Ohio

'L Ohio (a s lèś /oʊˈhaɪ.oʊ/ in ingléś, scólta'l chè) 'l è 'n stat di Stat Unî ch'al s cata in dla regiòṅ di Lâg Grand e ch'al s è unî a la federasiòṅ in dal 1803. Al mùcia sù ùndas migliòṅ e siē 'd abitànt a 'l incìrca par na superfìsi ad 116.096 km². La sò capitàl l'è Culùmbus cun Cleveland, batśàda cuma 'l sèntar mundiàł più impurtànt par la prudusiòṅ dal gumi p'r al màchini, e Cincinnati atri sità impurtànti. Al sò mòt 'l è „With God, all things are possible“ (Insém a Dio, tut al ròbi i èṅ pusìbli).

Al cunfìna a nòrd c'n al Cànada, a nòrd-òvest c'n al Mìchigan, a òvest cun l'Indiàna, a sud c'n al Kentucky, a èst cun la Pennsylvania e a sud-èst cun la Virgìgna d'l Òvest. 'L è divìś in utànt'òt cuntèi.

Al stat 'l è dimóndi industrialiśâ, 'd arcurdàr specialmènt qvéla dal carbòṅ, anc s'in di ùlt'm an 'l à patî dimóndi la criśi.

In di elesiòṅ par numinàr al presidènt di Stat Unî da 'l 1980 in avànti 'l Ohio al s è guadagnâ 'l scutmàj ad Swing state (Stat balarèṅ) parchè republicàṅ e demucràtic chè i èṅ praticamènt sèmpar para dònca i èṅ abàsta pôc vōt par spustàr i sò daśdòt delegâ da na banda o da cl'atra. 'L è da 'l 1964 che chi vins chè pò 'l vins anc gl'elesiòṅ (in tuta la stòria americàna sōl dū vòlti, in dal 1944 e in dal 1960, vìnsar chè a n à briśa vlû dir dvintàr presidènt). Al sò guvernadōr, da 'l 2010, 'l è John Kasich dal partî republicàṅ. Chi lò al s è preśentâ a 'l primàri dal sò partî in dal 2016 par dvintàr al candidâ presidènt di Stat Unî ma al li à pardùdi da Donald Trump.

Persunàǵ ligâ a 'l Ohio

• Neil Armstrong, astrunàuta
• Charles Manson, criminàl e masadōr
• Tracy Chapman, cantànta
• Marilyn Manson, atōr e cantànt
• Dean Martin, atōr e cantànt
• Doris Day, atōra e cantànta
• Halle Berry, atōra
• Clark Gable, atōr
• Paul Newman, atōr
• Benjamin Harrison, 23śum presidènt di Stat Unî
• Steven Spielberg, regìsta e prudutōr
• Wes Craven, regìsta
• Ted Turner, padròṅ dla CNN

Culegamènt estéran

• (EN) Al sit ufisiàł