Γλώσσα Παντζάμπι

Γλωσσολογικά ανήκει στη κατηγορία της βόρειας ομάδας των Ινδοάριων γλωσσών που γεωγραφικά μιλιέται στη περιοχή του Παντζάμπ, της Λαχώρης στο Πακιστάν και του Αμριτσάρ που σήμερα έχει διχοτομηθεί μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν.

Η Παντζάμπι γράφεται κυρίως με τα αλφάβητα: Γκουρμούχι, Σαμούχι και Ντεβαναγκάρι.

Η γλώσσα Πατζάμπι στο Πακιστάν φέρεται σήμερα να έχει συγχωνευτεί με τη τεχνητή γλώσσα Λάντα (Lanhda). Αντίθετα στην Ινδία, σύμφωνα με το υφιστάμενο σύνταγμα, αποτελεί μία από τις επίσημες αναγνωρισμένες ομιλούμενες γλώσσες του κράτους. Γενικά το λεξιλόγιο της Παντζάμπι παρουσιάζει πολλές και μεγάλες ομοιότητες με εκείνο της δυτικής Χίντι και Ούρντου. Η λογοτεχνία σε γλώσσα Πατζάμπι είναι περιορισμένη όπως επίσης και δάνεια από άλλες γλώσσες π.χ. την περσική, αραβική και σανσκριτική φέρονται πολύ περιορισμένα. Η Παντζάμπι περιλαμβάνει πολλές επιμέρους διαλέκτους με σημαντικότερη τη διάλεκτο Μάτζα (Majha), που ομιλείται στην ομώνυμη περιοχή. Συγκεκριμένα λέγοντας "δυτική Παντζάμπι" χαρακτηρίζεται αυτή που ομιλείται στο Πακιστάν.

Υπολογίζεται σήμερα, την γλώσσα αυτή να ομιλούν 104 εκατομμύρια άνθρωποι, εκ των οποίων 29 εκατομμύρια είναι Ινδοί και 76 εκατομμύρια Πακιστανοί, χωρίς να υπολογίζεται ο αριθμός των μεταναστών σε άλλες χώρες Ευρώπης και Αμερικής.

Αρχαιότερο κείμενο σε γλώσσα Παντζάμπι ανάγεται στον 11ο αιώνα. Στη σύγχρονη εποχή με τον όρο «Παντζάμπι Σούμπα» (Punjabi Suba) λέγεται η κοινή καθομιλουμένη.

Στο Πακιστάν η Παντζάμπι, καλούμενη και «χίντκο» είναι η δεύτερη κυρίαρχη γλώσσα. Οι ομιλητές της Παντζάμπι καλούνται Παντζάμπι και χρησιμοποιούν περισσότερο περσοαραβικό λεξιλόγιο στο Πακιστάν και περισσότερο σανσκριτικό λεξιλόγιο στην Ινδία.

• "Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Laroussse Britannica" τομ.48ος, σελ.78.
• Punjabi γλώσσα ιστοσελίδα [1]
• Punjabi γλώσσα Ψηφιακή Βιβλιοθήκη [2]
• Burling, Robbins. 1970. Man's many voices ("Οι πολλές φωνές του ανθρώπου"). New York: Holt, Rinehart and Winston.
• Εθνολογία: Indo-Aryan Ινδο-Άρια Ταξινόμηση από 219 γλώσσες που έχουν ανατεθεί στην Ινδο-Άρια ομάδα του Ινδο-ιρανική κλάδο των ινδοευρωπαϊκών γλωσσών.
• Εθνολογία. Γλώσσες της Ινδίας
• Εθνολογία. Γλώσσες του Πακιστάν
• Grierson, George A. 1904–1928. Grierson's Γλωσσική έρευνα της Ινδίας. Καλκούτα.
• Masica, Colin. 1991. Οι Ινδο-Αριανές γλώσσες. Cambridge Univ. Press.

• Bhatia, Tej. 1993 και 2010. Punjabi: μια γνωστική-περιγραφική γραμματική . Λονδίνο: Routledge. Σειρά: Περιγραφικές γραμματικές.
• HS Gill [Harjit Singh] και Gleason, HA 1969. Μια γραμματική αναφοράς Παντζάμπι. Αναθεωρημένη έκδοση. Patiala, Πουντζάμπ, Ινδία: Γλώσσες Deparmtent, Πανεπιστήμιο του Πουντζάμπ.
• Αγκύλιο, Γ. 1972. Παντζάμπι. Λονδίνο: Unirs. Press.
• Chopra, RM, Λέξεις Παντζάμπι σε Περσο-Αραβική: Ινδο-Iranica Vol.53 (1-4).
• Chopra, RM., Η κληρονομιά του Πουντζάμπ, 1997, Punjabee Bradree, Καλκούτα.

 

Έκδοση της Βικιπαίδειας στην Γλώσσα Παντζάμπι

• Μάθετε σχετικά για τη γλώσσα Πντζάμπι
• Μάθετε πως να διαβάζετε Γκουρμούκι, Μουχάρι και μέτρηση σε Γκουρμούκι
• Ακούστε μερικές βασικές λέξεις γλώσσα Παντζάμπι στο WikiBabel
• Online Punjabi Σύνδεση πληκτρολογίου για πληκτρολόγηση σε Παντζάμπι Αρχειοθετήθηκε 2012-10-15 στο Wayback Machine.
• Punjabi Forum - punjabi.cc

Αυτό το λήμμα σχετικά με τη γλωσσολογία χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το.