Nùmer 6

(S 't î drē a serchèr minga 'l nùmer 6, mo invéci 'l an 6 dòp ch'l era nê Noster Sgnōr, 't ê da 'ndèr chè)


Al 6 (sē, sei in itagliàṅ, sex in latèin) 'l è al nùmer naturèl (${\displaystyle \mathbb {N} }$) ch'a seguìs al 5 (sinc) e 'l vin prìma dal 7 (sèt). In dla numerasiòun di romàṅ antìg 'l era scrìt VI. In dla numerasiòun ordinèla al tōś al sest post.

Proprietê matemàtichi

• 'L è 'n nùmer pèra.
  
  
• Al 6 'l è 'n nùmer cunpòst, send la moltìplica dal 2 col 3:
  Fatoriśasiòun: ${\displaystyle 6=2\cdot 3}$
  • al 3^rs edla séri dal moltìplichi per 2 di nùmer prim, tolt dèinter anc al 2 stès:
    2, 4, 6, 10, 14, 22, 26, 34, 38, 46, 58, 62, 74, 82, 86, 94, 106, 118, 122, 134 ...
  • al 1^im edla séri ed chi nùmer ch'i ìn la moltìplica per 3 'd un nùmer prim:
    6, 9, 15, 21, 33, 39, 51, 57, 69, 87, 93, 111, 123, 129, 141, 159, 177, 183 ...
    
    
• Send al 6 la moltìplica ed du nùmer prim:
  6 = 2 x 3, dòunca 'l 6 ’l è 'n nùmer semiprìm.
  • al 1^im edla séri ed chi semiprìm ch'i ìn la moltìplica ed 2 prìm diferèint tra 'd lōr:
    6, 10, 14, 15, 21, 22, 26, 33, 34, 35, 38, 39, 46, 51, 55, 57, 58, 62, 65, 69, 74, 77 ...
  • al 1^im edla sequèinsa 'd chi semiprìm ch'i ìn la moltìplica ed 2 prim ùn drē cl èter:
    6, 15, 35, 77, 143, 221, 323, 437, 667, 899, 1147, 1517, 1763, 2021, 2491, 3127 ...
    
    

• Al 6 al gh'à 4 diviśōr: 1, 2, 3, 6.
  Send che la sòma di sō fatōr pròpi l'è cunpàgn a lò stès:
  1+2+3 = 6, dòunca 'l 6 'l è 'n nùmer perfèt, al prìm edla sèri di perfèt:
  6, 28, 496, 8128, 33 550 336, 8 589 869 056, 137 438 691 328, 2 305 843 008 139 952 128 ...
  
  
• Al fà pèrt edla sequèinsa di nùmer palìndrom in dla bêś 10, tulèndegh al 7^im post:
  0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 11, 22, 33, 44, 55, 66, 77, 88, 99, 101, 111, 121, 131, 141, 151 ...
  • 'l è 'l 7^im in dla sequèinsa di nùmer palìndrom in dla bêś 9 (scrìt in dla bêś 9):
    0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 11, 22, 33, 44, 55, 66, 77, 88, 101, 111, 121, 131, 141, 151 ...
  • al 7^im edla sequèinsa di nùmer palìndrom in dla bêś 8 (scrìt in dla bêś 8):
    0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 11, 22, 33, 44, 55, 66, 77, 101, 111, 121, 131, 141, 151, 161 ...
  • al 7^im edla sequèinsa di nùmer palìndrom in dla bêś 7 (scrìt in dla bêś 7):
    0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 11, 22, 33, 44, 55, 66, 101, 111, 121, 131, 141, 151, 161, 202, 212 ...
    
    
• 'L è 'l 3^rs elemèint edla sequèinsa di nùmer triangolèr, gnend dòp dal 3 e prìma dal 10:
  1, 3, 6, 10, 15, 21, 28, 36, 45, 55, 66, 78, 91, 105, 120, 136, 153, 171, 190, 210, 231, 253, 276 ...
  • al 1^im edla séri 'd chi nùmer triangolèr ch'i ìn anc la moltìplica per 6 ed 'n èter triangolèr:
    6, 36, 630, 3570, 61776, 349866, 6053460, 34283340, 593177346, 3359417496, 58125326490 ...
    che difàt: ${\displaystyle 6=6\cdot 1}$
    
    
• 'L è 'l 3^rs edla sèri di nùmer triangolèr cunsèintric, gnend dòp dal 3 e prìma dal 9:
  1, 3, 6, 9, 12, 15, 19, 24, 30, 36, 42, 48, 55, 63, 72, 81, 90, 99, 109, 120, 132, 144, 156, 168 ...
  
  
• 'L è 'l 2^nd edla sequèinsa di nùmer pentagonèl sentrê, gnend dòp edl 1 e prìma dal 16:
  1, 6, 16, 31, 51, 76, 106, 141, 181, 226, 276, 331, 391, 456, 526, 601, 681, 766, 856, 951, 1051 ...
  
  
• 'L è 'l 2^nd edla sequèinsa di nùmer eśagonèl, gnend dòp edl 1 e prìma dal 15:
  1, 6, 15, 28, 45, 66, 91, 120, 153, 190, 231, 276, 325, 378, 435, 496, 561, 630, 703, 780, 861 ...
  
  
• 'L è 'l 2^nd edla sequèinsa di nùmer eśagonèl cunsèintric, gnend dòp edl 1 e prìma dal 13:
  1, 6, 13, 24, 37, 54, 73, 96, 121, 150, 181, 216, 253, 294, 337, 384, 433, 486, 541, 600, 661 ...
  
  
• 'L è 'l 2^nd edla sequèinsa di nùmer piramidèl pentagonèl, gnend dòp edl 1 e prìma dal 18:
  1, 6, 18, 40, 75, 126, 196, 288, 405, 550, 726, 936, 1183, 1470, 1800, 2176, 2601, 3078 ...
  
  
• Al fà pert edla séri di nùmer idònev:
  1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 12, 13, 15, 16, 18, 21, 22, 24, 25, 28, 30, 33, 37, 40, 42, 45, 48, 57,
  58, 60, 70, 72, 78, 85, 88, 93, 102, 105, 112, 120, 130, 133, 165, 168, 177, 190, 210, 232, 240,
  253, 273, 280, 312, 330, 345, 357, 385, 408, 462, 520, 760, 840, 1320, 1365 e 1848.
  
  

Al nùmer 6 in dla Giometrìa

Al polìgon ch'al gh'à sē cô in dal só perìmeter 'l è 'l eśàgon.
Al poliéder ch'al gh'à sē faci in dal só estèren 'l è 'l eśaéder che, in dla só variànt a sē ghìgni quèdri, al dvèinta al cûb.

• 
  'L eśàgon regolèr, 6 cô cumpàgn.
• 
  'N eśaéder mìa regolèr, 6 ghìgni diferèinti.
• 
  Un cûb, 6 ghìgni quèdri cumpàgni.

Vōś lighèdi

• nùmer
• nùmer naturèl
• nùmer intēr
• nùmer semiprìm
• nùmer perfèt
• nùmer palìndrom
• nùmer triangolèr
• nùmer triangolèr cunsèintric
• nùmer pentagonèl sentrê
• nùmer eśagonèl
• nùmer eśagonèl cunsèintric
• nùmer piramidèl pentagonèl
• nùmer idònev

Referèinsi