1933: έτος

Η παρούσα σελίδα αφορά το έτος 1933 κατά το Γρηγοριανό ημερολόγιο

• 30 Ιανουαρίου - Ο ηγέτης των Ναζί, Αδόλφος Χίτλερ, διορίζεται καγκελάριος της Γερμανίας από τον πρόεδρο της Γερμανίας, Πάουλ φον Χίντενμπουργκ.
• 3 Φεβρουαρίου - Ο Αδόλφος Χίτλερ ανακοινώνει ότι η επέκταση του ζωτικού χώρου στην Ανατολική Ευρώπη και η αδίστακτη γερμανοποίησή της είναι οι τελικοί γεωπολιτικοί στόχοι της εξωτερικής πολιτικής του Τρίτου Ράιχ.
• 15 Φεβρουαρίου - Πραγματοποιείται στο Μαϊάμι απόπειρα δολοφονίας του εκλεγέντα προέδρου των Η.Π.Α. Φραγκλίνου Ρούζβελτ, αλλά αντ' αυτού πυροβολείται ο δήμαρχος του Σικάγου, ο οποίος θα υποκύψει στα τραύματά του στις 6 Μαρτίου του 1933.
• 17 Φεβρουαρίου - Εκδίδεται το πρώτο τεύχος του περιοδικού Newsweek.
• 20 Φεβρουαρίου - Ο Αδόλφος Χίτλερ πραγματοποιεί μυστική συνάντηση με Γερμανούς βιομηχάνους με σκοπό τη χρηματοδότηση της επικείμενης προεκλογικής εκστρατείας του Ναζιστικού κόμματος.
• 27 Φεβρουαρίου - Πυρκαγιά στο κτήριο του Ράιχσταγκ: Το γερμανικό κοινοβούλιο στο Βερολίνο πυρπολείται, φαινομενικά από τους κομμουνιστές.
• 28 Φεβρουαρίου - Gleichschaltung: Ψηφίζεται στη Γερμανία το διάταγμα του εμπρησμού στο Ράιχσταγκ μία μερά μετά τον εμπρησμό.
• 5 Μαρτίου - Το Εθνικοσοσιαλιστικό Γερμανικό Εργατικό Κόμμα του Αδόλφου Χίτλερ λαμβάνει το 43,9% στις εκλογές του Ράιχσταγκ, γεγονός που επιτρέπει στους Ναζί να εγκαθιδρύσουν αργότερα δικτατορία.
• 6 Μαρτίου - Κίνημα Πλαστήρα 6ης Μαρτίου 1933: Ο απόστρατος Νικόλαος Πλαστήρας επιχειρεί πραξικόπημα στην Αθήνα και αποτυγχάνει παταγωδώς.
• 10 Μαρτίου - Σεισμός στη Λονγκ Μπιτς (Καλιφόρνια) μεγέθους 6,4 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ σκοτώνει 115 άτομα και προκαλεί ζημιές περίπου 40 εκατομμυρίων δολαρίων.
• 10 Μαρτίου - Ορκίζεται στην Αθήνα η κυβέρνηση Παναγή Τσαλδάρη.
• 12 Μαρτίου - Παγκόσμια οικονομική ύφεση: Ο Φραγκλίνος Ρούζβελτ απευθύνεται για πρώτη φορά στο αμερικανικό έθνος ως πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών.
• 15 Μαρτίου - Ο Αυστριακός καγκελάριος Ένγκελμπερτ Ντόλφους εμποδίζει μέλη του Εθνικού Συμβουλίου να προσέλθουν στη συνεδρίαση, ξεκινώντας την αυστροφασιστική δικτατορία.
• 23 Μαρτίου - Το Ράιχσταγκ περνά νόμο που καθιστά τον Αδόλφο Χίτλερ δικτάτορα της Γερμανίας.
• 28 Μαρτίου - Το διπλάνο City of Liverpool της Imperial Airways γίνεται το πρώτο αεροπλάνο αεροπορικής εταιρείας που συντρίβεται λόγω σαμποτάζ, καθώς ένας επιβάτης βάζει φωτιά στο σκάφος.
• 1 Απριλίου - Οι πρόσφατα εκλεγμένοι Ναζί διοργανώνουν υπό τον Γιούλιους Στράιχερ ένα μονοήμερο μποϊκοτάζ όλων των εβραϊκών επιχειρήσεων της Γερμανίας, εγκαινιάζοντας μία σειρά αντισημιτικών πράξεων.
• 26 Απριλίου - Συστήνεται η Γκεστάπο, η επίσημη μυστική αστυνομία της ναζιστικής Γερμανίας.
• 2 Μαΐου - Gleichschaltung: Ο Αδόλφος Χίτλερ απαγορεύει τις συνδικαλιστικές οργανώσεις.
• 5 Ιουνίου - Το Κογκρέσο των Ηνωμένων Πολιτειών καταρχεί τη χρήση του κανόνα του χρυσού των Ηνωμένων Πολιτειών με τη θέσπιση ενός κοινού ψηφίσματος που ακυρώνει το δικαίωμα των πιστωτών να απαιτούν την πληρωμή τους σε χρυσό.
• 6 Ιουνίου - Πραγματοποιείται απόπειρα δολοφονίας εναντίον του Ελευθερίου Βενιζέλου στη λεωφόρο Κηφισίας.
• 17 Ιουνίου - Στο Κάνσας Σίτυ (Μιζούρι), τέσσερις πράκτορες του FBI και ο συλληφθείς φυγάς Φρανκ Νας σκοτώνονται από γκάνγκστερς στην προσπάθειά τους να απελευθερώσουν τον Νας.
• 14 Ιουλίου - Gleichschaltung: Στη Γερμανία, όλα τα πολιτικά κόμματα τίθενται εκτός νόμου εκτός από το Εθνικοσοσιαλιστικό Γερμανικό Εργατικό Κόμμα.
• 14 Ιουλίου - Αρχίζει η ναζιστική ευγονική με την εφαρμογή του νόμου περί Πρόληψης απογόνων των ασθενών με κληρονομικές ασθένειες, που απαιτεί την υποχρεωτική στείρωση κάθε πολίτη που πάσχει από υποτιθέμενες γενετικές διαταραχές.
• 25 Αυγούστου - Σεισμός πλήττει την επαρχία Σετσουάν της Κίνας σκοτώνοντας 9.000 ανθρώπους.
• 27 Αυγούστου - Παρουσιάζεται η πρώτη Αγία Γραφή στα αφρικάανς κατά τη διάρκεια ενός φεστιβάλ Αγίας Γραφής στο Μπλουμφοντέιν.
• 7 Οκτωβρίου - Ιδρύεται η Air France μετά από τη συγχώνευση πέντε γαλλικών αεροπορικών εταιριών.
• 10 Οκτωβρίου - Boeing 247 της United Airlines εκρήγνυται στον αέρα από δολιοφθορά, στην πρώτη αποδεδειγμένη περίπτωση δολιοφθοράς στην ιστορία της εμπορικής αεροπορίας.
• 12 Οκτωβρίου - Το Υπουργείο Δικαιοσύνης των Ηνωμένων Πολιτειών αποκτά τις στρατιωτικές φυλακές του αμερικανικού στρατού στο Αλκατράζ.
• 19 Οκτωβρίου - Η Γερμανία αποσύρεται από την Κοινωνία των Εθνών.
• 15 Νοεμβρίου - Πραγματοποιούνται οι πρώτες εκλογές στην Ταϊλάνδη.
• 15 Δεκεμβρίου - Τίθεται επίσημα σε ισχύ η 21η τροπολογία του Συντάγματος των Η.Π.Α., καταργώντας τη 18η τροπολογία που απαγόρευε την πώληση, την παρασκευή και τη μεταφορά αλκοολούχων ποτών.

Παγκόσμιος κατάλογος γεννήσεων το 1933 (από τα   Wikidata)

• 4 Ιανουαρίου - Πατριάρχης Γεωργίας Ηλίας Β΄
• 17 Ιανουαρίου - Δαλιδά, Γαλλίδα τραγουδίστρια
• 25 Ιανουαρίου - Κορασόν Ακίνο, Φιλιππινέζα πολιτικός
• 26 Ιανουαρίου- Αλεξάνδρα Λαδικού Ελληνίδα ηθοποιός.
• 29 Ιανουαρίου - Ουΐλιαμ Αλόνσο, Αργεντινός οικονομολόγος
• 31 Ιανουαρίου - Μπερνάρντο Προβεντσάνο, Ιταλός εγκληματίας
• Ιανουάριος - Βούλα Γκίκα, Ελληνίδα τραγουδίστρια
• 2 Φεβρουαρίου - Ταν Σουέ, στρατιωτικός ηγέτης της Μιανμάρ
• 8 Φεβρουαρίου - Ιωσήφ Άρπαντ, αρχιδούκας της Αυστρίας
• 12 Φεβρουαρίου - Κώστας Γαβράς, Έλληνας σκηνοθέτης
• 13 Φεβρουαρίου - Κιμ Νόβακ, Αμερικανίδα ηθοποιός
• 13 Φεβρουαρίου - Μιχαλάκης Καραολής, Κύπριος αγωνιστής
• 13 Φεβρουαρίου - Πολ Μπιγιά, Καμερουνέζος πολιτικός
• 14 Φεβρουαρίου - Μαντουμπάλα, Ινδή ηθοποιός
• 18 Φεβρουαρίου - Γιόκο Όνο, Γιαπωνέζα καλλιτέχνης
• 18 Φεβρουαρίου - Μπόμπι Ρόμπσον, Άγγλος ποδοσφαιριστής και προπονητής
• 19 Φεβρουαρίου - Γιάννης Μαρδίτσης, Έλληνας ποδοσφαιριστής
• 21 Φεβρουαρίου - Νίνα Σιμόν, Αμερικανίδα τραγουδίστρια
• 1 Μαρτίου - Δημήτρης Θ. Τσάτσος, Έλληνας πολιτικός
• 5 Μαρτίου - Κώστας Λινοξυλάκης, Έλληνας ποδοσφαιριστής
• 14 Μαρτίου - Μάικλ Κέιν, Άγγλος ηθοποιός
• 19 Μαρτίου - Φίλιπ Ροθ, Αμερικανός συγγραφέας
• 23 Μαρτίου - Στέφανος Ιωαννίδης, Έλληνας παλαιστής
• 26 Μαρτίου - Τίντο Μπρας, Ιταλός σκηνοθέτης
• 9 Απριλίου - Ζαν Πολ Μπελμοντό, Γάλλος ηθοποιός
• 12 Απριλίου - Μονσεράτ Καμπαγιέ, Ισπανίδα υψίφωνος
• 15 Απριλίου - Ελίζαμπεθ Μοντγκόμερι, Αμερικανίδα ηθοποιός
• 15 Απριλίου - Ντέηβιντ Χάμιλτον, Άγγλος φωτογράφος
• 17 Απριλίου - Γιοάχιμ Κρολ, Γερμανός δολοφόνος
• 19 Απριλίου - Τζέιν Μάνσφιλντ, Αμερικανίδα ηθοποιός
• 5 Μαΐου - Ρατνασίρι Γουικρεμαναγιάκε, πρωθυπουργός της Σρι Λάνκα
• 14 Μαΐου - Τσαρλς Άντρομπας, γενικός κυβερνήτης του Αγίου Βικεντίου και Γρεναδίνων
• 17 Μαΐου - Γελένα Γκορτσακόβα, Ρωσίδα ακοντίστρια
• 27 Μαΐου - Ζωζώ Σαπουντζάκη, Ελληνίδα ηθοποιός και τραγουδίστρια
• Μάιος - Λήδα Κροντηρά, Ελληνίδα παιδαγωγός και συγγραφέας
• 1 Ιουνίου - Χαρούο Ρεμελίκ, πρόεδρος του Παλάου
• 8 Ιουνίου - Βαγγέλης Πανάκης, Έλληνας ποδοσφαιριστής
• 11 Ιουνίου - Τζιν Γουάιλντερ, Αμερικανός ηθοποιός
• 15 Ιουνίου - Σέρτζο Εντρίγκο, Ιταλός τραγουδιστής
• 25 Ιουνίου - Τζέιμς Μέρεντιθ, Αμερικανός ακτιβιστής
• 5 Ιουλίου - Λέοναρντ Λίτζιο, Αμερικανός συγγραφέας
• 9 Ιουλίου - Αυγερινός (Ρένος) Πετραλιάς, Έλληνας πολιτικός
• 10 Ιουλίου - Γιανγκ Τσουάν-κουάνγκ, Ταϊβανέζος αθλητής
• 16 Ιουλίου - Μαίρη Χρονοπούλου, Ελληνίδα ηθοποιός
• 29 Ιουλίου - Λου Άλμπανο, Ιταλός παλαιστής
• 1 Αυγούστου - Αντόνιο Νέγκρι, Ιταλός πολιτικός
• 1 Αυγούστου - Κο Ουν, Κορεάτης πολιτικός
• 9 Αυγούστου - Ειρηναίος, Αρχιεπίσκοπος Κρήτης
• 11 Αυγούστου - Γιέρζυ Γκροτόφσκι, Πολωνός σκηνοθέτης
• 13 Αυγούστου - Αλέκος Μιχαηλίδης, Κύπριος πολιτικός
• 14 Αυγούστου - Αντώνης Ρεπάνης, Έλληνας τραγουδιστής και συνθέτης
• 17 Αυγούστου - Μπάμπης Ανθόπουλος Έλληνας ηθοποιός
• 18 Αυγούστου - Ρόμαν Πολάνσκι, Γάλλος σκηνοθέτης
• 24 Αυγούστου - Πρίγκιπας Ρούπερτ Λεβενστάιν, Γερμανός επιχειρηματίας
• 26 Αυγούστου - Ρόμπερτ Τσάρτοφ, Αμερικανός κινηματογραφικός παραγωγός
• 2 Σεπτεμβρίου - Ματιέ Κερεκού, πρόεδρος του Μπενίν
• 4 Σεπτεμβρίου - Ζωή Φυτούση, Ελληνίδα ηθοποιός
• 10 Σεπτεμβρίου - Καρλ Λάγκερφελντ, Γερμανός σχεδιαστής μόδας
• 14 Σεπτεμβρίου - Χιλέβι Ρόμπιν, Σουηδέζα μις Υφήλιος 1955
• 27 Σεπτεμβρίου - Λίνα Μεδίνα, Περουβιανή μητέρα, η νεαρότερη στην ιστορία της ιατρικής
• 29 Σεπτεμβρίου - Σαμόρα Ματσέλ, πρόεδρος της Μοζαμβίκης
• 5 Οκτωβρίου - Πέτρος Φυσσούν, Έλληνας ηθοποιός
• 17 Οκτωβρίου - Γουίλιαμ Άντερς, Αμερικανός αστροναύτης
• 26 Οκτωβρίου - Τάκης Κανελλόπουλος, Έλληνας σκηνοθέτης
• 28 Οκτωβρίου - Γκαρίντσα, Βραζιλιάνος ποδοσφαιριστής
• 1 Νοεμβρίου - Ανδρέας Ποταμιάνος Έλληνας εφοπλιστής.
• 3 Νοεμβρίου - Μάικλ Δουκάκης, Αμερικανός πολιτικός
• 3 Νοεμβρίου - Τζον Μπάρι, Άγγλος συνθέτης
• 3 Νοεμβρίου - Τζέρεμυ Μπρεττ, Άγγλος ηθοποιός
• 3 Νοεμβρίου - Αμάρτυα Σεν, Ινδός οικονομολόγος
• 6 Νοεμβρίου - Κάρλος Κορέια, πρωθυπουργός της Γουινέας-Μπισσάου
• 12 Νοεμβρίου - Τζαλάλ Ταλαμπανί, Ιρακινός πολιτικός
• 26 Νοεμβρίου - Πουντσαγκίν Τζασράι, Μογγόλος πολιτικός
• 29 Νοεμβρίου - Τζέιμς Ρόζενκουιστ, Αμερικανός καλλιτέχνης
• 6 Δεκεμβρίου - Γιάννης Κεφαλογιάννης, Έλληνας πολιτικός
• 15 Δεκεμβρίου - Ραλφ Ο'Νιλ, πρωθυπουργός των Βρετανικών Παρθένων Νήσων
• 15 Δεκεμβρίου - Άκης Πάνου, Έλληνας τραγουδοποιός
• 22 Δεκεμβρίου - Χρύσανθος Θεοδωρίδης, Έλληνας τραγουδιστής
• 23 Δεκεμβρίου - Ακιχίτο, αυτοκράτορας της Ιαπωνίας
• 23 Δεκεμβρίου - Ιωάννης Κουτσογιάννης, Έλληνας στρατιωτικός
• 30 Δεκεμβρίου - Άντυ Στιούαρτ, Σκωτσέζος τραγουδιστής
• 31 Δεκεμβρίου - Χρύσα, Ελληνίδα γλύπτρια
• Μανώλης Δραγώγιας, Έλληνας ζωγράφος
• Επαμεινώνδας Ζαφειρόπουλος, Έλληνας πολιτικός
• Χρήστος Καρακόλης, Έλληνας πολιτικός
• Φοίβος Κούτσικας, Έλληνας πολιτικός
• Μαρία Κυπριωτάκη - Περράκη, Ελληνίδα πολιτικός
• Μαρία Λαμπαδαρίδου-Πόθου, Ελληνίδα συγγραφέας
• Πέτρος Λοχαΐτης, Έλληνας ηθοποιός
• Παναγιώτης Μανιάς, Έλληνας καλαθοσφαιριστής
• Γιώργης Μανουσάκης, Έλληνας συγγραφέας
• Μπάμπης Μαρκάκης, Έλληνας τραγουδιστής
• Τατζιντέν Μπεν Σαΐντ Μασούντε, πολιτικός από τις Κομόρες
• Δημήτρης Μπισλάνης, Έλληνας ηθοποιός
• Γιάννης Πανούτσος, Έλληνας πολιτικός
• Άλκης Στέας, Έλληνας παρουσιαστής

Παγκόσμιος κατάλογος θανάτων το 1933 (από τα   Wikidata)

• 3 Ιανουαρίου - Βίλχελμ Κούνο, Γερμανός πολιτικός
• 5 Ιανουαρίου - Κάλβιν Κούλιτζ, 30ος πρόεδρος των Η.Π.Α.
• 17 Ιανουαρίου - Λούις Τίφανι, Αμερικανός καλλιτέχνης και σχεδιαστής κοσμημάτων
• 31 Ιανουαρίου - Τζον Γκάλσγουορθυ, Άγγλος συγγραφέας
• 25 Φεβρουαρίου - Παρθένιος Βαρδάκας, Έλληνας μητροπολίτης
• 18 Μαρτίου - Αμεδαίος Λουδοβίκος, Δούκας των Αβρουζίων, Ιταλός ορειβάτης και εξερευνητής
• 19 Μαρτίου - Τόμμυ Σόλομον, ο τελευταίος Μαριορί
• 29 Απριλίου - Κωνσταντίνος Καβάφης, Έλληνας ποιητής
• 6 Μαΐου - Λι Τσινγκ Γιουν, Κινέζος βοτανολόγος
• Μάιος - Μιχάλης Οικονόμου, Έλληνας ζωγράφος
• 4 Ιουνίου - Αχμέτ Χασίμ, Τούρκος ποιητής
• 17 Ιουνίου - Μελέτιος Σακελλαρόπουλος, Έλληνας μητροπολίτης
• 22 Αυγούστου - Αλέξανδρος Κοντούλης, Έλληνας στρατιωτικός
• 23 Αυγούστου - Άντολφ Λως, Αυστριακός αρχιτέκτονας
• 7 Σεπτεμβρίου - Έντουαρντ Γκρέι, Άγγλος πολιτικός
• 8 Σεπτεμβρίου - Φαϊζάλ Α', βασιλιάς του Ιράκ
• 25 Σεπτεμβρίου - Πάουλ Έρενφεστ, Αυστριακός φυσικός
• 26 Οκτωβρίου - Ζουζέ Μαλιόα, Πορτογάλος ζωγράφος
• Οκτώβριος - Νικόλαος Ντάλλης, Έλληνας επιχειρηματίας και ευεργέτης
• 16 Νοεμβρίου - Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Κύριλλος Γ΄
• 22 Νοεμβρίου - Λάζαρος Τσάμης, Έλληνας αγωνιστής
• 12 Δεκεμβρίου - Άντονιν Σβέχλα, Τσέχος πολιτικός
• 19 Δεκεμβρίου - Μανούσος Κούνδουρος, Έλληνας πολιτικός
• Σίμος Μενάρδος, Έλληνας συγγραφέας
• Βασίλειος Μυστακίδης, Έλληνας βυζαντινολόγος
• Κώστας Πασαγιάννης, Έλληνας συγγραφέας

•   Πολυμέσα σχετικά με το θέμα 1933 στο Wiki Commons