2020

• De nui krenkde COVID-19, die ind 2019 in China begós verspreit ziech euver de ganse wereld en weurt tot pandemie verklaord.
• In Oos-Afrika weujt 'n zwoer sprinkhaoneplaog, de ergste in tientalle jaore.

jannewarie

• Wetensjappers make bekind tot de Murchisonmeteoriet, dee in 1969 in Australië woort gevoonde, stökskes siliciumcarbide vaan 7 mieljard jaor aajd bevat. Dit materiaol, twie'nhaaf mieljard jaor awwer es de Eerd zelf, is daomèt 't ajdste materiaol oets op Eerd gevoonde.
• Australië weurt geplaog door oongekinde bosbran.
• 1 - In de zoo vaan Krieëvel (Krefeld) brent 'n apeverblief aof, dinkelek door 'nen illegaole wunsballon. Allein twie chimpansees euverleve de brand.
• 1 - In 'ne flat in Arnhem weurt brand gestiech. 'ne Maan vaan 38 en zien dochter vaan veer koume um; twie jónge vaan 13 en 12 weure gearresteerd.
• 3 - D'n Iraanse ginneraol Qasim Soleimani weurt op beveel vaan president Trump door de Amerikaanse lochmach oet de loch gesjote. Heer voor op dat memint in e convooj bij 't vleegveld vaan Baghdad.
• 6 - D'n Indonesische serieverkrachter Reynhard Sinaga weurt in 't Vereinig Keuninkriek sjöldig bevónge aan 159 seksueel misdrieve en tot laeveslang gevangenissjtraof veroerdeild. Hae is de groetste serieverkrachter oet de Britse rechshistorie.
• 8 - 'n Oekraïens vleegmesjien stort neer kortbij Teheran. Alle 176 inzittende koume um, 't groetste deil Iraanse en Canadese staotsbörgers. 't Mesjien bliek bij oongelök door lochaofweergesjöt te zien neergehaold.
• 8 - Es vergeljing veur d'n aanval op ziene generaal vuurt Iran rakètte aaf op Amerikaanse bases in Irak.
• 10 - Sultan Qaboes vaan Oman, dee 't land viefteg jaor heet geregeerd, störf en weurt opgevolg door ziene 65-jaorege neef Haitham.
• 13 - 't Homohouwelek weurt in Noord-Ierland gelegaliseerd.
• 15 - Wiki, sinds aprèl 2017 geblokkeerd in Turkije, weurt op las vaan de rechter weer door alle Turkse providers touwgelaote.
• 18 - Prins Harry en zien vrouw prinses Meghan trèkke ziech trök oet 't Brits Keuninklek Hoes en laote hun keuninkleke titels en take valle.
• 21 - De Amerikaanse gezóndjheidsautoriteit CDC maak bekèndj det 'nen inwoener van Seattle de nuuj krenkde 2019-nCoV haet opgeloupe. Dit is 't ierste geval boete Azië.
• 22 - De pelitie begint 'n zeukactie op 'ne kèrkef in Heugem. Hei zouw 't liek vaan de in 1993 verdwene Tanja Groen kinne begrave ligke. De actie lievert evels niks op.
• 23 - De Angolese zakevrouw Isabel dos Santos, bekind es de 'riekste vrouw vaan Afrika', weurt formeel aongeklaog veur fraude en witwesse.
• 24 - Óngerzeukers van de Université Libre de Bruxelles make de vónds bekèndj van 't audste macroscopisch fossiel van 'ne käöm. 't Wortelechtig fossiel is tösje de 715 en 810 miljoen jaor aud.
• 27 - Emeritus-keuning Albèr II van 't Belsj guuf toe det Delphine Boël zien biologische dochter is.
• 31 - 't Vereineg Keuninkriek verliet de Europese Unie.
• 31 - In de zaak-Tine Nys waere dokter Joris Van Hove, 'nen hoesdokter en 'ne psychiater vriegesjpraoke van maord. Van Hove hauw in 2010 euthanasie doon plaege op de chronisch depressief Tine Nys.

fibberwarie

• De epidemie vaan 't nui coronavirus breit ziech oet nao Italië en Iran, boe miejer lui aon de krenkde sterve.
• 5 - De door Rippublikeine gedomineerde Amerikaanse Senaot verwerp de aofzètting vaan president Trump.
• 5 - Thomas Kemmenich (FDP) weurt mit sjteun van de CDU en de rechspopulistische AfD premier van Thuringe. Óm de sjteun van die lèste partie óntsjteit direk ónras; Kemmenich treujt einen daag later aaf.
• 7 - Krimmeneel Saïd R., dae èng in verbandj weurt gebrach mit Ridouan T., weurt in Colombia gearresteerd.
• 8 - In Korat (Thailand) sjut 'ne militair zeker 26 börgers doed ietot 'r zelf door veilegheidstróppe weurt doedgesjote.
• 12 - In Kirchroa en Amsterdam óntploffe bómbreve, aafkumstig van 'ne aafpaersjer. De explosieve waore in bei gevalle nog neet bezörg.
• 14 - De UEFA slut de Ingelse voetbalclub Manchester City veur twie jaor oet vaan Europees voetbal um 't breke vaan de financieel regele.
• 19 - In Hanau (Hesse) sjut 'ne maan mèt extreemrechse motieve nege lui in 'ne shishabar doed, boenao heer zien moojer en ziechzelf umbringk.
• 23 - Door Ellen, d'n derde wintersjtörm in korten tied, waere diverse vastelaovendsoptochte aafgelas of oetgesjtèld.
• 24 - In Volksmarsen (Hesse) veurt 'ne maan in op 'ne vastelaovesoptoch.
• 27 - Veur 't iers weurt in Nederlandj e geval van COVID-19 vasgesjtèld. De man, dae in 't zjwaor getroffe Lombardije is gewaes, is in quarantaine gezat.
• 29 - De Vereinigde Sjtaote en de Taliban teikene in Doha e vreidesakkaord. Dit veurzuut ónger mie drin det de internationaal tróppe zich binne de 18 maondj oet Afghanistan tröktrèkke.

miert

• 6 - 'ne Man van 86 sjtörf es ierste Nederlanjer aan COVID-19.
• 8 - De Italiaanse regering lègk wiedgaonde quarantainemaotraegele op aan diverse regio's in 't noorde, die de volgenden daag waere oetgebreid nao de res van 't landj. De maotraegele zeen gemeindj óm de verbreiing van COVID-19 taege te gaon.
• 10 - Keuning Willem-Alexander van de Nederlenj beujt op sjtaotsbezeuk in Indonesië excuses aan veur 't Nederlands geweld in de Politioneel Acties.
• 11 - D'n TEFAF weurt veurtijeg aofgebroke in verband mèt besmettingsgevaor vaan 't nui coronavirus.
• 15 - In Frankriek vènje lokaal verkezinge plaats. 't Lök LREM, de partie van presidentj Macron, neet óm veut aan de gróndj te kriege.
• 20 - Martin van Rijn (PvdA) volg Bruno Bruins op es minister veur Medische Zörg. 't Is hiel bezónger det emes van 'n oppositiepartie es minister tot 't kabinèt toetreujt.
• 20 - D'n Utrechsen tramsjötter Gökmen T. krieg laeveslank veur veer maorde en diverse poginge tot maord mit terroristisch motief.
• 24 - 't Nederlands kabinèt sjrap de èndjexames. Lierlinge die noe in de exameklas zitte, kriege e diploma op basis van sjaolexames.
• 27 - 't Nederlands tillevisieprigram De wereld draait door weurt nao 15 sezoene veur de lèste kier oetgezunde.
• 27 - 't Amerikaans Hoes van Aafgevaerdigde sjtump in mit e noedpakkèt van 2 biljoen dollar. Dees astronomische som is gemeindj óm de daor de coronacrisis geraakde bedrieve te óngersjteune.
• 27 - Naord-Macedonië kump es dertigste landj bie de NAVO.
• 28 - Italië geit es ierste landj op de waereld de grens van 10.000 sjterfgevel aan COVID-19 veurbie.

aprèl

• 8 - Bernie Sanders trèk zich trök oet de verkezing veur de Democratische presidentskandidatuur. Dit beteikentj de facto det Joe Biden in november d'n Democratische presidentskandidaat weurt.
• 8 -Zeve Belzje voetbalclubs, wo-ónger Standard Luuk, weurt de proflicentie óntzag. Racing Gènk is nog neet gans zaeker van licentie.
• 19 - Op versjillende plaatsje in Nova Scotia (Canada) sjöt 'ne man 22 willekäörige luuj doed. Hae weurt daonao zelf door de pelitie doedgesjote.
• 20 - In de Deurzer Pieël brik 'ne natuurbrandj oet, dae zal oetgreuje tot de groetste oets in Nederlandj.
• 20 - Es gevolg van zoewel de COVID-19-crisis es de productiekreeg tösje Róslandj en Saoedi-Arabië weurt e vaat Amerikaanse aerdaolie veur 'ne negatieve pries verhanjeldj.
• 20 - In Israël vörmp de zittende premier Benjamin Netanyahu 'n noedcoaltie mit Benny Gantz. Hiemit kómp 'n èndj aan 'n lang politieke patsjtèlling.
• 22 - 't Compleet dörp Hèrkebósj weurt oet veurzörg óntruump naodet 'ne natuurbrandj in De Meinweg zich sjterk haet oetgebreid.
• 26 - De Chinese regering meltj det de lèste COVID-19-patiënt in Wuhan oet 't hospitaal is óntsjlaoge.

mei

• 9 - 't TNO maak de óntdèkking van Mulciber bekèndj, 'n doej vulkaan oet 't Jura ónger 't Nederlands deil van de Noordzie.
• 20 - De zjwaore cycloon Amphan kump in India en Bangladesh aan landj.
• 22 - 'n Vlöch van Pakistan International Airlines mit 99 luuj aan baord sjtort denaer in Karachi. 97 van hun kómme daobie óm.
• 22 - Óngerzeukers aan de Universiteit Utrech make de óntdèkking van Gelrincola winterswijkensis bekèndj, e kelderverke det in 't Trias laefde en dem zie fossiel bie Winterswijk is gevónge.
• 25 - Temidde van groete chaos vènje in Suriname parlemèntsverkezinge plaatsj. De VHP van oppositieleier Chan Santokhi pak 20 zetele, dewiel de regerende NDP van presidentj Desi Bouterse zjwaor verluus en op 16 oetkump.
• 25 - In de Amerikaanse sjtad Minneapolis kump George Floyd óm bie 'n helhenjige arrestie. De kómmende daag veurt dit tot zjwaor proteste.
• 26 - 't Homohouwelek weurt in Costa Rica ingeveurd.
• 27 - 't Aantal bevestigde doeje aan COVID-19 in de Vereinigde Sjtaote geit de 100.000 veurbie.
• 28 - 't Chinees Volkscongres käört 'n wèt good die China de vrie handj gief veur in de Hongkongse veiligheidssituatie in te griepe.
• 30 - Mit de lancering van 'n Falcon 9-rakèt haet SpaceX de primeur van de ierste bemande ruumdevlöch door e commercieel bedrief. 't Is veur 't iers in neuge jaor det de VS nog ens 'n bemande rakèt de ruumde in sjete.

juni

• 1 - De Nederlandse quarantainemaotraegele in verbandj mit de COVID-19-pandemie waere sjterk versóppeld. Zoe kanne kaffees en theaters, al is 't ónger sjtreng veurwaerde, weer aop.
• 4 - De cementmeule vaan de ENCI in Mestreech geit nao 94 jaor touw. De aofveur vaan 't geproduceerd cement zal nog tot ind augustus doorgoon.
• 7 - 'n Demonsjtratie in Brussel taege racisme en pelitiegeweld löp henjig oet de handj.
• 15 - D'n Hoeggerichshaof van de Vereinigde Sjtaote verbeujt discriminatie op gróndj van seksueel geaardheid of gesjlachsidentiteit.

juli

• 1 - De euvergroete miejerheid van de Russe sjtump veur 'n nuuj gróndjwèt die ónger mie de presidentj in sjtaot sjtèlt ènjeloes aan de mach te blieve.
• 10 - D'n Amerikaanse presidentj Donald Trump verlient ziene vertroeweling Roger Stone gratie. Stone waor tot 40 maondj gevangenis veroerdeild ómdet hae in Trump zie veurdeil hauw geloge.
• 12 - De zittende presidentj van Pole, conservatief-nationalis Andrzej Duda, wintj mit 'n miniem miejerheid de Poolse presidentsverkezinge van de liberalere Rafał Trzaskowski.
• 16 - Bie mejwerke daor 't watersjap in de buurt van Postert weurt bie óngelök 't lèste laefgebeed van 't duuster pimpernelbluiwke verweus.
• 20 - t Emiratisch ruumdetuug al-Amal, de ierste interplanetair missie oet de Arabische wereld, weurt gelanceerd. 't Tuug mót in fibberwarie 2021 bie Mars aankómme.
• 30 - 't NASA-ruimtetuig Mars Perseverance, wat ouch op Mars moot lande en dao 't potentieel veur minseleke bereizing en bewoening moot oonderzeuke, weurt gelanceerd.
• 30 - D'n tribbenaal in Mestreech veroerdeilt Thijs H. tot 18 jaor gevangenis en tbs veur 't begaon van drie maorde op willekäörige wandelaere in Heële en Den Haag.

augustus

• Orkaan Laura raos euver 't Caribisch gebeed en de Vereinigde Sjtaote. Ze zal minstens 50 doeje en enorm materieel sjaoj veroerzake.
• 5 - Bie twie zjwaor explosies inne have vanne Libanese huidjstad [[Beiroet] valle zikker 157 doeje en viefdoezend gewónde. De óntploffing woort veroerzaak door 'ne groete wieväölheid opgesjlage ammoniumnitraat.
• 5 - In Ayodhya lègk d'n Indiase premier Narendra Modi d'n ierste stein veur de Ram-tempel. De boew is extreem ómsjtraeje, ómdat d'n tempel kump op 'n plaatsj wo in 1992 'n moskee woort platgebrendj.
• 9 - In Wit-Róslandj waere presidentsverkezinge gehawwe, die de zittende presidentj Aleksandr Loekasjenko mit mie es tachetig percentj hej gewónne. De oppositie en diverse lenj vechte d'n oetsjlaag aan; pelitie en ordedeenste houwe daen opsjtandj hel denaer.
• 11 - Joe Biden, d'n Democratische kandidaat veur de Presidentsverkezinge, keus zich Kamala Harris es kandidaat-vice-presidentj.
• 14 - Bart De Wever (N-VA) en Paul Magnette (PS) gaeve hun opdrach es 'preformateurs' aan de keuning trök. 't Is ze neet gelök veur 'n meugelike coalitie te vènje.
• 18 - Ibrahim Boubacar Keïta en Boubou Cissé, presidentj en premier van Mali, waere in 'ne coup door 't laeger aafgezat.
• 25 - De WHO verklaort det wilje polio in Afrika gans is oetgereujd.
• 28 - De Japanse premier Shinzo Abe nump óm gezóndjheidsraejes óntsjlaag.

september

• 9 - 't Vlöchtelingekamp Moria op Lesbos brentj bekans compleet oet. De doezende vlöchtelinge sjlaon op de vlöch.
• 21 - De SP.A wilt neet mie wiejer óngerhanjele mit de MR. Hiedaor löp de formatie mit de 'Vivaldi-coalitie' (liberale, greune en socialiste) sjtök. De Keuning weigert aevel 't óntsjlaag van de preformateurs.
• 27 - Nao oplejjendj geweld in Hoeg-Karabach kunjig Armenië de mobilisatie aaf.
• 29 - t Aantal gerezjistreerde doeje van COVID-19 euversjtieg 't miljón.

oktober

• 4 - De bevolking van Nuuj-Caledonië sjtump in e twiede rifferendum opnuuj taege ónaafhenkelikheid van Frankriek.
• 10 - Armenië en Azerbeidzjan kómme 'nen tiejeleke waopesjtilsjtandj euverein.
• 11 - De Nigeriaanse regering óntbèntj de Special Anti-Robbery Squad nao zjwaor proteste taege wiedverbreid machsmisbroek binne dat korps.
• 12 - D'r juchtleërkeëver (Osmoderma eremita) is vuur 't ieësj seër 1946 weër i Nederlank jezieë, en waal in d'r Jaiajaad i Kirchroa.
• 15 - Nao waeke van politieke chaos treujt de Kirgizische presidentj Sooronbaj Zjeenbekov aaf. Sadyr Zjaparov volg häöm veurluipig op.
• 20 - 't Amerikaans ruumdetuug OSIRIS-REx nump e mónster van de asteroïed 101955 Bennu. 't Tuug mót dit mónster mit trök numme nao de Aerd, wo gelierde 't wille óngerzeuke.
• 29 - Bie 'nen terroristischen aansjlaag op 'n kirk in Nice kómme drie luuj óm 't laeve.
• 30 - Turkieë en Griekelandj waere geraak daor 'ne krachtigen aerdsjóddel.
• 31 - Vleegveld Berlin-Brandenburg geit nao 'n vertraging van jaore en 'n enorm euversjreiing van 't budget ènjelek aop.

november

• 1 - Orkaan Goni kump in de Filipiene aan landj. Hae zal oetènjelek 24 doeje eise en enorm materieel sjaoj veroerzake.
• 2 - In Wene kómme bie 'nen aansjlaag op 'n synagoog veer luuj óm, diverse rake gewóndj. IS eis d'n aansjlaag op.
• 2 - Bie 'n sjeetpartie op de campus van de universiteit van Kaboel waere 35 luuj doedgesjote.
• 3 - De presidentsverkezinge in de Vereinegde Staote weure gewonne door Joe Biden, dee de zittende president Donald Trump versleit.
• 3 - Orkaan Eta kump aon land in Nicaragua. De volgende daog zal 'r in Midde-Amerika veur mie es 150 doeje en groete sjaoj zörge.
• 7 - De Vereinigde Arabische Emirate make hun sjtraofrech liberaalder. Alcoholgebroek, samewoene en zelfmaord waere gedecriminaliseerd, en iervraak weurt vanaaf noe es maord behanjeld.
• 10 - Armenië, Azerbeidzjan en Róslandj sjlete 'n euvereinkóms veur 'n inj te make ane kreeg euvere betwisde regio Hoeg-Karabach. Presidentj Poetin sjik twiedoezend soldaote nao de frontlinie veur de vraej te beware.
• 11 - De ganse prodemocratische oppositie van Hong Kong sjtap oet protes op naodet de Chinese regering veer van hun collega's haet óntsjlage.
• 20 - Jos B. weurt tot 12 jaor gevangenissjtraof veroerdeild veur 't misbroeke en al of neet expres verwörge van Nicky Verstappen, plus zès maondj veur 't bezit van kènjerporno.
• 23 - Thierry Baudet sjtop es aanveurder es liestrèkker van 't Forum voor Democratie, de partie die hae zelf haet opgerich. In de daag die volge brik in de partie groete chaos oet, dae oetènjelik rizzelteert in zienen trökkier.
• 25 - Aan d'n Ezerbaak weurt 'n veur Nederlandj nuuj soort sjlek gevónge, Daudebardia rufa.

december

• 1 - In Trier veurt 'ne man expres in op winkelend pebliek. Hiebie kómme vief luuj óm.
• 5 - Op de Matinee op de Vrije Zaterdag geit May van Louis Andriessen in premièr. 't Is 't lèste werk van Andriessen, dae aan de krenkde van Alzheimer liet.
• 14 - Door 't touwnummend aontal COVID-19-gevel stèlt De Nederlandse regering veur d'n twiede kier wiedgaonde quarantainemaotregele in. Oonder mie neet-essentieel winkele weure geslote.
• 19 - De regering van 't Vereinig Keuninkriek lègk 't zuudoeste van 't landj zjwaor quarantainemaotraegele op naodet hie 'n nuuj, zier besjmettelike mutatie van 't SARS-CoV-2 ('t virus wat COVID-19 veroerzaak) hel óm zich haer griep. Versjillende lenj verbeeje of beperke reize van en nao 't landj.
• 24 - De EU en 't Vereinig Keuninkriek sjlete 'n hanjelsakkoord wat per 1 jannewarie mót ingaon. Dit akkoord waor nujig ómdet dan d'n euvergankstied vanaaf de Brexit aaflöp.
• 27 - Veur 't hoes in Naer van Jos Emants, misdaodjournalis van De Limburger, weurt 'nen handjgranaat gelag.
• 29 - In Kroatië vèntj 'nen aerdsjóddel mit 'n krach van 6,4 plaats. Zeker zès luuj kómme hiebie óm en tientalle rake gewóndj. De sjók is bis in Duutsjlandj te veule.

Sport

Hiel väöl sporteveneminte woorte aofgelas in verband mèt de COVID-19-pandemie. Vaanaof miert kaom 't sportleve euver bekaans de ganse wereld stèl te ligke. In de naozomer en 't naojaor zien diverse aofgelasde eveneminte toch weer doorgegaange.

• 1 jannewarie - De Sjot Peter Wright wint 't wereldkampioensjap darte door in de finaal de Nederlander Michael van Gerwen mèt 3-7 te versloon.
• 17 jannewarie - De Spanjool Carlos Sainz sr. wint de Dakarrally bij de oto's, d'n Amerikaan Ricky Brabec bij de motore.
• 20 jannewarie - 2 fibberwarie - Novak Djokovic wint de Australian Open bij de manslui, en Sofia Kenin bij de vrouwlui.
• 2 fibberwarie - Mathieu van der Poel weurt mèt 'n zeldzaom euvermach wereldkampioen cyclocross. Heer zèt d'n ierste concurrent op 1 menuut en 20 seconde.
• 2 fibberwarie - De Kansas City Chiefs winne de 54e Super Bowl door mèt 31-20 vaan de San Francisco 49ers te winne.
• 7 fibberwarie - Roger Federer en Rafael Nadal sjpaele in 't Cape Town Stadium in Kaapstad 'ne benefietmatch veur 48.000 luuj - e bezeukersrecord veur 'nen tennismatch. Federer wint in drei sets (6-4, 3-6, 6-3).
• 14 fibberwarie - Mèt e nui wereldrecord (12.33,86) pak de Canadees Graeme Fish es ierste neet-Nederlander 't wereldkampioensjap op de 10 kilometer sjaatse.
• 16 fibberwarie - Kim Clijsters maak in Dubai häöre rentree in 't professioneel tennis. Ze verluis in twie sets (6-3, 7-6 (8-6)) vaan Gabriñe Muguruza.
• 22 fibberwarie - De Brit Tyson Fury versjleit d'n Amerikaan Deontay Wilder in 'ne rematch óm de waereldtitel zjwaorgewich in 't bókse mit 'nen technische knock-out in de zaevende runj.
• 2 april - t Belsj voetbalsezón weurt definitief beènjig. Club Brugge weurt oetgerope tot landskampión.
• 5 april - Op d'n daag det de Runj van Vlaondere hej mótte plaatsvènje, weurt 'n 'virtueel runj' gevare, wobie de renners de lèste 32 kilometer op d'n hometrainer aafwirke. Greg Van Avermaet wintj dees óngebrukelike koers.
• 16 juni - FC Bayern München weurt veur d'n achste kier op rie kampión hierevoetbal van Duutsjlandj.
• 25 juni - Liverpool FC weurt door e verlees van Manchester City veur 't iers saer 1990 kampión voetbal van Èngelandj.
• 1 augustus - Mit de Strade Bianche weurt veur d'n ierste kier saer miert weer 'ne groete fietsrenklassieker gevare. De Belsj Wout van Aert wintj bie de mansluuj, de Nederlandse Annemiek van Vleuten bie de vrouwluuj.
• 1 augustus - Antwerp FC pak veur d'n driede kier de Belzje hierevoetbalbaeker door mit 1-0 te winne van Club Brugge.
• 14 augustus - FC Bayern München wintj mit 't historisch rizzeltaat van 2-8 van FC Barcelona en geit door nao de haaf finales van de UEFA Champions League.
• 21 augustus - Sevilla FC wintj veur de zèsde kier de UEFA Europa League daor mit 3-2 van Inter Milan te winne.
• 23 augustus - FC Bayern München wintj de UEFA Champions League door mit 1-0 van Paris Saint-Germain te winne.
• 29 augustus - De Britse Elizabeth Deignan wintj de zevende editie van La Course.
• 29 augustus - 20 september - De Sloveen Tadej Pogačar wint de Runde vaan Fraankriek.
• 31 augustus - 13 september - Dominic Thiem wint de US Open bij de manslui, en Naomi Osaka bij de vrouwlui.
• 8 september - Cristiano Ronaldo maak in 'ne match taege Zjwaede zienen hóngersten interlandjgool.
• 11-19 september - Anna van der Breggen wint de Giro Rosa.
• 24-27 september - Wereldkampioensjappe fietsrenne
  • 24 september: Anna van der Breggen weurt kampioen tiedfietse bij de vrouwlui
  • 25 september: Filippo Ganna weurt kampioen tiedfietse bij de manslui
  • 26 september: Anna van der Breggen weurt ouch kampioen bij de vrouwlui in de koers
  • 27 september: Julian Alaphilippe weurt kampioen in de koers bij de manslui
• 27 september - FC Bayern München verluis mèt 4-1 vaan TSG 1899 Hoffenheim. Heimèt kump 'n ind aon 'n serie vaan 23 opeinvolgende matche die de club had gewonne.
• 27 september - 11 oktober - Rafael Nadal wint Roland Garros bij de manslui, en Iga Świątek bij de vrouwlui.
• 30 september - Marc Hirschi wint de Waolse Pijl bij de manslui, en Anna van der Breggen bij de vrouwlui.
• 3-25 oktober - De Brit Tao Geoghegan Hart wint de Runde vaan Italië.
• 4 oktober - De Sloveen Primož Roglič wint Luik-Bastenake-Luik bij de manslui; de Britse Lizzie Deignan wint bij de vrouwlui.
• 7 oktober - De Fransoos Julian Alaphilippe wint de Braobantse Pijl.
• 18 oktober - Mathieu van der Poel wintj de Runj van Vlaandere bie de mansluuj, en Chantal van den Broek-Blaak bie de vrouwluuj.
• 20 oktober - 8 november - Primož Roglič wint de Runde vaan Spanje.
• 24 oktober - VVV-Venlo verluus in eige hoes mèt 0-13 vaan AFC Ajax. Dezen oetslaag brik diverse records en weurt wereldwied opgemerk.
• 25 oktober - Mèt de ierste plaots op de Grand Prix vaan Portimão haolt Lewis Hamilton zien 92e euverwinning in de Formule 1. Heer verbrik daomèt 't aajd record vaan Michael Schumacher.
• 15 november - Lewis Hamilton wintj de Grand Prix van Turkije en haolt hiemit ziene zevende waereldtitel. Zoedaonde kump hae ouch hie-in op gelieke huugde mit Michael Schumacher.
• 15 november - 'ne Chinesen investeerder köp de Vlaamse sjportdoef New Kim veur e recordbedraag van 1,6 miljón euro.
• 14 december - 't Nederlands dressuurpaerd Totilas, veural bekèndj van zien kure mit Edward Gal, sjtörf op 20-jäörige laeftied nao 'ne koliek. Totilas weurt algemein gezeen es 't bèste dressuurpaerd oets.

Aofgelas um de COVID-19-pandemie

• 19 aprèl - Amstel Gold Race; later nog gepland op 10 oktober meh daonao door de nui opleving vaan de krenkde en de bijbehurende maotregele esnog gans aofgelas
• 3 mei - Veur 't iers sinds 1985 zouw op 't circuit vaan Zandvoort 'n Formule 1-race weure gehawwe.
• 12 juni-12 juli - Europees kampioensjap hierevoetbal in gans Europa (oetgestèld tot 2021)
• 24 juli-29 augustus - Olympische Zomerspeule in Tokio (oetgestèld tot 2021)

Prieze

• 26 jannewarie: Grammy Awards. Billie Eilish haolt vief prieze binne (boe-oonder de veer belaankrieke categorieë bèste nuien arties, leedsje vaan 't jaor, opname vaan 't jaor en album van 't jaor), häör broor en producer Finneas O'Connell nog ins vijf.
• 9 fibberwarie: Academy Awards. De pries veur bèste film geit nao Gisaengchung ('Parasiet') van de Zuid-Koreaanse rezjisseur Bong Joon-ho; dit weurt d'n ierste neet-Ingelstaolege film dee oets deen Oscar pak. Joaquin Phoenix en Renée Zellweger weure bèsten acteur en bèste actries.
• 3 miert: De Pritzker Prize geit nao de Ierse arsjitektes Yvonne Farrell en Shelley McNamara.
• 26 augustus: De Nederlandsen oteur Marieke Lucas Rijneveld weurt es ierste Nederlanjer bekroend mit d'n International Booker Prize.
• Nobelprieze:
  • 5 oktober - Genaeskónde: Harvey J. Alter, Michael Houghton en Charles M. Rice "óm de óntdèkking van 't hepatitis-C-virus."
  • 6 oktober - Natuurkónde:
    • Roger Penrose "óm de óntdèkking det de vörming van zjwarte laoker 'n solide veursjpelling van de algemein relativiteitstheorie is"
    • Reinhard Gensel en Andrea Ghez "óm de óntdèkking van e supermassief zjwart laok in 't midde van de Milkwaeg.
  • 7 oktober - Sjemie: Emmanuelle Charpentier en Jennifer Doudna "veur de oetvènjing van 'n methood veur genoomaanpassing"
  • 8 oktober - Literatuur: Louise Glück "óm häör ónmiskènbaar poëtische sjtum die mit sjtrakke sjoenheid 't individueel besjtaon universeel maak."
  • 9 oktober - Vrei: 't Waereldveujingsprogram "veur zien insjpanninge veur hónger te bekampe, veur zien biedraag aan de verbaetering van veurwaerde veur vrei in door conflik geraak gebeed en óm 't hanjele es drievende krach achter insjpanninge óm 't gebroek van hónger es waope in oerlog en conflik te veurkómme."
  • 12 oktober - Economie: Paul R. Milgrom en Robert B. Wilson "veur verbaeteringe aan de veilingstheorie en de oetvènjing van nuuj veilingformate."

• 3 jannewarie - Qasim Soleimani, Iraanse generaol (62, geliquideerd)
• 6 jannewarie - Philip Cracco, Belzje zakemaan (56, kaanker)
• 7 jannewarie - Neil Peart, Canadesen drummer (67, hersekaanker)
• 7 jannewarie - Elizabeth Wurtzel, Amerikaanse sjriefster (52, boorskaanker)
• 9 jannewarie - Rudolf de Korte, Nederlandse politicus (VVD; 83)
• 9 jannewarie - Tom Mulder, Nederlandsen deejay (72)
• 10 jannewarie - Qaboes, sultan vaan Oman (79)
• 10 jannewarie - Werther Vander Sarren, Belzjen acteur (78)
• 12 jannewarie - Paulo Gonçalves, Portugese motorcoureur (40, veroongelök)
• 12 jannewarie - Roger Scruton, Britse filosoof (75)
• 12 jannewarie - Aart Staartjes, Nederlandsen acteur (81, gevolge vaan 'n oongelök)
• 16 jannewarie - Christopher Tolkien, Britse sjriever, editeur vaan de werke vaan J.R.R. Tolkien (95)
• 19 jannewarie - Jimmy Heath, Amerikaanse jazzsaxofonis (93)
• 19 jannewarie - Chris de Wagt, Nederlandse voetballer (34, kaanker)
• 21 jannewarie - Terry Jones, Britse kemik (77, complicaties vaan primair progressief afasie)
• 24 jannewarie - Edwin Straver, Nederlandse motorcoureur (48, gevolge vaan 'ne val)
• 24 jannewarie - Rob Rensenbrink, Nederlandse voetballer (72, PSMA)
• 26 jannewarie - Kobe Bryant, Amerikaanse basketter (41, helikoptercrash)
• 27 jannewarie - Johnny Blenco, Nederlands-Limbörgse volkszenger (81)
• 1 fibberwarie - Andy Gill, Britse pospunkgitaris (64, aosemkrenkde)
• 4 fibberwarie - Daniel arap Moi, Keniaanse politicus (95)
• 5 fibberwarie - Kirk Douglas, Amerikaansen acteur (103)
• 7 fibberwarie - Li Wenliang, Chinesen dokter (33, COVID-19)
• 13 fibberwarie - Carlo de Leeuw, Nederlandse voetballer en materiaolmaan (59, tongkaanker)
• 14 fibberwarie - Reinbert de Leeuw, Nederlandsen dirizjènt, pianis en componis (81)
• 16 fibberwarie - Barry Hulshoff, Nederlandse voetballer (73)
• 19 fibberwarie - Jos van Kemenade, Nederlandse politicus (82)
• 19 fibberwarie - Pop Smoke, Amerikaanse rapper (20, doedgesjote)
• 24 fibberwarie - Katherine Johnson, Amerikaanse ingenieus (101)
• 25 fibberwarie - Hosni Moebarak, Egypte politicus (91)
• 28 fibberwarie - Bob Fosko, Nederlandse muzikant (64, kaanker)
• 6 miert - McCoy Tyner, Amerikaanse jazzmuzikant (81)
• 8 miert - Max von Sydow, Zweedsen acteur (90)
• 11 miert - Charles Wuorinen, Amerikaanse componis (81)
• 14 miert - Genesis P-Orridge, Britse muzikant en conceptuele kunsteneer (70)
• 15 miert - Vittorio Gregotti, Italiaansen arsjitek (92, COVID-19)
• 17 miert - Johny Voners, Belzjen acteur (74, kaanker)
• 18 miert - Alfred Worden, Amerikaansen astronaut (88)
• 20 miert - Kenny Rogers, Amerikaanse countryzenger (81)
• 21 miert - Lorenzo Sanz, Spaonse sportbestuurder (76, COVID-19)
• 22 miert - Gabi Delgado, Duitse muzikant (D.A.F.; 64)
• 24 miert - Manu Dibango, Kameroens-Franse muzikant (86, COVID-19)
• 24 miert - Gerard Schurmann, Nederlandse componis en dirizjènt (96)
• 24 miert - Albert Uderzo, Franse stripteikeneer (92)
• 25 miert - Kees Bakker, Nederlandse sportbestuurder (76, COVID-19)
• 25 miert - Liesbeth List, Nederlandse zengeres (78)
• 26 miert - Mark Blum, Amerikaansen acteur (69, COVID-19)
• 26 miert - Michel Hidalgo, Franse voetballer en voetbaltrainer (87)
• 26 miert - Peter Kemper, Nederlandse voetballer (77)
• 27 miert - Carl Friedman, Nederlandse sjriefster (67)
• 29 miert - Patrick Devedjian, Franse politicus (75, COVID-19)
• 29 miert - Joe Diffie, Amerikaanse countryzenger (61, COVID-19)
• 29 miert - Alan Merrill, Amerikaanse muzikantj (69, COVID-19)
• 29 miert - Krzysztof Penderecki, Poolse componis (86)
• 30 miert - Petra Hillenius, Nederlandse zwumster (52, ALS)
• 30 miert - Dirk Van Duppen, Belzjen dokter en politicus (63, alvleisklierkaanker)
• 30 miert - Bil Withers, Amerikaanse soulzenger (81)
• 31 miert - Wallace Roney, Amerikaanse jazzmuzikant (59, COVID-19)
• 1 aprèl - Ellis Marsalis jr., Amerikaanse jazzmuzikant (85, COVID-19)
• 1 aprèl - Adam Schlesinger, Amerikaanse rockmuzikant (52, COVID-19)
• 4 aprèl - Arnold Heertje, Nederlandsen econoom (86)
• 6 aprèl - Honor Blackman, Britse actries (94)
• 7 aprèl - John Prine, Amerikaanse folkzenger (73, COVID-19)
• 10 aprèl - Louis van Dijk, Nederlandse pianis (78, krenkde vaan Alzheimer)
• 10 aprèl - Frits Flinkevleugel, Nederlandse voetballer (80)
• 10 aprèl - Hans Verhagen, Nederlandsen diechter (81)
• 11 aprèl - John Conway, Britse wiskundege (82)
• 12 aprèl - Stirling Moss, Britsen otocoureur (90)
• 15 aprèl - Lee Konitz, Amerikaanse jazzsaxofonis (92, COVID-19)
• 17 aprèl - Norman Hunter, Britse voetballer (76, COVID-19)
• 23 aprèl - Norbert Blüm, Duitse politicus (84)
• 23 aprèl - DJ Smos, Belzjen dj (53, hartstèlstand)
• 25 aprèl - Per Olov Enquist, Zweedse sjriever (85)
• 28 aprèl - Eddy Pieters Graafland, Nederlandse voetbalkeeper (86)
• 29 aprèl - Rishi Kapoor, Indiasen acteur (67, kaanker)
• 29 aprèl - Janis Lusis, Sovjetse daan wel Letsen atleet (80, kaanker)
• 29 aprèl - Maj Sjöwall, Zweedse detectivesjriefster (84)
• 30 aprèl - Tony Allen, Nigeriaansen drummer (79)
• 3 mei - Dave Greenfield, Britse rockmuzikant (71, COVID-19)
• 6 mei - Florian Schneider, Duitse popmuzikant (73)
• 6 mei - Millie Small, Jamaicaanse popmuzikante (73, bereurte)
• 8 mei - Roy Horn, Duits Amerikaansen illusionis (75, COVID-19)
• 9 mei - Andre Harrell, Amerikaanse rapper en oondernummer (59)
• 9 mei - Little Richard, Amerikaanse rockmuzikant (87, knokekaanker)
• 10 mei - Betty Wright, Amerikaanse soulzangeres (66)
• 15 mei - Phil May, Britse popmuzikant (75, gevolge vaan 'ne val)
• 18 mei - Michel Piccoli, Fransen acteur (94)
• 22 mei - Ashley Cooper, Australischen tennisser (83)
• 22 mei - Jerry Sloan, Amerikaanse basketcoach (78, krenkde vaan Parkinson)
• 24 mei - Jimmy Cobb, Amerikaanse jazzdrummer (91)
• 26 mei - Stanley Ho, Hongkongsen oondernummer (98)
• 26 mei - Liesbeth Migchelsen, Nederlandse voetbalster (49)
• 30 mei - Bobby Joe Morrow, Amerikaanse snelluiper (84)
• 30 mei - Eric Schreurs, Nederlandse stripteikeneer (61)
• 31 mei - Christo, Bulgaarse kunsteneer (84)
• 31 mei - Roger decock, Belzje fietsrenner (93)
• 2 juni - Jan Zeeman, Nederlandsen oondernummer (78)
• 3 juni - Marc de Hond, Nederlandsen theatermeker (42, blaoskaanker)
• 8 juni - Bonnie Pointer, Amerikaanse soulzengeres (69)
• 9 juni - Pierre Nkurunziza, Burundese politicus (55, attak)
• 13 juni - Tineke Verburg, Nederlandse presentatries (64)
• 18 juni - Vera Lynn, Britse zengeres (103)
• 19 juni - Ian Holmes, Britsen acteur (88)
• 26 juni - Kelly Asbury, Amerikaansen animator (60, kanker)
• 30 juni - Walter Nita, Nederlands-Limburgse zenger en drummer (ónbekèndj)
• 3 juli - Earl Cameron, Britsen acteur (102)
• 4 juli - Niels De Vriendt, Belzje fietsrenner (20, val)
• 6 juli - Ennio Morricone, Italiaanse componis (91, val)
• 8 juli - Naya Rivera, Amerikaanse actries (33, verdrinking)
• 10 juli - Lara van Ruijven, Nederlandse shorttrackster (27, oto-immuunkrenkde)
• 12 juli - Kelly Preston, Amerikaanse actries (57, boorskaanker)
• 12 juli - Wim Suurbier, Nederlandse voetballer (75, hersebleujing)
• 15 juli - Arnol Cox, Nederlandse (Eindhovese) straotfiguur (67)
• 17 juli - John Lewis, Amerikaanse börgerrechtenactivis (80)
• 21 juli - Tim Smith, Britse muzikant (Cardiacs) (59)
• 21 juli - Kansai Yamamoto, Japanse mode-oontwerper (76)
• 24 juli - Jan Verroken, Belzje politicus (103)
• 25 juli - Peter Green, Britse rockmuzikant (Fleetwood Mac) (73)
• 26 juli - Olivia de Havilland, Amerikaanse actries (104)
• 26 juli - Guy Lutgen, Belzje politicus (84)
• 27 juli - Denise Johnson, Britse zengeres (Primal Scream) (56)
• 30 juli - Maarten Biesheuvel, Nederlandse sjriever (81)
• 31 juli - Wim Scherphuijzen Rom, Nederlandse bankeer (87)
• 4 augustus - Ilse Uyttersprot, Belzje politica (53, vermaord)
• 11 augustus - Trini Lopez, Amerikaanse zenger en acteur (81, COVID-19)
• 15 augustus - Arthur Docters van Leeuwen, Nederlandse zjuris en topambteneer (75)
• 15 augustus - Robert Trump, Amerikaanse zakemaan (71)
• 21 augustus - Atzo Nicolaï, Nederlandse politicus en oondernummer (60, kaanker)
• 24 augustus - Robbe De Hert, Belzje rezjisseur (77, gevolge vaan sókkerkrenkde)
• 26 augustus - Joe Ruby, Amerikaansen animator (87)
• 28 augustus - Chadwick Boseman, Amerikaansen acteur (40, dermkaanker)
• 2 september - Ad Simonis, Nederlandse geisteleke en kèrkbestuurder (88)
• 4 september - Birol Ünel, Turks-Duitsen acteur (59, kaanker)
• 6 september - Bruce Williamson, Amerikaanse soulzenger (49, COVID-19)
• 9 september - Ronald Bell, Amerikaanse funk- en discomuzikant (Kool & The Gang) (68)
• 9 september - Patrick Davin, Belzjen dirizjènt (58)
• 10 september - Diana Rigg, Britse actries (82)
• 12 september - Navid Afkari, Iraanse worsteleer (26 of 27, geëxecuteerd)
• 12 september - Toots Hibbert, Jamaicaanse reggaemuzikant (77)
• 14 september - Al Kasha, Amerikaanse filmcomponis (83)
• 15 september - Caroline Kaart, Brits-Nederlandse operazengeres (88)
• 16 september - Winston Groom, Amerikaanse sjriever (77)
• 18 september - Ruth Bader Ginsburg, Amerikaanse opperrechter (87, dermkaanker)
• 24 september - Corine Spier-Rottschäfer, Nederlands model, Miss World 1959 (82)
• 29 september - Aster Berkhof, Belzje sjriever (100)
• 29 september - Timothy Ray Brown, Amerikaan dee es ierste mins genaas vaan AIDS (54, leukemie)
• 29 september - Sabah al-Ahmad al-Jaber al-Sabah, emir vaan Koeweit (91)
• 3 oktober - Thomas Jefferson Byrd, Amerikaansen acteur (70, vermaord)
• 4 oktober - Jan des Bouvrie, Nederlandsen oontwerper (78, prostaotkaanker)
• 4 oktober - Kenzo Takada, Japanse mode-oontwerper (81, COVID-19)
• 6 oktober - Eddie van Halen, Nederlands-Amerikaanse gitaris (Van Halen) (65, keelkaanker)
• 6 oktober - Johnny Nash, Amerikaanse zenger (80)
• 7 oktober - Mario Molina, Mexicaanse sjemicus, Nobelpries in de Sjemie 1995 (77)
• 8 oktober - Mohammed-Reza Shajarian, Iraanse musicus (80, neerkaanker)
• 10 oktober - Carmen Miranda, Spaonse actries (89, krenkde vaan Alzheimer)
• 13 oktober - Conchata Ferrell, Amerikaanse actries (77, hartstèlstand)
• 13 oktober - Ab Krook, Nederlandse sjaatscoach (76, herse-imfark)
• 20 oktober - Spencer Davies, Britse rockmuzikant (81)
• 21 oktober - Viola Smith, Amerikaanse drumster (107)
• 25 oktober - Lee Kun-hee, Zuid-Koreaanse zakemaan (78)
• 25 oktober - Thomas Oppermann, Duitse politicus (66)
• 30 oktober - Nobby Stiles, Britse voetballer (78)
• 31 oktober - Sean Connery, Britsen acteur (90)
• 31 oktober - MF DOOM, Brits-Amerikaanse rapper (49)
• 6 november - Geoffry Palmer, Britsen acteur (93)
• 6 november - Ken Spears, Amerikaansen animator (82, dementie)
• 11 november - Chalifa bin Salman al-Chalifa, Bahreinse politicus (84)
• 13 november - Peter Sutcliffe, Britse massamaordeneer (74, COVID-19)
• 15 november - Soumitra Chatterjee, Indiasen acteur (85, COVID-19)
• 15 november - Lutgart Simoens, Belzje radiopresentatries (92)
• 16 november - Harry van Raaij, Nederlandse voetbalbestuurder (84)
• 18 november - Pim Doesburg, Nederlandse voetbalkeeper (77)
• 18 november - Willy Kuipers, Belzje politicus (83, COVID-19)
• 25 november - Diego Maradona, Argentijnse voetballer (60, hartstèlstand)
• 28 november - David Prowse, Britsen acteur (85, COVID-19)
• 2 december - Valéry Giscard d'Estaing, Franse staotsmaan (94, COVID-19)
• 2 december - Frank Kramer, Nederlandse voetballer en prizzentator (73)
• 7 december - Ursul de Geer, Nederlandse prizzentator (74)
• 7 december - Martin Ros, Nederlandsen oetgever (83, COVID-19)
• 10 december - Paolo Rossi, Italiaanse voetballer (64)
• 11 december - Roland D'Ieteren, Belzjen oondernummer (78, COVID-19)
• 11 december - René Innemee, Nederlands-Limbörgse popmuzikant (69)
• 11 december - Kim Kid-duk, Zuid-Koreaanse rezjisseur (59, COVID-19)
• 12 december - John le Carré, Britse thrillersjriever (89)
• 12 december - Charley Pride, Amerikaanse countryzenger (86, COVID-19)
• 19 december - Bram van der Vlugt, Nederlandsen acteur (86, COVID-19)
• 22 december - Stella Tennant, Brits model (50)
• 23 december - Leslie West, Amerikaanse rockmuzikant (75, attak)
• 24 december - Ivry Gilits, Israëlische violis (98)
• 29 december - Pierre Cardin, Franse modeoontwerper (98)

oonbekind

• bekindgemaak op 14 juni - Ilona Lucassen, Nederlandse judoka (23)
• bekindgemaak op 15 juni - Aad van den Heuvel, Nederlandse presentator (84)
• doed gevoonde op 1 september - Erick Morillo, Amerikaansen dj (49, dinkeleke zelfmaord)
• verdwene op 23 oktober, doed gevoonde op 31 oktober - Kastiop, Belsj-Limbörgse YouTuber (22, meugeleke zelfmaord)

• Chinees Nuijaor: 25 jannewarie
• Vastelaovend: 25 fibberwarie
• Holi: 9 miert
• Poerim: 10 miert
• Paose (joeds): 9-16 aprèl
• Paose (westers): 12 aprèl
• Paose (oosters): 19 aprèl
• Ramadan: 24 aprèl - 23 mei
• Hiemelvaartsdaag (westers): 21 mei
• Sókkerfies: 24 mei
• Pinkstere (westers): 30 mei
• Offerfies: 30 juli
• Prinskesdaag: 19 september
• Jom Kippoer: 28 september
• Chanoeka: 11-18 december

opmerkinge

• Mèt 'vastelaovend' weurt hei lètterlek de veuraovend vaan de vastentied gemeind; in de volksmoond dus 'vastelaovesdinsdag'.
• Vaan Paose aofhenkeleke fieste in de oosters-orthodoxe kèrke kinne mèt hölp vaan bovestoonde data weure berekend.
• Joedse fiesdaog beginne bij zoonsoondergaank d'n daag veur wat de kalender hei aongief.