Mieszaniec, krzyżówka, hybryda (hybryd), bastard – osobnik powstały w wyniku skrzyżowania dwóch organizmów rodzicielskich należących do innych ras, odmian, podgatunków, gatunków lub rodzajów.
Mieszańce uzyskiwane są na drodze rozmnażania płciowego.
W wyniku krzyżowania osobników w obrębie jednego gatunku (między podgatunkami, odmianami, rasami) powstają mieszańce wewnątrzgatunkowe, przy krzyżowaniu osobników zaliczanych do różnych gatunków lub rodzajów odpowiednio międzygatunkowe i międzyrodzajowe.
Zwyczajowo mieszańce roślin nazywa się hybrydami, a mieszańce zwierząt bastardami (jednak rozróżnienie to często nie jest przestrzegane).
Metody krzyżowania stosuje się często w produkcji roślinnej i zwierzęcej. Prócz mieszańców krzyżowania międzygatunkowego istnieją też mieszańce szczepieniowe (czyli wegetatywne), które powstają w wyniku połączenia tkanek osobników różnych genetycznie.
Niekiedy hybrydy międzygatunkowe okazują się płodne, dając początek nowym gatunkom. Wiele roślin uprawnych stanowi wynik takiego krzyżowania. Jednym z pierwszych tak powstałych gatunków, którego historia została dokładnie udokumentowana, jest pierwiosnek Primula kewensis, wyhodowany w 1912 w ogrodzie botanicznym Kew Gardens jako krzyżówka P. floribunda i P. verticillata.
Brytyjska placówka HFEA (The Human Fertilisation and Embryology Authority), regulująca badania naukowe nad ludzkim płodem i medyczne aspekty rozrodczości, w 2007 wyraziła zgodę na tworzenie w celach badawczych zarodków ludzko-zwierzęcych.
W fantastyce, zarówno w książkach jak i filmach istnieje wątek nadprzyrodzonych mieszańców, najczęściej człowieka i istoty nadnaturalnej. Oto najpowszechniejsze przykłady takich hybryd:
Heros – w mitach greckich Heros był potomkiem boga lub bogini i człowieka. Przykładem półboga w mitologii jest Achilles lub Herakles. Powieść Percy Jackson i Bogowie Olimpijscy przedstawia dzieci zrodzone z greckiego boga i człowieka. Percy Jackson – tytułowy bohater – posiada potężne moce swojego ojca, aczkolwiek nie jest nieśmiertelny tak jak on. Wszyscy herosi po boskim rodzicu dziedziczą ogromne moce i urodę, natomiast tak jak ludzki rodzic są śmiertelni i mają ludzkie uczucia.
Dhampir – legendy o dhampirach wywodzą się z folkloru cygańskiego. Dhampir to mityczny mieszaniec, potomek ludzkiej kobiety i wampirycznego ojca. Dhampiry posiadają zdolności typowe dla wampirów, to znaczy czynnik regeneracyjny, ostre zmysły i zwiększoną kondycję, lecz bez wampirzych słabości. Często stają po stronie dobra walcząc z „czystymi” wampirami. Najpopularniejszym pół człowiekiem, pół wampirem jest bohater komiksów Marvela – Blade (jednak Blade stał się półwampirem, będąc jeszcze w łonie matki, w chwili gdy została ona ukąszona przez wampira, a nie poprzez współżycie seksualne). Blade został łowcą wampirów, aby pomścić śmierć swojej matki, a dzięki ludzkiej stronie nie ma słabości typowych dla wampirów. W powieści Zmierzch dhampirzycą jest córka Edwarda, Renesmee.
Nefilim – dziecko anioła i człowieka. Wątek półanioła występuje w serii Dary Anioła oraz w powieści Anioł. W serii Dary Anioła istnieją potomkowie aniołów walczący z demonami, nazywają się nocnymi łowcami i stoją po stronie ludzkości.
Kambion – w mitologii średniowiecznej fantastyczne stworzenie zrodzone ze związku demona z człowiekiem. Najczęściej był owocem stosunku inkuba z kobietą, ale mógł też być synem sukkuba i mężczyzny. Jednym z najbardziej znanych kambionów w literaturze europejskiej był Merlin.
This article uses material from the Wikipedia Polski article Mieszaniec, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Treść udostępniana na licencji CC BY-SA 4.0, jeśli nie podano inaczej. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Polski (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.