Δένδερα: Χωριό στην Αίγυπτο

Τα Δένδερα (αραβικά: دندرة) είναι μια μικρή πόλη στην Αίγυπτο, στη δυτική όχθη του Νείλου, περίπου πέντε χιλιόμετρα νότια της Κένα, στην απέναντι από αυτήν όχθη.

Δένδερα
Δένδερα
Χώρα	Αίγυπτος
Διοικητική υπαγωγή	Κυβερνείο Κένα
Υψόμετρο	81 μέτρα
Πληθυσμός	53.109 (11  Νοεμβρίου 2006)
Ζώνη ώρας	UTC+02:00
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

 

Σε μια σχετικά απομονωμένη τοποθεσία στην άκρη της ερήμου, περίπου 2.5 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της σύγχρονης πόλης, βρίσκεται αυτό για το οποίο είναι κυρίως γνωστά τα Δένδερα, ένα συγκρότημα ναού σχεδόν ελληνορωμαϊκού χαρακτήρα, που οι αρχαίοι Αιγύπτιοι ονόμαζαν Iunet ή Tantere. Η σύγχρονη αραβική πόλη είναι χτισμένη στην αρχαία τοποθεσία Ta-ynt-netert, το οποίο μεταφράζεται 'Αυτή της Θεϊκής Στήλης', ή Τένδυρα, που είναι μια παραλλαγή στα αρχαία ελληνικά του ονόματος της πόλης. Για κάποια περίοδο ήταν η πρωτεύουσα της έκτης νομής της Άνω Αίγυπτου. Άλλοι θεωρούν ότι το όνομα προέρχεται από τη θεά του ουρανού και της γονιμότητας Αθώρ (που σχετίζεται με τη θεά των Ελλήνων Αφροδίτη), η οποία λατρευόταν στα Δένδερα. Ο κροκόδειλος, που λατρευόταν θεοποιημένος εκεί, όπως και σε άλλες πόλεις της Αιγύπτου, δημιούργησε ανταγωνισμό, όπως για παράδειγμα με την πόλη Κομ Όμπο.

Η πόλη είναι ακόμα η επισκοπική έδρα της περιφερειακής Μητρόπολης της Πτολεμαΐδος, στην περιοχή που κατά τη Ρωμαϊκή περίοδο ήταν η Επαρχία της Θηβαΐδος. Λίγα είναι γνωστά για τον χριστιανισμό στην περιοχή, καθώς μας είναι γνωστά μόνο δύο ονόματα επισκόπων, ο Παχώμιος ο Μέγας, από τις αρχές του 4ου αιώνα μ.Χ., ο οποίος είχε ιδρύσει το μοναστήρι στο νησί Ταβένα στον Νείλο, και ο φίλος και σύγχρονός του Σεραπίων ή Απρίων.

Κατά την Οθωμανική Αυτοκρατορία η πόλη έγιναν τα αραβικά Δένδερα, διοικητική βάση των 6.000 κατοίκων της περιφέρειας της Κένα.

Το συγκρότημα του ναού στα Δένδερα, το οποίο περιλαμβάνει τον ναό της Αθώρ, είναι ένας από τους καλύτερα διατηρημένους, αν όχι ο καλύτερα διατηρημένος, ναός στην Αίγυπτο. Η έκταση του συγκροτήματος καταλαμβάνει 40.000 τετραγωνικά μέτρα, και περικλείεται από τείχη από άψητες πλίνθους. Το κτήριο χρονολογείται από την πτολεμαϊκή περίοδο, και ολοκληρώθηκε από τον αυτοκράτορα Τιβέριο, αλλά είναι χτισμένο πάνω στα θεμέλια παλιότερων κτηρίων, που χρονολογούνται μέχρι και από την εποχή του Χέοπα. Στον ναό βρέθηκε περίφημος ζωδιακός κύκλος, τώρα στο Παρίσι. Στην τοποθεσία του ναού υπάρχουν επίσης mammisi (Οίκοι της Γέννησης) από τη φαραωνική και τη ρωμαϊκή περίοδο, τα ερείπια ενός κοπτικού ναού, και ένας μικρός ναΐσκος αφιερωμένος στην Ίσιδα, ο οποίος χρονολογείται από την πτολεμαϊκή ή τη ρωμαϊκή περίοδο.

Η περιοχή γύρω από τον ναό έχει διαμορφωθεί εκτενώς στις μέρες μας, και υπάρχει εκεί τουριστικό κέντρο επισκεπτών, ανοιχτή αγορά, και μια μικρή καφετέρια.

 

 

 

Το "Φως των Δένδερων" είναι μια θεωρία που υποστηρίζουν κάποιοι συγγραφείς εκτός του κύριου επιστημονικού κορμού των μελετητών, ότι οι αρχαίοι Αιγύπτιοι κατείχαν την τεχνολογία του ηλεκτρικού ρεύματος. Οι υποστηρικτές της θεωρούν ότι οι αναπαραστάσεις που βρέθηκαν σε τρία ανάγλυφα στον ναό της Αθώρ στα Δένδερα, απεικονίζουν τεχνολογία που μοιάζει με σύγχρονα ηλεκτρικά συστήματα. Οι αιγυπτιολόγοι απορρίπτουν αυτήν τη θεωρία, εξηγώντας αυτές τις αναπαραστάσεις στα πλαίσια του γνωστού συμβολισμού στην αρχαία Αιγυπτιακή θρησκεία και μυθολογία.

Άποψη του κύριου ρεύματος

Οι αιγυπτιολόγοι πιστεύουν ότι το ανάγλυφο αναπαριστά τη στήλη Ντζεντ, και ένα άνθος λωτού (μπλε νούφαρο της Αιγύπτου- nymphaea caerulea), από το οποίο βγαίνει ένα φίδι, απεικόνιση της αιγυπτιακής μυθολογίας. Η στήλη Ντζεντ είναι σύμβολο σταθερότητας, που επίσης μπορεί να ερμηνευτεί ως η ραχοκοκαλιά του Όσιρι. Πάνω από τις τέσσερεις οριζόντιες γραμμές στο ανάγλυφο που σχηματίζουν τη βάση του Ντζεντ, εκτείνονται δύο χέρια, όπως αν έβγαιναν από τον κορμό (τη ραχοκοκαλιά). Τα χέρια στηρίζουν το φίδι μέσα στο άνθος του λωτού.

Εναλλακτική άποψη

Σε αντίθεση με την κλασική ερμηνεία των αιγυπτιολόγων, η εναλλακτική ερμηνεία θεωρεί ότι τα ανάγλυφα απεικονίζουν τεχνολογία ηλεκτρικής ενέργειας, με βάση την ομοιότητα της απεικόνισης με ηλεκτρικές συσκευές όπως ο σωλήνας Γκάιλσλερ, ο σωλήνας Κρουκς, και οι λαμπτήρες τόξου. Η ερμηνεία του Τζόζεφ Λόκυερ, σε αναφορά με υπόθεση συναδέλφου, ότι η ύπαρξη φωτισμού με ηλεκτρική ενέργεια μπορεί να εξηγήσει την απουσία υπολειμμάτων καύσης (από άλλα μέσα φωτισμού) στους τάφους, έχει προταθεί ως επιχείρημα υπέρ αυτής της θεωρίας (μιαν άλλη εξήγηση όντας η χρήση αντανακλαστικών κατόπτρων που διέχεαν το φως). Οι υποστηρικτές αυτής της θεωρίας επίσης έχουν βασιστεί σε ένα κείμενο, που αναφέρεται σε, "πόλους καλυμμένους με πλάκες (αγωγούς) από χαλκό", αλλά ο Δρ. Bolko Stern έχει αναλύσει εκτενώς γιατί οι πόλοι που είναι καλυμμένοι με χαλκό (που είναι χαμηλότερα από τους αντίστοιχους πυλώνες –αγωγούς), δεν έχουν σχέση με ηλεκτρισμό και φωτισμό μέσω αυτού, τονίζοντας ότι δεν έχει βρεθεί καμία ένδείξη στην αρχαία Αίγυπτο χειρισμού ηλεκτρικής ενέργειας, και ότι αυτό που απεικονίζεται δεν είναι ηλεκτρική εγκατάσταση.

• The Dendera Reliefs, Catchpenny Mysteries.
• Frank Dörnenburg, Electric lights in Egypt?. 2004. (ed. An analysis of how the Egyptians didn't have electricity)