Түүх

Илүү өргөн утгаараа тэрхүү баримтад "үйл явц" гэж ойлгож болно. Бас хүний амьдралаас гадна ямар нэгэн үзэгдэл,зүйлсд ч гэсэн хэрэглэгдэх тохиолдол байдаггүй юм

Хүн төрөлхтний түүхийг анх системчлэн бичсэн хүмүүс нь Эртний Грекийн Плутархи, Хятадын Хань улсын түүхч Сы Ма Цянь нар болно. Плутархи нь эртний Грекийн улс төр, нийгэм, дипломат, дайн байлдааны түүхийг тухайн үеийн бага Азид байсан Ассирийн Эзэнт гүрэн болон Грекийн зөрчил дээр тулгуурлан бичжээ. Өөрөөр хэлбэл, Газар дундын тэнгисийг ноёрхох эрхийн төлөөх Европ Азийн хоёр гүрний зөрчилдөөнийг харуулжээ. Тэгвэл Сы Ма Цянь Хятадын анхны нэгдмэл улс болох Цинь улсаас эхэлсэн Хятадын хаант засаглалыг хэрхэн зөвтгөх, мөн ертөнцийн цорын ганц соёл иргэншилт улс болох Хань гүрэн болон түүнийг тойрсон бүдүүлэг харанхуй улсуудын тухай номлосноороо онцлог юм. Өөрөөр хэлбэл хятад төвт түүхийн үзлийг Сы Ма Цянь анх удаа түүх бичлэгийнхээ үндсэн философи болгожээ. Хятад улсын өнөөдрийн түүх судлал Сы Ма Цяний үеэс ер өөрчлөгдөн хөгжиж чадаагүй байна. Монголын түүх бичлэг эртнээс Хятад, Перс, Орос зэрэг орнуудад бичигдэж ирсэн бөгөөд Монголчууд өөрсдөө түүхээ идэвхтэй бичиж эхэлсэн үе нь нэлээд хожуу 16 дугаар зуунаас эхэлнэ. Алтан товч, Эрдэнийн эрх, Асрагч нэртийн түүх зэрэг юм. Орост түүхийн гуйвуулгын эсрэг төрийн комисс ажилладаг. Европчууд 19-р зуунаас эхлэн түүх, угсаатны зүйг тагнуулын зорилгоор идэвхтэй хэрэглэж эхэлжээ. Монголд 19-р зууны сүүл 20-р зууны эхээр ирж байсан Оросын болон европын бусад судлаачдын дунд цэргийн офицерууд нилээдгүй байв. Н.Пржевальский Монголыг Орост нэгтгэхийг хаандаа зөвлөж байсан байдаг.

Байршлаар нь

• Монгол
• Африк
• Америк
• Ази
• Европ
• Австрали, далайн орон
• Антарктид

Бусад

• Байгалийн түүх
• Шашны түүх
• Шинжлэх ухаан, технологийн түүх

Өөр төрлүүд

(Түүхийн шинжлэх ухааны салбар биш)

• Соёлын хөдөлгөөнүүд
• Эдийн засгийн түүх
• Урлагийн түүх
• Кино урлагийн түүх
• Эдийн засгийн сэтгэлгээний түүх
• Сэтгэлгээний түүх
• Хүмүүсийн түүх (намтар)
• Уран зохиолын түүх
• Математикийн түүх
• Сэтгэл мэдрэлийн эмгэгийн түүх
• Гүн ухааны түүх
• Физикийн түүх
• Одоогийн улс гүрний түүх
• Шашны түүх
• Жүжгийн түүх
• Түүхийн тэмдэглэлийн түүх
• Устсан улс, гүрнүүдийн түүх
• Хуулийн түүх
• Микротүүх
• Дайны түүх
• Түүхийн гүн ухаан

• Нийгмийн шинжлэх ухаан
• Ethnology
• Антропологи
• Culturology
• Genetics
• Соёлын антропологи
• Denisova hominin
• Conversion table for Y chromosome haplogroups
• Этнопсихологи
• Genetic genealogy
• List of human evolution fossils
• List of haplogroups of notable people
• Most recent common ancestor
• Timeline of prehistory
• Timeline of human evolution
• Timeline of human prehistory
• Ancient DNA
• Archaeogenetics
• Genetics and archaeogenetics of South Asia
• Early human migrations
• List of ethnic groups
• Indo-Aryan migration theories
• Peopling of India
• Historical linguistics
• List of language families
• List of proto languages
• Proto Human language
• Ural Altaic languages
• Nation state
• Multinational state

• An attempt at NPOV history with a "Chronology of Events in History, Mythology, and Folklore": https://web.archive.org/web/20031230223649/http://www.b17.com/family/lwp/frameset/frameset.html
• "Timelines of History," A collection of timelines organized by time, location and subject matter: http://timelines.ws
• The Core Ideas of "Lessons from History: Essential Understandings and Historical Perspectives Students Should Acquire." ERIC Digest.
• Achieving History Standards in Elementary Schools. ERIC Digest.
• Teaching World History: The Global Human Experience through Time. ERIC Digest.
• Internet History Sourcebooks Collections of public domain and copy-permitted historical texts presented cleanly (without advertising or excessive layout) for educational use.