Διονύσιος Τσόκος: Έλληνας ζωγράφος

Γεννήθηκε στη Ζάκυνθο γύρω στα 1820. Φέρεται να έλαβε τα πρώτα μαθήματα ζωγραφικής στη Ζάκυνθο υπό την εποπτεία του Νικόλαου Καντούνη. Αργότερα εγκαταστάθηκε λόγω σπουδών στη Βενετία όπου σπούδασε στην Ακαδημία Καλών Τεχνών της πόλης με καθηγητή τον Ιταλό Λουδοβίκο Λιππαρίνι (Ludovico Lipparini). Μάλιστα κατά τη διάρκεια των σπουδών του στην ιταλική πόλη συμμετείχε δύο φορές σε εκθέσεις ζωγραφικής . Το 1847 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα και το 1856 τοποθετήθηκε στη θέση του καθηγητή σχεδίου στο Αρσάκειο Αθηνών. Επηρεασμένος από τον καθηγητή του και εμπνευσμένος από υψηλό πατριωτικό φρόνημα ζωγράφισε μια σειρά από έργα σχετιζόμενα με την Ελληνική Επανάσταση του 1821 όπως η Φυγή από την Πάργα (1849), Ο όρκος των Φιλικών (1849), Η δολοφονία του Καποδίστρια (1850), κ.ά. Από το 1850 έως το 1860 εκτέλεσε κατά παραγγελία πολλές προσωπογραφίες ιστορικών προσώπων της εποχής καθώς και προσωπογραφίες καθηγητών του Πανεπιστημίου Αθηνών. Λίγο χρόνια πριν από το θάνατό του, ανέλαβε έπειτα από παραγγελία της ελληνικής κυβέρνησης να ζωγραφίσει πορτραίτα των αγωνιστών της Επανάστασης, όμως ο θάνατος του το 1862 δεν του επέτρεψε να ολοκληρώσει το έργο του.

Το έργο του - κυρίως θέματα από την Επανάσταση του 1821, προσωπογραφίες και αγιογραφίες - συνδυάζει στοιχεία ακαδημαϊσμού χωρίς να απουσιάζουν στοιχεία της Επτανησιακής Σχολής ενώ είναι εμφανής η τάση εξιδανίκευσης. Στα έργα του που αφορούν την Επανάσταση παρατηρούνται σκηνές μικρού μεγέθους, σχετιζόμενες κατά κύριο λόγο με τα Επτάνησα ενώ σε αυτά είναι έντονη περισσότερο η προσωπική συγκίνηση ενώ παρά την ύπαρξή της, η ηρωική διάθεση υπάρχει σε μικρότερη κλίμακα.

• Επιλογή έργων
•  
  Προσωπογραφία κυρίας, 1851, Αθήνα, Εθνική Πινακοθήκη
•  
  Η φυγή των Παργινών, 1855, Αθήνα, Εθνική Πινακοθήκη
•  
  Βαφτίσια σε Ζακυνθινή εκκλησία, 1855, Αθήνα, Εθνική Πινακοθήκη
•  
  Προσωπογραφία του Θεόκλητου Φαρμακίδη, 1858, Αθήνα, Συλλογή της Βουλής των Ελλήνων

• Ζωγραφίζοντας στην Κέρκυρα. Παράρτημα Κέρκυρας: Εθνική Πινακοθήκη και Μουσείο Αλέξανδρου Σούτζου - Υπουργείο Πολιτισμού
• Εθνική Πινακοθήκη 100 χρόνια Τέσσερις αιώνες Ελληνικής Ζωγραφικής - Από τις Συλλογές της Εθνικής Πινακοθήκης και του Ιδρύματος Ευριπίδη Κουτλίδη. Αθήνα: Εθνική Πινακοθήκη και Μουσείο Αλέξανδρου Σούτζου. 1999.