Nùmer 25

(S 't î drē a serchèr minga al nùmer 25, mo invéci 'l an 25 edla nostra éra, 't ê da 'ndèr chè)


Al 25 (veintsìnc, venticinque in itagliàn, viginti quinque in latèin) 'l è al nùmer naturèl (${\displaystyle \mathbb {N} }$) ch'a seguìs al 24 (veintquàter) e 'l vin prìma dal 26 (veintsē). In dla numerasiòun di romàṅ antìg 'l era scrìt XXV. In dla numerasiòun ordinèla al tóś al veintsichéśim post.

Proprietê matemàtichi

• 'L è 'n nùmer despèra.
  
  

• Al 25 'l è 'n nùmer cumpòst, send la moltìplica dal 5 cun sè stès:
  Fatoriśasiòun:${\displaystyle 25=5\cdot 5=5^{2}}$
  • al 3^rs edla séri ed chi nùmer ch'i ìn la moltìplica per 5 'd un nùmer prim:
    10, 15, 25, 35, 55, 65, 85, 95, 115, 145, 155, 185, 205, 215, 235, 265, 295, 305, 335 ...
    
    
• 'L è 'l 5^nt nùmer naturèl a èser un quadrê, gnend dòp dal 16 e prìma dal 36:
  1, 4, 9, 16, 25, 36, 49, 64, 81, 100, 121, 144, 169, 196, 225, 256, 289, 324, 361, 400, 441 ...
  Cla proprietê chè la s pōl anca scrìver:
  ${\displaystyle \log _{5}25=2}$
  (Logarìt'm in dla bêś 5 dal 25 'l è al 2, a dir che 'l esponèint da dèr a 'l 5 p'r avér al 25, 'l è 2)
  
  
• Send al 25 la moltìplica ed 2 nùmer prim:
  25 = 5 x 5, dòunca al 25 ’l è 'n nùmer semiprìm:
  4, 6, 9, 10, 14, 15, 21, 22, 25, 26, 33, 34, 35, 38, 39, 46, 49, 51, 55, 57, 58, 62, 65 ...
  • al 4^rt edla sequèinsa ed chi semiprìm ch'i ìn anca di nùmer despèra:
    9, 15, 21, 25, 33, 35, 39, 49, 51, 55, 57, 65, 69, 77, 85, 87, 91, 93, 95, 111, 115 ...
    • al 3^rs edla séri ed chi semiprìm despèra ch'i obedìsen ala scrìta ${\displaystyle n=2p+3q}$
      indû p e q i ìn di prìm, che difàt ${\displaystyle 25=2\cdot 11+3\cdot 1}$
      15, 21, 25, 35, 39, 49, 55, 57, 65, 77, 85, 91, 93, 95, 115, 119, 121, 129, 133 ...
      
      
• Al 25 al gh'à 3 diviśōr: 1, 5, 25.
  Send che la sòma di só diviśōr pròpi l'è più cìca che lò stès:
  1 + 5 = 6 < 25, dòunca al 25 ’l è 'n nùmer difetìv.
  
  

• 'L è la sòma ed du quadrê, ùn drē cl èter: ${\displaystyle 3^{2}+4^{2}=25}$
  
  e cla proprietê chè l'al fà dvintèr un nùmer quadrê sentrê, al 4^rt edla séri di quadrê sentrê:
  1, 5, 13, 25, 41, 61, 85, 113, 145, 181, 221, 265, 313, 365, 421, 481, 545, 613, 685, 761 ...
  • al 6^st edla sequèinsa di nùmer sòma ed 2 nùmer quèder diferèint tra 'd lōr e minga 0:
    5, 10, 13, 17, 20, 25, 26, 29, 34, 37, 40, 41, 45, 50, 52, 53, 58, 61, 65, 68, 73, 74 ...
    che difàt: ${\displaystyle 25=3^{2}+4^{2}}$
    
    
• 'L è 'l 3^rs edla sequèinsa di nùmer otagonèl sentrê, gnend dòp dal 9 e prìma dal 49:
  1, 9, 25, 49, 81, 121, 169, 225, 289, 361, 441, 529, 625, 729, 841, 961, 1089, 1225, 1369 ...
  
  
• 'L è 'l 2^nd edla sucesiòun di nùmer 24-gonèl sentrê, gnend dop edl 1 e prìma dal 73:
  1, 25, 73, 145, 241, 361, 505, 673, 865, 1081, 1321, 1585, 1873, 2185, 2521, 2881, 3265 ...
  
  
• 'L è 'l 2^nd edla sequèinsa di nùmer 25-gonèl, gnend dop edl 1 e prìma dal 72:
  1, 25, 72, 142, 235, 351, 490, 652, 837, 1045, 1276, 1530, 1807, 2107, 2430, 2776, 3145 ...
  
  
• 'L è 'l 2^nd edla sequèinsa di nùmer piramidèl 24-gonèl, gnend dop edl 1 e prìma dal 94:
  1, 25, 94, 230, 455, 791, 1260, 1884, 2685, 3685, 4906, 6370, 8099, 10115, 12440, 15096 ...
  
  
• Al fà pert edla séri di nùmer idònev:

1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 12, 13, 15, 16, 18, 21, 22, 24, 25, 28, 30, 33, 37, 40, 42, 45, 48, 57,
58, 60, 70, 72, 78, 85, 88, 93, 102, 105, 112, 120, 130, 133, 165, 168, 177, 190, 210, 232, 240,
253, 273, 280, 312, 330, 345, 357, 385, 408, 462, 520, 760, 840, 1320, 1365 e 1848.

Proprietê giomètrichi

Al nùmer 25 in dla Chìmica

• Al 25 'l è al nùm'r atómic dal manganēś (Mn).

I simbol dal nùmer 25

In dla śmòrfia ed Napol

In dla śmòrfia, al nùmer 25 al vōl dìr "al Nadèl" (’o Natale in napoletàṅ).

Vóś lighèdi

• nùmer
• nùmer naturèl
• nùmer intēr
• nùmer quadrê
• nùmer semiprìm
• nùmer difetìv
• nùmer quadrê sentrê
• nùmer otagonèl sentrê
• nùmer 24-gonèl sentrê
• nùmer 25-gonèl
• nùmer piramidèl 24-gonèl
• nùmer idònev

Referèinsi