Διαταραχή Αισθητηριακής Επεξεργασίας

Διαταραχή αισθητηριακής επεξεργασίας
Παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο οι οπτικές, ακουστικές και σωματοαισθητικές πληροφορίες ολοκληρώνονται (=ενσωματώνονται) σε αναπαράσταση πολυαισθητηριακής ολοκλήρωσης στο άνω διδύμιο
Θεραπεία	εργοθεραπεία
Ταξινόμηση

Οι αισθήσεις παρέχουν πληροφορίες από διάφορες διαδικασίες—όραση, ακοή, αφή, όσφρηση, γεύση, ιδιοδεκτικότητα, ενδοδεκτικότητα και το αιθουσαίο σύστημα—που οι άνθρωποι χρειάζονται για να λειτουργήσουν. Η διαταραχή αισθητηριακής επεξεργασίας χαρακτηρίζεται από σημαντικά προβλήματα στην οργάνωση της αίσθησης που προέρχεται από το σώμα και το περιβάλλον και εκδηλώνεται με δυσκολίες στην εκτέλεση σε έναν ή περισσότερους από τους βασικούς τομείς της ζωής: την παραγωγικότητα, την ψυχαγωγία και το παιχνίδι ή τις Δραστηριότητες Καθημερινής Ζωής. Διαφορετικοί άνθρωποι βιώνουν ένα ευρύ φάσμα δυσκολιών κατά την επεξεργασία εισροών από μια ποικιλία αισθήσεων, ιδιαιτέρως της αίσθησης της αφής (π.χ. βιώνουν ως κνησμώδη ορισμένα υφάσματα και αδυνατούν να τα φορέσουν, ενώ άλλοι όχι), της αιθουσαίας αίσθησης (π.χ. βιώνουν ναυτία κατά την οδήγηση ενός αυτοκινήτου) και της ιδιοδεκτικής αίσθησης (δυσκολία διαβάθμισης της δύναμης που απαιτείται για να κρατήσουν ένα στυλό για να γράψουν).

Η Αισθητηριακή ολοκλήρωση ορίστηκε από την Εργοθεραπεύτρια Anna Jean Ayres το 1972 ως "η νευρολογική διαδικασία που οργανώνει την αίσθηση από το ίδιο μας το σώμα και από το περιβάλλον και που καθιστά ικανή την χρήση του σώματος με αποτελεσματικό τρόπο εντός του περιβάλλοντος". Η διαταραχή αισθητηριακής επεξεργασίας κερδίζει αναγνώριση, αν και εξακολουθεί να μην αναγνωρίζεται από το Diagnostic and Statistical Manual (DSM). Παρά τους υποστηρικτές της, είναι ακόμα υπό συζήτηση ως προς το εάν η διαταραχή αισθητηριακής επεξεργασίας είναι στην πραγματικότητα μια ανεξάρτητη διαταραχή ή τα παρατηρούμενα συμπτώματα από διάφορες άλλες -πιο ευρέως καθιερωμένες- διαταραχές.

Οι διαταραχές αισθητηριακής επεξεργασίας κατατάσσονται σε τρεις κατηγορίες: διαταραχή αισθητηριακής ρύθμισης, κινητικές διαταραχές αισθητηριακής βάσης και διαταραχές αισθητηριακής διάκρισης  (όπως ορίζεται από το Σύστημα Διαγνωστικής Ταξινόμησης Ψυχικής Υγείας και Αναπτυξιακών Διαταραχών της Βρεφικής και Νηπιακής Ηλικίας [Diagnostic Classification of Mental Health and Developmental Disorders in Infancy and Early Childhood]).

Διαταραχή αισθητηριακής ρύθμισης

Η αισθητηριακή ρύθμιση αναφέρεται σε μια σύνθετη διαδικασία του κεντρικού νευρικού συστήματος  , με την οποία προσαρμόζονται νευρικά μηνύματα που μεταφέρουν πληροφορίες σχετικά με την ένταση, τη συχνότητα, τη διάρκεια, την πολυπλοκότητα και την καινοφάνεια των αισθητηριακών ερεθισμάτων. Οι άνθρωποι με διαταραχή αισθητηριακής ρύθμισης παρουσιάζουν δυσκολίες στην επεξεργασία του βαθμού της έντασης, διάρκειας, συχνότητας κλπ., των πληροφοριών και μπορεί να εμφανίζουν συμπεριφορές με ένα φοβισμένο ή ανήσυχο μοτίβο, αρνητικές ή επίμονες συμπεριφορές, εγωπαθείς συμπεριφορές που είναι δύσκολο να προσεγγισθούν ή ακόμα δημιουργική ή ενεργό αναζήτηση αίσθησης.

Η Διαταραχή αισθητηριακής ρύθμισης αποτελείται από τρεις υποτύπους:

1. Αισθητηριακή υπερ-αποκριτικότητα.
2. Αισθητηριακή υπο-αποκριτικότητα.
3. Αισθητηριακή αναζήτηση.

Κινητική διαταραχή αισθητηριακής βάσης

Η κινητική διαταραχή αισθητηριακής βάσης επιδεικνύει κινητικό προϊόν που είναι αποδιοργανωμένο ως αποτέλεσμα εσφαλμένης επεξεργασίας των αισθητηριακών πληροφοριών που επηρεάζουν τις προκλήσεις στασικού ελέγχου, με επακόλουθο τη στασική διαταραχή ή την αναπτυξιακή διαταραχή συντονισμού.

Οι υποτύποι της κινητική διαταραχή αισθητηριακής βάσης είναι:

1. Δυσπραξία
2. Στασική διαταραχή

Διαταραχή αισθητηριακής διάκρισης

Η διαταραχή αισθητηριακής διάκρισης περιλαμβάνει την εσφαλμένη επεξεργασία των αισθητηριακών πληροφοριών. Εσφαλμένη επεξεργασία οπτικής ή ακουστικής εισροής, επί παραδείγματι, μπορεί να ιδωθεί σε απροσεξία, αποδιοργάνωση και φτωχή σχολική επίδοση.

Οι υποτύποι της διαταραχής αισθητηριακής διάκρισης είναι:

1. Οπτική (όραση)

• Τα μάτια χρησιμοποιούνται για να διακρίνουμε τα χρώματα, το φως, το σχήμα και το μέγεθος

2. Ακουστική (ήχος)

• Τα αυτιά χρησιμοποιούνται για να αντιληφθούμε ήχους

3. Απτική (αφή)

• Οι υποδοχείς του δέρματος χρησιμοποιούνται για να διακρίνουμε το σχήμα, το μέγεθος, την υφή, τη θερμοκρασία

4. Γευστική (γεύση)

• Η γλώσσα χρησιμοποιείται για να καθορίσει την υφή και τη γεύση

5. Οσφρητική (όσφρηση)

• Η μύτη χρησιμοποιείται για να ερμηνεύσει τις οσμές

6. Αιθουσαία (ισορροπία)

• Ο έσω ους χρησιμοποιείται για να καθορίσει την θέση του σώματος σε σχέση με τη βαρύτητα και το έδαφος

7. Ιδιοδεκτικότητα

• Υποδοχείς στους μυς και τις αρθρώσεις χρησιμοποιούνται για να προσδιοριστεί πού βρίσκονται τα μέρη του σώματος στο χώρο

Τα συμπτώματα μπορεί να ποικίλλουν ανάλογα με τη διαταραχή του τύπου και υποτύπου. Η διαταραχή αισθητηριακής επεξεργασίας μπορεί να επηρεάσει μία ή πολλαπλές αισθήσεις. Ενώ πολλοί άνθρωποι μπορεί να παρουσιάσουν ένα ή δύο συμπτώματα, η διαταραχή αισθητηριακής επεξεργασίας πρέπει να έχει μια σαφή λειτουργική επίπτωση στην ζωή του ατόμου.

Σημάδια υπερ-αποκριτικότητας

• Αντιπάθεια σε υφές όπως εκείνες που βρίσκονται σε υφάσματα, τρόφιμα, προϊόντα καλλωπισμού ή άλλα υλικά που βρίσκονται στην καθημερινή ζωή, στα οποία οι περισσότεροι άνθρωποι δεν θα αντιδρούσαν.
• Αποφυγή σε πλήθος (ατόμων) και σε θορυβώδη μέρη
• Νόσος από μετακινήσεις (motion sickness) χωρίς ιατρική αιτία
• Άρνηση να δεχθούν φιλί, αγκάλιασμα ή σφιχταγκάλιασμα λόγω αρνητικής εμπειρίας της αίσθησης της αφής (δεν πρέπει να συγχέεται με τη συστολή ή κοινωνικές δυσκολίες)
• Σοβαρή δυσφορία, αδιαθεσία ή απειλή που προκαλείται από φυσιολογικούς ήχους, φωτισμό, κινήσεις, οσμές, γεύσεις ή ακόμα και εσωτερικές αισθήσεις όπως ο κτύπος της καρδιάς.
• Επιλεκτική διατροφή
• Διαταραχές ύπνου (ξύπνημα από ελάχιστους ήχους, προβλήματα έναρξης ύπνου λόγω αισθητηριακής υπερφόρτωσης)
• Δυσκολία με το να ηρεμήσει τον εαυτό του, αισθάνεται συνεχώς υπό πίεση

Σημάδια υπο-αποκριτικότητας

• Δυσκολία να ξυπνήσει
• Νωθρότητα και έλλειψη ανταπόκρισης
• Έλλειψη επίγνωσης του πόνου ή άλλων ατόμων
• Φαινομενική κώφωση ακόμη και όταν έχει ελεγχθεί η ορθή ακουστική λειτουργία
• Δυσκολία με την εκπαίδευση τουαλέτας, η έλλειψη επίγνωσης του να είναι βρεγμένος ή λερωμένος

Αισθητηριακή αναζήτηση

• Fidgeting (διαρκής κίνηση)
• Αναζήτηση ή παραγωγή δυνατών, ενοχλητικών θορύβων
• Αναρρίχηση, πηδηματάκια και πρόσκρουση
• Αναζήτηση "ακραίων" αισθήσεων
• Πιπίλισμα ή δάγκωμα δακτώλων, ειδών ένδυσης, μολυβιών κλπ.
• Παρορμητικότητα

Προβλήματα αισθητικοκινητικής βάσης

• Αργές και ασυντόνιστες κινήσεις

• Φτωχή γραφοκίνηση
• Φτωχή στάση σώματος

   

• Καθυστερήσεις σε μπουσούλημα, ορθοστάτιση, περπάτημα ή τρέξιμο.
• Πολυλογία προκειμένου να αποφευχθούν κινητικά καθήκοντα

Προβλήματα αισθητηριακής διάκρισης

• Του πέφτουν συνεχώς πράγματα
• Δυσκολία στην ένδυση και την σίτιση
• Χρήση μη κατάλληλης δύναμης για χειρισμό αντικειμένων

Άλλα σημεία και συμπτώματα

• Φτωχή ολοκλήρωση ισορροπίας και διορθωτικών αντανακλαστικών
• Μοτίβα χαμηλού μυϊκού τόνου σε εκτείνοντες ενάντια στην βαρύτητα και εκτείνοντες ενάντια στην βαρύτητα 
• Φτωχό μυϊκό τόνο κορμού
• Χαμηλό στασικό έλεγχο
• Φτωχό νυσταγμό
• Παρουσία μη ολοκληρωμένων αντανακλαστικών όπως Ασύμμετρο Τονικό Αυχενικό Αντανακλαστικό
• Σπασμωδικές οφθαλμικές σαρώσεις
• Φτωχή απτική αστερεογνωσία
• Ανεπαρκής πράξη (κινητική, ιδεασμού ή κατασκευαστική)
• Δυσκολίες στον κινητικό σχεδιασμό χρήσει πληροφοριών ανατροφοδότησης (feedback)
• Δυσκολίες στον κινητικό σχεδιασμό χρήσει πληροφοριών προσοτροφοδότησης (feedforward)

Η ακριβής αιτία της διαταραχής αισθητηριακής επεξεργασίας δεν είναι γνωστή. Ωστόσο, είναι γνωστό ότι περιοχές του μεσεγκεφάλου και του εγκεφαλικού στελέχους του κεντρικού νευρικού συστήματος είναι πρώιμα κέντρα της ατραπού της επεξεργασίας για πολυαισθητηριακή ολοκλήρωση, αυτές οι περιοχές του εγκεφάλου εμπλέκονται σε διαδικασίες συμπεριλαμβανομένων του συντονισμού, της προσοχής, της διέγερσης και της αυτόνομης λειτουργίας. Μετά την διέλευση των αισθητηριακών πληροφοριών εντός αυτών των κέντρων, αυτές κατευθύνονται σε περιοχές του εγκεφάλου υπεύθυνες για τα συναισθήματα, τη μνήμη και υψηλότερου επιπέδου γνωστικές λειτουργίες. Η διαταραχή αισθητηριακής επεξεργασίας δεν επηρεάζει μόνο την ερμηνεία και την αντίδραση σε ερεθίσματα στις περιοχές του μεσεγκεφάλου, αλλά επηρεάζει και αρκετές ανώτερες λειτουργίες. Βλάβη σε οποιοδήποτε μέρος του εγκεφάλου που εμπλέκεται στην πολυαισθητηριακή επεξεργασίας μπορεί να προκαλέσει δυσκολίες στην επαρκή επεξεργασία ερεθισμάτων σε έναν λειτουργικό τρόπο.

Έρευνα

Η τρέχουσα έρευνα στην αισθητηριακή επεξεργασία είναι εστιασμένη στην εύρεση των γενετικών και νευρολογικών αιτιών της Διαταραχής Αισθητηριακής Επεξεργασίας. Το ηλεκτροεγκεφαλογράφημα (EEG) και οι μετρήσεις των σχετιζόμενα με γεγονότα προκλητών δυναμικών (ERP) χρησιμοποιούνται παραδοσιακά για να διερευνηθούν οι αιτίες πίσω από τις συμπεριφορές που παρατηρήθηκαν στην Διαταραχή Αισθητηριακής Επεξεργασίας. Ορισμένες από τις προτεινόμενες αιτίες από την τρέχουσα έρευνα είναι:

 

• Διαφορές σε απτικές και ακουστικές υπερ-αποκριτικότητες δείχνουν μέτριες γενετικές επιρροές, με την απτική υπερ-αποκριτικότητα να επιδεικνύει μεγαλύτερη κληρονομικότητα. Η διμεταβλητή γενετική ανάλυση προτείνει διαφορετικούς γενετικούς παράγοντες για ατομικές διαφορές στην ακουστική και απτική Αισθητηριακή υπερ-αποκριτικότητα.
• Άτομα με Ελλείμματα Αισθητηριακής Επεξεργασίας έχουν λιγότερη αισθητηριακή ικανότητα προσπέλασης (gating) από τα τυπικά υποκείμενα.
• Άτομα με αισθητηριακή υπερ-αποκριτικότητα μπορεί να έχουν αυξημένους υποδοχείς D2 στο ραβδωτό σώμα, που σχετίζεται με την αποστροφή απτικών ερεθισμάτων και την μειωμένη εξοικείωση. Σε ζωικά μοντέλα, το προγεννητικό στρες αύξησε σημαντικά την απτική αποφυγή.
• Μελέτες που χρησιμοποίησαν σχετιζόμενα με γεγονότα προκλητά δυναμικά (ERPs) σε παιδιά με τον υποτύπο της αισθητηριακής υπερ-αποκριτικότητας βρήκαν μη τυπική νευρική ολοκλήρωση των αισθητηριακών εισροών. Διαφορετικοί νευρωνικοί καταγραφείς μπορεί να ενεργοποιηθούν σε προγενέστερο στάδιο της αισθητηριακής επεξεργασίας πληροφοριών σε άτομα με Αισθητηριακή υπερ-αποκριτικότητα από ότι στα τυπικά αναπτυσσόμενα άτομα. Ο αυτόματος συσχετισμός των αιτιακώς σχετιζόμενων αισθητηριακών εισροών που παρουσιάζεται σε αυτό το πρώιμο αισθητηριακό-αντιληπτικό στάδιο μπορεί να μην λειτουργεί σωστά σε παιδιά με Αισθητηριακή υπερ-αποκριτικότητα. Μία υπόθεση είναι ότι η πολυαισθητηριακή διέγερση μπορεί να ενεργοποιήσει ένα υψηλότερου-επιπέδου σύστημα στο μετωπιαίο φλοιό που περιλαμβάνει την προσοχή και τη γνωστική επεξεργασία, αντί για την αυτόματη ολοκλήρωση των πολυαισθητηριακών ερεθισμάτων που παρατηρήθηκε σε τυπικά αναπτυσσόμενους ενήλικες στον ακουστικό φλοιό.
• Πρόσφατη έρευνα βρήκε μια μη φυσιολογική μικροδομή λευκής ουσίας (του εγκεφάλου) σε παιδιά με Διαταραχές Αισθητηριακής Επεξεργασίας, σε σύγκριση με τυπικά παιδιά και άτομα με άλλες αναπτυξιακές διαταραχές όπως ο αυτισμός και η ΔΕΠ-Υ.

Η διαταραχή αισθητηριακής επεξεργασίας από το 1994 είναι αποδεκτή στο Σύστημα Διαγνωστικής Ταξινόμησης Ψυχικής Υγείας και Αναπτυξιακών Διαταραχών της Βρεφικής και Νηπιακής Ηλικίας (DC:0-3R) και δεν αναγνωρίζεται ως ψυχική διαταραχή σε ιατρικά εγχειρίδια όπως το ICD-10 ή το DSM-5.

Η διάγνωση προκύπτει κυρίως από τη χρήση τυποποιημένων δοκιμών, τυποποιημένων ερωτηματολογίων, ειδικών κλιμάκων παρατήρησης και παρατήρηση ελεύθερου παιχνιδιού σε ένα χώρο παροχής υπηρεσιών Εργοθεραπείας. Παρατήρηση των λειτουργικών δραστηριοτήτων μπορεί να γίνεται και στο σχολείο και στο σπίτι. Μερικές κλίμακες που δεν χρησιμοποιούνται αποκλειστικά στις αξιολογήσεις διαταραχών αισθητηριακής επεξεργασίας χρησιμοποιούνται για να μετρήσουν την οπτική αντίληψη, τη λειτουργικότητα, τη νευρολογία και κινητικές δεξιότητες.

Αναλόγως τη χώρα, η διάγνωση γίνεται από διαφορετικούς επαγγελματίες, όπως Εργοθεραπευτές, ψυχολόγους, ειδικούς μάθησης, φυσικοθεραπευτές και/ή λογοθεραπευτές. Σε ορισμένες χώρες συνιστάται να μια πλήρης ψυχολογική και νευρολογική αξιολόγηση εάν τα συμπτώματα είναι πολύ σοβαρά.

Τυποποιημένες δοκιμασίες

• Sensory Integration and Praxis Test (SIPT)
• DeGangi-Berk Test of Sensory Integration (TSI)
• Test of Sensory Functions in Infants (TSFI)

Τυποποιημένα ερωτηματολόγια

• Sensory Profile, (SP)
• Infant/Toddler Sensory Profile
• Adolescent/Adult Sensory Profile
• Sensory Profile School Companion
• Indicators of Developmental Risk Signals (INDIPCD-R)
• Sensory Processing Measure (SPM)
• Sensory Processing Measure Preeschool (SPM-P)

Άλλες δοκιμασίες

• Clinical Observations of Motor and Postural Skills (COMPS)
• Developmental Test of Visual Perception: Second Edition (DTVP-2)
• Beery–Buktenica Developmental Test of Visual-Motor Integration, 6th Edition (BEERY VMI)
• Miller Function & Participation Scales
• Bruininks–Oseretsky Test of Motor Proficiency, Second Edition (BOT-2)
• Behavior Rating Inventory of Executive Function (BRIEF)

Πολλές θεραπείες έχουν αναπτυχθεί για την αντιμετώπιση των διαταραχών αισθητηριακής επεξεργασίας, αλλά μια πρόσφατη ανασκόπηση της έρευνας στην Θεραπεία Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης (SIT) κατέληξε στο συμπέρασμα ότι είναι "αναποτελεσματική και ότι το θεωρητικό υπόβαθρο και οι πρακτικές αξιολόγησης είναι μη έγκυρα." Επιπλέον, οι συγγραφείς προειδοποίησαν ότι οι τεχνικές της Θεραπείας Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης υπάρχουν "εκτός των ορίων της καθιερωμένης βασισμένης σε τεκμήρια πρακτικής" και ότι είναι "πολύ πιθανή η εσφαλμένη χρήση των περιορισμένων πόρων."

Θεραπεία αισθητηριακής ολοκλήρωσης

 

Η κύρια μορφή θεραπείας αισθητηριακής ολοκλήρωσης είναι ένας τύπος της Εργοθεραπείας που θέτει ένα παιδί σε ένα χώρο ειδικά σχεδιασμένο για να διεγείρει και να προκαλέσει όλες τις αισθήσεις.

Κατά τη διάρκεια της συνεδρίας, ο θεραπευτής συνεργάζεται στενά με το παιδί για να παρέχει ένα επίπεδο αισθητηριακής διέγερσης το οποίο το παιδί μπορεί να διαχειριστεί και να ενθαρρύνει την κίνηση εντός του χώρου. Η θεραπεία αισθητηριακής ολοκλήρωσης καθοδηγείται από τέσσερεις βασικές αρχές:

• Ακριβώς σωστή πρόκληση (το παιδί πρέπει να είναι σε θέση να ανταποκριθεί με επιτυχία στις προκλήσεις που παρουσιάζονται μέσα από παιγνιώδεις δραστηριότητες)
• Προσαρμοστική απόκριση (το παιδί προσαρμόζει τη συμπεριφορά του με νέες και χρήσιμες στρατηγικές για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που παρουσιάζονται)
• Ενεργός συμμετοχή (το παιδί θα θέλει να συμμετέχει επειδή οι δραστηριότητες είναι διασκεδαστικές)
• Το παιδί κατευθύνει (οι προτιμήσεις του παιδιού χρησιμοποιούνται για την έναρξη θεραπευτικών εμπειριών εντός της συνεδρίας)

Θεραπεία αισθητηριακής επεξεργασίας

Αυτή η θεραπεία διατηρεί όλες τις ανωτέρω τέσσερεις αρχές και προσθέτει:

• Ένταση (το άτομο συμμετέχει σε καθημερινή θεραπεία για μια παρατεταμένη χρονική περίοδο)
• Αναπτυξιακή προσέγγιση (ο θεραπευτής προσαρμόζεται στην αναπτυξιακή ηλικία του ατόμου, αντί της πραγματικής ηλικίας)
• Συστηματική αξιολόγηση ελέγχου-επανελέγχου (όλοι οι πελάτες αξιολογούνται πριν και μετά)
• Καθοδηγούμενη από την διαδικασία αντί για Καθοδηγούμενη από την δραστηριότητα (ο θεραπευτής εστιάζει στην "ακριβώς σωστή" συναισθηματική σύνδεση και την διαδικασία που ενισχύει τη θεραπευτική σχέση)
• Εκπαίδευση γονέων (συνεδρίες εκπαίδευσης γονέων προγραμματίζονται εντός της θεραπευτικής διαδικασίας)
• "joie de vivre" (η ευτυχία της ζωής είναι ο κύριος στόχος της θεραπείας, που επιτυγχάνεται μέσω της κοινωνικής συμμετοχής, της αυτορρύθμισης και της αυτοεκτίμησης)
• Συνδυασμός των καλύτερων πρακτικών παρεμβάσεων (συχνά συνοδεύεται από ολοκληρωμένη θεραπεία συστήματος ακρόασης, παιχνίδι στο πάτωμα και ηλεκτρονικά μέσα, όπως το Xbox Kinect, Nintendo Wii, Makoto II μηχανή εκπαίδευσης και άλλα)

Άλλες μέθοδοι

Ορισμένες από αυτές τις θεραπευτικές προσεγγίσεις (για παράδειγμα, ο αισθητικοκινητικός χειρισμός) έχουν αμφισβητούμενη λογική και καθόλου εμπειρική τεκμηρίωση. Άλλες θεραπείες (για παράδειγμα, οι φακοί-πρίσματα, η φυσικοθεραπεία και η εκπαίδευση ακουστικής ολοκλήρωσης) είχαν μελέτες με μικρά θετικά αποτελέσματα, ωστόσο μόνο μερικά συμπεράσματα μπορούν να εξαχθούν σχετικά με αυτές λόγω σφαλμάτων στη μεθοδολογία των μελετών αυτών. Αν και παρεμφερείς θεραπείες έχουν περιγραφεί και είναι γνωστές έγκυρες μετρήσεις αποτελεσμάτων τους, υπάρχουν κενά στη γνώση που σχετίζεται με την δυσλειτουργία αισθητηριακής ολοκλήρωσης και την θεραπεία. Η εμπειρική υποστήριξη είναι περιορισμένη, ως εκ τούτου η συστηματική αξιολόγηση είναι απαραίτητη εάν χρησιμοποιούνται αυτές οι παρεμβάσεις.

Τα παιδιά με υπο-αποκριτικότητα μπορεί να εκτεθούν σε ισχυρές αισθήσεις όπως βούρτσισμα με μια βούρτσα, δονήσεις ή τρίψιμο. Το παιχνίδι μπορεί να περιλαμβάνει μια σειρά από υλικά προς διέγερση των αισθήσεων, όπως παιχνίδι με παστελίνη, ζυμάρι ή δαχτυλομπογιές.

Τα παιδιά με υπερ-αποκριτικότητα μπορεί να εκτεθούν σε πιο ήρεμες δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένων ήσυχης μουσικής και απαλού λικνίσματος σε δωμάτιο με χαμηλό φωτισμό. Λιχουδιές και ανταμοιβές μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να ενθαρρύνουν τα παιδιά να ανέχονται δραστηριότητες που κανονικά -για εκείνα- θα απόφευγαν.

Ενώ ορισμένοι Εργοθεραπευτές οι οποίοι χρησιμοποιούν το πλαίσιο αναφοράς της αισθητηριακής ολοκλήρωσης για αυξήσουν την ικανότητα ενός παιδιού για επαρκή επεξεργασία των αισθητηριακών εισροών, άλλοι Εργοθεραπευτές μπορεί να επικεντρωθούν στις περιβαλλοντικές διευκολύνσεις που μπορούν να  χρησιμοποιήσουν οι γονείς και το προσωπικό του σχολείου για να ενισχύσουν την λειτουργικότητα του παιδιού στο σπίτι, στο σχολείο και στην κοινότητα. Αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν την επιλογή μαλακών, χωρίς ετικέτες ρούχων, την αποφυγή φθοριούχων λαμπών φωτισμού και την παροχή ωτοασπίδων για "καταστάσεις έκτακτης ανάγκης" (όπως για την πυρασφάλεια).

Ενήλικες

Υπάρχει μια αυξανόμενη βάση τεκμηρίων που επισημαίνει και υποστηρίζει την άποψη ότι και οι ενήλικες παρουσιάζουν ενδείξεις δυσκολιών αισθητηριακής επεξεργασίας. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, πρώιμη έρευνα και βελτιωμένα κλινικά αποτελέσματα για άτομα που αξιολογήθηκαν ως έχοντες δυσκολίες αισθητηριακής επεξεργασίας υποδεικνύουν ότι η θεραπεία μπορεί να είναι μια κατάλληλη παρέμβαση. Τα ενήλικα άτομα εμφανίζουν μια σειρά από ευρήματα, συμπεριλαμβανομένων του αυτισμού και του συνδρόμου Asperger, καθώς και αναπτυξιακής διαταραχής συντονισμού και κάποια προβλήματα ψυχικής υγείας. Οι θεραπευτές προτείνουν ότι αυτά τα ευρήματα μπορούν να προκύψουν από τις δυσκολίες τις οποίες ενήλικες με δυσκολίες αισθητηριακής επεξεργασίας προσπαθούν να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις και απαιτήσεις της εμπλοκής τους με την καθημερινή ζωή. Είναι σημαντικό κατά τη θεραπεία ενηλίκων να μην επικεντρωθούμε αποκλειστικά στην αισθητηριακή ρύθμιση, αλλά και να τους βοηθήσουμε να αναπτύξουν και να διατηρήσουν την κοινωνική υποστήριξη. Οι ενήλικες που είναι αισθητηριακά υπερ-αποκριτικοί έχουν πολύ υψηλά συσχετιζόμενα επίπεδα άγχους και κατάθλιψης σε σύγκριση με τους ενήλικες που δεν έχουν αισθητηριακή υπερ-απόκριση. Αυτό συσχετίζεται με την αντιληπτή απουσία των κοινωνικών υποστηρικτών. Η διαταραχή αισθητηριακής επεξεργασίας μπορεί επίσης να συσχετιστεί με την ποιότητα του ύπνου σε ενήλικες. Η συσχέτιση αυτή μπορεί να φανεί ιδιαίτερα σε ενήλικες που έχουν χαμηλά νευρολογικά όρια (αισθητηριακή ευαισθησία και αισθητήρια αποφυγή). Αυτά τα άτομα είναι πιο ευαίσθητα σε απτικά, ακουστικά και οπτικά ερεθίσματα, τα οποία συχνά επηρεάζουν την ποιότητα του ύπνου.

Εκτιμάται ότι μέχρι και το 16,5% των παιδιών ηλικίας δημοτικού σχολείου παρουσιάζουν αυξημένες συμπεριφορές Αισθητηριακής Υπερ-Αποκριτικότητας στην απτική ή ακουστική λειτουργία. Ωστόσο, το ποσοστό αυτό μπορεί να αποτελεί υποεκτίμηση της επικράτησης της Αισθητηριακής Υπερ-Αποκριτικότητας, δεδομένου ότι αυτή η μελέτη δεν περιελάμβανε παιδιά με αναπτυξιακές διαταραχές ή που γεννήθηκαν πρόωρα, που είναι πιο πιθανό να την παρουσιάσουν.

Το ποσοστό αυτό είναι, ωστόσο, μεγαλύτερο από ό, τι σε προηγούμενες μελέτες με μικρότερα δείγματα οι οποίες είχαν δείξει: μια εκτίμηση του 5-13% των παιδιών ηλικίας δημοτικού σχολείου . Η επιδημιολογία για τις υπόλοιπες υποκατηγορίες είναι επί του παρόντος άγνωστη.

Επειδή η συννοσηρότητα είναι κοινή για τα θέματα αισθητηριακής ολοκλήρωσης, ένα άτομο μπορεί να έχει διαγνωσθεί επίσης με άλλες καταστάσεις. Οι άνθρωποι που λαμβάνουν τη διάγνωση της διαταραχής αισθητηριακής επεξεργασίας μπορεί να έχουν επίσης σημάδια προβλημάτων άγχους, ΔΕΠΥ, τροφικές δυσανεξίες, διαταραχές της συμπεριφοράς και άλλες διαταραχές.

Διαταραχές αυτιστικού φάσματος και δυσκολίες στην αισθητηριακή επεξεργασία

Η διαταραχή αισθητηριακής επεξεργασίας έχει μια συχνή συννοσηρότητα με διαταραχές του αυτιστικού φάσματος και περιλαμβάνεται ως μέρος της συμπτωματολογίας του στο DSM-5.

Ο ασυνήθιστα υψηλός συγχρονισμός μεταξύ των αισθητηριακών φλοιών που εμπλέκονται στην αντίληψη και των υποφλοιωδών περιοχών αναμετάδοσης πληροφοριών από τα αισθητήρια όργανα στον φλοιό επισημαίνεται ως έχων κεντρικό ρόλο στην υπερευαισθησία και άλλα αισθητηριακά συμπτώματα που ορίζουν την διαταραχή του αυτιστικού φάσματος. Η αισθητηριακή ρύθμιση είναι ο κύριος υπο-τύπος που έχει μελετηθεί. Οι διαφορές είναι μεγαλύτερες για την υπο-αποκριτικότητα (για παράδειγμα, το να πέφτει πάνω σε πράγματα) από ό,τι για την υπερ-αποκριτικότητα (για παράδειγμα, η αγωνία από δυνατούς θορύβους) ή την αισθητηριακή αναζήτηση (για παράδειγμα, ρυθμικές κινήσεις). Οι απαντήσεις μπορεί να είναι πιο συχνές σε παιδιά: ένα ζευγάρι μελετών διαπίστωσε ότι τα παιδιά με αυτισμό είχαν μειωμένη απτική αντίληψη, ενώ οι ενήλικες με αυτισμό δεν είχαν.

To Ερωτηματολόγιο "Sensory Experiences Questionnaire" έχει αναπτυχθεί για να βοηθήσει στον προσδιορισμό των πατέντων αισθητηριακής επεξεργασίας των παιδιών που μπορεί να έχουν αυτισμό.

ΔΕΠΥ

Πιθανολογείται ότι η διαταραχή αισθητηριακής επεξεργασίας μπορεί να είναι μια λανθασμένη διάγνωση για άτομα με προβλήματα προσοχής. Για παράδειγμα, ένας μαθητής που αποτυγχάνει να επαναλάβει ό,τι έχει ειπωθεί στην τάξη (λόγω βαρεμάρας ή απόσπαση της προσοχής) μπορεί να παραπεμφθεί για αξιολόγηση για δυσλειτουργία αισθητηριακής ολοκλήρωσης. Ο μαθητής μπορεί να αξιολογηθεί από έναν Εργοθεραπευτή για να προσδιοριστεί γιατί έχει δυσκολία εστίασης και συμμετοχής και ίσως επίσης να αξιολογηθεί από έναν ωτορινολαρυγγολόγο ή έναν λογοθεραπευτή για θέματα ακουστικής ή γλωσσικής επεξεργασίας. Ομοίως, ένα παιδί μπορεί να διαγνωστεί λανθασμένα με  "διαταραχή ελλειμματικής προσοχής/υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ)" επειδή έχει παρατηρηθεί παρορμητικότητα, όταν στην πραγματικότητα αυτή η παρορμητικότητα περιορίζεται σε αισθητηριακή αναζήτηση ή αποφυγή. Ένα παιδί μπορεί τακτικά να πέφτει από το κάθισμά του στην τάξη, παρά τις πολλαπλές προειδοποιήσεις και απειλές, επειδή η φτωχή εισροή ιδιοδεκτικότητας (επίγνωση σώματος) του προκαλεί να πέσει από το κάθισμά του και η ανησυχία του σχετικά με αυτό το πιθανό πρόβλημα του προκαλεί να αποφεύγει να κάθεται, όποτε είναι δυνατόν. Αν το ίδιο το παιδί είναι σε θέση να παραμείνει στο κάθισμά του αφότου του δοθεί ένα ανώμαλα διογκωμένο μαξιλάρι για να καθίσει επί αυτού (το οποίο του δίνει μεγαλύτερη αισθητηριακή εισροή) ή είναι σε θέση να παραμείνει στο κάθισμά του στο σπίτι ή σε κάποιον άλλο χώρο, αλλά όχι στην σχολική τάξη, τότε αυτό αποτελεί ένα σημάδι ότι μια πιο λεπτομερής αξιολόγηση είναι απαραίτητη για να προσδιοριστεί η αιτία της παρορμητικότητας.

Άλλα συνοδά νοσήματα

Διάφορες συνθήκες μπορούν να περιλαμβάνουν την διαταραχή αισθητηριακής επεξεργασίας, όπως η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, η σχιζοφρένεια, η ανεπάρκεια αφυδρογονάσης ηλεκτρικής ημιαλδεΰδης, η πρωτοπαθής νυκτερινή ενούρηση, η προγεννητική έκθεση στο αλκοόλ, οι μαθησιακές δυσκολίες και τα άτομα με κρανιοεγκεφαλική κάκωση ή με κοχλιακά εμφυτεύματα και που μπορεί να έχουν γενετικές παθήσεις όπως το σύνδρομο εύθραυστου Χ.

Υπάρχουν ανησυχίες σχετικά με την εγκυρότητα της διάγνωσης. Η διαταραχή αισθητηριακής επεξεργασίας δεν περιλαμβάνεται στο DSM-5 ή ICD-10, τις πιο ευρέως χρησιμοποιούμενες διαγνωστικές πηγές στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης. Η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής (Αγγλικά American Academy of Pediatrics-AAP) αναφέρει ότι δεν υπάρχει παγκοσμίως αποδεκτό πλαίσιο αναφοράς για τη διάγνωση και συνιστά προσοχή κατά τη χρήση οποιωνδήποτε "αισθητηριακού" τύπου θεραπειών, εκτός εάν αποτελούν μέρος ενός ολοκληρωμένου σχεδίου θεραπείας. Στην πραγματικότητα, στην δήλωση-θέση του 2012, η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής αναφέρει ότι "Επειδή δεν υπάρχει παγκοσμίως αποδεκτό πλαίσιο αναφοράς για τη διάγνωση, η διαταραχή αισθητηριακής επεξεργασίας γενικά δεν θα πρέπει να διαγιγνώσκεται." Όταν ένας Εργοθεραπευτής συστήνει θεραπεία αισθητηριακής ολοκλήρωσης, η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής συμβουλεύει ότι ο θεραπευτής γνωρίζει ότι "οι γονείς θα πρέπει να ενημερώνονται ότι το ποσοστό της έρευνας σχετικά με την αποτελεσματικότητα της θεραπείας αισθητηριακής ολοκλήρωσης είναι περιορισμένο και ασαφές." Ως εκ τούτου, οι περισσότεροι φορείς ασφάλισης υγείας θεωρούν ότι η θεραπεία αισθητηριακής ολοκλήρωσης τελεί "υπό έρευνα" και δεν την καλύπτουν/αποζημιώνουν. Στις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ηνωμένο Βασίλειο, η διαταραχή αισθητηριακής επεξεργασίας είναι πιθανό να μην πληροί τις προϋποθέσεις ώστε να δεχθεί ένα άτομο παροχές αναπηρίας, έτσι οι υποστηρικτές της διαταραχής αισθητηριακής επεξεργασίας προτείνουν ένα παιδί να διαγνωσθεί με μια διαταραχή που σχετίζεται με αυτήν και η οποία θα πληροί τις προϋποθέσεις για την ασφαλιστική κάλυψη της αναπηρίας. Μια πρόσφατη ανασκόπηση της έρευνας στην Θεραπεία Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης (SIT) κατέληξε στο συμπέρασμα ότι είναι "αναποτελεσματική και ότι το θεωρητικό υπόβαθρο και οι πρακτικές αξιολόγησης είναι μη έγκυρα." Επιπλέον, οι συγγραφείς προειδοποίησαν ότι οι τεχνικές της Θεραπείας Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης υπάρχουν "εκτός των ορίων της καθιερωμένης βασισμένης σε τεκμήρια πρακτικής" και ότι είναι "πολύ πιθανή η εσφαλμένη χρήση των περιορισμένων πόρων."

Εγχειρίδια

Η διαταραχή αισθητηριακής επεξεργασίας είναι στο  Εγχειρίδιο Διαγνωστικής για την Νηπιακή και την Πρώιμη Παιδική ηλικία του Stanley Greenspan και ως Διαταραχές Ρύθμισης της Αισθητηριακής Επεξεργασίας στο μέρος της Διαγνωστικής Ταξινόμησης Από Μηδέν έως Τριών , αλλά δεν αναγνωρίζεται στα εγχειρίδια ICD-10 ή το πρόσφατα ενημερωμένο το DSM-5. Ωστόσο, η ασυνήθιστη αντιδραστικότητα σε αισθητηριακές εισροές ή το ασυνήθιστο ενδιαφέρον σε αισθητηριακές πτυχές περιλαμβάνονται ως ένα πιθανό αλλά όχι απαραίτητο κριτήριο για τη διάγνωση του αυτισμού.

Εσφαλμένη διάγνωση

Ορισμένοι δηλώνουν ότι η διαταραχή αισθητηριακής επεξεργασίας είναι μια ξεχωριστή διάγνωση, ενώ άλλοι υποστηρίζουν ότι οι διαφορές στην αισθητηριακή αποκριτικότητα είναι χαρακτηριστικά από άλλες διαγνώσεις και δεν αποτελούν μια αυτόνομη διάγνωση. Ο νευροεπιστήμονας David Eagleman έχει προτείνει ότι η διαταραχή αισθητηριακής επεξεργασίας μπορεί να είναι μια μορφή συναισθησίας, μια αντιληπτική κατάσταση κατά την οποία οι αισθήσεις αναμειγνύονται. Συγκεκριμένα, ο Eagleman  προτείνει ότι αντί μια αισθητηριακή εισροή να "συνδέεται με μια χρωματική περιοχή [του εγκεφάλου ενός ατόμου], να συνδέεται με μια περιοχή που αφορά τον πόνο ή την αποστροφή ή την ναυτία"

Ερευνητές έχουν περιγράψει μια κληρονομική  διαταραχή αισθητηριακής υπερδιέγερση που μπορεί να δεχθεί θεραπεία και πληροί τα διαγνωστικά κριτήρια τόσο για τη διαταραχή ελλειμματικής προσοχής όσο και τη δυσλειτουργία αισθητηριακής ολοκλήρωσης.

Ξεχωρίζοντας την Διαταραχή Αισθητηριακής Επεξεργασίας από τον Αυτισμό

Πρόσφατες μελέτες συνέβαλαν στην διαφοροποίηση σε φυσιολογικό επίπεδο τυπικά αναπτυσσόμενων παιδιών από παιδιά με διαταραχή αισθητηριακής επεξεργασίας και από τα παιδιά με αυτισμό. Περίπου το 1% του παιδικού πληθυσμού των Ηνωμένων Πολιτειών έχει διαγνωστεί με αυτισμό, ενώ περίπου 5-16% των παιδιών βρέθηκε ότι έχουν δυσκολία στην επεξεργασία αισθητηριακών εισροών. Σε μια πρόσφατη μελέτη που διεξήχθη από τους Owen et al., χρησιμοποιήθηκε απεικόνιση τανυστή διάχυσης (Αγγλικά diffusion tensor imaging (DTI)) για την εξέταση δεματίων/οδών λευκής ουσίας του εγκεφάλου σε μια ομάδα παιδιών με διαταραχή αισθητηριακής επεξεργασίας σε σύγκριση με μια ομάδα από τυπικά αναπτυσσόμενα παιδιά. Τα αποτελέσματα της μελέτης έδειξαν την ύπαρξη λιγότερης μικροδομής λευκής ουσίας του εγκεφάλου, ιδιαίτερα στον οπίσθιο εγκέφαλο, σε παιδιά με διαταραχή αισθητηριακής επεξεργασίας σε σύγκριση με τα τυπικά αναπτυσσόμενα παιδιά. Το εύρημα αυτό δείχνει μια φυσιολογική παραλλαγή σε μια περιοχή του εγκεφάλου που περιλαμβάνει την αισθητηριακή επεξεργασία και ολοκλήρωση, το οποίο μπορεί να βοηθήσει στην εξήγηση μερικών εκ των προκλήσεων που βιώνουν τα παιδιά με διαταραχή αισθητηριακής επεξεργασίας. Αυτή η συγκεκριμένη μελέτη πρότεινε ότι η απεικόνιση τανυστή διάχυσης (Αγγλικά diffusion tensor imaging (DTI)) μπορεί να χρησιμοποιηθεί στη διάγνωση και τη διαφοροποίηση της διαταραχής αισθητηριακής επεξεργασίας και του αυτισμού.

Σε μια μελέτη παρακολούθησης (Αγγλικά follow-up study) σχετική με τη διαφοροποίηση της διαταραχής αισθητηριακής επεξεργασίας από τον αυτισμό, οι Chang et al. εξέτασαν τις διαφορές των δεματίων/οδών λευκής ουσίας του εγκεφάλου σε μια ομάδα παιδιών με διαταραχή αισθητηριακής επεξεργασίας σε σύγκριση με μια ομάδα παιδιών με αυτισμό, και επίσης σε σχέση με μια ομάδα από τυπικά αναπτυσσόμενα παιδιά. Τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης έδειξαν σημαντικά λιγότερη συνδεσιμότητα λευκής ουσίας μεταξύ των βρεγματικών και ινιακών λοβών σε παιδιά με διαταραχή αισθητηριακής επεξεργασίας και διαταραχή αυτιστικού φάσματος σε σύγκριση με τα τυπικά αναπτυσσόμενα παιδιά. Όπως προαναφέρθηκε, αυτές οι συνδέσεις παίζουν μεγάλο ρόλο στην αισθητηριακή αντίληψη και την αισθητηριακή ολοκλήρωση. Ωστόσο, η μελέτη βρήκε μόνο μειωμένη συνδεσιμότητα στον κροταφικό λοβό της ομάδας των παιδιών με διαταραχή αυτιστικού φάσματος. Αυτή η περιοχή του εγκεφάλου συμβάλλει στην κοινωνικο-συναισθηματική επεξεργασία. Τα ευρήματα αυτά αποκαλύπτουν μια σημαντική συσχέτιση μεταξύ του κυκλώματος της λευκής ουσίας και της γνωστικής προόδου, ιδίως στους τομείς της ακουστικής ολοκλήρωσης, των κοινωνικών δεξιοτήτων, της μνήμης και της προσοχής. Τα ευρήματα αυτά μπορεί να βοηθήσουν να καθοδηγηθεί η θεραπεία και να παρασχεθούν πιο εξατομικευμένες παρεμβάσεις για τα παιδιά με διαταραχή αισθητηριακής επεξεργασίας, διαταραχή αυτιστικού φάσματος και άλλες διαγνώσεις. Ωστόσο, περισσότερη έρευνα πρέπει να γίνει με μεγαλύτερες ομάδες και περισσότερη προσοχή σε άλλες αλλαγές νευρωνικών κυκλωμάτων.

Έρευνα

Μια πρόσφατη ανασκόπηση της έρευνας στην Θεραπεία Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης (Αγγλικά Sensory Integration Therapy) κατέληξε στο συμπέρασμα ότι είναι "αναποτελεσματική και ότι το θεωρητικό υπόβαθρο και οι πρακτικές αξιολόγησης είναι μη έγκυρα." Επιπλέον, οι συγγραφείς προειδοποίησαν ότι οι τεχνικές της Θεραπείας Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης υπάρχουν "εκτός των ορίων της καθιερωμένης βασισμένης σε τεκμήρια πρακτικής" και ότι είναι "πολύ πιθανή η εσφαλμένη χρήση των περιορισμένων πόρων."

Οι διαταραχές αισθητηριακής επεξεργασία περιγράφηκαν για πρώτη φορά σε βάθος από την Εργοθεραπεύτρια Anna Jean Ayres (1920-1989). Σύμφωνα με τα γραπτά της Ayres, ένα άτομο με διαταραχές αισθητηριακής επεξεργασία θα έχει μειωμένη ικανότητα να οργανώσει αισθητηριακές πληροφορίες, όπως εισέρχονται μέσω των αισθήσεων.

Αρχικό μοντέλο

Το θεωρητικό πλαίσιο αναφοράς της Ayres για αυτό που ονόμαζε Αισθητηριακή ολοκλήρωση αναπτύχθηκε μετά από έξι μελέτες ανάλυσης παραγόντων του πληθυσμού των παιδιών με μαθησιακές δυσκολίες, αντιληπτικό-κινητικές αναπηρίες και παιδιών τυπικής ανάπτυξης. Η Ayres δημιούργησε την παρακάτω νοσολογία με βάση τα πρότυπα που εμφανίστηκαν στην παραγοντική ανάλυσή της:

• Δυσπραξία: φτωχός κινητικός σχεδιασμός (περισσότερο σχετίζεται με το αιθουσαίο σύστημα και την ιδιοδεκτικότητα)
• Φτωχή αμφίπλευρη ολοκλήρωση: ανεπαρκής χρήση των δύο πλευρών του σώματος ταυτόχρονα
• Aπτική αμυντικότητα: αρνητική αντίδραση σε απτικά ερεθίσματα
• Οπτικό-αντιληπτικά ελλείμματα: φτωχή αντίληψη του χώρου και των σχημάτων και φτωχές οπτικο-κινητικές λειτουργίες
• Σωματοδυσπραξία: φτωχός κινητικός σχεδιασμός (που σχετίζεται με την φτωχή εισροή που προέρχεται από το απτικό και ιδιοδεκτικό σύστημα)
• Ακουστικο-γλωσσικά προβλήματα

Τόσο τα οπτικο-αντιληπτικά όσο και τα ακουστικο-γλωσσικά ελλείμματα θεωρούνταν ότι να έχουν μια ισχυρή γνωστική συνιστώσα και μια αδύναμη σχέση με τα υποκείμενα ελλείμματα αισθητηριακής επεξεργασίας και ως εκ τούτου δεν θεωρούνται βασικά ελλείμματα σε πολλά μοντέλα της αισθητηριακής επεξεργασίας.

Το 1998, η Mulligan πραγματοποίησε μια μελέτη 10.000 σύνολων δεδομένων, το καθένα από τα οποία αντιπροσώπευε ένα μεμονωμένο παιδί. Έκανε επιβεβαιωτικές και  διερευνητικές αναλύσεις παραγόντων και βρήκε παρόμοια μοτίβα ελλειμμάτων με τα δεδομένα της όπως είχε νωρίτερα βρει η Ayres.

Το μοντέλο τεταρτημορίου

Η νοσολογία της Dunn χρησιμοποιεί δύο κριτήρια: τον αποκριτικό τύπο (παθητικού έναντι ενεργητικού) και την αισθητηριακή ουδό στο ερέθισμα (χαμηλή ή υψηλή), δημιουργώντας 4 υποτύπους ή τεταρτημόρια:

• Υψηλές νευρολογικές ουδοί

1. Χαμηλή καταγραφή: υψηλή ουδός με παθητική απόκριση. Τα άτομα που δεν λαμβάνουν υπόψιν τις αισθήσεις και ως εκ τούτου συμμετέχουν σε παθητική συμπεριφορά.
2. Αισθητηριακή αναζήτηση: υψηλή ουδός και ενεργητική απόκριση. Όσοι ενεργά αναζητούν μια πλούσιο αισθητηριακά γεμάτο περιβάλλον.

• Χαμηλές νευρολογικές ουδοί

1. Ευαισθησία σε ερεθίσματα: χαμηλή ουδός με παθητική απόκριση. Άτομα που αποσπώνται και νιώθουν άβολα όταν εκτίθενται σε αίσθηση, αλλά δεν περιορίζουν ενεργά ή δεν αποφεύγουν την έκθεση στην αίσθηση.
2. Αισθητηριακή αποφυγή: χαμηλή ουδός και ενεργητική απόκριση. Άτομα που συμμετέχουν ενεργά στον περιορισμό της έκθεσή τους στις αισθήσεις και ως εκ τούτου είναι υψηλά αυτο-ρυθμιστικοί.

Μοντέλο αισθητηριακής επεξεργασίας

Στην νοσολογία της Miller η "δυσλειτουργία αισθητηριακής ολοκλήρωσης" μετονομάστηκε σε " διαταραχή αισθητηριακής επεξεργασίας" για να διευκολύνει τη συντονισμένη ερευνητική εργασία με άλλους τομείς, όπως η νευρολογία, αφού "η χρήση του όρου αισθητηριακή ολοκλήρωση συχνά αναφέρεται σε μια νευροφυσιολογική κυτταρική διαδικασία και όχι μια συμπεριφορική απόκριση σε αισθητηριακά ερεθίσματα, όπως επισήμανε η Ayres." Η τρέχουσα νοσολογία των διαταραχών αισθητηριακής επεξεργασίας αναπτύχθηκε από την Miller, βασισμένη σε βασικές νευρολογικές αρχές.

Άλλα μοντέλα

Μια ευρεία ποικιλία προσεγγίσεων έχουν ενσωματώσει την αίσθηση προκειμένου να επηρεάσουν τη μάθηση και τη συμπεριφορά.

• Το «Alert Program for Self-Regulation» είναι μια συμπληρωματική προσέγγιση που ενθαρρύνει τη γνωστική συνειδητοποίηση της εγρήγορσης συχνά με τη χρήση των αισθητηριακών στρατηγικών προς υποστήριξη της μάθησης και της συμπεριφοράς.
• Άλλες προσεγγίσεις χρησιμοποιούν κυρίως παθητικές αισθητηριακές εμπειρίες ή παθητική αισθητηριακή διέγερση με βάση συγκεκριμένα πρωτόκολλα, όπως το πρωτόκολλο Wilbarger και το Αιθουσαίο-Οφθαλμοκινητικό Πρωτόκολλο (Αγγλικά Vestibular-Oculomotor Protocol).

Ο Αμερικανικός Σύλλογος Εργοθεραπείας (AOTA) υποστηρίζει τη χρήση μιας ποικιλίας μεθόδων της αισθητηριακής ολοκλήρωσης για άτομα με διαταραχή αισθητηριακής επεξεργασίας. Ο οργανισμός υποστήριξε την ανάγκη για περαιτέρω έρευνα προς αύξηση ασφαλιστικής κάλυψης για σχετικές θεραπείες. Επίσης έχουν γίνει προσπάθειες για εκπαίδευση του κοινού σχετικά με την θεραπεία αισθητηριακής ολοκλήρωσης. Οι κατευθυντήριες γραμμές πρακτικής του ΑΟΤΑ επί του παρόντος υποστηρίζουν τη χρήση της θεραπείας αισθητηριακής ολοκλήρωσης και την  διεπιστημονική εκπαίδευση και συνεργασία προκειμένου να βελτιστοποιηθεί η θεραπεία για τα άτομα με διαταραχή αισθητηριακής επεξεργασίας. Ο AOTA παρέχει αρκετούς πόρους που σχετίζονται με τη θεραπεία αισθητηριακής ολοκλήρωσης, μερικοί από τους οποίους περιλαμβάνουν ένα ενημερωτικό δελτίο, τη νέα έρευνα και τις δυνατότητες συνεχιζόμενης εκπαίδευσης.

Εργοθεραπεία

Άννα Τζιν Αίαρς

Θεραπεία Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης

Επιστήμη έργου

• Van Hulle, C., Lemery-Chalfant, K., & Goldsmith, H. H. (2015). Trajectories of Sensory Over-Responsivity from Early to Middle Childhood: Birth and Temperament Risk Factors. Plos ONE, 10(6), 1-20. doi:10.1371/journal.pone.0129968