δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος

Ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος ήταν η πιο εκτεταμένη γεωγραφικά και δαπανηρή σε πλουτοπαραγωγικούς πόρους ένοπλη σύγκρουση στην ιστορία της ανθρωπότητας, στην οποία ενεπλάκη η πλειονότητα των εθνών, με κόστος περίπου 55,5 εκατομμυρίων νεκρών. Άρχισε στις 7 Ιουλίου 1937 στην Ασία και την 1 Σεπτεμβρίου 1939 στην Ευρώπη και τελείωσε στις 2 Σεπτεμβρίου 1945.

«Καινοτομία» αυτού του πολέμου: η ατομική βόμβα. Με το τέλος του πολέμου άρχισε ο Ψυχρός Πόλεμος, εξαιτίας του ανταγωνισμού ΗΠΑ-Σοβιετικής Ένωσης για την παγκόσμια κυριαρχία, ενώ η Μεγάλη Βρετανία αν και βρίσκονταν στο στρατόπεδο των νικητών, έχασε το μεγαλύτερο μέρος των αποικιών της. (περισσότερα...)

Ρωσίδες εργάτριες σε εργοστάσιο στο Λένινγκραντ κατά την διάρκεια της πολιορκίας

Η κύρια είσοδος του στρατοπέδου Άουσβιτς-Μπίρκεναου

Εισαγωγικά ζητήματα
Αίτια ▪ Μεσοπόλεμος ▪ Χρονολόγιο

Ζητήματα πολεμικής τακτικής, οικονομίας και τεχνολογίας

Κεραυνοβόλος πόλεμος ▪ Αντίσταση ▪ Καμικάζι ▪ Κρυπτογραφία ▪ Πολεμικός εξοπλισμός ▪ Βιομηχανική Παραγωγή ▪ Τεχνολογική Πρόοδος ▪ Lend-Lease ▪ Πρόγραμμα Μανχάταν ▪ ατομική βόμβα (Little Boy & Fat Man) ▪ ραντάρ

Κύρια θέατρα επιχειρήσεων
Ευρωπαϊκό θέατρο επιχειρήσεων ▪ Ατλαντικός ▪ Ανατολικό Μέτωπο ▪ Κίνα ▪ Θέατρο επιχειρήσεων Μεσογείου και Μέσης Ανατολής ▪ Θέατρο επιχειρήσεων Ασίας και Ειρηνικού

Η ανθρωπιστική καταστροφή
Απώλειες ▪ Σφαγή της Ναντσίνγκ ▪ Ολοκαύτωμα ▪ Πολιορκία του Λένινγκραντ ▪ Λοιμός στην Βεγγάλη (1943) ▪ Λοιμός στην Ολλανδία (1944) ▪ Μονάδα 731 ▪ Στρατηγικοί βομβαρδισμοί της Γερμανίας ▪ Στρατηγικοί βομβαρδισμοί της Ιαπωνίας ▪ Βομβαρδισμός της Δρέσδης ▪ Ρίψη ατομικής βόμβας στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι ▪ Εγκλήματα πολέμου των Συμμάχων ▪ Εγκλήματα Πολέμου των Γερμανών ▪ Εγκλήματα Πολέμου των Ιαπώνων

(επάνω) Χίτλερ και Μουσολίνι, οι ηγέτες του ευρωπαϊκού σκέλους του Άξονα.
(κάτω) Οι «τρεις μεγάλοι» στην Διάσκεψη της Γιάλτας. Από αριστερά προς τα δεξιά: Τσώρτσιλ, Ρούσβελτ και Στάλιν

Σύμμαχοι

Αλβανία Αχμέτ Ζόγου
Αυστραλία John Curtin
Βέλγιο Λεοπόλδος Γ΄ ▪ Hubert Pierlot
Καναδάς Γουίλιαμ Λιόν Μακένζι Κινγκ
Κίνα Τσιανγκ Κάι Σεκ
ΗΠΑ Φραγκλίνος Ρούζβελτ ▪ Χάρυ Τρούμαν
Αιθιοπία Χαϊλέ Σελασιέ Α΄
Γαλλία Πωλ Ρεϊνώ
Ελεύθεροι Γάλλοι Σαρλ ντε Γκωλ
Ελλάδα Γεώργιος Β΄ ▪ Ιωάννης Μεταξάς ▪ Εμμανουήλ Τσουδερός ▪ Γεώργιος Παπανδρέου
Νορβηγία Haakon VII
Πολωνία Edward Rydz-Śmigły ▪ Władysław Sikorski
Ηνωμένο Βασίλειο Ουίνστον Τσώρτσιλ ▪ Νέβιλ Τσάμπερλεν ▪ Άντονι Ήντεν ▪ Κλέμεντ Άττλη ▪ Λόρδος Χάλιφαξ ▪ Στάφφορντ Κριππς
ΕΣΣΔ Ιωσήφ Στάλιν ▪ Βιατσεσλάβ Μόλοτοφ

Άξονας

Γερμανία Αδόλφος Χίτλερ ▪ Γιόζεφ Γκέμπελς ▪ Χέρμαν Γκέρινγκ ▪ Χάινριχ Χίμλερ ▪ Άλμπερτ Σπέερ ▪ Άλφρεντ Ρόζενμπεργκ ▪ Γιοάχιμ φον Ρίμπεντροπ
Ιταλία Μπενίτο Μουσολίνι ▪ Γκαλεάτσο Τσιάνο
Ρουμανία Ίων Αντονέσκου
Ιαπωνία Χιροχίτο ▪ Fumimaro Konoe ▪ Χιντέκι Τότζο ▪ Kuniaki Koiso ▪ Naruhiko Higashikuni
Ουγγαρία Μικλός Χόρτι
Γαλλία του Βισύ Φιλίπ Πεταίν
Ταϊλάνδη Plaek Pibulsonggram

Σύμμαχοι

Ηνωμένο Βασίλειο Λόρδος Γκορτ ▪ Έντμουντ Άιρονσάιντ ▪ Τζων Ντιλ ▪ Άλαν Μπρουκ ▪ Χέιστινγκς Ίζμεϊ ▪ Μπέρναρντ Μοντγκόμερυ ▪ Χένρυ Μαίτλαντ Ουίλσον ▪ Σάιμον Φρέηζερ ▪ Μπράιαν Χόροκς ▪ Φρέντερικ Μπράουνινγκ ▪ Φρέντερικ Μόργκαν ▪ Κλωντ Ώκινλεκ ▪ Άρτσιμπαλντ Ουέιβελ ▪ Άρθουρ Έρνεστ Πέρσιβαλ ▪ Χάρολντ Αλεξάντερ ▪ Ρίτσαρντ Γκέιλ ▪ Νηλ Ρίτσι ▪ Πέρσι Χόμπαρτ ▪ Μάιλς Ντέμπσεϊ ▪ Όλιβερ Ληζ ▪ Γουίλιαμ Σλιμ ▪ David Stirling ▪ Orde Wingate James Fownes Somerville ▪ Λόρδος Μαουντμπάντεν ▪ Τομ Φίλιπς ▪ Τζων Τόβυ ▪ Άντριου Κάννινγκαμ ▪ Μπέρτραμ Ράμσεϊ ▪ Frederic John Walker ▪ Τσαρλς Πόρταλ ▪ Χιου Ντάουντινγκ ▪ Κηθ Παρκ ▪ Άρθουρ Τέντερ ▪ Άρθουρ Χάρις ▪ Τράφορντ Λη-Μάλορυ ▪ Γουΐλιαμ Λώρυ Γουέλς ▪ Norman Bottomley ▪ Robert Brooke-Popham

ΗΠΑ William Daniel Leahy ▪ Τζωρτζ Μάρσαλ ▪ Έρνεστ Κινγκ ▪ Χένρυ Άρτνολντ ▪ Ντουάιτ Αϊζενχάουερ ▪ Ομάρ Μπράντλεϊ ▪ Ντάγκλας Μακάρθουρ ▪ Μαρκ Γουέιν Κλαρκ ▪ Jacob L. Devers ▪ J. Lawton Collins · Manton S. Eddy ▪ James M. Gavin ▪ Courtney Hicks Hodges ▪ Τζωρτζ Σμιθ Πάττον ▪ Matthew B. Ridgway ▪ Maxwell D. Taylor ▪ Jonathan M. Wainwright ▪ Αλεξάντερ Πατς ▪ Τζόζεφ Στιλγουελ ▪ Walter Krueger ▪ Charles Willoughby ▪ Τσαρλς Κουκ ▪ John L. Hall, Jr. ▪ Χάσμπαντ Κίμμελ ▪ Άλαν Κερκ ▪ Ουίλιαμ Χάλσεϋ ▪ Marc Andrew Mitscher ▪ Τσέστερ Νίμιτς ▪ Ρέυμοντ Σπρούανς ▪ Ρίτσμοντ Τέρνερ ▪ Φρανκ Φλέτσερ ▪ Τόμας Κίνκεϊντ ▪ Καρλ Σπάατς ▪ Nathan F. Twining ▪ Hoyt S. Vandenberg ▪ Τζέημς Ντούλιτλ ▪ Claire Lee Chennault ▪ Lewis H. Brereton ▪ Holland M. Smith ▪ Αλεξάντερ Βάντεργκριφτ ▪ William H. Rupertus

Σοβιετική Ένωση Γκεόργκι Ζούκοφ ▪ Σεμιόν Τιμοσένκο ▪ Αλεξάντρ Βασιλιέφσκι ▪ Μπόρις Σαπόσνικοφ ▪ Ιβάν Κόνιεφ ▪ Leonid Alexandrowitsch Goworow ▪ Κονσταντίν Ροκοσόφσκυ ▪ Ροντιόν Μαλινόφσκι ▪ Φιοντόρ Τολμπούχιν ▪ Kirill Afanassjewitsch Merezkow ▪ Βασίλι Τσουϊκόφ ▪ Πάβελ Ροτμιστρόφ ▪ Wiktor Timofejewitsch Obuchow ▪ Ιβάν Τσερνιακόφσκι ▪ Αντρέι Βλασόφ (αυτομόλησε και πέρασε στην γερμανική πλευρά) ▪ Ιβάν Κοζεντούμπ ▪ Λύντια Λιτβιάκ

Άξονας
Γερμανία Βίλχελμ Κάιτελ ▪ Άλφρεντ Γιοντλ ▪ Βάλτερ Βάρλιμοντ ▪ Ρούντολφ Σμουντ ▪ Βάλτερ φον Μπράουχιτς ▪ Φραντς Χάλντερ ▪ Φέντορ φον Μποκ ▪ Γκερτ φον Ρούντστετ ▪ Γκύντερ Μπλούμεντριτ ▪ Ερνστ Μπους ▪ Φρίντριχ Ντόλμαν ▪ Χάινριχ Έμπερμπαχ ▪ Χάιντς Γκουντέριαν ▪ Έβαλντ φον Κλάιστ ▪ Γκύντερ φον Κλούγκε ▪ Γκέοργκ φον Κύχλερ ▪ Βίλχελμ Ρίττερ φον Λέεμπ ▪ Βίλχελμ Λιστ ▪ Έριχ φον Μάνσταϊν ▪ Χάσο φον Μαντόιφελ ▪ Βάλτερ Μόντελ ▪ Φρίντριχ Πάουλους ▪ Βάλτερ φον Ράιχεναου ▪ Έρβιν Ρόμελ ▪ Χανς φον Σάλμουτ ▪ Φέρντιναντ Σέρνερ ▪ Λέο Γκέυρ φον Σβέππενμπουργκ▪ Χανς Σπάιντελ ▪ Καρλ-Χάινριχ φον Στυλπνάγκελ ▪ Μαξιμίλιαν φον Βάιχς ▪ Όιγκεν φον Σόμπερτ ▪ Γκέοργκ Λίντεμαν ▪ Λούντβιχ Κύμπλερ ▪ Έριχ Ραίντερ ▪ Καρλ Νταίνιτς ▪ Γκίντερ Πρίεν ▪ Χανς Φος ▪ Τέοντορ Κράνκε ▪ Ρόμπερτ Ρίτερ φον Γκράιμ ▪ Άλμπερτ Κέσσελρινγκ ▪ Βόλφραμ φον Ρίχτχοφεν ▪ Χανς-Ούρλιχ Ρούντελ ▪ Χανς Γιόακιμ Μαρσέιγ ▪ Έριχ Χάρτμαν ▪ Άντολφ Γκάλαντ ▪ Χούγκο Σπέρρλε ▪ Έρχαρντ Μιλχ ▪ Χανς Γιέσονεκ

Ιταλία Ετόρε Μπαστίκο ▪ Ραφαέλε Καντόρνα ▪ Ίνιγκο Καμπιόνι ▪ Άντζελο Ιακίνο ▪ Κάρλο Μπεργκαμίνι ▪ Ούγκο Καβαλλέρο ▪ Αλμπέρτο ντα Τζάρα ▪ Γκαστόνε Γκάμπαρα ▪ Italo Gariboldi ▪ Ροντόλφο Γκρατσιάνι ▪ Τζιοβάνι Μέσε ▪ Μάριο Ροάτα ▪ Salvo D’Acquisto ▪ Φρανσέσκο Πρίκολο ▪ Ρίνο Κόρσο Φουτζέρ ▪ Ντομένικο Καβανιάρι ▪ Πρίγκιπας Αμαντέο, 3ος Δούκας της Αόστης ▪ Αρτούρο Ρικάρντι ▪ Giuseppe Cordero Lanza di Montezemolo ▪ Φραντσέσκο Τζινγκάλες ▪ Ίταλο Μπάλμπο

Ιαπωνία Doihara Kenji ▪ Homma Masaharu ▪ Kondō Nobutake ▪ Mikawa Gunichi ▪ Οσάμι Ναγκάνο ▪ Τσουΐτσι Ναγκούμο ▪ Shimada Shigetarō ▪ Τακέο Τακάγκι ▪ Umezu Yoshijirō ▪ Ιζορόκου Γιαμαμότο ▪ Τομογιούκι Γιαμασίτα

Ουγγαρία

Ρουμανία Ίων Αντονέσκου

Φινλανδία