АҚШ президенті — Америка Құрама Штаттарының атқарушы билігінің басшысы.
Лауазым 1787 жылы Конституциялық жиын қабылдаған АҚШ Конституциясымен енгізілген. АҚШ-тың алғашқы президенті Джордж Уошингтон болып табылады.
АҚШ президентін сайлау 1789 жылдан бастап жүргізіледі. Егер президент екінші мәрте сайланып, өкілеттілігін жалғастырған болса, бір президенттік болып нөмірленеді (мысалы: екі мәрте сайланған Джордж Уошингтон АҚШ-тың бірінші және екінші емес, тек бірінші президенті болып табылады.). Тек Гровер Кливленд ғана АҚШ-тың 22-ші және 24-президенті болып есептеледі. Франклин Делано Рузвельт — төрт мәрте президенттікке сайланған АҚШ тарихындағы жалғыз тұлға. Уильям Гаррисон — билік басында ең қысқа мерзім болған президент (1841 жылдың наурыз және сәуір айлары). Америка президенттерінің сегізі қызмет барысында қайтыс болған. Төртеуі (Уильям Генри Гаррисон, Закари Тейлор, Уоррен Гардинг және Франклин Д. Рузвельт) өз өлімімен қайтыс болса, төртеуі адам қолынан қаза тапқан: Авраам Линкольн, Джеймс Гарфилд, Уильям Мак-Кинли мен Джон Кеннеди және біреуі Ричард Никсон қызметінен отставкаға кеткен.
Партиясыз (2) Федералист (1) Демократиялық-республикалық (4) Демократиялық (15) Уиг (4) Республикалық (19) Ұлттық Одақ (2) | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Президенттігі | Президент | Президенттікке дейінгі лауазымы | Партиясы | Вице-президент | |||
1 | 30 сәуір, 1789 – 4 наурыз 1797 | Джордж Уошингтон 1732–1799 (Өмірінің ұзақтығы: 67 жас) | Құрлықтық Армияның Бас қолбасшысы (1775 – 1783) | Партиясыз | |||
Джон Адамс | |||||||
2 | 4 наурыз 1797 – 4 наурыз 1801 | Джон Адамс 1735–1826 (Өмірінің ұзақтығы: 90 жас) | Америка Құрама Штаттарының 1-вице-президенті | Федераликтік партия | Томас Джефферсон | ||
3 | 4 наурыз 1801 – 4 наурыз 1809 | Томас Джефферсон 1743–1826 (Өмірінің ұзақтығы: 83 жас) | Америка Құрама Штаттарының 2-вице-президенті | Демократиялық-республикалық | Аарон Бёрр 4 наурыз 1801 – 4 наурыз 1805 | ||
Джордж Клинтон 4 наурыз 1805 – 4 наурыз 1809 | |||||||
4 | 4 наурыз 1809 – 4 наурыз 1817 | Джеймс Мэдисон 1751–1836 (Өмірінің ұзақтығы: 85 жас) | 5-ші АҚШ Мемлекеттік хатшысы (1801–1809) | Демократиялық-республикалық | Джордж Клинтон 4 наурыз 1809 – 20 сәуір 1812 (Қызмет барысында қайтыс болған) | ||
Қызмет орны бос (Клинтон өкілеттілігінің қалдығы) | |||||||
Элбридж Герри 4 наурыз 1813 – 23 қазан 1814 (Қызмет барысында қайтыс болған) | |||||||
Қызмет орны бос (Герри өкілеттілігінің қалдығы) | |||||||
5 | 4 наурыз 1817 – 4 наурыз 1825 | Джеймс Монро 1758–1831 (Өмірінің ұзақтығы: 73 жас) | 7-ші АҚШ Мемлекеттік хатшысы (1811–1817) | Демократиялық-республикалық | |||
Дэниел Томпкинс | |||||||
6 | 4 наурыз 1825 – 4 наурыз 1829 | Джон Куинси Адамс 1767–1848 (Өмірінің ұзақтығы: 80 жас) | 8-ші АҚШ Мемлекеттік хатшысы (1817–1825) | Демократиялық-республикалық | Джон Колдуелл Кэлхун | ||
7 | 4 наурыз 1829 – 4 наурыз 1837 | Эндрю Джексон 1767–1845 (Өмірінің ұзақтығы: 78 жас) | Теннесиден шыққан Құрама Штарттар Сенаторы (1823–1825) | Демократиялық | Джон К. Кэлхун 4 наурыз 1829 – 28 желтоқсан 1832 (Қызметтен басатылған) | ||
Қызмет орны бос (Кэлхун өкілеттілігінің қалдығы) | |||||||
Мартин Ван Бюрен 4 наурыз 1833 – 4 наурыз 1837 | |||||||
8 | 4 наурыз 1837 – 4 наурыз 1841 | Мартин Ван Бюрен 1782–1862 (Өмірінің ұзақтығы: 79 жас) | Америка Құрама Штаттарының 8-вице-президенті | Демократиялық | Ричард Ментор Джонсон | ||
9 | 4 наурыз 1841 – 4 сәуір 1841 (Қызмет барысында қайтыс болған) | Уильям Генри Гаррисон 1773–1841 (Өмірінің ұзақтығы: 68 жас) | Колумбиядағы АҚШ Елшісі (1828–1829) | Уиг | Джон Тайлер (Президент ізбасары) | ||
10 | 4 сәуір 1841 – 4 наурыз 1845 | Джон Тайлер 1790–1862 (Өмірінің ұзақтығы: 71 жас) | Америка Құрама Штаттарының 10-вице-президенті | Уиг 4 сәуір 1841 – 13 қыркүйек 1841 | Қызмет орны бос | ||
Партиясыз 13 қыркүйек 1841 – 4 наурыз 1845 | |||||||
11 | 4 наурыз 1845 – 4 наурыз 1849 | Джеймс Нокс Полк 1795–1849 (Өмірінің ұзақтығы: 53 жас) | Теннесидің 9-губернаторы | Демократиялық | Джордж Даллас | ||
12 | 4 наурыз 1849 – 9 шілде 1850 (Қызмет барысында қайтыс болған) | Закари Тейлор 1784–1850 (Өмірінің ұзақтығы: 65 жас) | АҚШ әскерінің 1-атқыштар полкінің генерал-майоры (1846–1849) | Уиг | Миллард Филлмор (Президент ізбасары) | ||
13 | 9 шілде 1850 – 4 наурыз 1853 | Миллард Филлмор 1800–1874 (Өмірінің ұзақтығы: 74 жас) | Америка Құрама Штаттарының 12-вице-президенті | Уиг | Қызмет орны бос | ||
14 | 4 наурыз 1853 – 4 наурыз 1857 | Франклин Пирс 1804–1869 (Өмірінің ұзақтығы: 64 жас) | АҚШ әскерінің 9-атқыштар бригадасының генералы (1847–1848) | Демократиялық | Уильям Руфус Кинг 4 наурыз – 18 сәуір 1853 (Қызмет барысында қайтыс болған) | ||
Қызмет орны бос (Кинг өкілеттілігінің қалдығы) | |||||||
15 | 4 наурыз 1857 – 4 наурыз 1861 | Джеймс Бьюкенен 1791–1868 (Өмірінің ұзақтығы: 77 жас) | Ұлыбританиядағы АҚШ Елшісі (1853–1856) | Демократиялық | Джон Кэбелл Брекинридж | ||
16 | 4 наурыз 1861 – 15 сәуір 1865 (Адам қолынан қаза тапқан) | Авраам Линкольн 1809–1865 (Өмірінің ұзақтығы: 56 жас) | Иллинойстегі 7-сайлау округінен шыққан Өкілдер палатасының мүшесі (1847–1849) | Республикалық (Ұлттық Одақ) | Ганнибал Гэмлин 4 наурыз 1861 – 4 наурыз 1865 | ||
Эндрю Джонсон 4 наурыз – 15 сәуір 1865 (Президент ізбасары) | |||||||
17 | 15 сәуір 1865 – 4 наурыз 1869 | Эндрю Джонсон 1808–1875 (Өмірінің ұзақтығы: 66 жас) | Америка Құрама Штаттарының 16-вице-президенті | Ұлттық Одақ April 15, 1865 – ш. 1868 | Қызмет орны бос | ||
Демократиялық ш. 1868 – 4 наурыз 1869 | |||||||
18 | 4 наурыз 1869 – 4 наурыз 1877 | Улисс Грант 1822–1885 (Өмірінің ұзақтығы: 63 жас) | АҚШ әскерінің Бас қолбасшысы (1864–1869) | Республикалық | Шайлер Колфакс 4 наурыз 1869 – 4 наурыз 1873 | ||
Генри Уилсон 4 наурыз 1873 – 22 қазан 1875 (Қызмет барысында қайтыс болған) | |||||||
Қызмет орны бос (Уиллсон өкілеттілігінің қалдығы) | |||||||
19 | 4 наурыз 1877 – 4 наурыз 1881 | Резерфорд Хейз 1822–1893 (Өмірінің ұзақтығы: 70 жас) | Огайо штатының 29-шы & 30-шы губернаторы (1868–1872 & 1876–1877) | Республикалық | Уильям Элмон Уилер | ||
20 | 4 наурыз 1881 – 19 қыркүйек 1881 (Адам қолынан қаза тапқан) | Джеймс Гарфилд 1831–1881 (Өмірінің ұзақтығы: 49 жас) | Огайодағы 19-сайлау округінен шыққан Өкілдер палатасының мүшесі (1863–1881) | Республикалық | Честер А. Артур (Президент ізбасары) | ||
21 | 19 қыркүйек 1881 – 4 наурыз 1885 | Честер А. Артур 1829–1886 (Өмірінің ұзақтығы: 57 жас) | Америка Құрама Штаттарының 20-вице-президенті | Республикалық | Қызмет орны бос | ||
22 | 4 наурыз 1885 – 4 наурыз 1889 | Гровер Кливленд 1837–1908 (Өмірінің ұзақтығы: 71 жас) | Нью-Йорктің 28-губернаторы | Демократиялық | Томас Эндрюс Хендрикс 4 наурыз – 25 қазан 1885 (Қызмет барысында қайтыс болған) | ||
Қызмет орны бос (Хэндрикс өкілеттілігінің қалдығы) | |||||||
23 | 4 наурыз 1889 – 4 наурыз 1893 | Бенджамин Гаррисон 1833–1901 (Өмірінің ұзақтығы: 67 жас) | Индиана штатынан шыққан АҚШ сенаторы (1881–1887) | Республикалық | Леви Мортон | ||
24 | 4 наурыз 1893 – 4 наурыз 1897 | Гровер Кливленд 1837–1908 (Өмірінің ұзақтығы: 71 жас) | Америка Құрама Штаттарының 22-президенті (1885–1889) | Демократиялық | Эдлай Эвинг Стивенсон | ||
25 | 4 наурыз 1897 – 14 қыркүйек 1901 (Адам қолынан қаза тапқан) | Уильям Мак-Кинли 1843–1901 (Өмірінің ұзақтығы: 58 жас) | Огайо штатының 39-губернаторы (1892–1896) | Республикалық | Гаррет Хобарт 4 наурыз 1897 – 21 қазан 1899 (Қызмет барысында қайтыс болған) | ||
Қызмет орны бос (Хобарт өкілеттілігінің қалдығы) | |||||||
Теодор Рузвельт 4 наурыз – 14 қыркүйек 1901 (Президент ізбасары) | |||||||
26 | 14 қыркүйек 1901 – 4 наурыз 1909 | Теодор Рузвельт 1858–1919 (Өмірінің ұзақтығы: 60 жас) | Америка Құрама Штаттарының 25-вице-президенті | Республикалық | Қызмет орны бос 14 қыркүйек 1901 – 4 наурыз 1905 | ||
Чарльз Фэрбенкс 4 наурыз 1905 – 4 наурыз 1909 | |||||||
27 | 4 наурыз 1909 – 4 наурыз 1913 | Уильям Говард Тафт 1857–1930 (Өмірінің ұзақтығы: 72 жас) | Америка Құрама Штаттарының 42-Соғыс министрі (1904–1908) | Республикалық | Джеймс Скулкрафт Шерман 4 наурыз 1909 – 30 қараша 1912 (Қызмет барысында қайтыс болған) | ||
Қызмет орны бос (Шерман өкілеттілігінің қалдығы) | |||||||
28 | 4 наурыз 1913 – 4 наурыз 1921 | Вудро Вильсон 1856–1924 (Өмірінің ұзақтығы: 67 жас) | Нью-Жерси штатының 34-губернаторы (1911–1913) | Демократиялық | |||
Томас Райли Маршалл | |||||||
29 | 4 наурыз 1921 – 2 тамыз 1923 (Қызмет барысында қайтыс болған) | Уоррен Гардинг 1865–1923 (Өмірінің ұзақтығы: 57 жас) | Огайо штатынан шыққан АҚШ сенаторы (1915–1921) | Республикалық | Калвин Кулидж (Президент ізбасары) | ||
30 | 2 тамыз 1923 – 4 наурыз 1929 | Калвин Кулидж 1872–1933 (Өмірінің ұзақтығы: 60 жас) | Америка Құрама Штаттарының 29-вице-президенті | Республикалық | Қызмет орны бос 2 тамыз 1923 – 4 наурыз 1925 | ||
Чарльз Гейтс Дауэс 4 наурыз 1925 – 4 наурыз 1929 | |||||||
31 | 4 наурыз 1929 – 4 наурыз 1933 | Герберт Гувер 1874–1964 (Өмірінің ұзақтығы: 90 жас) | Америка Құрама Штаттарының 3-Сауда министрі (1921–1928) | Республикалық | Чарлз Кёртис | ||
32 | 4 наурыз 1933 – 12 сәуір 1945 (Қызмет барысында қайтыс болған) | Франклин Д. Рузвельт 1882–1945 (Өмірінің ұзақтығы: 63 жас) | Нью-Йорктің 44-губернаторы (1929–1932) | Демократиялық | Джон Нэнс Гарнер 4 наурыз 1933 – 20 қаңтар, 1941 | ||
Генри Эгард Уоллес 20 қаңтар, 1941 – 20 қаңтар, 1945 | |||||||
Гарри Трумэн 20 қаңтар – 12 сәуір, 1945 (Президент ізбасары) | |||||||
33 | 12 сәуір 1945 – 20 қаңтар, 1953 | Гарри Трумэн 1884–1972 (Өмірінің ұзақтығы: 88 жас) | Америка Құрама Штаттарының 34-вице-президенті | Демократиялық | Қызмет орны бос 12 сәуір 1945 – 20 қаңтар, 1949 | ||
Олбен Уильям Баркли 20 қаңтар, 1949 – 20 қаңтар, 1953 | |||||||
34 | 20 қаңтар, 1953 – 20 қаңтар, 1961 | Дуайт Д. Эйзенһауэр 1890–1969 (Өмірінің ұзақтығы: 78 жас) | Еуропадағы НАТО БҚК Бас қолбасшысы (1949–1952) | Республикалық | |||
Ричард Никсон | |||||||
35 | 20 қаңтар, 1961 – 22 қазан 1963 (Адам қолынан қаза тапқан) | Джон Ф. Кеннеди 1917–1963 (Өмірінің ұзақтығы: 46 жас) | Массачусетс штатынан шыққан АҚШ сенаторы (1953–1960) | Демократиялық | Линдон Б. Джонсон (Президент ізбасары) | ||
36 | 22 қазан 1963 – 20 қаңтар, 1969 | Линдон Б. Джонсон 1908–1973 (Өмірінің ұзақтығы: 64 жас) | Америка Құрама Штаттарының 37-вице-президенті | Демократиялық | Қызмет орны бос 20 қазан 1963 – 20 қаңтар 1965 | ||
Хьюберт Хорейшо Хамфри 20 қаңтар, 1965 – 20 қаңтар, 1969 | |||||||
37 | 20 қаңтар, 1969 – 9 тамыз 1974 (Қызметтен басатылған) | Ричард Никсон 1913–1994 (Өмірінің ұзақтығы: 81 жас) | Америка Құрама Штаттарының 36-вице-президенті (1953–1961) | Республикалық | Спиро Агню 20 қаңтар, 1969 – 10 қазан 1973 (Қызметтен басатылған) | ||
Қызмет орны бос 10 қараша – 6 желтоқсан 1973 | |||||||
Джеральд Форд 6 желтоқсан 1973 – August 9, 1974 (Президент ізбасары) | |||||||
38 | 9 тамыз 1974 – 20 қаңтар, 1977 | Джеральд Форд 1913–2006 (Өмірінің ұзақтығы: 93 жас) | Америка Құрама Штаттарының 40-вице-президенті | Республикалық | Қызмет орны бос 9 тамыз – 19 желтоқсан 1974 | ||
Нельсон Рокфеллер желтоқсан 19, 1974 – 20 қаңтар, 1977 | |||||||
39 | 20 қаңтар, 1977 – 20 қаңтар, 1981 | Джимми Картер 1924 жылы туылған (99 жаста) | Джорджия штатының 76-губернаторы (1971–1975) | Демократиялық | Уолтер Мондейл | ||
40 | 20 қаңтар, 1981 – 20 қаңтар, 1989 | Рональд Рейган 1911–2004 (Өмірінің ұзақтығы: 93 жас) | Калифорния штатының 33-губернаторы (1967–1975) | Республикалық | |||
Джордж Г. У. Буш | |||||||
41 | 20 қаңтар, 1989 – 20 қаңтар, 1993 | Джордж Г. У. Буш 1924-2018 (Өмірінің ұзақтығы: 94 жас) | Америка Құрама Штаттарының 43-вице-президенті | Республикалық | Дэн Куэйл | ||
42 | 20 қаңтар, 1993 – 20 қаңтар, 2001 | Билл Клинтон 1946 жылы туылған (77 жаста) | Арканзас штатының 40-шы & 42-ші губернаторы (1979–1981 & 1983–1992) | Демократиялық | |||
Эл Гор | |||||||
43 | 20 қаңтар, 2001 – 20 қаңтар, 2009 | Джордж У. Буш 1946 жылы туылған (77 жаста) | Техас штатының 46-губернаторы (1995–2000) | Республикалық | |||
Дик Чейни | |||||||
44 | 20 қаңтар, 2009 – 20 қаңтар, 2017 | Барак Обама 1961 жылы туылған (62 жаста) | Иллинойс штатынан шыққан АҚШ Сенаторы (2005–2008) | Демократиялық | |||
Джо Байден | |||||||
45 | 20 қаңтар, 2017 – 20 қаңтар, 2021 | Дональд Трамп 1946 жылы туылған (77 жаста) | The Trump Organization Төрағасы және Президенті (1971–2017) | Республикалық | Майк Пенс | ||
46 | 20 қаңтар, 2021 – Лауазымды иеленуші | Джо Байден 1942 жылы туылған (81 жаста) | АҚШ-тың 47-ші вице-президенті (2009–2017) | Демократиялық | Камала Харрис |
2024 жылғы сәуір айының деректері бойынша қазір өмір сүріп жатқан бұрынғы президенттер саны бесеу:
This article uses material from the Wikipedia Қазақша article АҚШ президенттерінің тізімі, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Мәлімет CC BY-SA 4.0 лицензиясы аясында қолжетімді (басқа шарттар көрсетілмеген жағдайда). Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Қазақша (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.