Arbaraj Fratoj
La Arbaraj fratoj (estone metsavennad, latve mežabrāļi, litove miško broliai) estis estonaj, latvaj, kaj litovaj batalantoj, kiuj dum kaj post la Dua Mondmilito batalis kiel partizanoj aŭ geriloj kontraŭ la enmarŝo kaj okupo de siaj landoj fare de la Sovetunio.
La nomo arbaraj fratoj estis uzata jam fare de la partizanoj dum la rusia revolucio de 1905.
| Arbaraj fratoj | ||
|---|---|---|
 | ||
| grupo de homoj • rezisto • kvazaŭmilitistaro | ||
| partizano | ||
| Komenco | 1940 vd | |
| Fino | 1944 vd | |
| Ideologio | ultranaciismo • naziismo • faŝismo • antikomunismo • kontraŭ-Sovetiismo | |
Kvankam la sekreta servo de la aliancanoj apogis ilin logistike fine de la 1940-aj jaroj, la perfido de Kim Philby kaj aliaj spionoj malvualigis plimulton de la batalanta reto. La batalo inter la sovetaj fortoj daŭris dum jarcento kaj kaŭzis morton de ĉ. 50.000 personoj el 170 mil batalantaj. La kontraŭstaro estis la plej bone organizita en suda Latvio (Dzūkija), kie partizanoj en 1949 akiris regadon pri areo. En la urboj la partizanoj ne havis influon kaj apogon.
La partizanoj ofte konfiskis nutradon por sin vivteni, atakis komunistojn, elektrajn instalaĵojn.
La soveta potenco venkis la partizanojn en 1952-53, post kiam oni anoncis amnestion post morto de Stalin. Kelkaj unuopuloj plu kaŝis sin.
Literaturo
- Der vergessene Krieg : die bewaffnete Widerstandsbewegung in Estland 1944 - 1956 / Mart Laar. Tallinn : Grenader, 2005. ISBN 9949-411-76-9
- Burauskaitė, Birutė: Resistance to the occupation of Lithuania : 1944 - 1990 / Birutė Burauskaitė ; Pranas Morkus. Vilnius : Organisation Committee Frankfurt 2002. ISBN 9955-548-05-3
- Partizanai apie pasaulio politiką ir save. Sudarė N.Gaškaitė. V., 1998
- Tegeler, Tillmann: Der litauische Partisanenkampf im Lichte sowjetischer Akten / Tillmann Tegeler. München : Osteuropa-Institut 2001. ISBN 3-921396-64-6
- Kaarmann, Karl: Spion i Baltikum : glimtar från Sveriges hemliga krig : valda delar ur min fars memoarer ... / sammanställda och bearb. av ... Linda Kaarman-Lind. Södertälje : Fingraf, 1996. ISBN 91-630-4915-5 (svede)
Vidu ankaŭ
Eksteraj ligiloj
- Forest Brothers from the West Arkivigite je 2009-01-06 per la retarkivo Wayback Machine angle
- Michael Tarm. The Forgotten War, 1996. Arkivigite je 2008-01-26 per la retarkivo Wayback Machine angle
This article uses material from the Wikipedia Esperanto article Arbaraj fratoj, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). La enhavo estas disponebla laŭ CC BY-SA 4.0, se ne estas alia indiko. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Esperanto (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.