2020: Anêye
Li fiesse ås lingaedjes walons si dveut fiesti li 16 di may å Muzêye do Bwès do Cazî a Mårcinele.
Ça s' a passé ciste anêye la
Etrevéns a vey avou l' walon
Fiesse ås lingaedjes walons
Mins elle esta rmetowe, cåze do cron virûsse.
Li bate di noûmots so l' ecolodjeye fourit rimetowe sol mestî po 2021.
Les pordjets subzidyîs bastis so l' imådjî Mes meye prumîs mots d' walon ont stî passés al passete, mins l' rindaedje des pris ripoirté, avou, a 2021.
Lives e walon
- Flora dal Hoûlote (replaidaedje del pîce di teyåte da Gabrielle Bernard)
- Cénk letes d' apoisse e walon (ratournaedjes da Maurice Debaty, Lucien Mahin, Jean Hamblenne eyet Désiré Malet
- Deus pîces d' èn ake da Reynolds Hostin (Reynolds Hostin, eplaidî pa Jean Hamblenne)
- Noveles et binde ås desséns (Jacques Desmet & José Schoovaerts)
- Coistrece (Joëlle Spierkel)
- Les sints e leus viyaedjes (Bernard Louis)
- Lisbete di Cwî (Ernest Benoit)
- On dmey cint d' haycous (Bernard Louis)
- Rastrind, saiss ! (Bernard Van Vynckt)
- Dins des sôres di romances (Lorint Hendschel)
- Li saga do radon (Willy Vanderschueren)
- Estoeles (Jacqueline Boitte)
- Li tins k' est a l' ouxh (Jean-Luc Fauconnier)
- Djins d' amon nozôtes (Jean Goffart)
- El viyaedje edoirmou (Roland Thibeau, ratourné e walon pa Jean-Luc Fauconnier)
- Sovnances d' on ptit botike (Éric Monaux)
Lives sol walon
- Motlî des Piron-pareys e walon d' Lidje (Philippe Gillet)
- Motî d' Ite (Jean-Marie Gervy)
Studias sol walon
Les 10 limeros di ALW dedja eplaidîs so papî sont metous so les fis pa l' Univiersité d' Lidje (cial).
Gn ava deus studias da Flipe Boula eyet Lucyin Mahin so les ponts walons do Djåzant atlasse k' ont rexhou e 2020. I fourît scrîts e francès avou toplin des passaedjes e walon. I sont-st aberwetåves a pårti del waibe «L' Aberteke».
- Studia so 32 ponts romans (eplaidî a l' univiersité d' Lîle (Bien dire et bien aprandre, n° 35, 2020, pp. 85–108).
- Spepieus studia so 50 ponts romans et lussimbordjwès (nén eplaidî so papî)
Teyåte e walon
Creyåcion: Cwand l' amour est dvins l' pré (da Nicolas Bertrand)
Wiki
16 di decimbe : Li Wikisourd walon-cåzant a yeu s' prôpe dominne å dbout d' deus anêyes d' recråxhaedje sol Wikisourd eternacionå.
Plakes di muzike e walon
Etrevéns a vey avou l' Walonreye
Replaidaedje do Motî francès gåmès da Themelin pa Jean-Luc Geoffroy.
Etrevéns a vey avou l' Beldjike
Li Beldjike est moennêye nouv moes pa on govienmint po les corantès afwaires, avou Sophie Wilmès come prumire minisse (li prumî côp ki l' payis a ene prumire minisse kimere), ki doet manaedjî li minêye di cron virûsse.
Li 1î d' octôbe, après 494 djoûs d' martchandaedjes, elle a on vraiy govienmint, moenné pa Alexander De Croo. I comprind 7 pårtis, mins nén l' NVA.
Pris del Federåcion Walonreye-Brussele
- Pris d' powezeye : Jacqueline Boitte po «Èstwales»
- Pris del rcweraedje filolodjike : Jean-Louis Laurent po l' motî «La langue d'Èthe-Beaumont»
- Pris del prumî scrijhaedje : Anne Blampain po «Dji routeu sins mouv’ter»
Ôtes etrevéns
Gripe chinwesse
Li gripe chinwesse 2020 kimince el Chine e moes d' djanvî et si strame totavå l' Daegne. Elle epestifere l' Itåleye e moes d' fevrî eyet l' Beldjike e moes d' måss, adon-pwis si spåde daegnreçmint, po fé on miyon d' moirts al fén do moes d' setimbe. C' est les Estats Unis eyet l' Braezi k' ont l' plouma pol nombe di moirts. Li Beldjike s' a leyî sorprinde, mins a bén rtourné l' vierna.
Après on disrecloyaedje dins bråmint des payis e moes d' djulete, li plôke ricmince a rwangnî tré do moes d' awousse, pu c' est l' (prumî) rispitaedje del minêye e waeyén-tins. Les eploctaedjes kiminçnut dins sacwants payis al tote difén d' l' anêye, mins l' resseraedje po Noyé et l' Novelan est decidé cåzu tocosté.
Li voyaedjåjhe, les scoles, les spôrts, li veye sociåle et tote l' economeye end ont stî foirt disbrålés.
Li maladeye a fwait pol moens 1.840.000 moirts totavå l' Daegne, çou ki fwait 4 a 5 côps dpus k' ene gripe d' ivier ordinaire.
Ôtès sacwès
Li 1î d' fevrî, li Grande-Burtaegne cwite l' Union uropeyinne, ki si rtrove don a 27 estats. I fåt 11 moes ås deus pårteyes po-z arindjî èn acoird po paraprès, k' est tolminme siné li djoû di dvant l' Noyé.
Côp d' estat å Mali.
Berdouxha el Blanke Rûsseye a cåze di votaedjes dandjreus frawtinés (nén ricnoxhous pa l' Union uropeyinne).
Vude politike e Liban, avou on nouzome petaedje di prodûts tchimikes ki distrût bråmint des coulots d' Beyroute (e moes d' awousse).
Ont vnou å monde ciste anêye la
Ont morou ciste anêye la
Rilomés Walons et waloneus
Ôtès djins
- 25 di fevrî: Hosni Moubarek
- 10 di nôvimbe: Saeb Erekat (k' a sayî lontins d' arindjî les bidons inte Israyelîs et Palestinîs)
- 25 di nôvimbe: Diego Maradona
- 29 di decimbe: Pierre Cardin
This article uses material from the Wikipedia Walon article 2020, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Li contnou est dzo l' licince CC BY-SA 4.0 a moens k' ça soeye dit ôtrumint. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Walon (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.