Περιφερειακή Ενότητα Ροδόπης: περιφερειακή ενότητα της Θράκης

Η Περιφερειακή Ενότητα Ροδόπης αποτελεί μία από τις 74 περιφερειακές ενότητες της Ελλάδας. Πρωτεύουσα της ενότητας είναι η Κομοτηνή, η οποία είναι και πρωτεύουσα του γεωγραφικού διαμερίσματος της Θράκης, ενώ αντίστοιχα αποτελεί και έδρα της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης.

Περιφερειακή Ενότητα Ροδόπης
Περιφερειακή ενότητα
Χάρτης
Χώρα	Ελλάδα
Πρωτεύουσα	Κομοτηνή
Ιστορική Πρωτεύουσα
Δήμοι	1) Κομοτηνής 2) Αρριανών 3) Ιάσμου 4) Μαρωνείας - Σαπών
Διοίκηση
• Αντιπεριφερειάρχης	Εμμανουήλ Ταπατζάς (2024-)
Διοικητική διαίρεση
• Περιφέρεια	Ανατολική Μακεδονία & Θράκη
Έτος δημιουργίας νομού
Γεωγραφικό διαμέρισμα	Θράκη
Έκταση
• Συνολική	2.551 τ.χλμ
• Κατάταξη	21η
Πληθυσμός
• Συνολικός	104.262 (2021)
• Κατάταξη πληθ.	32η
• Πυκνότητα	44,06 κάτ./χλμ²
• Κατάταξη πυκν.	44η
	{{{κωδικός}}}
Ταχ. κώδικες	69* **
Πιν. αυτοκινήτων	ΚΟ*, ΚΚ*, ΤΤ*
Ιστότοπος

Η Π.Ε. Ροδόπης ανήκει γεωγραφικά στη Θράκη. Βόρεια συνορεύει με τη Βουλγαρία (με την Επαρχία Κάρτζαλι), στα δυτικά του βρίσκεται η Π.Ε. Ξάνθης, ανατολικά η Π.Ε. Έβρου και στα νότια βρέχεται από το Θρακικό Πέλαγος, με μήκος ακτών περίπου 58 χιλιόμετρα. Στα βόρειο τμήμα της ενότητας βρίσκεται το ανατολικό μέρος της οροσειράς της Ροδόπης, στην οποία οφείλει την ονομασία της.

Ο Νομός Ροδόπης, από το την 1η Ιανουαρίου 2011 και με την εφαρμογή του Προγράμματος «Καλλικράτης», αποτελεί την Περιφερειακή Ενότητα Ροδόπης (με έδρα την Κομοτηνή) της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Με τη συνένωση και συγχώνευση των Δήμων της περιοχής από 9 σε 4 όπως προέβλεπε η μεταρρύθμιση, οι νέοι δήμοι που προέκυψαν είναι οι:

• Για την πλήρη διοικητική διαίρεση της Π.Ε. Ροδόπης όπως ισχύει από το 2011 σύμφωνα με το Πρόγραμμα «Καλλικράτης», δείτε: Διοικητική διαίρεση Περιφερειακής Ενότητας Ροδόπης.

• Για την ύστερη οθωμανική περίοδο, βλ. Σαντζάκι της Γκιουμουλτζίνας.
• Για την περίοδο της βουλγαρικής κατοχής 1913-1919, οπότε και υπήρξε ο «Νομός Γκιουμουλτζίνας», βλ. [1].
• [Για την περίοδο της «Διασυμμαχικής Θράκης» (1919-1920), ...]

Με την ενσωμάτωση της Δυτικής Θράκης στην Ελλάδα (1920), εκκρεμούσε και το ζήτημα της διοικητικής της αφομοίωσης. Τελικά, με νομοθετικό διάταγμα της 21ης Νοεμβρίου 1923 η Θράκη χωρίστηκε σε δύο νομούς, Ροδόπης και Έβρου, με τον πρώτο να περιλαμβάνει και την επικράτεια του μεταγενέστερου Νομού Ξάνθης.

Διατελέσαντες αντιπεριφερειάρχες

• Η αρχαία πόλη Αναστασιούπολις - Περιθεώριον με τους μεσαιωνικούς πύργους, νοτιοανατολικά του χωριού Αμαξάδες
• Το Ιμαρέτ Κομοτηνής, ένα από παλαιότερα οθωμανικά μνημεία στη Θράκη, χρονολογούμενο από το (1360-1380)
• Το όρος Παπίκιο, με τα ερείπια των παλαιοχριστιανικών μοναστηριών
• Η διαδρομή από τα Αρριανά προς ανατολάς, έως τα σύνορα με το Νομό Έβρου, μέσα από το δάσος
• Το περιαστικό δάσος της Νυμφαίας, βορείως της Κομοτηνής .
• Η αρχαία Μαρώνεια
• Τα Θρακικά Μετέωρα - τοπίο φυσικού κάλλους με άγρια φύση και άγρια άλογα - βορείως του Ιάσμου .
• Η λίμνη Βιστωνίδα και ο βιότοπος Κοψάτου
• Ο περίκεντρος ναός 11ου - 13ου αιώνα της Μαξιμιανούπολις-Μοσυνόπολις λίγα χιλιόμετρα δυτικά της Κομοτηνής
• Αρχαιολογικό Μουσείο Κομοτηνής
• Λαογραφικό Μουσείο Κομοτηνής
• Βυζαντινό Μουσείο Κομοτηνής
• Μουσείο Καραθεοδωρή, αφιερωμένο στον Κωνσταντίνο Καραθεοδωρή, στην Κομοτηνή
• Θρακικό, Εθνολογικό, Ιστορικό και Πολιτιστικό Μουσείο, στην Κομοτηνή

Παραλίες - θέρετρα

1. Η παραλία Πετρωτών
2. Η Σύναξη
3. Η Μαρμαρίτσα
4. Ο Άγιος Χαράλαμπος
5. Η παραλία Καγκέλων, κοντά στη Μαρώνεια
6. Ο Πλατανίτης
7. Η Αλκυώνα
8. Το Κρυονέρι ή παραλία Προσκυνητών
9. Ο Προφήτης Ηλίας
10. Η παραλία Ιμέρου
11. Η Καρουσμηλού
12. Η Μολυβωτή
13. Η νησίδα Χρυσοφόρα
14. Η παραλία Γλυφάδας
15. Η Παραλία Μέσης (με γαλάζια σημαία 2017)
16. Οι παραλίες Αρωγής (1 εκ των οποίων με γαλάζια σημαία 2017)
17. Οι παραλίες Φαναρίου (2 εκ των οποίων με γαλάζια σημαία 2017)

•  
  Τα Θρακικά μετέωρα βορείως του Ιάσμου.
•  
  Η γέφυρα 17-18ου αιώνα στο ποταμό Κομψάτο.
•  
  Το Αρχαίο Θέατρο Μαρώνειας.
•  
  Η παραλία Μαρμαρίτσα και το ενεργό ρήγμα Μαρώνειας - Μάκρης.
•  
  Η αμμουδερή παραλία στο Φανάρι.
•  
  Η παραλία Καγκέλες.
•  
  Η μεταβυζαντινή εκκλησία "Κοιμήσεως της Θεοτόκου" στην Κομοτηνή (1800).
•  
  Το Ιμαρέτ Κομοτηνής.
•  
  Ο περίκεντρος ναός στην Μαξιμιανούπολη - Μοσυνόπολις.
•  
  Το χωριό Οργάνη στην ορεινή Ροδόπη.
•  
  Το χωριό Γρατινή.
•  
  Πύργος στην Αναστασιούπολις - Περιθεώριον.