Ο Χρήστος Τσαγανέας (Βραΐλα Ρουμανίας 2 Ιουλίου 1906 - 2 Ιουλίου 1976) ήταν Έλληνας ηθοποιός του θεάτρου και του κινηματογράφου και αγωνιστής της Εθνικής Αντίστασης.
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Χρήστος Τσαγανέας | |
---|---|
Γέννηση | 2 Ιουλίου 1906 Βραΐλα |
Θάνατος | 2 Ιουλίου 1976 (70 ετών) Αθήνα |
Τόπος ταφής | Πρώτο Νεκροταφείο Αθηνών |
Χώρα πολιτογράφησης | Ελλάδα |
Ιδιότητα | ηθοποιός |
Σύζυγος | Νίτσα Τσαγανέα |
Ο Χρήστος Τσαγανέας γεννήθηκε στη Βραΐλα της Ρουμανίας στις 2 Ιουλίου 1906. Καταγόταν από εύπορη ελληνική και αριστοκρατική οικογένεια και από μικρός έδειξε μεγάλη αγάπη για το θέατρο. Οι γονείς του, όμως, είχαν απαιτήσει να τελειώσει κάποια πανεπιστημιακή σχολή και γι'αυτό όταν αποφοίτησε από το ελληνικό γυμνάσιο της Ρουμανίας τον έστειλαν στην Αθήνα για ακαδημαϊκές σπουδές. Γράφτηκε αρχικά στην Ιατρική αλλά σύντομα την παράτησε και πήγε στην Νομική από την οποία δεν πήρε ποτέ πτυχίο. Η αιτία αυτού του γεγονότος ήταν η γνωριμία και ο έρωτάς του για την κατά εφτά χρόνια μεγαλύτερή του ηθοποιό Νίτσα Βιτσώρη, για χάρη της οποίας εγκατέλειψε τις σπουδές του και άρχισε να εμφανίζεται στο θέατρο.
Όταν η Νίτσα χώρισε από τον πρώτο της σύζυγο, Γιώργη Βιτσώρη, ο Τσαγανέας όχι μόνο την παντρεύτηκε αλλά γράφτηκε και στην Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου για να πάρει σωστές βάσεις και πτυχίο υποκριτικής.
Για αυτήν την επαγγελματική του επιλογή είχε αρκετούς καβγάδες με τους γονείς του, με τους οποίους ήρθε τελικά σε ρήξη και του έκοψαν την χρηματοδότηση. Μία άλλη εκδοχή αναφέρει ως λόγο της αποκλήρωσης τη συμμετοχή του στο πολιτικό κίνημα των Αρχειομαρξιστών όπου συμμετείχε και η σύζυγός του Νίτσα. Η εξέλιξη αυτή τον οδήγησε, για αρκετό καιρό, να ζει σε ένα πλοιάριο στο λιμάνι του Πειραιά ενώ αναγκάστηκε να λάβει μέρος σε παραστάσεις περιπλανώμενων θιάσων, που εκείνη την εποχή ήταν υποτιμημένα. «Λίγα τα θέατρα, λίγες οι θεατρικές πιάτσες, πολλοί οι ασκούντες το επάγγελμα», όπως έλεγε.
Εμφανίστηκε σε πάνω από 65 ταινίες και αρκετές θεατρικές παραστάσεις, που σημάδεψαν την καριέρα του. Ερμήνευε κυρίως δεύτερους ρόλους στις κινηματογραφικές ταινίες που συμμετείχε. Γνωστότερος ρόλος του είναι στην ταινία "Το ξύλο βγήκε από τον παράδεισο", όπου ενσάρκωσε τον διευθυντή του κολεγίου με τις ατίθασες μαθήτριες και είχε την χαρακτηριστική ατάκα "βεβαίως-βεβαίως".
Ο πρώτος σύντομος ρόλος που ερμήνευσε με ιδιαίτερη επιτυχία ήταν στην ταινία του Αλέκου Σακελλάριου "Οι Γερμανοί ξανάρχονται" (1948) μαζί με τον Βασίλη Λογοθετίδη όπου ερμήνευσε τον τρόφιμο του τρελοκομείου, που μέσα στη δίνη του Εμφυλίου Πολέμου φώναζε την αλησμόνητη φράση «Άνθρωποι, Άνθρωποι, προς τι το μίσος και ο αλληλοσπαραγμός». Είχε προηγηθεί η συμμετοχή του στην ταινία του Ερτογρούλ Μουχσίν μπέη Ο Κακός Δρόμος, που βασιζόταν στο ομώνυμο διήγημα του Γρηγορίου Ξενοπούλου. Στην ταινία του Τούρκου σκηνοθέτη πρωταγωνιστούσαν η Μαρίκα Κοτοπούλη και ο Βασίλης Λογοθετίδης. Η ταινία αυτή προβλήθηκε το 1933 και ήταν η πρώτη εμφάνιση του Τσαγανέα στον κινηματογράφο.
Στο θέατρο ξεκίνησε το 1929 με το θεατρικό δράμα του Βιτσέντζου Κορνάρου "Η θυσία του Αβραάμ" , που έκανε πρεμιέρα στις 28 Μαρτίου στο Εθνικό Θέατρο, όπου ξεδίπλωσε το υποκριτικό του ταλέντο και έγινε γνωστός στην θεατρική πιάτσα. Για τριάντα χρόνια συνεργάστηκε με τους σημαντικότερους αθηναϊκούς θιάσους, παίζοντας κυρίως σε κλασικά έργα, ενώ την δεκαετία του '60 στράφηκε στην κωμωδία και συνεργάστηκε με τον Μίμη Φωτόπουλο. Για αρκετά χρόνια υπήρξε από τους πρωταγωνιστές του Εθνικού Θεάτρου, σε σημαντικούς ρόλους του παγκόσμιου ρεπερτορίου.
Λόγω της αριστοκρατικής καταγωγής και της αρχοντικής του εμφάνισης, ο Τσαγανέας έκανε συνήθως τον κύριο της υψηλής κοινωνίας ή τον πλούσιο και υπερόπτη. Αντίθετα στο θέατρο, οι ρόλοι του κάλυπταν ολόκληρο το ρεπερτόριο. Ξεκίνησε από το κλασικό θέατρο, πέρασε στην κωμωδία και κατά την διάρκεια του ελληνοϊταλικού πολέμου, συμμετείχε σε επιθεωρήσεις με τον θίασο της Κατερίνας Ανδρεάδη, του οποίου ήταν βασικό στέλεχος. Με την έναρξη του πολέμου, ο εν λόγω θίασος μετατράπηκε από θίασος πρόζας σε επιθεωρησιακό θίασο και ανέβασε την πρώτη πολεμική σατυρική επιθεώρηση των Γιαλαμά - Οικονομίδη - Θίσβιου "Πολεμικές Καντρίλιες". Η καριέρα του θεωρείται άκρως επιτυχημένη, παρόλο που το ξεκίνημά της δεν ήταν καθόλου εύκολο.
Πέθανε την ημέρα των γενεθλίων του. Κηδεύτηκε στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών. Την επόμενη ημέρα της εκταφής του ενταφιάστηκε στο ίδιο μνήμα ο μεγάλος Έλληνας λαϊκός συνθέτης Βασίλης Τσιτσάνης.
Η ελληνική Πολιτεία τίμησε τον Χρήστο Τσαγανέα με τον Χρυσό Σταυρό του Γεωργίου του Α', ένα παράσημο που απονεμόταν σε πολίτες που διακρίθηκαν με τις πράξεις τους υπέρ της πατρίδας.
Κατά τη διάρκεια της γερμανοϊταλικής κατοχής συμμετείχε ενεργά στην Εθνική Αντίσταση μέσα από τις τάξεις του ΕΑΜ μαζί με τη σύζυγό του Νίτσα. Κατά τη διάρκεια των Δεκεμβριανών το 1944 το όνομά του ενεπλάκη στην εκτέλεση της ηθοποιού Ελένης Παπαδάκη από την Ο.Π.Λ.Α.. Ως μέλος του προεδρείου της Εθνικής Πολιτοφυλακής ΕΑΜ Θεάτρου είχε βάλει την υπογραφή του -μαζί με τους συναδέλφους του, Αιμίλιο Βεάκη, Θεόδωρο Μορίδη, Σπύρο Πατρίκιο και Πάνο Καραβουσάνο- για τη θανατική καταδίκη της Ελένης Παπαδάκη, που είχε κατηγορηθεί για δωσιλογισμό.
Ένα χρόνο αργότερα, ο Χρήστος Τσαγανέας κινδύνευσε να χάσει τη ζωή του στην ένοπλη επίθεση κατά του προέδρου του τότε ΣΕΗ, Σπύρου Πατρίκιου.
Η ενότητα αυτή δεν τεκμηριώνεται επαρκώς με παραπομπές. Παρακαλούμε βοηθήστε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Ατεκμηρίωτο υλικό μπορεί να αμφισβητηθεί και να αφαιρεθεί. (Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 12/09/2022) |
Έτος | Τίτλος | Ρόλος |
1933 | Κακός δρόμος | Δήμος |
1939 | Αγνούλα | |
1948 | Οι Γερμανοί ξανάρχονται | τρελός |
Μαντάμ Σουσού | ||
1948 | Χαμένοι άγγελοι | Χρήστος Τεράκης |
1952 | Έτσι έσβησε η ζωή μου | Πέτρος |
1954 | Ο άνεμος του μίσους | μπαρμπα-Γρηγόρης |
Χαρούμενο ξεκίνημα | διευθυντής προγράμματος ραδιοφωνικού σταθμού | |
1955 | Λατέρνα, φτώχεια και φιλότιμο | εφοπλιστής Μπεναρδής |
Τζο ο τρομερός | Λαυρέντης Καλλίρης | |
Το φιντανάκι (ταινία) | Γιαβρούσης | |
1958 | Ο μισογύνης | Πλάτωνας |
Μια ζωή την έχουμε | διευθυντής εμποροπιστωτικής τραπέζης | |
1959 | Το ξύλο βγήκε από τον παράδεισο | γυμνασιάρχης |
Να ζήσουν τα φτωχόπαιδα | Πλούταρχος Παχουλός | |
Διακοπές στην Κολοπετινίτσα | Ιορδάνης Μουράτογλου | |
1960 | Έγκλημα στο Κολωνάκι | Κώστας Φλωράς |
Το χαμίνι | Νικηφόρος | |
Πλούσιοι χωρίς λεφτά | Πλουτίδης | |
Έγκλημα στα παρασκήνια | Παύλος Στεφάνου | |
1961 | Τα νιάτα θέλουν έρωτα | |
Μην κλάψεις για μένα | ||
Ποιος θα κρίνει την κοινωνία | ||
Ο θάνατος θα ξανάρθει | γιατρός | |
Μάνα μου, παραστράτησα | πατέρας Πέτρου | |
Φτωχαδάκια και λεφτάδες | Λεωνίδας Ντεκρίσης | |
1962 | Οι κατατρεγμένοι | |
Ο διάβολος και η ουρά του | Παζίλης ο πρεσβύτερος | |
Μην ερωτεύεσαι το Σαββάτο | Μικές Ζαργάντης | |
Ορφανή σε ξένα χέρια | Νόταρης | |
Προδομένη αγάπη | Αλέξανδρος Βενέτης | |
Πεζοδρόμιο | Νίνος | |
Η κυρία του κυρίου | Θεοφάνης Ντελάκης | |
Ο Θόδωρος και το δίκαννο | Παντελής | |
1963 | Ο δρόμος με τα κόκκινα φώτα | κύριος Κανδύλης |
Όσα κρύβει η νύχτα | δρ Δημήτριος Λάσκαρης | |
Κάτι να καίει | Πετρίδης | |
Ο φίλος μου ο Λευτεράκης | ψυχίατρος Καρατζαμούλης | |
1964 | Αλύγιστη στη ζωή | πατέρας της Μαίρης |
Αν έχεις τύχη | Φωκίων Καρυάδης | |
Είναι βαρύς ο πόνος μου | Γιαλούρης | |
1965 | Η πικραγαπημένη | Καλικόπουλος |
Φτωχός, αλλά τίμιος | Κώστας Περγιάλης | |
Η στοργή | Κλεόπας Χατζηγεωργίου | |
Του χωρισμού ο πόνος | Μάριος Περεσιάδης | |
1966 | Θυσία | κύριος Αντωνάκης |
Αγάπη που δεν σβήνει ο χρόνος | ||
Η αρτίστα | Ηλίας Καραμάνης | |
Ένα καράβι Παπαδόπουλοι | Πελ Παπ | |
Το συρτάκι της αμαρτίας | Φίλωνας | |
5.000 ψέματα | Πάτροκλος Σωκρατίδης | |
1967 | Ο σατράπης | κύριος Ρούμελ |
Το πλοίο της χαράς | καπετάνιος | |
Τα δολλάρια της Ασπασίας | Ψαλτάκης | |
Δημήτρη μου... Δημήτρη μου | Γεράσιμος Καρράς | |
Κοκοβιός και σπάρος στα δίχτυα της αράχνης | αξιωματούχος | |
1968 | Ο παλιάτσος | Θεόδωρος |
Ο Ρωμιός έχει φιλότιμο | Κρίτων Στεφανής | |
Οι άντρες δεν λυγίζουν ποτέ | ιδιοκτήτης κλινικής | |
Δόκτωρ Ζι-Βέγγος | Μπάμπης | |
Επιχείρησις Απόλλων | πρέσβης Φρεντερίκ | |
1969 | Ένας μάγκας στα σαλόνια | Γεράσιμος Νικολάου |
1970 | Ο ακτύπητος χτυπήθηκε | Ανδροκλής Χαλδουπής |
1971 | Σέργιος και Άννα | εξοχότατος |
Μάρα η τσιγγάνα | κύριος Οικονόμου | |
Κάθε ναυάγιο και μια κόλαση | Αλεξίου | |
Ο Μανολιός ξανακτυπά | Τεπελένης | |
Μια γυναίκα φεύγει | Χρυσάφης | |
Η κρεβατομουρμούρα | Μαυρομιχαλέας | |
Ένα αγόρι αλλιώτικο απ' τα άλλα | Ιάκωβος Δημητρίου |
Κατάλογος βασικών πληροφοριών θεατρικών παραστάσεων στις οποίες συμμετείχε ο Χρ. Τσαγανέας ως ηθοποιός.
Όλες οι πληροφορίες προέρχονται από το έντυπο πρόγραμμα της κάθε παράστασης ή/και από σχετικά δελτία τύπου
Αυτό το λήμμα σχετικά με ένα/μία ηθοποιό χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το. |
This article uses material from the Wikipedia Ελληνικά article Χρήστος Τσαγανέας, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Το περιεχόμενο είναι διαθέσιμο υπό CC BY-SA 4.0 εκτός αν αναφέρεται διαφορετικά. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Ελληνικά (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.