L'espressiù guèra frègia l'è dovrada per indicà la contraposissiù polìtega, ideològega e militàr in tra USA e URSS (ciamade i dò superpotènse) cominsada dópo de la fì de la segónda guèra mondiàl.
Chèst artìcol a l'è scricc in Lombàrd, ortograféa bergamasca del Dücàt. |
Quase töt ol mónd l'èra dividìt in dü blòch: ocidentàl (con USA, NATO e i paìs amìs) e orientàl o comunista (URSS, Pato de Varsavia e i paìs amìs). Ach l'Euròpa l'èra spartida in dü da la Tènda de Fèr:
“ | Da Stetìn in del Bàltegh a Trièst in del Adriàtegh, öna tènda de fèr l'è calada a traèrs ol continènt | ” |
— Winston Churchill |
(da ü discórs a l'üniersità de Fulton, Missouri, ol 5 de mars 1946)
La tensiù l'è mai s-ciopada in d'öna guèra èrta in tra i dü bloch, perchè 'l colossàl nömer de arme nücleàr a disposissiù di dü aversare l'avrèss destrüsìt ach i stèss vensedùr; da ché 'l nòm guèra frègia, inventàt in del 1947 dal giornalìsta americà Walter Lippmann (in inglés cold war). I gh'è però istàcie di guère locài, indóe öna di dò potènse l'à combatìt còntra ü stat pogiàt da chél' ótra (presèmpe, ol Vietnàm e l'Afghanistan). I gh'è ach istàcc di ocasiù in di quàli s'è ris-ciàt öna guèra nucleàr, cóme in de la crìsi di mìssil de Cuba.
La guèra frègia l'è finida in del 1989 co' la borlada del mür de Berlìn (9 de noèmber) següida dal desligamènt de l'URSS (26 de desèmber 1991).
This article uses material from the Wikipedia Lumbaart article Guèra frègia, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). El contegnud a l'è disponibil sota la licenza CC BY-SA 4.0, se l'è minga indicad diversament. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Lumbaart (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.