Τζανμπαττίστα Τιέπολο: Ιταλός ζωγράφος

Στα έργα του, τα οποία εκτελούσε με τρομερή ταχύτητα, ξαναζωντάνεψε την ιταλική παράδοση της τοιχογραφίας. Το στυλ της τέχνης του ήταν το Ροκοκό που κυριαρχούσε στην Βενετσιάνικη ζωγραφική τον 18ο αιώνα, έγινε διάσημος σε όλη την Ευρώπη, εργάστηκε εκτός από την Ιταλία στην Γερμανία και την Ισπανία. Ο Τζοβάννι Μπαττίστα Τιέπολο, ο Τζανμπαττίστα Πιττόνι, ο Καναλέττο και ο Φραντσέσκο Γκουάρντι θεωρούνται οι πιο διάσημοι Βενετοί ζωγράφοι τον 18ο αιώνα. Ο Μίχαελ Λίβι τον περιγράφει ως "ο μέγιστος Ευρωπαίος ζωγράφος και τεχνίτης τον 18ο αιώνα".

Τζιοβάνι Μπατίστα Τιέπολο
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Giovanni Battista Tiepolo (Ιταλικά)
Γέννηση	5  Μαρτίου 1696 Βενετία
Θάνατος	27  Μαρτίου 1770 Μαδρίτη
Χώρα πολιτογράφησης	Βενετική Δημοκρατία
Ιδιότητα	fresco painter, χαράκτης, σχεδιαστής, ζωγράφος, καλλιτέχνης γραφικών τεχνών, τυπογράφος και οξυγράφος
Σύζυγος	Μαρία Σεσίλια Γκουάρντι Τιέπολο (από 1719)
Τέκνα	Giovanni Domenico Tiepolo και Lorenzo Baldissera Tiepolo
Γονείς	Domenico Tiepolo και Orsetta Tiepolo
Κίνημα	Ροκοκό και μπαρόκ
Είδος τέχνης	Νωπογραφία, έργο θρησκευτικής θεματολογίας, allegory, animal art, genre art, τοπιογραφία, μυθολογικά θέματα, capriccio, προσωπογραφία και γελοιογραφία
Καλλιτεχνικά ρεύματα	Ροκοκό και μπαρόκ
Σημαντικά έργα	Ceiling fresco in the staircase of the Würzburg Residence
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Ο Τζανμπαττίστα Τιέπολο γεννήθηκε στη Δημοκρατία της Βενετίας (5 Μαρτίου του 1696), ήταν ο μικρότερος από τα 6 παιδιά του Δομήνικου και της Ορσόλας Τιέπολο. Ο πατέρας του Δομήνικος είχε ένα εμπορικό πλοίο αλλά πέθανε όταν ο Τζανμπαττίστα ήταν ενός έτους υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες, αφήνοντας την χήρα Ορσόλα να μεγαλώσει έξι παιδιά με ένα πενιχρό εισόδημα. Η οικογένεια του προερχόταν από ευγενή οικογένεια πατρικίων στην οποία ανήκε ο προγενέστερος Δόγης Γιάκοπο Τιέπολο. Το όνομα του το πήρε από τον ευγενή παππού του Τζιοβάννι Μαρία Ντόρια, βαπτίστηκε στην εκκλησία του Σαν Πιέτρο ντι Κάστελλο (16 Απριλίου 1696)

Ο Τζανμπαττίστα Τιέπολο διετέλεσε μαθητής του Γρηγορίου Λαζαρίνι (1710), ενός επιφανούς ζωγράφου με μιά εκλεκτική μορφή. Σε ηλικία 20 ετών ο Τιέπολο, που είχε ήδη αρχίσει να δουλεύει μόνος του, κέρδισε σε έναν διαγωνισμό με το έργο "Το Πέρασμα της Ερυθράς Θάλασσας". Ο πίνακας αυτός τον έκανε διάσημο και ακολούθησαν πάρα πολλές παραγγελίες, συμπεριλαμβανομένων κάποιων από τους Δόγηδες, αλλά είχε ελάχιστα επίσημα συμβόλαια από τη Βενετσιάνικη Δημοκρατία. Ο Λαζαρίνι επηρέασε έντονα τις σπουδές και την τέχνη, το ίδιο και άλλοι διάσημοι σύγχρονοι ζωγράφοι όπως ο Σεμπαστιάνο Ρίτσι και ο Τζιοβάνι Μπατίστα Πιατσέτα και οι προγενέστεροι Τιντορέττο και Πάολο Βερονέζε. Μια βιογραφία του διδασκάλου του (1732) αναφέρει "εγκατέλειψε τον τρόπο ζωγραφικής του διδασκάλου του Λαζαρίνι και ασπάστηκε με ορμή ένα αποφασιστικό ύφος". Τα παλιότερα γνωστά έργα του ήταν οι απεικονίσεις των Αποστόλων στην εκκλησία "Σάντα Μαρία της Παρηγοριάς" στην Βενετία (1715-1716). Την ίδια εποχή έγινε προσωπικός ζωγράφος του Δόγη Τζοβάνι Β΄ Κορνέρ, δημιούργησε πολλές τοιχογραφίες στα ανάκτορα και δύο προσωπογραφίες του Δόγη. Ζωγράφισε το πρώτο φρέσκο (1716) σε μια εκκλησία κοντά στο Τρεβίζο. Αργότερα (1717) εγκατέλειψε το εργαστήριο του και εισήλθε στην Συντεχνία του Αγίου Λουκά. Την περίοδο 1719-1720 εργάστηκε για λογαριασμό του πλούσιου εκδότη Τζοβάνι Μπαλιόνε στην βίλα του κοντά στην Πάντοβα. Ο Τιέπολο απεικόνισε στην οροφή τον "Θρίαμβο της Ορόρα" και στους τείχους τον "Μύθο του Φαέθοντα", δημιούργησε ένα είδος χωρικής ψευδαίσθησης που θα κυριαρχήσει στα έργα του. Αργότερα (1722) μαζί με άλλους καλλιτέχνες όπως ο Ρίτσι, ο Πιατσέτα και Πελλεγκρίνι ανέλαβαν να διακοσμήσουν τον καμβά ενός από τους Αποστόλους στον ναό του Αγίου Ευσταθίου στην Βενετία.

Το 1717 έγινε μέλος της «Φράλια» (Fraglia), του σωματείου των ζωγράφων και το 1719 παντρεύτηκε την Σεσίλια Γκουάρντι, αδελφή των ζωγράφων Τζαναντόνιο και Φραντσέσκο. Αν και ποτέ δεν έκανε το πορτραίτο της, την απεικόνιζε συνεχώς σε έργα όπως "Η Ραχήλ κρύβει τα Είδωλα". Έκαναν 10 παιδιά, δύο από τα οποία έγιναν ζωγράφοι: ο Τζαντομένικο (1727-1804) και ο Λορέντσο (1736-1776). Γύρω στο 1725 ο Τιέπολο κλήθηκε από τον Αρχιεπίσκοπο του Ούντινε να διακοσμήσει την πινακοθήκη του Αρχιεπισκοπικού Μεγάρου με τοιχογραφίες από την Βίβλο. Τα έργα αυτά είναι τα πρώτα πραγματικά αριστουργήματα καλλιτεχνικής έκφρασης στα οποία ήταν αξεπέραστος. Η τοιχογραφία απαιτούσε ταχύτητα σκέψης και εκτέλεσης και ο Τιέπολο διέθετε και τα δύο με το παραπάνω. Η μεγαλύτερή του παραγγελία στο τέλος της δεκαετίας του 1740 ήταν να ζωγραφίσει τοιχογραφίες στο Μέγαρο των Λάμπια στη Βενετία. Εδώ δημιούργησε την μεγαλύτερη και πιο γνωστή από τις παραλλαγές του "Αντώνιος και Κλεοπάτρα". Η χλιδή του θέματος - μαργαριτάρια, χρυσό και μετάξι - αντανακλούσε τα ανερχόμενα πλούτη και τη δόξα του Τιέπολο.

Το 1736 απέρριψε μια προσφορά της Βασιλικής Αυλής στη Στοκχόλμη, λέγοντας ότι το ποσό που του προσέφεραν ήταν πολύ μικρό. Το 1750 δέχτηκε μια παραγγελία από τον Πρίγκηπα-Επίσκοπο του Βύρτσμπουργκ στην Κεντρική Γερμανία για να διακοσμήσει την κατοικία του. Ξεκινώντας από την τραπεζαρία και προχωρώντας προς το κλιμακοστάσιο, πέρασε τρία χρόνια δημιουργώντας μεγάλες αλληγορικές σκηνές γεμάτες φως και χρώμα. Στα τέλη του 1753 επέστρεψε στη Βενετία και άρχισε να διακοσμεί επαύλεις με τοιχογραφίες. Έκανε επίσης προσωπογραφίες σε όλη την διάρκεια της καριέρας του, μερικών σπουδαίων αξιωματούχων. Το 1761 προσκλήθηκε από τον Κάρολο Γ΄ της Ισπανίας για να διακοσμήσει το καινούριο βασιλικό ανάκτορο στη Μαδρίτη. Ο Τιέπολο, εξήντα ετών ήδη, στην αρχή δίστασε, αλλά θαμπωμένος από τη δόξα, δέχθηκε τελικά και ταξίδεψε για την Ισπανία με τους γιους του, την άνοιξη του 1762. Ο Τιέπολο δεν επέστρεψε ποτέ στη Βενετία. Πέθανε ξαφνικά στις 27 Μαρτίου 1770 και τάφηκε στην εκκλησία του Σαν Μαρτίν της Μαδρίτης.

•  
  Η Ραχήλ κρύβει τα είδωλα, νωπογραφία, 1726-29, Ούντινε, Palazzo Patriarcale
•  
  Το όραμα του Κλήμεντα Α΄, 1735-39, Λονδίνο, Εθνική Πινακοθήκη
•  
  Πορεία προς τον Γολγοθά, 1738, Βενετία, Sant'Alvise
•  
  Ο Αλέξανδρος και η Καμπάσπη στο εργαστήριο του Απελλή, 1740, Λος Άντζελες, Μουσείο Γκέτι
•  
  Το συμπόσιο της Κλεοπάτρας, 1743-1745, Μελβούρνη, National Gallery of Victoria
•  
  Απόλλων και Δάφνη, 1745, Παρίσι, Μουσείο του Λούβρου
•  
  Ο Ποσειδώνας προσφέρει τα αγαθά στην Βενετία, 1740-1743, Βενετία, Παλάτι των Δόγηδων
•  
  Η συνάντηση Αντωνίου και Κλεοπάτρας, νωπογραφία, 1747, Βενετία, Palazzo Labia
•  
  Ο Απόλλων και οι ήπειροι, νωπογραφία, 1752-1753, Βύρτσμπουργκ, Residenz
•  
  Η μήνις του Αχιλλέως, νωπογραφία, 1757, Βιτσέντσα, Villa Valmarana “ai Nani”
•  
  Η Θέτις παρηγορεί τον Αχιλλέα, νωπογραφία, 1757, Βιτσέντσα, Villa Valmarana “ai Nani”
•  
  Η προσκύνηση των Μάγων, 1753, Μόναχο, Παλαιά Πινακοθήκη
•  
  Αφροδίτη και Χρόνος, 1754, Λονδίνο, Εθνική Πινακοθήκη
•  
  Γυναίκα με τρίκωχο καπέλλο, 1755-1760, Ουάσινγκτον, National Gallery of Art,
•  
  Ο Αβράμ και οι άγγελοι, 1770, Μαδρίτη, Μουσείο του Πράδο

• Giambattista Tiepolo 1698–1770 (Exhibition catalogue). New York: Metropolitan Museum of Art. 1996.
• Levey, Michael (1980). Painting in Eighteenth-Century Venice (revised ed.). Cornell University Press.
• Wittkower, Rudolf (1993). Art and Architecture in Italy.
• Barcham, William L. (1992). Giambattista Tiepolo. Thames and Hudson.
• Baxandall, Michael; Alpers, Svetlana (1994). Tiepolo and the Pictorial Intelligence. New Haven: Yale University Press.
• Rizzi, Aldo (1971). The etchings of the Tiepolos. Electa.
• Aldo Rizzi, Il Tiepolo all'Arcivescovado di Udine, Milano 1965.
• Aldo Rizzi, Tiepolo a Udine, Milano 1969.
• Aldo Rizzi, le acqueforti dei Tiepolo, Milano, 1970.
• Aldo Rizzi, La grafica del Tiepolo: le acqueforti, Milano 1971.
• Aldo Rizzi, La mostra del Tiepolo, Milano 1971.
• Aldo Rizzi, Giambattista Tiepolo, Milano 1990.
• Aldo Rizzi, I Tiepolo a Udine, Milano 1996.
• Adelheid M. Gealt and George Knox, Domenico Tiepolo: A New Testament, Bloomington, IN, Indiana UP, 2006.
• Christiansen, Keith. Giambattista Tiepolo, 1696–1770, New York: Metropolitan Museum of Art, 1996.
• Boorsch, Suzanne. Venetian prints and books in the age of Tiepolo, New York: Metropolitan Museum of Art, 1997.

•   Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Giovanni Battista Tiepolo στο Wiki Commons