Donald Trump: 45ú Uachtarán ar Stáit Aontaithe Mheiriceá

Donald Trump
	; (2017)
Beathaisnéis
Breith	(en) Donald John Trump; 14 Meitheamh 1946 ; 77 bliana d'aois; Jamaica Hospital Medical Center, New York (en)
45 Uachtarán na Stát Aontaithe
	20 Eanáir 2017 – 20 Eanáir 2021 ; ← Barack Obama – Joe Biden → ; Toghadh i: Toghchán Uachtaránachta na Stát Aontaithe, 2016
36 Uachtarán tofa na Stát Aontaithe
	9 Samhain 2016 – 20 Eanáir 2017 ; ← Barack Obama – Joe Biden → ; Toghadh i: Toghchán Uachtaránachta na Stát Aontaithe, 2016
Uachtarán The Trump Organization
	1971 –
Cathaoirleach The Trump Organization
	1971 –
Stiúrthóir
Faisnéis phearsanta
Grúpa eitneach	Meirceánaigh geala
Reiligiún	Preispitéireachas
Scoil a d'fhreastail sé/sí	Scoil Wharton - eacnamaíocht (1966–1968); Ollscoil Fordham (1964–1966); Acadamh Míleata Nua-Eabhrac (1959–1964); Scoil Kew-Forest (–1964); Ollscoil Pennsylvania
Céim acadúil	Baitsiléir Eolaíochta
Áit chónaithe	Mar-a-Lago; Túr Trump; An Teach Bán; Manhattan; Nua-Eabhrac; Queens; Palm Beach; Jamaica Estates (en)
Teanga dhúchais	Béarla
Meáchan	243 lb, 110 kg agus 215 lb
Airde	74 in
Lámhcheannas	Deasógacht
Dath súile	Gorm
Dathán gruaige	Gruaig fhionn
Gníomhaíocht
Réimse oibre	Eastát réadach, rialtas, léiriú teilifíse, polaitíocht agus tráchtáil
Suíomh oibre	Washington, D.C. (2017–2021); Nua-Eabhrac (1971–2017)
Gairm	piarda mór ghnó, scríbhneoir, léiritheoir scannáin, aisteoir, príomhoifigeach feidhmiúcháin, teoiriceoir comhcheilge, léiritheoir teilifíse, óstach seó cluichí, infheisteoir, fiontraí eastáit réadaigh, bialannaí, polaiteoir, ceannaí
Ball de pháirtí polaitíochta	Páirtí Poblachtach (2012–); polaiteoir neamhspleách (2011–2012); Páirtí Poblachtach (2009–2011); Páirtí Daonlathach (2001–2009); Reform Party of the United States of America (en) (1999–2001); Páirtí Poblachtach (1987–1999)
Ball de	Billiúnaithe an Domhain (2021–); SAG-AFTRA (–2021)
Ainm cleite	John Barron ; The Donald ; John Miller ; David Dennison
Teangacha	Béarla
Buntuarastal	400,000 $
Glanfhiúchas	2,500 M$ (26 Márta 2022)
Spórt	galf
Ghlac sé/sí páirt i
3 Samhain 2020	Toghchán Uachtaránachta na Stát Aontaithe 2020
20 Eanáir 2020	Cruinniú Bliantúil an Fhóraim Eacnamaíoch Dhomhanda, 2020
2019	Trump–Ukraine scandal (en)
12 Meitheamh 2018	2018 North Korea–United States Singapore Summit (en)
23 Eanáir 2018	Cruinniú Bliantúil an Fhóraim Eacnamaíoch Dhomhanda, 2018
8 Samhain 2016	Toghchán Uachtaránachta na Stát Aontaithe, 2016
Saothar
	Saothar suntasach (1987) Trump: The Art of the Deal; (2004-2017) The Apprentice; (2015) Crippled America ;
Teaghlach
Teaghlach	Teaghlach Donald Trump
Céile	Ivana Trump (1977–1990), colscaradh; Marla Maples (1993–1999), colscaradh; Melania Trump (2005–)
Páiste	Donald Trump Jr.; ( Ivana Trump); Tiffany Trump; ( Marla Maples); Eric Trump; ( Ivana Trump); Ivanka Trump; ( Ivana Trump); Barron Trump; ( Melania Trump)
Athair	Fred Trump agus Màiri Anna Nic Leòid Trump
Siblín	Maryanne Trump Barry, Fred Trump Jr., Robert Trump agus Elizabeth Trump Grau
Duine muinteartha	John G. Trump (uncail athartha); Elizabeth Christ (seanmháthair athartha); Jared Kushner (mac cleamhnais); Lara Trump (banchliamhain); Vanessa Trump (banchliamhain); Mary L. Trump (neacht); John Whitney Walter (col ceathair fir)
Croineolaíocht
13 Eanáir 2021	Táinseamh faoi dhó Donald Trump
24 Meán Fómhair 2019-18 Nollaig 2019	first impeachment inquiry against Donald Trump (en)
18 Meitheamh 2019	Donald Trump 2020 presidential campaign (en)
30 Samhain 2018	United States–Mexico–Canada Agreement (en)
18 Bealtaine 2018	United States withdrawal from Iran Deal (en)
1 Meitheamh 2017	United States withdrawal from the Paris Agreement (en)
20 Eanáir 2017	inauguration of Donald Trump (en)
2017	2017 dismissal of U.S. attorneys (en)
16 Meitheamh 2015	Donald Trump 2016 presidential campaign (en)
2005	Donald Trump and Billy Bush recording controversy (en)
7 Deireadh Fómhair 1999-14 Feabhra 2000	Donald Trump 2000 presidential campaign (en)
	Obama spying contra-Trump allegations (en)
	Gradam a fuarthas (2021) Time 100; (2020) Duais Ig Nobel; (2020) Time 100; (2019) Time 100; (2019) Gradam Doublespeak; (2018) Time 100; (2017) Time 100; (2016) Duine na Bliana ón irisleabhar Time Bronnta ag Time (en) ; (2016) Time 100; (2016) Duine na Bliana (Financial Times); (2016) Gradam Doublespeak; (2013) WWE Hall of Fame (en) ; (2012) Presidential Order of Excellence (en) ; (16 Eanáir 2007) réalta ar Hollywood Walk of Fame; (1995) Gaming Hall of Fame (en) ; (1991) Golden Raspberry Award for Worst Supporting Actor (en) , as a saothar Ghosts Can't Do It (en) ; (1986) Ellis Island Medal of Honor (en) ; (1983) Jewish National Fund Tree of Life Award (en) Bronnta ag Jewish National Fund (en) ; King Abdulaziz Medal (en) ; Ord Rí Abdulaziz al Saud; Order of Freedom (en) ; Order of the Mohammedi (en) ;
	Ainmnithe do (2005) Primetime Emmy Award for Outstanding Reality-Competition Program (en) , as a saothar The Apprentice; (2004) Primetime Emmy Award for Outstanding Reality-Competition Program (en) , as a saothar The Apprentice; (1991) Golden Raspberry Award for Worst Supporting Actor (en) , as a saothar Ghosts Can't Do It (en) ; (1991) Golden Raspberry Award for Worst New Star (en) , as a saothar Ghosts Can't Do It (en) ;
	Síniú
Suíomh gréasáin	donaldjtrump.com

Trump 45ú hUachtarán na Stát Aontaithe. Is fear gnó, infheisteoir agus pearsa teilifíse Meiriceánach é chomh maith. Is é Donald Trump an chéad iaruachtarán Meiriceánach riamh a cúisíodh i gcion coiriúil, rud a tharla i mí an Mheithimh 2023.

Tús a shaoil

Rugadh Trump ar an 14 Meitheamh 1946 i Nua-Eabhrac. B'as Tunga i Leòdhas in Albain a mháthair. Níor labhair sí ach Gàidhlig suas go dtí 18 bliain d’aois slánaithe aici.

B'as an Ghearmáin tuismitheoirí a athar, cé go ndúirt Trump le blianta gurbh as an Sualainn iad.

Tógadh an Trumpach i Queens, buirg de chuid Nua-Eabhrac. Bronnadh céim bhaitsiléara san eacnamaíocht ar Trump i mí Bealtaine 1968 ó Scoil Wharton (Ollscoil Pennsylvania).

Toghchán 2016

Tar éis comórtais dhéin sna réamhthoghcháin, fuair Trump ainmniúchán na huachtaránachta ón bPáirtí Poblachtach i mí an Mheithimh 2016.

Bhuaigh Trump an toghchán uachtaránachta ar 8 Samhain 2016. Vótáil níos mó daoine ar son Hillary Clinton áfach (beagnach trí mhilliún duine). Ach d’éirigh le Donald Trump an bua a fháil i níos mó stát.

Ar an 20 Eanáir 2017, ghlac compántas an rinceora aitheanta Michael Flatley, "Lord of the Dance", páirt i searmanas insealbhaithe. Creidtear go raibh suas le 250,000 duine i láthair ag an searmanas idir Cnoc an Chaipeatóil agus an Teach Bán (Obama i 2009, 1.8 milliún).

Ar an 22 Eanáir 2017, dúirt Trump go raibh calaois toghcháin ann (trí - cúig mhilliún duine) agus mar sin, vótáil níos mó daoine ar a shon. Ach níl fianaise ann chun bunús a thabhairt don éileamh sin, a dúirt na nuachtáin.

Polasaithe

An Meánoirthear

Ar 8 Nollaig 2017, d'fhógair Uachtarán Stáit Aontaithe Mheiriceá, Donald Trump, go raibh na Stáit Aontaithe chun aitheantas a thabhairt feasta do Iarúsailéim mar phríomhchathair Iosrael. Mhaslaigh sé na Palaistínigh lena chuid cainte.

Táinseamh

Ar 18 Nollaig 2019, tháinsigh Teach Ionadaithe na Stát Aontaithe Trump ar dhá chúis, is é sin mí-úsáid chumhachta agus baicinníocht na Comhdhála. Chaith 230 vóta ar son an chéad chúis a chur agus 197 ina coinne; 229 vóta ar son an dara ceann agus 198 ina coinne. Ach ní raibh Seanad na Stát Aontaithe sásta dul níos faide.

Táinsíodh Teach na nIonadaithe an 45ú uachtarán na Stát Aontaithe Donald Trump don dara huair ar 13 Eanáir 2021.

Príomhalt: Táinseamh faoi dhó Donald Trump

Ionsaí ar an Capitol, 2021

Cé gur chaill Trump an toghchán in 2020 le breis is seacht milliún vóta, sheas sé leis an scéal gur aige a bhí an bua, bréag a spreag daoine chun ruathar a thabhairt faoin gCaipeatól i mí Eanáir 2021.

Rinne drong de lucht tacaíochta Donald Trump, Uachtarán Mheiriceá ag an am, ruathar ar Chaipeatól na Stát Aontaithe in Washington D.C. ar 6 Eanáir 2021.

Príomhalt: Ruathar ar an gCaipeatól (2021)

Ar 29 Meitheamh 2022, thug Hutchinson fianaise do choiste fiosrúcháin na n-imeachtaí ar an séú Eanáir 2021. Thug sí fianaise ar iompar agus meoin Trump sna laethanta thart ar an ionsaí ar an Capitol.

Príomhalt: Cassidy Hutchinson

I mí Lúnasa 2022, rinne an FBI ruathar ar theach saoire Trump in Mar-a-Lago Palm Beach, Florida. Thug Trump cáipéisí rúnaicmithe ón Teach Bán go dtí Florida leis lena scrios nuair a tháinig deireadh lena thréimhse mar uachtarán. Choinnigh an t-iarUachtarán ábhar a d’iarr oifigigh ón gCartlann Náisiúnta air a thabhairt ar ais ar feadh roinnt míonna agus níor scar sé leo go dtí gur bagraíodh an dlí air chun iad a fháil ar ais.

Thugadar leo 26 bosca cáipéisí agus bhí 11 baisc acu sin a bhí marcáilte rúnaicmithe.

As oifig

Le linn 2021 agus níos déanaí, bhí Trump á fhiosrú mar gheall ar an mbaint a bhí aige leis an ruathar ar an gCaipeatól agus mar gheall ar an láimhseáil a rinne sé ar cháipéisí rúnda i ndiaidh dó an Teach Bán a fhágáil,

Ar 8 Samhain 2022, theip ar chuid mhór de na hiarrthóirí ar thacaigh Trump leo i dtoghcháin lár téarma.

Príomhalt: Toghcháin na Stát Aontaithe 2022

Ar 15 Samhain 2022, bhí sé fógartha ag Trump go bhfuil rún aige a bheith ina iarrthóir arís sa chéad toghchán uachtaránachta eile in 2024. Bhí sé ag fógairt do dhaoine eile sa Pháirtí Poblachtach, a mbeadh fonn orthu a n-ainmneacha a chur chun cinn (gobharnóir Fhlorida Ron DeSantis agus gobharnóir Virginia Glenn Youngkin, mar shampla), gan teacht trasna air. D'fhéadfadh sé chomh maith, a deirtear, go bhfuil sé i gceist aige leas a bhaint as a iarrthóireacht mar sciath chosanta in aghaidh na líomhaintí coiriúlachta a bhí curtha ina leith.

Conspóid Stormy Daniels

Cuirtear ina leith gur íoc dlíodóirí Trump $130,000 le Stormy Daniels, aisteoir i scannáin do dhaoine fásta, iar-striapach (de réir Melania Trump) agus struipeálaí as Baton Rouge, Louisiana, le go gcoinneodh sí an caidreamh collaí a deirtear a bhí acu le chéile (sa bhliain 2006) faoi rún. Cúisíodh Trump in 2023 in íocaíochtaí neamhdhleathacha a thabhairt di nuair a bhí a fheachtas toghchánaíochta don uachtaránacht faoi lán seoil in 2016.

Ócáid eisceachtúil a bhí ann, mar ib'é Trump an chéad uachtarán nó iaruachtarán de chuid na Stát Aontaithe dár tharla a leithéid.

Mí-úsáid ghnéis

Ar 9 Bealtaine 2023, fuair giúire i Nua-Eabhrac go ndearna iar-uachtarán na Stát Aontaithe Donald Trump mí-úsáid ghnéis ar an iriseoir E Jean Carroll sa bhliain 1995 / 1996 isan Bergdorf Goodman, siopa ilrannach i Nua Eabhrac.

Príomhalt: E. Jean Carroll v. Donald J. Trump

Special Counsel Jack Smith ar 9 Meitheamh 2023

Comhcheilg agus ráitis bhréige

Ar 1 Lúnasa 2023, bhí sé curtha i leith Donald Trump gur chuaigh sé i mbun comhcheilge chun torthaí an toghcháin uachtaránachta in 2020 a chur ar ceal ar mhaithe le fanacht i gcumhacht.

Príomhalt: Ionchúiseamh Feidearálach in aghaidh Donald Trump (toghchán 2020)

Eolas rúnda slándála

Ar 8 Meitheamh 2023, bhí Trump cúisithe ag ardghiúiré feidearálach i gcáipéisí rúnaicmithe rialtais a choinneáil tar éis dó imeacht as an Teach Bán in 2021 agus i mbac a chur ar riar na córa. Bhí cúiseanna eile curtha ina leith chomh maith – comhcheilg a bheith ar bun aige agus ráitis bhréige a dhéanamh ina measc.

Líomhnaítear gur thug Trump cáipéisí rúnaicmithe ón Teach Bán go dtí Florida leis lena scrios nuair a tháinig deireadh lena thréimhse mar uachtarán, beart a bheadh in aghaidh an dlí. Faoi Acht Thaifid an Uachtaráin, is leis an Rialtas gach ábhar oifigiúil agus ní mór é ar fad a chur ar fáil don chartlann ach a dtagann deireadh le téarma Uachtaráin. Choinnigh an t-iarUachtarán 15 bosca d’ábhar a d’iarr oifigigh ón gCartlann Náisiúnta air a thabhairt ar ais ar feadh roinnt míonna agus níor scar sé leo go dtí gur bagraíodh an dlí air chun iad a fháil ar ais.

Príomhalt: Ionchúiseamh Feidearálach in aghaidh Donald Trump (eolas rúnda slándála)

I mí Lúnasa 2022, rinne gníomhairí ón FBI ruathar gan choinne ar eastát an iar-Uachtaráin in Florida Chuardaigh na gníomhairí an áit go mion agus thug siad leo na mílte cáipéis a bhí faoi ghlas i dtaisceadán.

De réir an dlí, ba cheart aon cháipéis rúnaicmithe a bhí ina sheilbh ag Trump a bheith tugtha ar láimh aige do Chartlann Náisiúnta na Stát Aontaithe nuair a tháinig deireadh lena théarma oifige.

Ionchúiseamh Trump in Georgia

Ar 14 Lúnasa 2023, bhí iaruachtarán na Stát Aontaithe, Donald Trump, cúisithe ag ardghiúiré in Georgia in iarracht a dhéanamh toradh thoghchán uachtaránachta na tíre in 2020 a chur ar ceal. Tugtar The State of Georgia v. Donald J. Trump, et al ar an gcás.

Príomhalt: Ionchúiseamh Donald Trump in Georgia

Ciníochas

I mí Lúnasa 2023, thosaigh lucht Trump ag baint úsáide as an focal ‘Riggers’ chun ‘prosecutors’ a mhaslú, a n-intinn dírithe ar Willis go háirithe. Ar a ardán meáin shóisialta, Truth Social, níor luaigh Trump ainm Willis, ach chuir sé cúisí ar na n-ionchúisitheoirí. ‘They never went after those that Rigged the Election,’ a dúirt Trump. ‘They only went after those that fought to find the RIGGERS!’ Is Meiriceánach Afracach í Willis agus is amhlaidh an bheirt ionchúisitheoirí atá lonnaithe i Nua-Eabhrac, a rinne imscrúdú ar Trump chomh maith, a chúisigh Trump i mí Aibreáin as líomhnaithe ‘hush-money’.

Trump in Éirinn

Cheannaigh an Trumpach cúrsa gailf in aice le Dún Beag i gContae an Chláir (Trump International Golf Links) ar an 11 Feabhra 2014. Ar an 12 Bealtaine 2014 thug sé cuairt ar Éirinn.

Sa bhliain 2017, thug Trump le fios gur mhian leis go dtabharfaí poist i gcomhlachtaí Meiriceánacha in Éirinn 'ar ais go Meiriceá.'

Ar 5-6 Meitheamh 2019, tháinig Uachtarán na Stát Aontaithe go hÉirinn. Cuairt oifigiúil a bhí ann, an t-aon cheann amháin nuair a bhí Trump in oifig. Bhuail sé leis an Taoiseach, Leo Varadkar. Labhair an bheirt cheannairí ag preasócáid in Aerfort na Sionainne. Imeacht na Breataine as an Aontas Eorpach, an próiseas síochána sa Tuaisceart, imirice, trádáil agus an clár víosa E3 is mó a bhí idir chamáin acu. Dúirt an tUachtarán Trump gur mór an onóir dó a bheith in Éirinn. Dúirt sé freisin gur chreid sé go mbainfeadh Éire tairbhe as dealú na Breataine ón Aontas Eorpach.

Thug sé cuairt ansin ar an Dún Beag i gContae an Chláir. Chaith sé an oíche in a óstán féin. An lá dár gcionn, tháinig sé ar ais óna chuairt go dtí an Fhrainc leis an oíche ina diaidh sin a chaitheamh ann chomh maith.

Féach freisin

Naisc sheachtracha

Guaridan.co.uk : Faigheann an ghiúiré amach gur bhain Donald Trump mí-úsáid ghnéasach as an colúnaí E Jean Carroll (i mBéarla)
Senate Committee on the Judiciary,: Subverting Justice: How the Former President and His Allies Pressured DOJ to Overturn the 2020 Election, 2021-10-07

Tagairtí

This article uses material from the Wikipedia Gaeilge article Donald Trump, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Content is available under CC BY-SA 4.0 unless otherwise noted. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Gaeilge (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.