Σαρλ Μωρράς:

Ήταν διοργανωτής και κύριος φιλόσοφος της Action Française, ένα πολιτικό κίνημα που ήταν μοναρχικό, αντισημιτικό, αντι-κοινοβουλευτικό. Οι ιδέες του Μωρράς επηρέασαν σημαντικά τον Εθνικό Καθολικισμό και τον «εθνικιστικό ολοκληρωτισμό». Ήταν ένας πολιτικός θεωρητικός και μια σημαντική διανόηση στην Ευρώπη των αρχών του 20ου αιώνα, οι απόψεις του επηρέασαν πολλές ακροδεξιές ιδεολογίες και προέβλεψε επίσης μερικές από τις ιδέες του Φασισμού.

Σαρλ Μωρράς
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Charles Maurras (Γαλλικά)
Γέννηση	20  Απριλίου 1868 Μαρτίγκ
Θάνατος	16  Νοεμβρίου 1952 Saint-Symphorien
Τόπος ταφής	Cimetière de Roquevaire
Ψευδώνυμο	Octave Martin, Pierre Garnier, Léon Rameau, Xénophon 03, Xénophon 3, Xénophon III και Pellisson
Παρατσούκλι	Le Martégal
Χώρα πολιτογράφησης	Γαλλία
Θρησκεία	Καθολικισμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσα	Γαλλικά
Ομιλούμενες γλώσσες	Γαλλικά Οξιτανικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	δημοσιογράφος πολιτικός ποιητής συγγραφέας φιλόσοφος
Αξιοσημείωτο έργο	Mes idées politiques Enquête sur la monarchie Anthinéa Kiel et Tanger L’Avenir de l’intelligence
Επηρεάστηκε από	Ωγκύστ Κοντ Édouard Drumont Αριστοτέλης Σαρλ-Ωγκυστέν Σαιντ-Μπεβ Φρεντερίκ Μιστράλ François-René de La Tour du Pin, Chambly de La Charce Μωρίς Μπαρές Ανατόλ Φρανς
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/Κίνημα	Ligue de la Patrie Française‏ και Γαλλική Δράση
Ποινική κατάσταση
Κατηγορίες εγκλήματος	Soliciting to murder (φυλακή) intelligence avec l'ennemi (ισόβια κάθειρξη και Dégradation nationale) Θανατική απειλή (suspended sentence)
Οικογένεια
Γονείς	Αριστίντ Μωρράς και Μαρί-Πελαζί Μωρράς
Αδέλφια	Ρομέν Μωρράς Ζοζέφ Μωρράς
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμα	'majoral' of the Félibrige (1941–1945) 16η έδρα της Γαλλικής Ακαδημίας (1938–1945)
Βραβεύσεις	Τάγμα Φρανσίσκ (1943)
Υπογραφή
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Μωρράς γεννήθηκε στις 20 Απριλίου 1868 στην πόλη Μαρτίγκ, της επαρχίας της Προβηγκίας. Ο Μωρράς ανατράφηκε από τη μητέρα και τη γιαγιά του σε καθολικό και μοναρχικό περιβάλλον και στην εφηβεία του έμεινε κωφός. Όπως και πολλοί άλλοι Γάλλοι πολιτικοί, επηρεάστηκε πολύ από την ήττα κατά τη διάρκεια του Γαλλο-Πρωσικού πολέμου του 1870, την Κομμούνα του Παρισιού το 1871 και την ήττα του 1889 με την κυριαρχία του στρατάρχη MacMahon.

Ο Μωρράς δημοσίευσε το πρώτο άρθρο του, στην ηλικία των 17 ετών, στην κριτική Annales de philosophie chrétienne. Έπειτα, συνεργάστηκε σε διάφορα περιοδικά και εφημερίδες, όπως το L'Éνnement, η La Revue bleue, η La Gazette de France, η La Revue encyclopédique, στην οποία επαίνεσε τον Κλασσικισμό και επιτέθηκε στον Ρομαντισμό. Ωστόσο, κάποια στιγμή κατά τη διάρκεια της νιότης του, ο Μωρράς έχασε την πίστη του και έγινε αγνωστικιστής. Σε ηλικία δεκαεπτά ετών ήρθε στο Παρίσι και άρχισε τη λογοτεχνική κριτική το 1887. O Μωρράς επηρεάστηκε από τον Ορλεανισμό, ένα ακροδεξιό κίνημα της εποχής 1814-1830, καθώς και από τη γερμανική φιλοσοφία που επανεξετάστηκε από τον Léon Ollé-Laprune, και με επιρροές του Ανρί Μπεργκσόν και τον φιλόσοφο Μωρίς Μπλοντέλ, μια από τις εμπνεύσεις των χριστιανών «μοντερνιστών». Γνωρίστηκε με τον ποιητή Φρεντερίκ Μιστράλ το 1888 και μοιράστηκε την ομοσπονδιακή διατριβή του κινήματος Félibrige του Μιστράλ. Την ίδια χρονιά γνωρίστηκε με τον συγγραφέα Μωρίς Μπαρές.

Κατά τη διάρκεια του 1894-95 ο Μωρράς εργάστηκε για την εφημερίδα του Μπαρές, La Cocarde, αν και μερικές φορές αντιτάχθηκε στις απόψεις του Μπαρές σχετικά με τη Γαλλική Επανάσταση. Η εφημερίδα La Cocarde υποστήριξε τον στρατηγό Μπουλανγκέρ που είχε γίνει απειλή για την κοινοβουλευτική Δημοκρατία στα τέλη του 1880. Ο Μωρράς ενεπλάκη στην πολιτική κατά τη διάρκεια της υπόθεσης Ντρέιφους.Επέκρινε τον συνταγματάρχη Χένρυ κατηγορώντας τον Ντρέϊφους, καθώς θεωρούσε ότι η υπεράσπιση του αποδυνάμωσε τον στρατό και το δικαστικό σύστημα. Σύμφωνα με τον Μωρράς, ο Ντρέϊφους έπρεπε να καταδικαστεί. Ο Μωρράς καταδίκασε τον «επιστημονικό ρατσισμό» υπέρ ενός πιο ριζοσπαστικού «κρατικού αντισημιτισμού». Αργότερα ο Μωρράς βοήθησε με την ίδρυση της εθνικιστικής και αντισημιτικής οργάνωσης Dreyfusard Ligue de la patrie française μαζί με τον Mωρίς Μπαρές, τον γεωγράφο Μαρσέλ Ντιμπουά, τον ποιητή François Coppée και τον καθηγητή κριτικών και λογοτεχνίας Jules Lemaître. Επισκέφτηκε την Ελλάδα στους θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 1896, ως δημοσιογράφος ανταποκριτής της Gazette de France.

Το 1899 ο Μωρράς ίδρυσε την εφημερίδα Γαλλική Δράση, μια παραλλαγή της εφημερίδας που δημιούργησε ο Maurice Pujo και ο Henri Vaugeois το προηγούμενο έτος, όργανο του πολιτικού κόμματος Γαλλική Δράση. Ο Μωρράς άσκησε γρήγορα επιρροή στο κίνημα και μετέστρεψε τους Pujo και Vaugeois στον μοναρχισμό, ο οποίος έγινε η κύρια ιδεολογία του κινήματος. Το 1908 έγινε καθημερινή εφημερίδα με τον μικρότερο τίτλο L'Action Française. Η εφημερίδα ανάμειξε τον ολοκληρωτικό εθνικισμό με αντιδραστικά θέματα, αλλάζοντας εντελώς την εθνικιστική ιδεολογία. Το 1899 έγραψε υπέρ της μοναρχίας, Dictateur et roi" ("Dictateur et roi"), και στη συνέχεια το 1900 το "Enquête sur la monarchie" (Έρευνες για το Μοναρχισμό), που δημοσιεύθηκε στο ακροατήριο της La Gazette de France, που τον έκανε διάσημο. Ο Μωρράς δημοσίευσε επίσης δεκατρία άρθρα στην εφημερίδα Le Figaro κατά τη διάρκεια του 1901 και του 1902, καθώς και έξι άρθρα μεταξύ Νοεμβρίου 1902 και Ιανουαρίου 1903 στην αντισημιτική εφημερίδα του Εντουάρ Ντρυμόν, La Libre Parole.Ο Μωρράς ίδρυσε επίσης το 1905 την οργάνωση Ligue d'Action Française, η αποστολή της οποίας ήταν να προσλάβει μέλη για την Action Française. Τα μέλη δεσμεύθηκαν να πολεμήσουν το δημοκρατικό καθεστώς και να υποστηρίξουν την αποκατάσταση της μοναρχίας υπό τον πρίγκιπα Φίλιππα, δούκα της Ορλεάνης (1869-1926). Πολλά από τα πρώτα μέλη της Action Française ήταν καθολικοί, όπως ο Bernard de Vésins, ο ιστορικός τέχνης Louis Dimier και ο δοκίμιογράφος Léon de Montesquiou. Αυτοί βοήθησαν τον Μωρράς να αναπτύξει τις υπέρ-καθολικές πολιτικές των βασιλοφρόνων.

Κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου, ο Μωρράς επιδοκίμασε την είσοδο της Γαλλίας στον πόλεμο κατά της Γερμανικής Αυτοκρατορίας. Κατά τη διάρκεια του πολέμου, ο εβραίος επιχειρηματίας Emile Ullman αναγκάστηκε να παραιτηθεί από το διοικητικό συμβούλιο του Comptoir d'Escompte, αφού ο Μωρράς τον κατηγόρησε ότι ήταν Γερμανός πράκτορας. Στη συνέχεια επέκρινε τη Συνθήκη των Βερσαλλιών ότι δεν ήταν αρκετά σκληρή για τους Γερμανούς και καταδίκασε την πολιτική συνεργασίας με τη Γερμανία.

Το 1921, στο περιοδικό του Μωρράς "Action Francaise", ο Ρομπέρ Μπραζιγιάκ, δημοσίευσε την εργασία του για τον Βιργίλιο. Ο Μωρράς του ανέθεσε επίσης την επιμέλεια της λογοτεχνικής στήλης του περιοδικού, όπου ο Μπραζιγιάκ δημοσίευε δικά του έργα, ρομάντζα, μελέτες και θεατρικά δράματα, ενώ με τα άρθρα του στρέφονταν κατά των Εβραίων, των Δημοκρατών, των Κομμουνιστών και των μεταναστών. Tο 1925 πρότεινε δημοσίως τη δολοφονία του Αβραάμ Σράμεκ, του υπουργού Εσωτερικών της κυβέρνησης, ο οποίος είχε διατάξει τον αφοπλισμό των ακροδεξιών συνδέσμων και συλλόγων. Για αυτή την απειλή θανάτου, καταδικάστηκε με πρόστιμο και ένα χρόνο στη φυλακή. Εξέφρασε επίσης απειλές θανάτου κατά του Προέδρου του Συμβουλίου, Λεόν Μπλουμ, του Λαϊκού Μετώπου, στις στήλες της Action Française της 15ης Μαΐου 1936, δίνοντας έμφαση στην εβραϊκή καταγωγή του. Καταδικάζοντας τον ξανά σε οκτώ μήνες στη φυλακή, από τις 29 Οκτωβρίου 1936 έως τις 6 Ιουλίου 1937. Φοβούμενος τον Κομμουνισμό, εντάχθηκε στους πασιφιστές και επαίνεσε τη Συμφωνία του Μονάχου του 1938, την οποία είχε υπογράψει ο Πρόεδρος του Συμβουλίου Εντουάρ Νταλαντιέ.

Έγραψε επίσης στη Action Française: Υπάρχουν ορισμένοι συντηρητικοί στη Γαλλία που μας γεμίζουν με αηδία. Γιατί; Λόγω της ηλιθιότητα τους. Τι είδους ηλιθιότητα; Αδόλφος Χίτλερ. Αυτοί οι Γάλλοι "συντηρητικοί" σέρνονταν με τις κοιλιές τους πριν από τον Χίτλερ. Και συνεχίζει Πρέπει να τους πούμε: Φροντίστε! Αυτό που διακυβεύεται τώρα δεν είναι η αντιδημοκρατία ή ο αντισημιτισμός. Η Γαλλία πρωτίστως!

Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1930 πολλά μέλη της Action Française στράφηκαν στον φασισμό και τον Ναζισμό, όπως ο Ρομπέρ Μπραζιγιάκ, ο Lucien Rebatet, ο Abel Bonnard, ο Paul Chack και ο Claude Jeantet. Οι περισσότεροι ανήκαν στο προσωπικό της φασιστικής εφημερίδας Je suis partout. Ο Μωρράς υποστήριξε επίσης τον Φράνκο και μέχρι την άνοιξη του 1939 το φασιστικό καθεστώς του Μπενίτο Μουσολίνι. Ήταν αντίθετος με τον Αδόλφο Χίτλερ λόγω της γερμανοφοβίας του, ενώ ο ίδιος, ο Μωρράς επέκρινε συχνά τις ρατσιστικές πολιτικές του ναζισμού το 1936 και ζήτησε πλήρη μετάφραση του Mein Kampf στη γαλλική έκδοση.

Τον Ιούνιο του 1940, κατά τη διάρκεια της εισβολής της Γερμανίας στη Γαλλία, τα άρθρα στην Action Française που υπέγραφαν ο Μωρράς, ο Léon Daudet και ο Maurice Pujo επαινούσαν τον στρατηγό Ντε Γκωλ, παρόλ΄αυτά ο Μωρράς αναγνώρισε το τέλος της Τρίτης Γαλλικής Δημοκρατίας, που αντικαταστάθηκε από τη Γαλλία του Βισύ, του Στρατηγού Πεταίν. Το αντιδραστικό πρόγραμμα του Πεταίν για μια Εθνική Επανάσταση εγκρίθηκε πλήρως από τον Μωρράς. Ο Μωρράς υποστήριξε μια πολιτική της Γαλλίας ("France First"), σύμφωνα με την οποία η Γαλλία θα αποκατασταθεί πολιτικά και ηθικά κάτω από τον Πεταίν, επιλύοντας τα αίτια της ήττας της Γαλλίας το 1940 και το θέμα της ξένης κατοχής. Η θέση αυτή ήρθε σε αντιπαράθεση με τη στάση των οπαδών του Ντε Γκωλ, οι οποίοι εγκατέλειψαν τη Γαλλία και συνέχισαν τον αγώνα κατά της Γερμανίας. Ο Μωρράς, επέκρινε επίσης το Καθεστώς του Βισύ για τους Εβραίους επειδή σύμφωνα με αυτόν ήταν υπερβολικά μετριοπαθής. Συγχρόνως συνέχισε να εκφράζετε κατά της Γερμανίας του υποστηρίζοντας στη La Seule France ότι οι Γάλλοι δεν πρέπει να προσεταιρίζονται τον Ναζισμό και να φιλοξενούν γερμανικά συνέδρια και αντιτάχθηκε τόσο στο Λονδίνο αλλά και στους συνεργάτες του Παρισιού και του Βισύ (όπως ο Lucien Rebatet, ο Robert Brasillach, ο Pierre Laval ή ο Marcel Déat).

Ο Μωρράς συνελήφθη τον Σεπτέμβριο του 1944, και κατηγορήθηκε από το Ανώτατο Δικαστήριο της Λυών για «συνέργεια με τους Γερμανούς» με βάση τα άρθρα που δημοσίευσε. Κατά τη διάρκεια της δίκης της οποίας υπήρχαν πολλές παρατυπίες στη διαδικασία (όπως ψευδής χρονολόγηση ή κολοσσιαία αποσπάσματα), ο Μωρράς καταδικάστηκε σε φυλάκιση και στέρηση πολιτικών ελευθεριών. Απολύθηκε αυτόματα από τη Γαλλική ακαδημία. Η απάντησή του ήταν να αναφωνήσει "C'est la revanche de Dreyfus!" (Είναι η εκδίκηση του Dreyfus!)

Ο Μωρράς απελευθερώθηκε τον Μάρτιο του 1952 για να εισέλθει σε νοσοκομείο. Παρά το γεγονός της υγείας του, ο Μωρράς συνεργάστηκε με την Aspects de la France, η οποία αντικατέστησε την παράνομη Action Française το 1947. Μεταφέρθηκε σε κλινική στην Tours, όπου πέθανε σύντομα. Στις τελευταίες του μέρες, υιοθέτησε την καθολική πίστη της παιδικής του ηλικίας.

Εθνικισμός

Οι πολιτικές ιδέες του Μωρράς βασίζονταν στον μοναρχισμό, στον ολοκληρωτικό εθνικισμό και σε μια κοινωνία βασισμένη σε μια ισχυρή κυβέρνηση. Αυτές ήταν οι βάσεις των ιδεών του, τόσο για τη γαλλική μοναρχία όσο και για τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία. Ωστόσο ήταν ένας πεπεισμένος αγνωστικιστής σχεδόν για όλη του την ενήλικη ζωή. Ο «ολοκληρωτικός εθνικισμός» του απέρριψε όλες τις δημοκρατικές αρχές που ήταν αντίθετες με τη «φυσική ανισότητα», επικρίνοντας όλη την εξέλιξη από τη Γαλλική Επανάσταση του 1789, και υποστήριξε την επιστροφή σε μια κληρονομική μοναρχία. Θαύμαζε επίσης τον κλασικισμό. Ένιωσε ότι η Γαλλία είχε χάσει το μεγαλείο της, κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1789, ένα μεγαλείο που κληρονόμησε ως επαρχία της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Η Γαλλική Επανάσταση, έγραψε στην Αction Français, ήταν αρνητική και καταστροφική. Ο αντισημιτισμός και ο αντι-προτενσταντισμός ήταν κοινά θέματα στα γραπτά του. Πίστευε ότι η Μεταρρύθμιση, ο Διαφωτισμός και το τελικό αποτέλεσμα της Γαλλικής Επανάστασης έβλαψαν το Γαλλικό έθνος και ότι η δημοκρατία και ο φιλελευθερισμός απλώς χειροτέρευσαν τα πράγματα. Σε αντίθεση με τον Μπαρές, ο Μωρράς ισχυρίστηκε ότι βασίζει τις απόψεις του πάνω στη λογική παρά στο συναίσθημα και την πίστη.

Ο Μωρράς επηρέασε τον εθνικό καθολικισμό, την ακροδεξιά, τον Λατινικό συντηρητισμό και τον ολοκληρωτικό εθνικισμό. Αυτός και η Action Française επηρέασαν πολλούς ανθρώπους και κινήματα όπως τον στρατηγό Φράνκο, ο Χοσέ Αντόνιο Ντε Ριβέρα, τον Λεόν Ντεγκρέλ και τα αυτονομιστικά κινήματα στην Ευρώπη. Ο χριστιανοδημοκράτης Ζακ Μαριτάιν ήταν επίσης κοντά στον Μωρράς πριν από την παπική καταδίκη του,το 1927 και επέκρινε τη δημοκρατία σε ένα από τα πρώιμα συγγράμματά του. Στην Ισπανία, το Acción Española υιοθέτησε όχι μόνο τον ακροδεξιό μοναρχισμό του, αλλά και το όνομά του από το κίνημα του Μωρράς.

Η επιρροή του επεκτάθηκε στη Λατινική Αμερική, στο Μεξικό όπου ο Jesús Guiza y Acevedo διάλεξε το ψευδώνυμο "Μικρός Μωρράς", καθώς και το συγγραφέα της Βενεζουέλας Vanenilla Lanz, ο οποίος έγραψε ένα βιβλίο με τίτλο Cesarismo democratico. Άλλες μορφές που επηρεάστηκαν ήταν ο Βραζιλιάνος Plinio Corrêa de Oliveira. Η σκέψη του Μωρράς επηρέασε επίσης τους καθολικούς φονταμενταλιστές υποστηρικτές της βραζιλιάνικης δικτατορίας (1964-85) καθώς και το "Cursillos de la Cristiandad (Μαθήματα Χριστιανισμού)", παρόμοιο με τον όμιλο "Cité Catholique", που ξεκίνησαν το 1950 από τον επίσκοπο του Ciudad Mgr. Hervé. Ο στρατιωτικός αργεντίνος Juan Carlos Onganía, ο οποίος ανέτρεψε τον Arturo Illia με στρατιωτικό πραξικόπημα το 1969, καθώς και ο Alejandro Agustín Lanusse, ο οποίος έριξε τον Onganía μετά από ένα άλλο πραξικόπημα, συμμετείχαν στο "Cursillos de la Cristiandad", όπως και οι Δομινικανοί μιλιταριστές Antonio Imbert Barrera και ο Elías Wessin y Wessin, αντιπάλους της αποκατάστασης του Συντάγματος του 1963. Στην Αργεντινή επηρέασε και τους εθνικιστές συγγραφείς της δεκαετίας του 1920 και του 1930, όπως ο Rodolfo Irazusta και ο Juan Carulla.

Ο πρώην σύμβουλος του Τράμπ, Στιβ Μπάνον, ανέφερε συχνά τον Μωρράς.

Θρησκεία

Υποστήριξε την πολιτική της Καθολικής Εκκλησίας τόσο επειδή ήταν στενά συνδεδεμένη με τη γαλλική ιστορία και επειδή η ιεραρχική της δομή και οι κληρικοί της αντικατόπτριζαν την εικόνα της για μια ιδανική κοινωνία. Θεώρησε την Εκκλησία ότι είναι το κονίαμα που συγκρατούσε τη Γαλλία και την ένωση όλων των Γάλλων. Ωστόσο, ήταν δύσπιστος απέναντι στα Ευαγγέλια, γράφτηκαν όπως έλεγε, «από τέσσερις σκοτεινούς Εβραίους», αλλά θαύμαζε την Καθολική Εκκλησία επειδή φέρεται να απέκρυψε μεγάλο μέρος των «επικίνδυνων διδασκαλιών» της Βίβλου. Η ερμηνεία των Ευαγγελίων και οι διδασκαλίες από τον Μωρράς αποδοκιμάστηκαν έντονα από τον καθολικό κλήρο. Ωστόσο, προς το τέλος της ζωής του, ο Μωρράς τελικά μεταστράφηκε από τον αγνωστικισμό στον καθολικισμό. Παρ 'όλα αυτά, ο αγνωστικισμός του ανησυχούσε την καθολική εκκλησία και το 1926 ο Πάπας Πίος ΧΙ τοποθέτησε μερικά από τα γραπτά του Μωρράς στη λίστα με τα Απαγορευμένα Βιβλία και καταδίκασε την ιδεολογική προσέγγιση της Action Française.

• Curtis, Michael (2010). Three Against the Third Republic: Sorel, Barrès and Maurras, Transaction Publishers.
• Kojecky, Roger (1972). "Charles Maurras and the Action Française," in T.S. Eliot's Social Criticism. New York: Farrar, Straus & Giroux, pp. 58–69.
• Molnar, Thomas (1999). "Charles Maurras, Shaper of an Age," Modern Age 41 (4), pp. 337–342.

• Maurras.net online library : works of Charles Maurras (in French).
• Dreyfus Rehabilitated Αρχειοθετήθηκε 2018-04-29 στο Wayback Machine.