Швейцар

Швейцар нь 26 улсаас бүрдсэн холбооны бүгд найрамдах улс бөгөөд эдгээр улсуудыг өөрөөр бас кантон гэж нэрлэдэг. Берн хот бол Холбооны улсын засгийн газар байрлах хот бөгөөд де факто нийслэл хот нь юм. Энэ орны эдийн засгийн төвүүд нь Женев ба Цюрих хотууд болно. Швейцар нь дэлхийн хамгийн баян чинээлэг, өндөр хөгжилтэй орнуудын нэг.

Швейцарын Холбооны Улс Таван албан ёсны нэр Schweizerische Eidgenossenschaft (Герман) Confédération suisse (Франц) Confederazione Svizzera (Итали) Confederaziun svizra (Руманш) Confoederatio helvetica (Латин)
Далбаа Сүлд
Уриа: (албан бус) "Unus pro omnibus, omnes pro uno" Нэг нь нийтийн төлөө, нийт нь нэгний төлөө
Төрийн дуулал: "Swiss Psalm" Швейцарын дуулал
Швейцар улсын байршил (ногоон) Европ (ногоон болон хар саарал)
Нийслэл	Байхгүй (де-юре) Берн (де-факто) 46°57′N 7°27′E / 46.950°N 7.450°E / 46.950; 7.450
Томоохон хот	Цюрих
Албан ёсны хэл	Герман хэл Франц хэл Итали хэл Руманш хэл
Шашин (2020)	62.6% Христийн шашин 34.4% Католик 22.5% Швейцарын Шинэчилсэн 5.7% бусад урсгал 29.4% Шашингүй 5.4% Ислам 0.6% Хиндүизм 0.9% бусад 1.1% хариулаагүй
Ард түмний нэршил	Монгол: Швейцарчууд‎ Герман: Schweizer/Schweizerin Франц: Suisse/Suissesse Итали: svizzero/svizzera or elvetico/elvetica Руманш: Svizzer/Svizra
Төр засаг	Холбооны шууд ардчилалын элементүүдтэй чөлөөт-ассамблейн директорийн бүгд найрамдах улс
• Холбооны Зөвлөл	Ален Берсе (Ерөнхийлөгч) Виола Амерд (Дэд Ерөнхийлөгч) Ги Пармелен Иньяцио Кассис Карин Келлер-Зуттер Альберт Рёшти Элизабет Бом-Шнайдер
• Холбооны Канцлер	Вальтер Турнхерр
Хууль тогтоох байгууллага	Холбооны Хурал
• Дээд танхим	Кантонуудын Зөвлөл
• Доод танхим	Үндэсний Зөвлөл
Түүх
• Байгуулагдсан	8 сарын 1, 1291 он
• Хүлээн зөвшөөрөгдсөн (Вестфалийн энх тайван)	10 сарын 24, 1648 он
• Холбооны гэрээ	8 сарын 7, 1815 он
• Холбооны улс	9 сарын 12, 1848 он
Газар нутаг
• Нийт	41,285 км2 (132)
• Усны эзлэх талбай (%)	4.34 (2015)
Хүн ам
• 2020 тооцоо	8,738,791 (99)
• 2015 тооллого	8,327,126
• Нягтаршил	207/км2 (48)
ДНБ (ХАЧТ)	2022 тооцоо
• Нийт	▲ $739.49 тэрбум (35)
• Нэг хүнд ноогдох	▲ $84,658 (5)
ДНБ (нэрлэсэн)	2022 тооцоо
• Нийт	▲ $841.69 тэрбум (20)
• Нэг хүнд ноогдох	▲ $92,434 (7)
ОТББИ (2018)	▼ 29.7 бага
ХХИ (2021)	▲ 0.962 маш өндөр · 1
Мөнгөний нэгж	Швейцар франк (CHF)
Цагийн бүс	UTC+1 (ТЕЦ)
• Зуны цаг (ЗЦ)	UTC+2 (ТЕЗЦ)
Огнооны формат	өө.сс.жжжж (МЭ)
Жолооны тал	баруун
Утасны томьёо	+41
ISO 3166 код	CH
Домэйн нэр	.ch, .swiss

Швейцар улс Герман, Франц, Итали, Австри ба Лихтенштайн улсуудтай хиллэдэг. Швейцар нь олон хэлтэй улс бөгөөд герман, франц, итали, руманш гэсэн дөрвөн хэлийг үндэсний хэл гэж үздэг. Хэрэглээний түвшинд англи хэл нэлээд түгээмэл тархсан. Швейцар улс төвийг сахих эртний уламжлалтай бөгөөд 1815 оноос хойш дайнд ороогүй. Энд Олон Улсын Улаан Загалмайн Нийгэмлэг, Дэлхийн Худалдааны Байгууллага, НҮБ-ын Европ дахь хоёр төв байр байрладаг.

Швейцарын латин нэр буюу Confoederatio Helvetica гэдэг нь Альпийн бүс нутагт амьдарч байсан эртний кельт гаралтай хельвет аймгийн нэрээс гаралтай юм. Швейцар улсын байгуулагдсан огноог уламжлал ёсоор 1291 оны 8 сарын 1 гэж үздэг учир энэ өдрийг үндэсний баярын өдөр хэмээн тэмдэглэдэг.