جنسی، دندان‌قروچه.
عوارض بلند مدت: شواهدی در دست است که نشان می‌دهد مصرف طولانی مدت اکستازی باعث تغییر در ساختار بخش‌هایی از مغز می‌شود.
قطع مصرف اکستازی به دلیل خالی شدن منابع سروتونین باعث افسردگی، احساس خستگی، بی حوصلگی و گاهی اوقات تهوع می‌شود. مصرف هم‌زمان اکستازی با داروهای ضدافسردگی مهارکننده بازجذب مونوآمین‌ها همچنین «ترامادول» باعث افزایش اثرات آن و سندروم سروتونین و ریسک مرگ می‌شود.
جستارهای وابسته
منابع
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «MDMA». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۲ نوامبر ۲۰۱۱.
This article uses material from the Wikipedia فارسی article اکستازی, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). محتوا تحت CC BY-SA 4.0 در دسترس است مگر خلافش ذکر شده باشد. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki فارسی (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.