Lennuäss on sõjaväelendur, tavaliselt hävituslennuki piloot, kes on õhulahingutes alla tulistanud märkimisväärse arvu vaenlase lennukeid.
Artiklis ei ole piisavalt viiteid. |
Vajalik hävitatud vaenlase lennukite arv "ässa" nimetuse pälvimiseks on riigiti kokkuleppeline, kuid tavaliselt on see viis või enam.
Esimese lennuässana sai kuulsaks prantslane Adolphe Pégoud (6 hävitatud lennukit). Väidetavalt kuulsaim lennuäss oli sakslane Manfred von Richthofen, tuntud ka kui Punane Parun, kes hävitas I maailmasõja õhulahingutes 80 vaenlase lennukit. Esimene, kes tulistas ühe päeva jooksul alla viis vaenlase lennukit, oli Austria-Ungari sõjaväelendur Julius Arigi (22. augustil 1916).[viide?] Esimene eestlasest lennuäss oli Jaan Mahlapuu.
Kõigi aegade tipplennuäss oli Luftwaffe piloot Erich Hartmann, kes tulistas II maailmasõja õhulahingutes alla 352 vaenlase lennukit. Edukaim mittesaksa piloot oli Soome sõjaväelendur Ilmari Juutilainen, kelle arvele jäi 94 hävitatud lennukit (neist 2 Talvesõjas).
Nõukogude lenduritest pälvisid Lidija Litvjak ja Jekaterina Budanova, vastavalt 12 ja 11 võiduga, lennuässa nimetuse ning on ka ainsad naislennuässad.
II maailmasõja käigus eri pooltel võidelnud piloodi, prantslase Pierre Le Gloani eriliseks saavutuseks on nelja Saksa, seitsme Itaalia ja seitsme Inglise lennuki allatulistamine.
Alltoodud loendid ei ole täielikud.
Nimi | Riik | Üksus | Võite | Märkused |
---|---|---|---|---|
Manfred von Richthofen | Saksa keisririik | Luftstreitkräfte | 80 | Punane Parun |
René Fonck | Prantsusmaa | Aviation militaire | 75 | Parim prantslane |
Edward "Mick" Mannock | Suurbritannia | Royal Flying Corps | 73 | Parim britt |
Billy Bishop | Kanada | Royal Flying Corps | 72 | |
Ernst Udet | Saksa keisririik | Luftstreitkräfte | 62 | |
Raymond Collishaw | Kanada | Royal Naval Air Service | 62 | |
James McCudden | Suurbritannia | Royal Flying Corps | 57 | |
Erich Löwenhardt | Saksa keisririik | Luftstreitkräfte | 54 | |
William Barker | Kanada | Royal Flying Corps | 53 | |
Georges Guynemer | Prantsusmaa | Aviation militaire | 53 | |
Werner Voss | Saksa keisririik | Luftstreitkräfte | 48 | |
George McElroy | Iirimaa | Royal Flying Corps | 47 | |
Robert Little | Austraalia | Royal Naval Air Service | 47 | |
Albert Ball | Suurbritannia | Royal Flying Corps | 44 | |
Charles Nungesser | Prantsusmaa | Aviation militaire | 43 | |
Oswald Boelcke | Saksa keisririik | Luftstreitkräfte | 40 | |
Lothar von Richthofen | Saksa keisririik | Luftstreitkräfte | 40 | Manfred von Richthofeni vend |
Godwin Brumowski | Austria-Ungari | k.u.k. Luftfahrtruppen | 35 | |
Francesco Baracca | Itaalia kuningriik | Corpo Aeronautico | 34 | |
Kurt Wolff | Saksa keisririik | Luftstreitkräfte | 33 | |
Julius Arigi | Austria-Ungari | k.u.k. Luftfahrtruppen | 32 | |
Benno Fiala von Fernbrugg | Austria-Ungari | k.u.k. Luftfahrtruppen | 28 | |
Frank Linke-Crawford | Austria-Ungari | k.u.k. Luftfahrtruppen | 27 | |
Eddie Rickenbacker | Ameerika Ühendriigid | US Army Air Service | 26 | Ameerika äss |
Silvio Scaroni | Itaalia kuningriik | Corpo Aeronautico | 26 | |
Pier Ruggero Piccio | Itaalia kuningriik | Corpo Aeronautico | 24 | |
Erwin Böhme | Saksa keisririik | Luftstreitkräfte | 24 | |
Hermann Göring | Saksa keisririik | Luftstreitkräfte | 22 | Hilisem Luftwaffe juht |
Flavio Baracchini | Itaalia kuningriik | Corpo Aeronautico | 21 | |
Fulco Ruffo di Calabria | Itaalia kuningriik | Corpo Aeronautico | 20 | |
Wilhelm Reinhard | Saksa keisririik | Luftstreitkräfte | 20 | Eskadrilli komandör pärast Punast Parunit |
Josef Kiss | Austria-Ungari | k.u.k. Luftfahrtruppen | 19 | |
Franz Graser | Austria-Ungari | k.u.k. Luftfahrtruppen | 18 | |
Frank Luke | Ameerika Ühendriigid | US Army Air Service | 18 | |
Ferruccio Ranza | Itaalia kuningriik | Corpo Aeronautico | 17 | |
Marziale Cerutti | Itaalia kuningriik | Corpo Aeronautico | 17 | |
Eugen Bonsch | Austria-Ungari | k.u.k. Luftfahrtruppen | 17 | |
Raoul Lufbery | Ameerika Ühendriigid | US Army Air Service | 17 | |
Stefan Fejes | Austria-Ungari | k.u.k. Luftfahrtruppen | 16 | |
Ernst Strohschneider | Austria-Ungari | k.u.k. Luftfahrtruppen | 15 | |
Max Immelmann | Saksa keisririik | Luftstreitkräfte | 15 | Omanimelise manöövri leiutaja |
Adolf Heyrowsky | Austria-Ungari | k.u.k. Luftfahrtruppen | 12 | |
Luigi Olivari | Itaalia kuningriik | Corpo Aeronautico | 12 | |
James White | Kanada | Royal Naval Air Service | 12 | |
Franz Rudorfer | Austria-Ungari | k.u.k. Luftfahrtruppen | 11 | |
Kurt Gruber | Austria-Ungari | k.u.k. Luftfahrtruppen | 11 | |
Giovanni "Giannino" Ancillotto | Itaalia kuningriik | Corpo Aeronautico | 11 | |
Antonio Reali | Itaalia kuningriik | Corpo Aeronautico | 11 | |
Friedrich Navratil | Austria-Ungari | k.u.k. Luftfahrtruppen | 10 | |
Raoul Stojsavljevic | Austria-Ungari | k.u.k. Luftfahrtruppen | 10 | |
Adrian Cole | Austraalia | Royal Flying Corps | 10 | |
Gottfried Freiherr von Banfield | Austria-Ungari | k.u.k. Luftfahrtruppen | 9 | l'Aquila di Trieste |
Christopher Draper | Suurbritannia | Royal Naval Air Service | 9 | |
Cyril Lowe | Suurbritannia | Royal Flying Corps | 9 | |
Alvaro Leonardi | Itaalia kuningriik | Corpo Aeronautico | 8 | |
Gastone Novelli | Itaalia kuningriik | Corpo Aeronautico | 8 | |
Flaminio Avet | Itaalia kuningriik | Corpo Aeronautico | 8 | |
Giovanni Nicelli | Itaalia kuningriik | Corpo Aeronautico | 8 | |
Carlo Francesco Lombardi | Itaalia kuningriik | Corpo Aeronautico | 8 | |
Ernesto Cabruna | Itaalia kuningriik | Corpo Aeronautico | 8 | |
Mario Fucini | Itaalia kuningriik | Corpo Aeronautico | 7 | |
Attilio Imolesi | Itaalia kuningriik | Corpo Aeronautico | 6 | |
Antonio Chiri | Itaalia kuningriik | Corpo Aeronautico | 6 | |
Jaan Mahlapuu | Venemaa keisririik | Venemaa Keiserlik Lennuvägi | 5 |
Nimi | Riik | Üksus | Võite |
---|---|---|---|
Joaquín García Morato | Hispaania | Aviación Nacional | 40 |
Alois Vasatko | Tšehhoslovakkia | Fuerzas Aéreas de la República Española | 17 |
Mario Bonzano | Itaalia kuningriik | Aviazione Legionaria | 15 |
Werner Mölders | Kolmas Reich | Legione Condor | 14 |
Brunetto di Montegnacco | Itaalia kuningriik | Aviazione Legionaria | 14 |
Guido Presel | Itaalia kuningriik | Aviazione Legionaria | 13 |
Wolfgang Schellman | Kolmas Reich | Legione Condor | 12 |
Harro Harder | Kolmas Reich | Legione Condor | 11 |
Abel Guides | Prantsusmaa | Fuerzas Aéreas de la República Española | 10 |
Adriano Mantelli | Itaalia kuningriik | Aviazione Legionaria | 10 |
Guido Nobili | Itaalia kuningriik | Aviazione Legionaria | 10 |
Nimi | Riik | Üksus | Võite |
---|---|---|---|
Erich "Bubi" Hartmann | Kolmas Reich | Luftwaffe | 352 |
Gerhard Barkhorn | Kolmas Reich | Luftwaffe | 301 |
Günther Rall | Kolmas Reich | Luftwaffe | 275 |
Otto Kittel | Kolmas Reich | Luftwaffe | 267 |
Walter Nowotny | Kolmas Reich | Luftwaffe | 237 |
Erich Rudorffer | Kolmas Reich | Luftwaffe | 222 |
Heinz Bär | Kolmas Reich | Luftwaffe | 220 |
Hermann Graf | Kolmas Reich | Luftwaffe | 212 |
Johannes Steinhoff | Kolmas Reich | Luftwaffe | 176 |
Hans-Joachim Marseille | Kolmas Reich | Luftwaffe | 158 |
Heinz-Wolfgang Schnaufer | Kolmas Reich | Luftwaffe | 121 |
Adolf Galland | Kolmas Reich | Luftwaffe | 103 |
Werner "Vati" Mölders | Kolmas Reich | Luftwaffe | 101 |
Ilmari Juutilainen | Soome | Soome õhuvägi | 94 |
Hiroyoshi Nishizawa | Jaapan | Dai-Nippon Teikoku Kaigun Kōkū Hombu | 87 |
Hans Wind | Soome | Soome õhuvägi | 75 |
Erbo, Kagenecki krahv | Kolmas Reich | Luftwaffe | 67 |
Saburo Sakai | Jaapan | Dai-Nippon Teikoku Kaigun Kōkū Hombu | 64 |
Ivan Kožedub | Nõukogude Liit | NSV Liidu õhuväed | 62 |
Horst Carganico | Kolmas Reich | Luftwaffe | 60 |
Aleksandr Pokrõškin | Nõukogude Liit | NSV Liidu õhuväed | 59 |
Alexandru Serbanescu | Rumeenia | Forţele Aeriene Regale ale României | 56 |
Eino Luukkanen | Soome | Soome õhuvägi | 56 |
Constantin Cantacuzino | Rumeenia | Forţele Aeriene Regale ale României | 53 |
Richard I. Bong | Ameerika Ühendriigid | USAAF | 40 |
Thomas McGuire | Ameerika Ühendriigid | USAAF | 38 |
Johnnie Johnson | Suurbritannia | Royal Air Force | 38 |
Francis "Gabby" Gabreski | Ameerika Ühendriigid | USAAF | 34½ |
David McCampbell | Ameerika Ühendriigid | U.S. Navy | 34 |
Pierre Clostermann | Prantsusmaa | Royal Air Force | 33 |
Adolph Malan | Lõuna-Aafrika Vabariik | Royal Air Force | 32 |
Ioan Milu | Rumeenia | Forţele Aeriene Regale ale României | 30 |
Gregory "Pappy" Boyington | Ameerika Ühendriigid | USMC | 28 |
Robert S. Johnson | Ameerika Ühendriigid | USAAF | 28 |
Franco Lucchini | Itaalia kuningriik | Regia Aeronautica | 28 |
Adriano Visconti | Itaalia kuningriik Itaalia Sotsiaalne Vabariik | Regia Aeronautica ja ANR | 26 |
Teresio Martinoli | Itaalia kuningriik | Regia Aeronautica | 23 |
Franco Bordoni Bisleri | Itaalia kuningriik | Regia Aeronautica | 24 |
Cecil E. Harris | Ameerika Ühendriigid | U.S. Navy | 23 |
Ion Mucenica | Rumeenia | Forţele Aeriene Regale ale României | 22 |
Stanislaw Skalski | Poola | Lotnictwo Wojska Polskiego | 22 |
Domeic Salvatore "Don" Gentile | Ameerika Ühendriigid | U.S. Air Force | 21,5 |
Karel Kuttelwascher | Tšehhoslovakkia | Royal Air Force | 20 |
Leonardo Ferulli | Itaalia kuningriik | Regia Aeronautica | 19 |
Luigi Gorrini | Itaalia kuningriik | Regia Aeronautica | 19 |
Josef Frantisek | Tšehhoslovakkia | Lotnictwo Wojska Polskiego | 17 |
Ion Malacescu | Rumeenia | Forţele Aeriene Regale ale României | 17 |
Kunimori Nakakariya | Jaapan | 16 | |
Ugo Drago | Itaalia kuningriik Itaalia Sotsiaalne Vabariik | Regia Aeronautica ja ANR | 15 |
Fernando Malvezzi | Itaalia kuningriik Itaalia Sotsiaalne Vabariik | Regia Aeronautica ja ANR | 10 |
Nimi | Riik | Üksus | Võite |
---|---|---|---|
Nikolai Sutjagin | Nõukogude Liit | VVS | 21 |
Jevgeni Pepeljaev | Nõukogude Liit | VVS | 23 |
Capt. Joseph M. McConnell | Ameerika Ühendriigid | USAF | 16 |
Major James Jabara | Ameerika Ühendriigid | USAF | 15 |
Capt. Manuel J. "Pete" Fernandez | Ameerika Ühendriigid | USAF | 14 1/2 |
Maj. George A. Davis | Ameerika Ühendriigid | USAF | 14 |
Lev Shchukin | Nõukogude Liit | VVS | 13 |
Sergei Kramarenko | Nõukogude Liit | VVS | 13 |
Richard D. Creighton | Ameerika Ühendriigid | USAAF | 7 |
Nimi | Riik | Üksus | Võite |
---|---|---|---|
Nguyễn Văn Cốc | Põhja-Vietnam | Không Quân Nhân Dân Việt Nam | 9 |
Mai Van Cuong | Põhja-Vietnam | Không Quân Nhân Dân Việt Nam | 8 |
Randall "Duke" Cunningham/William Driscoll | Ameerika Ühendriigid | U.S. Navy | 5 |
Charles B. DeBellevue | Ameerika Ühendriigid | USAF | 6 |
Vadim Petrovitš Stsbakov | Nõukogude Liit | VLO riigid (1) | 6 |
Nimi | Riik | Üksus | Võite |
---|---|---|---|
Col. (Res.) Giora Epstein | Iisrael | Heyl Ha'Avir | 17 |
Yiftah Spector | Iisrael | Heyl Ha'Avir | 15 |
Amir Nahumi | Iisrael | Heyl Ha'Avir | 15 |
Majid Zugbi | Süüria | Al-Quwwat al-Jawwiyya al-'Arabiyya al-Suriyya | 6 |
Djur Abid Adib | Süüria | Al-Quwwat al-Jawwiyya al-'Arabiyya al-Suriyya | 5 |
Majad Halabi | Süüria | Al-Quwwat al-Jawwiyya al-'Arabiyya al-Suriyya | 5 |
Nimi | Riik | Üksus | Võite |
---|---|---|---|
Jalal Zandi | Iraan | Niru-ye Havayi-ye Artesh-e Jomhuri-ye Eslami-e Iran | 9 |
Mohommed Rayyan | Iraak | Al-Quwwat al-Jawwiyya al-'Iraqiyya | 6 |
Yadollah Javadpour | Iraan | Niru-ye Havayi-ye Artesh-e Jomhuri-ye Eslami-e Iran | 5 |
Pildid, videod ja helifailid Commonsis: Lennuäss |
This article uses material from the Wikipedia Eesti article Lennuäss, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Sisu on kasutatav litsentsi CC BY-SA 4.0 tingimustel, kui pole öeldud teisiti. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Eesti (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.