Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας 1974

Σχηματίστηκε με Πρωθυπουργό τον Κωνσταντίνο Καραμανλή (5η Πρωθυπουργία του), στις 24 Ιουλίου 1974, και με βάση Π.Δ. 517/1974 του Προέδρου της Δημοκρατίας, Φαίδωνα Γκιζίκη, σύμφωνα με το οποίο έλαβε και τυπικά τέλος η περίοδος της Στρατιωτικής δικτατορίας.
Ο νέος Πρωθυπουργός άρτι αφιχθείς από το Παρίσι, ορκίστηκε στις 4:20 τα χαράματα της 24ης Ιουλίου, μαζί με το πρώτο κλιμάκιο των υπουργών που στελέχωσαν τα βασικά υπουργεία. Το υπουργικό συμβούλιο συμπεριλάμβανε στελέχη των προ-δικτατορικών κομμάτων της Ε.Ρ.Ε. και της Ενώσεως Κέντρου, μαζί με κάποια ανεξάρτητα στελέχη, γνωστά για τον αντιδικτατορικό τους αγώνα, όπως οι Γεώργιος - Αλέξανδρος Μαγκάκης, Γεώργιος Μυλωνάς, Κωνσταντίνος Λάσκαρης, Γεώργιος Παπαγιαβής.

Κυβέρνηση Κωνσταντίνου Καραμανλή 1974

Γ΄ Ελληνική Δημοκρατία
Ημερομηνία σχηματισμού	24 Ιουλίου 1974
Ημερομηνία διάλυσης	21 Νοεμβρίου 1974
Πρόσωπα και δομές
Αρχηγός Κράτους	Φαίδων Γκιζίκης
Πρόεδρος Κυβέρνησης	Κωνσταντίνος Καραμανλής
Συνολικός αριθμός Μελών	54
Συμμετέχοντα κόμματα	Ε.Ρ.Ε. Ένωσις Κέντρου
Κατάσταση στο νομοθετικό σώμα	Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας
Ιστορία
Προηγούμενη	Κυβέρνηση Αδαμαντίου Ανδρουτσόπουλου 1973
Διάδοχη	Κυβέρνηση Κωνσταντίνου Γ. Καραμανλή 1974

Τα πρώτα μέτρα που πήρε η κυβέρνηση την ίδια ημέρα της ορκωμοσίας της, ήταν:

• αμνήστευση και απόλυση όλων των πολιτικών κρατουμένων
• κατάργηση του στρατοπέδου της Γυάρου
• απόδοση της ελληνικής ιθαγένειας και των διαβατηρίων τους, σε όσους είχαν αφαιρεθεί

Το κυριότερο έργο της κυβέρνησης ήταν η διαδικασία μετασχηματισμού του ελληνικού κράτους από τις δικτατορικές δομές στις δημοκρατικές. Σε αυτό το πλαίσιο, την 1η Αυγούστου 1974 δημοσιεύτηκε η Συντακτική Πράξη «περί αποκαταστάσεως της δημοκρατικής νομιμότητος και ρυθμίσεως θεμάτων του δημοσίου βίου μέχρι του οριστικού καθορισμού του πολιτεύματος και της καταρτίσεως νέου Συντάγματος της Χώρας», με την επαναφορά σε ισχύ του προ-δικτατορικού Συντάγματος του 1952, με μόνη εξαίρεση τις διατάξεις του που καθόριζαν τη μορφή του πολιτεύματος, το οποίο θα κρινόταν από το ανάλογο δημοψήφισμα. Επίσης, βαθμιαία αντικαταστάθηκαν τα στελέχη της δημόσιας διοίκησης, με πρώτους τους νομάρχες και τους διορισμένους από την Χούντα δημάρχους και κοινοτάρχες. Αντικαταστάθηκαν επίσης τα πρόσωπα που στελέχωναν τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, των δημοσίων επιχειρήσεων, οργανισμών και τραπεζών. Αλλά και στο εξαιρετικά σημαντικό πεδίο του Στρατού έγιναν καθοριστικές αλλαγές, με πρώτη την πλήρη επαναφορά του ελέγχου του Στρατού και των Σωμάτων Ασφαλείας στον Υπουργό Εθνικής Άμυνας και την αποστράτευση του «Αρχηγού του Ενόπλων Δυνάμεων» Γρηγόριου Μπονάνου και του αρχηγού του ΓΕΣ, Ανδρέα Γαλατσάνου.
Τον Σεπτέμβριο του 1974 νομιμοποιήθηκε και πάλι η σύσταση και λειτουργία των πολιτικών κομμάτων, συμπεριλαμβανομένου του, από το 1947 παράνομου, ΚΚΕ. Στις 3 Σεπτεμβρίου ο Ανδρέας Παπανδρέου ίδρυσε το ΠΑΣΟΚ, στις 4 Οκτωβρίου ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ίδρυσε την Νέα Δημοκρατία.

• «Πρωθυπουργός» - («Πρόεδρος του υπουργικού συμβουλίου»): Κωνσταντίνος Καραμανλής - (Ε.Ρ.Ε)

• • «Υπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ» : Γεώργιος Ράλλης - (Ε.Ρ.Ε)
  • «Υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ» : Παναγιώτης Λαμπρίας - (Ε.Ρ.Ε)
  • «Υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ» : Ιωάννης Μπούτος - (Ε.Ρ.Ε)

• «Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης» : Γεώργιος Μαύρος - (Ένωσις Κέντρου}

• «Υπουργείον Συντονισμού και Προγραμματισμού»
  • «Υπουργός Συντονισμού και Προγραμματισμού» : Ξενοφών Ζολώτας - (ανεξάρτητος)
  • «Υπουργός - Αναπληρωτής Υπουργού Συντονισμού και Προγραμματισμού» :
  • «Υφυπουργός Συντονισμού και Προγραμματισμού» : Ευάγγελος Δεβλέτογλου - (Ε.Ρ.Ε)
  • «Υφυπουργός Συντονισμού και Προγραμματισμού» : -
• «Υπουργείον Εξωτερικών»
  • «Υπουργός Εξωτερικών» : Γεώργιος Μαύρος
  • «Υπουργός - Αναπληρωτής Υπουργού Εξωτερικών : -
  • «Υφυπουργός Εξωτερικών»  : Δημήτριος Μπίτσιος (από 3 Αυγούστου 1974) - (ανεξάρτητος)
  • «Υφυπουργός Εξωτερικών»' : -
  • «Υφυπουργός Εξωτερικών» : -
• «Υπουργείον Εθνικής Αμύνης»
  • «Υπουργός Εθνικής Αμύνης» : Ευάγγελος Αβέρωφ - Τοσίτσας - (Ε.Ρ.Ε)
  • «Υφυπουργός Εθνικής Αμύνης» : Ιωάννης Κατσαδήμας (από 28 Αυγούστου 1974) - (ανεξάρτητος)
• «Υπουργείον Εσωτερικών»
  • «Υπουργός Εσωτερικών» : Γεώργιος Ράλλης

- αντικαταστάθηκε στις 26 Ιουλίου από τον Χριστόφορο Στράτο - (Ε.Ρ.Ε)

• • «Υφυπουργός Εσωτερικών»  : Ιωάννης Βαρβιτσιώτης - (Ε.Ρ.Ε)
  • «Υφυπουργός Εσωτερικών»  : -
• Υπουργείον Δικαιοσύνης
  • «Υπουργός Δικαιοσύνης» : Κωνσταντίνος Παπακωνσταντίνου - (Ε.Ρ.Ε)
• «Υπουργείον Δημοσίας Τάξεως»
• «Υπουργός Δημοσίας Τάξεως» : Σόλων Γκίκας - (Ε.Ρ.Ε)
• «Υπουργείον Πολιτισμού και Επιστημών»
  • «Υπουργός Πολιτισμού και Επιστημών» : Κωνσταντίνος Τσάτσος - (Ε.Ρ.Ε)
  • «Υφυπουργός Πολιτισμού και Επιστημών» : Βασίλειος Βασιλείου (από 28 Αυγούστου 1974) - (Ε.Ρ.Ε)
• «Υπουργείον Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων»
  • «Υπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων» : Νικόλαος Λούρος - (ανεξάρτητος)
  • «Υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων» : Δημήτριος Θ. Τσάτσος - (Ένωσις Κέντρου}
  • «Υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων» : Κωνσταντίνος Αποσκίτης - (Ε.Ρ.Ε)
• «Υπουργείον Οικονομικών»
  • «Υπουργός Οικονομικών» : Γιάγκος Πεσμαζόγλου - (Ένωσις Κέντρου}
  • «Υφυπουργός Οικονομικών» : Γεώργιος Λιανόπουλος - (Ε.Ρ.Ε)
  • «Υφυπουργός Οικονομικών» : -
• «Υπουργείον Γεωργίας»
  • «Υπουργός Γεωργίας» : Δημήτριος Παπασπύρου - (Ένωσις Κέντρου}
  • «Υφυπουργός Γεωργίας» : Γεώργιος Παπαγιαβής - (Ένωσις Κέντρου}
• «Υπουργείον Βιομηχανίας (και Ενέργειας)»
  • «Υπουργός Βιομηχανίας (και Ενέργειας)» : Χαράλαμπος Πρωτόπαπας - (Ένωσις Κέντρου}
  • «Υφυπουργός Βιομηχανίας (και Ενέργειας)» : Αθανάσιος Ταλιαδούρος - (Ε.Ρ.Ε)
• «Υπουργείον Εμπορίου»
  • «Υπουργός Εμπορίου» : Αθανάσιος Κανελλόπουλος - (Ε.Ρ.Ε)
  • «Υφυπουργός Εμπορίου» : Κωνσταντίνος Στεφανόπουλος - (Ε.Ρ.Ε)
• «Υπουργείον Απασχολήσεως»
  • «Υπουργός Απασχολήσεως» : Κωνσταντίνος Λάσκαρης - (Ε.Ρ.Ε)
• «Υπουργείο Κοινωνικών Υπηρεσιών»
  • «Υπουργός Κοινωνικών Υπηρεσιών» : Ανδρέας Κοκκέβης - (Ένωσις Κέντρου}
  • «Υφυπουργός Κοινωνικών Υπηρεσιών» : Αθανάσιος Τσαλδάρης - (Ε.Ρ.Ε)
• «Υπουργείο Δημοσίων Έργων»
  • «Υπουργός Δημοσίων Έργων»: Γεώργιος - Αλέξανδρος Μαγκάκης - (Ένωσις Κέντρου}
  • «Υφυπουργός Δημοσίων Έργων» : Κωνσταντίνος Ν. Αλαβάνος - (ανεξάρτητος)
• «Υπουργείο Μεταφορών και Επικοινωνιών»
  • «Υπουργός Μεταφορών και Επικοινωνιών» : Γεώργιος Μυλωνάς (πολιτικός) - (ανεξάρτητος)
  • «Υφυπουργός Μεταφορών και Επικοινωνιών» : Εμμανουήλ Β. Κεφαλογιάννης - (Ε.Ρ.Ε)
  • «Υφυπουργός Μεταφορών και Επικοινωνιών» : -
• «Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας»
  • «Υπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας» : Ιωάννης Μηναίος - (ανεξάρτητος)

 

Στις 4 Οκτωβρίου 1974 δημοσιεύτηκε το προεδρικό διάταγμα 651/1974, με το οποίο προκηρύσσονταν εκλογές για την ανάδειξη αναθεωρητικής Βουλής, στις 17 Νοεμβρίου 1974, ενώ η Βουλή που θα προέκυπτε συγκαλούνταν για τις 4 Δεκεμβρίου 1974. Την ίδια ημέρα εξάλλου, δημοσιεύτηκε και η Συντακτική Πράξη «περί προσφυγής εις την λαϊκήν ετυμηγορίαν προς ολοκλήρωσιν της δημοκρατικής νομιμότητος». Η Συντακτική Πράξη δέσμευε την κυβέρνηση που θα προέκυπτε από τις εκλογές, εντός 15 ημερών από την εκλογή της, να προκηρύξει και να οργανώσει δημοψήφισμα με το οποίο ο Ελληνικός λαός θα αποφάσιζε την οριστική μορφή του Πολιτεύματος (Βασιλευομένη ή Προεδρευομένη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία).
Η υπηρεσιακή κυβέρνηση που σχηματίστηκε στις 9 Οκτωβρίου, πραγματοποίησε με άψογο τρόπο τις βουλευτικές εκλογές της 17ης Νοεμβρίου από τις οποίες προέκυψε η πρώτη εκλεγμένη κυβέρνηση της Μεταπολίτευσης, η Κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή.

• • «Υπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ» : Άγγελος Βλάχος
  • «Υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ» : Νικόλαος Λιναρδάτος

• «Υπουργείον Συντονισμού και Προγραμματισμού»
  • «Υπουργός Συντονισμού και Προγραμματισμού» : Ξενοφών Ζολώτας
  • «Υπουργός - Αναπληρωτής Υπουργού Συντονισμού και Προγραμματισμού» :
  • «Υφυπουργός Συντονισμού και Προγραμματισμού» : Ευάγγελος Δεβλέτογλου
• «Υπουργείον Εξωτερικών»
  • «Υπουργός Εξωτερικών» : Γεώργιος Μαύρος

- αντικαταστάθηκε στις 17 Οκτωβρίου από τον Δημήτριο Μπίτσιο

• • «Υπουργός - Αναπληρωτής Υπουργού Εξωτερικών :
  • «Υφυπουργός Εξωτερικών»  : Δημήτριος Μπίτσιος

- παραιτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου και η θέση έμεινε κενή

• «Υπουργείον Εθνικής Αμύνης»
  • «Υπουργός Εθνικής Αμύνης» : Ευάγγελος Αβέρωφ - Τοσίτσας
  • «Υφυπουργός Εθνικής Αμύνης» : Ιωάννης Κατσαδήμας
• «Υπουργείον Εσωτερικών»
  • «Υπουργός Εσωτερικών» : Παναγιώτης Ζέπος
  • «Υφυπουργός Εσωτερικών»  : Κίμων Βασιλειάδης
• Υπουργείον Δικαιοσύνης
  • «Υπουργός Δικαιοσύνης» : Γεώργιος Οικονομόπουλος
• «Υπουργείον Δημοσίας Τάξεως»
• «Υπουργός Δημοσίας Τάξεως» : Σόλων Γκίκας
• «Υπουργείο Πολιτισμού και Επιστημών»
  • «Υπουργός Πολιτισμού και Επιστημών» : Ι.Μ. Παναγιωτόπουλος
• «Υπουργείον Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων»
  • «Υπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων» : Νικόλαος Λούρος
  • «Υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων» : Περικλής Θεοχάρης
• «Υπουργείον Οικονομικών»
  • «Υπουργός Οικονομικών» : Νικόλαος Φωτιάς
  • «Υφυπουργός Οικονομικών» : Ανδρέας Αποστόλου
• «Υπουργείον Γεωργίας»
  • «Υπουργός Γεωργίας» : Νικόλαος Χριστοδούλου
• «Υπουργείον Βιομηχανίας (και Ενέργειας)»
  • «Υπουργός Βιομηχανίας (και Ενέργειας)» : Νικόλαος Φαρμακίδης
• «Υπουργείον Εμπορίου»
  • «Υπουργός Εμπορίου» : Κωνσταντίνος Γούστης
• «Υπουργείον Απασχολήσεως»
  • «Υπουργός Απασχολήσεως» : Κωνσταντίνος Μαλατέστας
• «Υπουργείο Κοινωνικών Υπηρεσιών»
  • «Υπουργός Κοινωνικών Υπηρεσιών» : Σπυρίδων Δοξιάδης
  • «Υφυπουργός Κοινωνικών Υπηρεσιών» : Νίκη Γουλανδρή
• «Υπουργείο Δημοσίων Έργων»
  • «Υπουργός Δημοσίων Έργων»: Ευάγγελος Κουλουμπής
• «Υπουργείο Μεταφορών και Επικοινωνιών»
  • «Υπουργός Μεταφορών και Επικοινωνιών» : Γεώργιος Λεβέντης
  • «Υφυπουργός Μεταφορών και Επικοινωνιών» : Ιωάννης Αργυράκος
• «Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας»
  • «Υπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας» : Κωνσταντίνος Εγκολφόπουλος

• «Ελληνικά Επίκαιρα»: τηλεοπτικές ειδήσεις της 24ης Ιουλίου 1974 [3] (άφιξη Κωνσταντίνου Καραμανλή)

• «Ελληνικά Επίκαιρα»: τηλεοπτικές ειδήσεις της 15ης Αυγούστου 1974 (οι αντιδράσεις της ελληνικής κυβέρνησης στη νέα εισβολή της Τουρκίας στη Κύπρο)