Μπόντρουμ: πόλη στην Τουρκία

Το Μπόντρουμ (τουρκικά: Bodrum), γνωστό στα Ελληνικά και ως Αλικαρνασσός, είναι διαμέρισμα και λιμάνι της Επαρχίας Μούγλων, στη νοτιοδυτική Περιφέρεια Αιγαίου της Τουρκίας. Ευρίσκεται επί των νότιων ακτών της Χερσονήσου του Μπόντρουμ, επί άκρου το οποίο επιβλέπει την είσοδο του Κόλπου του Γκιόκοβα, ενώ αποτελεί, επίσης, έδρα του ομώνυμου διαμερίσματος. Η πόλη ήταν γνωστή ως Αλικαρνασσός της Καρίας στη διάρκεια της Αρχαιότητας, ενώ ήταν επίσης γνωστή για το Μαυσωλείο του Μαύσωλου, ένα από τα Επτά Θαύματα του Αρχαίου Κόσμου. Χτισμένο από τους Ιωαννίτες Ιππότες στη διάρκεια του 15ου αιώνα, το Κάστρο του Μπόντρουμ, επιβλέπει τον λιμένα και τη μαρίνα της πόλης. Το κάστρο περιλαμβάνει εντός των τειχών του Μουσείο Υποβρύχιας Αρχαιολογίας, ενώ φιλοξενεί, επίσης, αριθμό πολιτισμικών φεστιβάλ και εκδηλώσεων σε όλη τη διάρκεια του έτους. Η πόλη είχε πληθυσμό 36.317 κατοίκων το 2012.

Μπόντρουμ
Μπόντρουμ
Χώρα	Τουρκία
Διοικητική υπαγωγή	Επαρχία Μούγλων
Έκταση	557 km²
Υψόμετρο	10 μέτρα
Πληθυσμός	175.000 (2020)
Ταχ. κωδ.	48x xx
Ζώνη ώρας	UTC+03:00
Ιστότοπος	Επίσημος ιστότοπος
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

 

Ετυμολογία

Η ονομασία Μπόντρουμ προέρχεται από το Πετρώνιον, ονομασία η οποία προήλθε από το χτισμένο από τους Οσπιταλιέρους Κάστρο του Αγίου Πέτρου (δείτε Ιστορία). Η περιοχή ήταν παλαιότερα γνωστή υπό την ονομασία Αλικαρνασσός.

Κλίμα

Το Μπόντρουμ έχει ζεστό και θερινό μεσογειακό κλίμα (Csa στη κλιματική ταξινόμηση Κέππεν). Ο μέσος όρος των θερμοκρασιών στη διάρκεια του χειμώνα είναι της τάξεως των 15 °C, ενώ στη διάρκεια του καλοκαιριού είναι 34 °C, με αρκετά διαστήματα έντονης ηλιοφάνειας. Τα καλοκαίρια είναι θερμά και με ιδιαίτερη ηλιοφάνεια, ενώ οι χειμώνες είναι ήπιοι και υγροί.

«Average swimming pool and sea temperatures for Bodrum». BodrumBulletin. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Απριλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2015. 

 

Η Αλικαρνασσός (λατινικά: Halicarnassus‎‎, τουρκικά: Halikarnas‎‎) ήταν αρχαία ελληνική πόλη η οποία ευρισκόταν επί της τοποθεσίας του σημερινού Μπόντρουμ της Τουρκίας. Η Αλικαρνασσός ιδρύθηκε από Δωριείς, ενώ οι μορφές οι οποίες εμφανίζονται επί των νομισμάτων της, όπως η κεφαλή της Μέδουσας, η Αθηνά ή ο Ποσειδώνας, ή η τρίαινα, υποστηρίζουν την εκτίμηση σύμφωνα με την οποία επρόκειτο για αποικία της Τροιζήνας και του Άργους. Οι κάτοικοι φαίνεται να αποδέχθηκαν τον Άνθη, υιό του Ποσειδώνα, ως μυθικό ιδρυτή τους, όπως και αναφέρεται από τον Στράβωνα, ενώ ήσαν υπερήφανοι για την ονομασία Ανθήδες την οποία και έφεραν. Η ονομασία της πόλης φαίνεται να ήταν καρικής προέλευσης, βάση και επιγραφών που ανευρέθηκαν στην ευρύτερη περιοχή.

Σε πρώιμη ημερομηνία, η Αλικαρνασσός ήταν μέλος της Δωρικής Εξάπολης, η οποία περιελάμβανε την Κω, την Κνίδο, τη Λίνδο, την Κάμειρο και την Ιαλυσό, ωστόσο, απομακρύνθηκε από τη συμμαχία όταν ένας εκ των πολιτών της, ο Αγασικλής, επέστρεψε στην πόλη με τον τρίποδα τον οποίον είχε κερδίσει ως έπαθλο στους Τριοπικούς Αγώνες, αντί να τον αφιερώσει, σύμφωνα με την παράδοση, προς τιμήν του Τρίοπιου Απόλλωνα. Στις αρχές του 5ου αιώνα, η Αλικαρνασσός ευρισκόταν υπό τη διακυβέρνηση της Αρτεμισίας Α΄ της Καρίας (επίσης γνωστής ως Αρτεμισίας της Αλικαρνασσού), η οποία έγινε γνωστή ως ναυτικός διοικητής στη Ναυμαχία της Σαλαμίνας. Για τον Πισίνδελη, υιό της και διάδοχο, λίγες πληροφορίες είναι γνωστές. Ωστόσο, ο Λύγδαμις Β΄, τύραννος της Αλικαρνασσού, ο οποίος υπήρξε ο επόμενος κυρίαρχος της πόλης, είναι γνωστός για την εκτέλεση του ποιητή Πανύαση και την εκδίωξη του Ηροδότου, ίσως του πλέον γνωστού Αλικαρνασσέα, από τη γενέτειρα πόλη του (π. 457 π.Χ.).

Η πόλη, στη συνέχεια, τέθηκε υπό περσική κυριαρχία. Υπό τους Πέρσες, αποτέλεσε πρωτεύουσα της σατραπείας της Καρίας, της περιοχής η οποία αποτελούσε από καιρό την ενδοχώρα της και της οποίας αποτελούσε τον κυρίως λιμένα. Η στρατηγική της τοποθεσία εξασφάλιζε το γεγονός πως η πόλη θα έχαιρε σημαντικής αυτονομίας. Αρχαιολογικά ευρήματα χρονολογούμενα από τη συγκεκριμένη περίοδο όπως η προσφάτως ανευρεθείσα Επιγραφή της Σαλμακίς (Kaplankalesi), σήμερα ευρισκόμενη εντός του Μουσείου Υποβρύχιας Αρχαιολογίας του Μπόντρουμ, αποτελούν ένδειξη της ιδιαίτερης υπερηφάνειας την οποία ένιωθαν οι κάτοικοι της πόλης.

Ο Αλέξανδρος ο Μέγας πολιόρκησε την πόλη κατόπιν της άφιξής του επί των καρικών εδαφών, ενώ, μαζί με τη σύμμαχό του, Βασίλισσα Άδα της Καρίας, κατέλαβαν την πόλη έπειτα από μάχη το 334 π.Χ.

Μαύσωλος

 

Ο Μαύσωλος κυβέρνησε την Καρία έχοντας ως έδρα την Αλικαρνασσό, επισήμως ως υποτελής των Περσών, ενώ στην πράξη ανεξάρτητα, για το μεγαλύτερο διάστημα της βασιλείας του από το 377 έως το 353 π.Χ. Όταν απεβίωσε το 353 π.Χ., η Αρτεμισία Β΄ της Καρίας, η οποία ήταν ταυτόχρονα αδερφή και χήρα του, εξαγόρασε τις υπηρεσίες των Ελλήνων αρχιτεκτόνων Σάτυρου και Πύθιου, καθώς και των τεσσάρων γλυπτών Βρύαξις, Σκόπα, Λεωχάρη και Τιμόθεου για την ανέγερση μνημείου, το οποίο θα αποτελούσε και τάφο, για εκείνον. Η λέξη "μαυσωλείο" προήλθε από την κατασκευή του συγκεκριμένου ταφικού μνημείου. Επρόκειτο για παρόμοια ναού κτιριακή κατασκευή η οποία ήταν κοσμημένη με ανάγλυφα και αγάλματα τα οποία ήσαν τοποθετημένα επάνω σε μία μεγάλου μεγέθους βάση. Σήμερα, μόνον τα θεμέλια και ορισμένα τμήματα των γλυπτών έχουν διασωθεί.

Πετρόνιον

 

Οι Ιωαννίτες Ιππότες κατέφθασαν στην περιοχή το 1402 και χρησιμοποίησαν τα κατάλοιπα του Μαυσωλείου ως δομικό υλικό για την ανέγερση του επιβλητικού Κάστρου του Μπόντρουμ (Κάστρο του Αγίου Πέτρου), το οποίο αποτελεί άρτια διατηρημένο παράδειγμα της ύστερης σταυροφορικής αρχιτεκτονικής στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Οι Οσπιταλιέροι (Ιωαννίτες Ιππότες) έλαβαν άδεια ανέγερσης από τον Οθωμανό Σουλτάνο Μεχμέτ Α΄, αφότου ο Ταμερλάνος είχε καταστρέψει το προηγούμενο φρούριό τους, το οποίο ευρισκόταν εντός του κόλπου του Ιζμίρ. Το κάστρο και η πόλη του ήσαν γνωστά ως Πετρόνιον, απ'όπου και προήλθε η νεότερη ονομασία Μπόντρουμ.^{[εκκρεμεί παραπομπή]}

Το 1522, ο Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής πολιόρκησε την έδρα των Ιωαννιτών Ιπποτών στο νησί της Ρόδου, οι οποίοι, στη συνέχεια, εγκαταστάθηκαν εκ νέου, προσωρινά, στη Σικελία, προτού μετακινηθούν, μόνιμα, στη Μάλτα, αφήνοντας το Κάστρου του Αγίου Πέτρου υπό τον έλεγχο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

20ός αιώνας

 

Το Μπόντρουμ ήταν μια ήρεμη πόλη ψαράδων και αλιευτών σπόγγων έως και τα μέσα του 20ού αιώνα, αν και, όπως αναφέρει η Μανσούρ, η παρουσία πολυάριθμης κοινότητας δίγλωσσων Τουρκοκρητικών, σε συνδυασμό με τις συνθήκες ελεύθερου εμπορίου και πρόσβασης στα νησιά των Νοτίων Δωδεκανήσων έως το 1935, το καθιστούσαν λιγότερο επαρχιακό σε σύγκριση με άλλες τουρκικές πόλεις. Το γεγονός πως η παραδοσιακή γεωργία δεν αποτελούσε ιδιαιτέρως κερδοφόρα απασχόληση σε μια σχετικά ξηρή χερσόνησο εμπόδιζε, επίσης, τη δημιουργία κοινωνικής τάξης αποτελούμενους από γαιοκτήμονες ευρείας έκτασης εδαφών. Το Μπόντρουμ δεν διαθέτει, επίσης, κάποια σημαντική ιστορία σε πολιτικό ή θρησκευτικό εξτρεμιστικό επίπεδο. Ένας πρώτος πυρήνας διανοούμενων ξεκίνησε να συγκεντρώνεται, μετά τη δεκαετία του 1950, πλησίον του συγγραφέα Τσεβάτ Σακίρ Καμπααγατσλί, ο οποίος είχε αρχικά μεταβεί ως εξόριστος στο Μπόντρουμ δύο δεκαετίες νωρίτερα και ο οποίος είχε αγαπήσει την πόλη σε βαθμό τέτοιο, ώστε να υιοθετήσει το φιλολογικό ψευδώνυμο Halikarnas Balıkçısı («'Ο Ψαράς της Αλικαρνασσού»).

Ο πληθυσμός της πόλης του Μπόντρουμ ήταν 35.795 κάτοικοι κατά την απογραφή του 2012. Οι κωμοπόλεις και χωριά των περιχώρων της είχαν συνολικά πληθυσμό κατοίκων 100.522, ενώ συνολικά της επαρχίας ήσαν 136.317.

Το διαμέρισμα του Μπόντρουμ είναι ένα εκ των συνολικών 957 της Τουρκίας. Ευρίσκεται εντός της Επαρχίας Μούγλων, η οποία αποτελεί τμήμα της Υποπεριφέρειας Αϊδινίου, η οποία, με τη σειρά της, αποτελεί τμήμα της Περιφέρειας Αιγαίου.

 

Το διαμέρισμα περιλαμβάνει τους δήμους του Μπόντρουμ, του Τουργκουτρέις, του Ορτακέντ, του Γκιολτουρκμπουκού, του Γιαλικαβάκ, του Γκιουμουσλούκ, του Μπιτέζ, του Κονατσίκ, του Γιαλί και του Μουμτσουλάρ.^{[εκκρεμεί παραπομπή]}

 

Στη διάρκεια του 20ού αιώνα, η οικονομία της περιοχής βασιζόταν κυρίως στην αλιεία και τη συλλογή σπόγγων. Με την πάροδο των ετών, ο τουρισμός κατέστη ως μία από τις σημαντικότερες οικονομικές δραστηριότητες στην περιοχή του Μπόντρουμ.

 

Αεροδρόμια

Η ίδια η πόλη δεν διαθέτει κάποιο αεροδρόμιο. Δύο αεροδρόμια εξυπηρετούν την πόλη. Το Αεροδρόμιο του Μιλάς-Μπόντρουμ ευρίσκεται σε απόσταση 36 χμ. βορειοανατολικά του Μπόντρουμ, ενώ υποδέχεται τόσο πτήσεις εσωτερικού όσο και εξωτερικού. Ο Κρατικός Αερολιμένας Κω «Ιπποκράτης», σε απόσταση 70 χμ. προς τα δυτικά, ευρισκόμενος στην Αντιμάχεια της Ελλάδας, είναι προσβάσιμος μέσω πλοίων με εκκίνηση το Μπόντρουμ τα οποία και πραγματοποιούν τη διαδρομή των 20 χμ. που χωρίζουν την πόλη από την Κω, κατά μήκος του Αιγαίου Πελάγους. Πέραν των σταθερών, σε όλη τη διάρκεια του χρόνου, πτήσεων προς ελληνικούς προορισμούς, η κίνηση στο αεροδρόμιο της Κω είναι εποχιακή.

Λεωφορείο

Υφίσταται κεντρικός λεωφορειακός σταθμός στο κέντρο της πόλης, με δρομολόγια με προορισμό άλλες τοποθεσίες της Τουρκίας.

Λιμένας

Ο λιμένας διαθέτει πορθμεία με προορισμό άλλα γειτονικά τουρκικά και ελληνικά λιμάνια και νησιά.

• Ηρόδοτος – αρχαίος Έλληνας ιστορικός, ο "πατέρας της Ιστορίας"
• Ιουλιανός Αλικαρνασσού - επίσκοπος των αρχών του 6ου αιώνα.^{[εκκρεμεί παραπομπή]}
• Μαύσωλος – σατράπης της Καρίας
• Αρτεμισία Β΄ της Καρίας – σατράπισσα της Καρίας
• Διονύσιος – αρχαίος Έλληνας ιστορικός και διδάσκαλος ρητορικής στη διάρκεια της ρωμαϊκής περιόδου
• Τουργκούτ Ρέις – Οθωμανός ναύαρχος
• Αβράμ Γκαλάντι Μποντρουμλού - Πανεπιστημιακός, δημοσιογράφος, πολιτικός και φιλόσοφος σεφαραδίτικης καταγωγής^{[εκκρεμεί παραπομπή]}
• Halikarnas Balıkçısı, κατά λέξη «Ο Ψαράς της Αλικαρνασσού» – Τούρκος συγγραφέας γεννηθείς στην Κωνσταντινούπολη, κάτοικος του Μπόντρουμ για διάστημα αρκετών δεκαετιών και σύμβολο της πόλης
• Νεϊζέν Τεβφίκ – Τούρκος βιρτουόζος και ειδικός του νεΐ^{[εκκρεμεί παραπομπή]}
• Ζεκί Μιουρέν – Τούρκος τραγουδιστής γεννηθείς στη Μπούρσα, κάτοικος του Μπόντρουμ για διάστημα αρκετών δεκαετιών και σύμβολο της πόλης^{[εκκρεμεί παραπομπή]}
• Τζάνετ Ακγιού Ματέι – διευθύντρια της American Association of Variable Star Observers (AAVSO) από το 1973 έως το 2004^{[εκκρεμεί παραπομπή]}
• Αμπντουραχμάν Ναφίζ Γκιουρμάν - στρατιωτικός διοικητής του Οθωμανικού και, μετέπειτα, Τουρκικού στρατού^{[εκκρεμεί παραπομπή]}

Το Μπόντρουμ είναι αδελφοποιημένο με τις κάτωθι:

•   Άλμποργκ, Δανία
•   Πλέβεν, Βουλγαρία
•   Χάσκοβο, Βουλγαρία
•   Γκιντάν Ρουμζί, Νίγηρας
•   Πρίζρεν, Κόσοβο
•   Εσκισεχίρ, Τουρκία

• Τουρκική Ριβιέρα

• Δήμος του Μπόντρουμ
• Τουρκικό Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού: Μπόντρουμ
• Webcam του Μπόντρουμ