231 egun falta dira urtea amaitzeko.
Jaiotzak Artikulurik ez duten Maiatzaren 14ko jaiotzak
Bobby Darin • Magnus Hirschfeld •
Heriotzak Artikulurik ez duten Maiatzaren 14ko heriotzak
Magnus Hirschfeld • Carl Schurz • Ludwig Meidner • Ōkubo Toshimichi • Billie Burke •
Gertaerak Everest Egutegia Aurreko eta hurrengo urteetan
Izendegia Seaska egutegia: Garikoitz/Garikotz eta Eierne/Eiharne/Eihartze.
Daturen bat falta bada, urtearen lotura jarraitu han sartzeko. Gertaerak
Arte eta kultura
Euskal Herria Mundua 1938 – The Adventures of Robin Hood ("Robin Hooden Abenturak") filma estreinatu zen, Michael Curtiz eta William Keighleyk zuzendu eta Errol Flynn , Olivia de Havilland , Basil Rathbone eta Claude Rains aktoreek antzeztu zutelarik. 1971 – Johnny Got His Gun ("Johnnyk bere fusila hartu zuen") filma estreinatu zen, Dalton Trumbok zuzendu eta Timothy Bottoms, Jason Robards , Donald Sutherland , Diane Varsi eta Kathy Fields aktoreek antzeztu zutelarik. 2004 – Troy ("Troia") filma estreinatu zen, Wolfgang Petersenek zuzendu eta Brad Pitt , Eric Bana , Orlando Bloom , Rose Byrne , Peter O'Toole , Diane Kruger , Sean Bean , Brian Cox , Julie Christie eta Saffron Burrows aktoreek antzeztu zuten. 2009 – Iron Man ("Burdinezko Gizona") filma estreinatu zen, Jon Favreauek zuzendu eta Robert Downey, Jr. , Terrence Howard, Jeff Bridges , Shaun Toub eta Gwyneth Paltrow aktoreek antzeztu zutelarik. 2009 – Fish Tank ("Arrainontzia") filma estreinatu zen, Andrea Arnoldek zuzendu eta Katie Jarvis, Kierston Wareing eta Michael Fassbender aktoreek antzeztu zutelarik. Zientzia eta teknologia
Kirolak
Jaiotzak
Euskal Herria 1765 – Gabriel Mendizabal , gipuzkoar jenerala (h. 1838 ). 1839 – Paul Laffitte , Bizkaian jaiotako ekonomialari eta kazetari politikoa (h. 1909 ). 1883 – Bonifacio Iraizoz Untziti , nafar organo-jotzaile eta musikagilea (h. 1951 ). 1909 – 1924 – Betti Betelu , euskal dantzen lapurtar irakaslea (h. 1990 ). 1925 – Loleh Bellon , lapurtar antzezlea (h. 1999 ). 1943 – José Manuel Ibar Aspiazu, Urtain , gipuzkoar boxeolaria (h. 1992 ). 1954 – Dolores Gonzalez Katarain, Yoyes , ETAko zuzendaritzako kidea, erakundetik irten ondoren traidore tzat joa eta eraila (h. 1986 ). 1955 – Javier Bikuña , nafar futbolari-ohia. 1956 – Xabier Oleaga , gipuzkoar kazetaria eta AEKko sortzaileetako bat. 1957 – Marino Lejarreta , bizkaitar txirrindulari ohia. 1970 – Mikel Zarrabeitia , bizkaitar txirrindulari ohia. 1971 – Asier Hernandez , gipuzkoar aktorea. 1975 – Martxelo Sotes , nafar telebista-aurkezle, imitatzaile eta gidoilaria eta irakaslea. 1977 – Javier Lara , bizkaitar toreatzailea. 1980 – Iosune Murillo , nafar txirrindulari eta entrenatzailea. 1984 – 1987 – 1989 – Amaia Mendiorotz , nafar futbolaria. Mundua 1316 – Karlos IV.a , Germaniako Erromatar Inperio Santuko enperadorea (h. 1378 ). 1553 – Margarita Frantziakoa , Margot erregina , Nafarroako erregina ezkontidea eta Frantziako erregina (h. 1615 ). 1666 – Viktor Amadeo II.a , Savoiako dukea, Siziliako erregea eta Sardiniako erregea (h. 1732 ). 1686 – Gabriel Fahrenheit , alemaniar fisikaria (h. 1736 ). 1710 – Adolfo Frederiko Suediakoa , Suediako erregea (h. 1771 ). 1727an bataiatua – Thomas Gainsborough , ingeles margolari eta diseinatzailea (h. 1788 ). 1759 – Luis I.a Liechtensteingoa , Liechtensteingo printzea (h. 1805 ). 1771 – Robert Owen , galestar enpresaburu eta gizarte-ekintzailea (h. 1858 ). 1780 – Jules de Polignac , Frantziako 7. lehen ministroa (h. 1847 ). 1783 – Giuseppe Jappelli , italiar arkitekto eta ingeniaria (h. 1852 ). 1836 – Wilhelm Steinitz , austriar xake jokalaria, lehenbiziko munduko xake txapelduna (h. 1900 ). 1846 – Pieter Cort van der Linden , Herbehereetako lehen ministroa (h. 1935 ). 1860 – Bruno Liljefors , suediar margolaria (h. 1939 ). 1863 – John Charles Fields , kanadar matematikaria (h. 1932 ). 1867 – Kurt Eisner , alemaniar politikaria (h. 1919 ). 1885 – Otto Klemperer , alemaniar orkestra-zuzendari eta musikagilea (h. 1973 ). 1897 – Sidney Bechet , estatubatuar jazz saxofoi-jotzaile, klarinete-jotzaile eta musikagilea (h. 1959 ). 1905 – 1907 – 1909 – Ramon Campabadal , kataluniar futbolari eta esku huskako pilotaria (h. 1993 ). 1912 – Fernand Pouillon , frantziar arkitekto, hirigile, eraikitzaile eta idazlea (h. 1986 ). 1918 – 1920 – 1922 – Franjo Tuđman , lehendabiziko Kroaziako presidentea (h. 1999 ). 1925 – 1933 – 1935 – 1938 – Clive Rowlands , galestar errugbilari eta entrenatzailea (h. 2023 ). 1940 – Peggy Moffitt , estatubatuar modelo eta aktore ohia. 1943 – 1944 – George Lucas , estatubatuar zinema zuzendaria, ekoizlea eta gidoigilea. 1945 – Yochanan Vollach , israeldar futbolaria. 1946 – Claudia Goldin , estatubatuar ekonomialaria, 2023ko Ekonomiako Nobel Saria . 1947 – Joaquín Díaz González , espainiar musikaria eta folklorista. 1948 – Raynald Denoueix , frantziar futbolari ohia eta entrenatzailea, Real Sociedadeko entrenatzailea izandakoa. 1950 – 1952 – David Byrne , eskoziar-estatubatuar abeslari, gitarra-jotzaile, musikagile, zinemagile eta aktorea. Robert Zemeckis , estatubatuar zinema zuzendaria, ekoizlea eta gidoigilea. 1953 – 1954 – Peter J. Ratcliffe , britainiar mediku eta biologoa, 2019ko Medikuntzako Nobel Saria . 1955 – 1959 – 1960 – Simonetta Sommaruga , Suitzako konfederazioko presidentea. 1961 – Tim Roth , ingeles aktorea. 1962 – Ferran Adrià , kataluniar sukaldaria, egungo sukaldaririk onenentzat hartua. Jan Urban , poloniar futbolari ohia eta entrenatzailea. 1964 – Néstor Gorosito , argentinar futbolari ohia. 1966 – Mark Steifensand , ezpata modalitateko alemaniar eskrimalaria. 1969 – Cate Blanchett , australiar aktorea. 1970 – Kenichi Shimokawa , japoniar futbolari ohia. 1971 – 1979 – Macarena Olona , espainiar politikaria, Vox talde parlamentarioko idazkari nagusia eta bozeramailea. 1980 – 1983 – Amber Tamblyn, estatubatuar aktorea. 1984 – 1987 – François Steyn , hegoafrikar errugbilaria. 1988 – Nadine Sierra , estatubatuar sopranoa. 1989 – Ana Rujas , espainiar aktorea, gidoilaria eta modeloa. 1991 – Inès Jaurena , frantziar futbolaria. 1993 – Miranda Cosgrove , estatubatuar aktore, abeslari eta musikagilea. 1996 – Martin Garrix , holandar DJ eta produktorea. Heriotzak
Euskal Herria 1610 – Henrike III.a Nafarroakoa , Nafarroa eta Frantziako erregea (j. 1553 ). 1863 – San Mixel Garikoitz , Kanboko apaiza eta euskal santua , Lestelle-Bétharramen (j. 1797 ). 1878 – José María Ybarra , Ybarrako kondea, bizkaitar enpresaburua, Sevillan (j. 1816 ). 1917 – Gabriel Roby , lapurtar margolaria, Parisen (j. 1878 ). 1963 – Adriana Otaño , gipuzkoar bertsolaria (j. 1880 ). 1967 – Florentina Tasende , ANV-EAE alderdiko bizkaitar politikaria. (j. 1896 ) 1968 – Rufino Arregi , gipuzkoar kazetari eta euskaltzalea, Buenos Airesen (j. 1869 ). 1975 – Jesus Maria Markiegi , gipuzkoar ETAkidea , Guardia Zibilak tirokatua (j. 1955 ). 1996 – José Antonio Agiriano , euskal sindikalista eta politikaria (j. 1932 ). 2012 – Eñaut Larralde , euskal abeslaria eta irakaslea (j. 1909 ). 2016 – Jesús Leguina , bizkaitar legelaria, Madrilen (j. 1942 ). 2017 – Germán Yanke , bizkaitar kazetaria eta idazlea (j. 1955 ). 2021 – Carmelo Urdangarin , gipuzkoar ekonomialari, idazle, enpresari eta kultur arloko ekintzailea (j. 1932 ). 2022 – Christel Teruel , nafar musikaria (j. 1970 ). Mundua 392 – Valentiniano II.a , erromatar enperadorea (j. 371 ). 649 – Teodoro I.a , Aita santua . 964 – Joan XII.a , Aita santua (j. c. 937 ). 1643 – Luis XIII.a Frantziakoa eta II.a Nafarroakoa erregea (j. 1601 ). 1761 – Thomas Simpson , britainiar matematikaria (j. 1710 ). 1818 – Matthew Lewis , ingeles idazlea, eleberrigilea eta antzerkigilea (j. 1775 ). 1827 – Louis Ramond de Carbonnières , frantziar politikaria eta geologoa (j. 1755 ). 1828 – Étienne-Jean Georget , frantziar psikiatra aitzindaria (j. 1795 ). 1840 – Carl Ludvig Engel , alemaniar arkitektoa (j. 1778 ). 1847 – Fanny Mendelssohn , alemaniar musikagile eta piano jolea (j. 1805 ). 1879 – Henry Sewell , Zeelanda Berriko lehen ministroa (j. 1807 ). 1881 – Maria Mazzarello , italiar lekaimea, Andre Maria Laguntzailearen Alaben Institutuaren sortzailea (j. 1837 ). 1893 – Ernst Kummer , alemaniar matematikaria (j. 1810 ). 1912 – 1923 – Charles de Freycinet , Frantziako lehen ministroa (j. 1828 ). 1925 – Henry Rider Haggard , ingeles idazlea (j. 1856 ). 1931 – Viktor Dyk , txekiar idazle eta politikari abertzalea (j. 1877 ). 1935 – Edwin Brant Frost , estatubatuar astronomoa (j. 1866 ). 1936 – Edmund Allenby , britainiar landa-mariskala (j. 1861 ). 1940 – Emma Goldman , lituaniar anarko-komunista eta feminista (j. 1869 ). 1943 – Henri La Fontaine , belgikar abokatua, 1913ko Bakearen Nobel Saria (j. 1854 ). 1945 – Isis Pogson , britainiar astronomo eta meteorologoa, Royal Astronomical Societyko lehen emakumea (j. 1852 ). 1954 – Heinz Guderian , alemaniar jeneral nazia (j. 1888 ). 1957 – Marie Vassilieff , errusiar-frantziar pintore eta eskultorea, kubismoaren lehen sustatzaileetako bat (j. 1884 ). 1959 – Sidney Bechet , estatubatuar jazz saxofoi-jotzaile, klarinete-jotzaile eta musikagilea (j. 1897 ). 1979 – 1980 – Hugh Griffith , galestar aktorea (j. 1912 ). 1983 – Eduardo Benavente , espainiar musikaria, Paralisis Permanente taldearen liderra (j. 1962 ). 1987 – Rita Hayworth , estatubatuar aktore eta sex symbola (j. 1918 ). 1988 – 1991 – 1995 – Christian Boehmer Anfinsen , estatubatuar biokimikaria, 1972ko Kimikako Nobel Saria (j. 1916 ). 1998 – 2000 – Keizō Obuchi , Japoniako lehen ministroa (j. 1937 ). 2003 – 2004 – Jesus Gil, espainiar politikaria eta Atletico Madrileko presidentea (j. 1933 ). 2006 – 2015 – B. B. King , estatubatuar blues kantaria eta gitarra-jotzailea (j. 1925 ). 2017 – Powers Boothe , estatubatuar aktorea (j. 1948 ). 2018 – 2019 – 2020 – 2021 – Sándor Balassa , hungariar musikagilea (j. 1935 ). 2023 – Ferran Olivella , kataluniar futbolaria (j. 1936 ). Jaiak eta urteurrenak Kanpo estekak
Maiatzaren 13 | Urteko egutegi | Maiatzaren 15
This article uses material from the Wikipedia Euskara article Maiatzaren 14 , which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0") ; additional terms may apply (view authors ). Eduki guztia CC BY-SA 4.0 (r)en babespean dago, ez bada kontrakoa esaten. Images, videos and audio are available under their respective licenses. ®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Euskara (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.