Nùmer 16

(S 't î drē a serchèr minga al nùmer 16, mo invéci 'l an 16 edla nostra éra, 't ê da 'ndèr chè)


Al 16 (sèdeś, sedici in itagliàṅ, sedecim in latèin) 'l è al nùmer naturèl (${\displaystyle \mathbb {N} }$) ch'a seguìs al 15 (quìndeś) e 'l vin prìma dal 17 (dersèt). In dla numerasiòun di romàṅ antìg 'l era scrìt XVI. In dla numerasiòun ordinèla al tóś al sedicéśim post.

Proprietê matemàtichi

• 'L è 'n nùmer pèra.
  
  
• Al 16 'l è 'n nùmer cumpòst, send la moltìplica dal 2 cun 'l 8:
  
  Fatoriśasiòun: ${\displaystyle 16=2\cdot 2\cdot 2\cdot 2=2^{4}=2^{2}\cdot 2^{2}=\left(2^{2}\right)^{2}}$
  
  
• Al 16 'l è al quadrê dal 4:
  ${\displaystyle 16=4\cdot 4=4^{2}}$
  
  
• 'L è la quèrta potèinsa dal 2:
  ${\displaystyle 16=2\cdot 2\cdot 2\cdot 2=2^{4}}$
  
  e cal proprietê chè i s pōlen anca scriver:
  ${\displaystyle \log _{2}16=4}$
  ${\displaystyle \log _{4}16=2}$
  
  
• Al fà pert edla séri 'd chi nùmer ch'i ìn la moltìplica 'd 4 nùmer prim, anc cunpàgn tra 'd lōr,
  séri ciamèda anca di nùmer quèśi prim, indû, in cal chèś chè, a s descòr ed nùmer 4-quèśi prim:
  16, 24, 36, 40, 54, 56, 60, 81, 84, 88, 90, 100, 104, 126, 132, 135, 136, 140, 150, 152, 156, 184, 189 ...
  
  
• 'L è 'l 3^rs edla sequèinsa di nùmer pentagonèl sentrê, gnend dop dal 6 e prìma dal 31:
  1, 6, 16, 31, 51, 76, 106, 141, 181, 226, 276, 331, 391, 456, 526, 601, 681, 766, 856, 951, 1051 ...
  
  
• 'L è 'l 2^nd edla séri di nùmer pentadecagonèl sentrê, gnend dop edl 1 e prìma dal 46:
  1, 16, 46, 91, 151, 226, 316, 421, 541, 676, 826, 991, 1171, 1366, 1576, 1801, 2041, 2296, 2566 ...
  
  
• 'L è al 2^nd edla sequèinsa di nùmer eśadecagonèl, gnend dop edl 1 e prìma dal 45:
  1, 16, 45, 88, 145, 216, 301, 400, 513, 640, 781, 936, 1105, 1288, 1485, 1696, 1921, 2160, 2413 ...
  
  
• 'L è 'l 2^nd edla séri di nùmer piramidèl pentadecagonèl, gnend dop edl 1 e prìma dal 58:
  1, 16, 58, 140, 275, 476, 756, 1128, 1605, 2200, 2926, 3796, 4823, 6020, 7400, 8976, 10761, 12768 ...
  
  
• Al fà pert edla séri di nùmer idònev:
  1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 12, 13, 15, 16, 18, 21, 22, 24, 25, 28, 30, 33, 37, 40, 42, 45, 48, 57, 58, 60,
  70, 72, 78, 85, 88, 93, 102, 105, 112, 120, 130, 133, 165, 168, 177, 190, 210, 232, 240, 253, 273, 280,
  312, 330, 345, 357, 385, 408, 462, 520, 760, 840, 1320, 1365 e 1848.
  
  
• 'L è 'l 3^rs edla sequèinsa di nùmer sòma ed 2 nùmer cub pośitìv, che difàt ${\displaystyle 16=2^{3}+2^{3}}$
  2, 9, 16, 28, 35, 54, 65, 72, 91, 126, 128, 133, 152, 189, 217, 224, 243, 250, 280, 341, 344, 351, 370 ...

Al nùmer 16 in dla Giometrìa

Al polìgon ch'al gh'à sèdeś cô in dal só perìmeter 'l è 'l eśadecàgon.
I poliéder ch'i gh'àn sèdeś fàci in dal só estèren i ìn i prìśma tetradecagonèl e 'l piràmid cun la bêś pentadecagonèla, vōt regolèr che minga.

Vóś lighèdi

• nùmer
• nùmer naturèl
• nùmer intēr
• nùmer quadrê
• nùmer biquadrê
• nùmer quèśi prim
• nùmer pentagonèl sentrê
• nùmer pentadecagonèl sentrê
• nùmer eśadecagonèl
• nùmer piramidèl pentadecagonèl
• nùmer idònev

Referèinsi