Ο Οργανισμός Σιδηροδρόμων Ελλάδος (Ο.Σ.Ε.) αποτελεί έναν όμιλο εταιρειών παροχής υπηρεσιών, διαχείρισης, εκμετάλλευσης της ελληνικής σιδηροδρομικής υποδομής και εκτέλεσης των αναπτυξιακών έργων υποδομής.
Το σιδηροδρομικό δίκτυο της Ελλάδας (2024). | |
Εμπορική επ. | Ο.Σ.Ε. |
---|---|
Παλαιά επ. | Σιδηρόδρομοι Ελληνικού Κράτους (Σ.Ε.Κ) |
Νομική μορφή | Εταιρεία παροχής σιδηροδρομικών υπηρεσιών |
Κλάδος | Σιδηροδρομικές μεταφορές |
Προκάτοχος | Σιδηρόδρομοι Ελληνικού Κράτους |
Ίδρυση | 1 Ιανουαρίου 1971 |
Έδρα | Καρόλου 1-3, Αθήνα, Ελλάδα |
Περιοχές δραστηρ. | Ελλάδα |
Σημαντικά πρόσωπα | Παναγιώτης Τερεζάκης (Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος) |
Κύκλος εργασιών | 27.6 εκ. (2021) |
Ιδιοκτήτης | Ελληνικό Δημόσιο |
Θυγατρικές | ΕΡΓΟΣΕ (1996-σήμερα) ΓΑΙΑΟΣΕ (2001-σήμερα) ΤΡΑΙΝΟΣΕ (2008-2017) |
Ιστότοπος | ose.gr |
Πολυμέσα | |
δεδομένα ( ) |
Από το 1971, αποτελεί διάδοχο των Σιδηροδρόμων Ελληνικού Κράτους, στον οποίο εντάχθηκε το σύνολο των αρμοδιοτήτων των προηγούμενων φορέων.
Το 1970, σύμφωνα με το Νομοθετικό Διάταγμα 674/1970, ιδρύεται ο Οργανισμός Σιδηροδρόμων Ελλάδας ως διάδοχος των Σιδηροδρόμων Ελληνικού Κράτους, οι οποίοι έως τότε κατείχαν στην δικαιοδοσία τους την διαχείριση και συντήρηση της ελληνικής σιδηροδρομικής υποδομής ήδη από το 1920. Η σύσταση του οργανισμού τέθηκε σε ισχύς την 1η Ιανουαρίου 1971 και του οποίου μέτοχος αποτελούσε αποκλειστικά το Ελληνικό Δημόσιο.
Τα επόμενα χρόνια ο ελληνικός σιδηρόδρομος εξελίχθηκε με αργούς και σταθερούς ρυθμούς. Τον κύριο λόγο στην μετακίνηση των τρένων πάνω σε ένα δίκτυο το οποίο ήδη μετρούσε αρκετά χρόνια ζωής, τον είχαν οι αιτήσεις γραμμής που γινόντουσαν από μηχανοδηγούς ώστε οι αμαξοστοιχίες να κινούνται με ασφάλεια στον προορισμό τους, με τηλεγραφήματα και μηνύματα από ραδιοτηλέφωνα, ενώ το τροχαίο υλικό που χρησιμοποιούταν ήταν σχετικά ώριμο σε ηλικία όπως οι αυτοκινητάμαξες DB V200 και Ferrostaal AA.71. Ταυτόχρονα οι εξελίξεις στην επέκταση των υπεραστικών δικτύων ήταν σχεδόν μηδαμινή, καθώς το δίκτυο της περιφέρειας δεν επεκτάθηκε ή αναβαθμίστηκε σε σημαντικό βαθμό.
Το 1996 συστήθηκε η ΕΡΓΟΣΕ, ως θυγατρική εταιρεία υπεύθυνη για την εκπόνηση μελετών και για την προμήθεια υλικών. Ειδικότερα, στα πλαίσια της αναδιάρθρωσης του ΟΣΕ και των δραστηριοτήτων του, η νέα εταιρεία ανέλαβε την διαχείριση και πραγματοποίηση έργων και παρεμβάσεων επί του σιδηροδρομικού υλικού, καθώς και την μεταχείριση των κονδυλίων προερχόμενα από ευρωπαϊκά προγράμματα και ταμεία. Ταυτόχρονα, η εταιρεία αυτή έως και σήμερα είναι υπεύθυνη για την διεξαγωγή απαλλοτριώσεων σε εκτάσεις που τίθενται προς αξιοποίηση για την επέκταση της σιδηροδρομικής υποδομής.
Το 2001 ιδρύθηκε η ΓΑΙΑΟΣΕ, η οποία δραστηριοποιείται έως και σήμερα στον τομέα του κτηματολογίου της εταιρείας (real estate) και στη διαχείριση της ακίνητης περιουσίας του οργανισμού. Επιπλέον υπό την ιδιοκτησία της βρίσκεται το σημαντικότερο κομμάτι του τροχαίου υλικού, του οποίου μέρος έχει μισθώσει η Hellenic Train στα πλαίσια της διεξαγωγής δρομολογίων επί του δικτύου.
Το 2005, από τον Ο.Σ.Ε. αποσχίστηκε και συστάθηκε μια νέα θυγατρική εταιρία, η οποία ανέλαβε την εκμετάλλευση του δικτύου, την εκτέλεση του μεταφορικού έργου επιβατών και εμπορευμάτων και την διοίκηση του Ε.ΔΙ.Σ.Υ. (Εθνικός Διαχειριστής Σιδηροδρομικής Υποδομής) που αφορά τη διαχείριση και συντήρηση της σιδηροδρομικής υποδομής. Από την 1η Ιανουαρίου 2007 και μετά, αφού ολοκληρώθηκε η διαδικασία απόσχισης, η ΤΡΑΙΝΟΣΕ λειτουργεί ως πλήρως ανεξάρτητη εταιρεία με ξεχωριστή διοίκηση και οργάνωση, σε ευθυγράμμιση πάντα με τις διατάξεις της Κοινοτικής νομοθεσίας.
Τον Ιούλιο του 2007, έπειτα από διαπραγματεύσεις ολοκληρώθηκε η συγχώνευση με απορρόφηση της εταιρείας ΠΡΟΑΣΤΙΑΚΟΣ Α.Ε. από την ΤΡΑΙΝΟΣΕ (η οποία διαχειριζόταν τον Προαστιακό Σιδηρόδρομο της Αθήνας), επεκτείνοντας το πεδίο δραστηριότητάς της για τη διαχείριση και λειτουργία των προαστιακών γραμμών.
Το 2008, υπό το πρίσμα της επερχόμενης οικονομικής κρίσης, ο Ο.Σ.Ε. εισήλθε σε μία διαδικασία ανασυγκρότησης εξαιτίας σοβαρών οικονομικών προβλημάτων και ελλειμμάτων.Στα πλαίσια της ανασύστασης αυτής, η ΤΡΑΙΝΟΣΕ ανεξαρτητοποιήθηκε και οι μετοχές της μεταβιβάστηκαν απευθείας στο Ελληνικό Δημόσιο. Ταυτόχρονα η Ε.ΔΙ.Σ.Υ. απορροφήθηκε από τον Ο.Σ.Ε, όπως προβλεπόταν και αντίστοιχο σχέδιο συγχώνευσης της ΓΑΙΑΟΣΕ με την ΕΡΓΟΣΕ, ωστόσο αυτό δεν πραγματοποιήθηκε. Επιπλέον, το 2013 οι μετοχές της ΓΑΙΑΟΣΕ μεταβιβάστηκαν αντίστοιχα στο Ελληνικό Δημόσιο και ανεξαρτητοποιήθηκε διοικητικά.
Τα τελευταία έτη στα πλαίσια ενός δυσλειτουργικού εταιρικού μοντέλου και μιας ασυντήρητης και προβληματικής υποδομής, το ελληνικό κράτος σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Ένωση, προωθεί τη δημιουργία ενός νέου δημόσιου φορέα διαχείρισης της σιδηροδρομικής υποδομής. Ο νέος φορέας, του οποίου κορμός θα αποτελεί ο τωρινός Ο.Σ.Ε, θα ενσωματώσει εκ νέου τις λειτουργίες των υφιστάμενων θυγατρικών εταιρειών (ΓΑΙΑΟΣΕ, ΕΡΓΟΣΕ) με ενισχυμένες νομοθετικά και διοικητικά αρμοδιότητες.
Το δίκτυο του Ο.Σ.Ε. αποτελείται από δύο κύριους σιδηροδρομικούς άξονες, οι οποίοι συνδέουν την Αθήνα με τη Θεσσαλονίκη και την Πάτρα, τις διακλαδώσεις αυτών, καθώς και περιφερειακές γραμμές, που συνδέουν τη Θεσσαλονίκη με τις πόλεις της βόρειας Ελλάδας. Πρόκειται για γραμμές κανονικού εύρους. Συνοπτικά, είναι οι εξής:
Σε χρήση για τουριστικούς λόγους βρίσκεται το Τρενάκι Πηλίου, ο Οδοντωτός σιδηρόδρομος, η γραμμή Κατάκολου - Ολυμπίας και η γραμμή Τιθορέας - Μπράλου - Λιανοκλαδίου.
Το σιδηροδρομικό δίκτυο του Ο.Σ.Ε. στην Πελοπόννησο βρίσκεται σε αναστολή λειτουργίας. Πρόκειται για γραμμές μετρικού εύρους, οι οποίες τέθηκαν εκτός λειτουργίας εξαιτίας οικονομικών προβλημάτων. Συνοπτικά, είναι οι εξής:
This article uses material from the Wikipedia Ελληνικά article Οργανισμός Σιδηροδρόμων Ελλάδας, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Το περιεχόμενο είναι διαθέσιμο υπό CC BY-SA 4.0 εκτός αν αναφέρεται διαφορετικά. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Ελληνικά (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.