Марокко (араб.: المغرب — әл-Мағриб — «батыс», Мағриб әл-Акса — «алыс батыс», Мағриб деп аталады) — Мағриб патшалығы, әл-Мәмләкә әл-Мағрибия Солтүстік-Батыс Африкадағы мемлекет.
Толық ресми атауы — Мағриб Патшалығы (араб.: المملكة المغربية — әл-Мәмләкә әл-Мағрибия). Араб тілінен аударғанда Мағриб - батыс, яғни, "Батыс Патшалығы" (бұл Арабтардың батыстағы мемлекеті) деген мағына береді.
Марокко патшалығы араб.: المملكة المغربية (әл-Мәмләкә әл-Мағрибия) бербер ⵜⴰⴳⵍⴷⵉⵜ ⵏ ⵓⵎⵕⵕⵓⴽ (Таглдит н Умррок) | |||||
| |||||
Ұран: «араб.: الله، الوطن، الملك (Allāh, al Watan, al Malik — «Аллаһ, Отан, Мәлік»)» | |||||
Әнұран: «Hymne Cherifien» | |||||
Марокко Корольдігінің картасы | |||||
Тарихы | |||||
---|---|---|---|---|---|
Тәуелсіздік күні | 2 наурыз 1956 жыл (Франциядан) | ||||
Мемлекеттік құрылымы | |||||
Ресми тілдері | араб тілі, тамазигхт тілі | ||||
Елорда | Рабат | ||||
Ірі қалалары | Касабланка, Рабат, Марракеш, Фес, Танжер | ||||
Үкімет түрі | Дуалдық монархия | ||||
Мәлік Премьер-министрі | Мұхаммед VI Саад ад-Дин аль-Османи | ||||
Мемлекеттік діні | ислам (Әһл әс-Сунна бағыты) | ||||
Географиясы | |||||
Жер аумағы • Барлығы • % су беті | Әлем бойынша 57-ші орын 446 550 км² 0,056 | ||||
Жұрты • Сарап (2014) • Санақ (2017) • Тығыздығы | ▲ 33 848 242 адам (38-ші) 35 740 000 адам 50 адам/км² | ||||
Экономикасы | |||||
ЖІӨ (АҚТ) • Қорытынды (2019) • Жан басына шаққанда | 332,358 млрд. $ 9,339 $ | ||||
ЖІӨ (номинал) • Қорытынды (2019) • Жан басына шаққанда | 122,458 млрд. $ 3,441 $ | ||||
АДИ (2017) | ▲ 0,667 (орташа) (123-ші) | ||||
Этнохороним | марокколықтар | ||||
Валютасы | Марокко дирхамы | ||||
Қосымша мәліметтер | |||||
Интернет үйшігі | .ma | ||||
ISO коды | MA | ||||
ХОК коды | MAR | ||||
Телефон коды | +212 | ||||
Уақыт белдеулері | UTC+1, Africa/Casablanca және UTC±00:00 |
Жер аумағы 446,5 мың км². Халқы 30,1 млн. (2000). Ресми тілі — араб тілі, сонымен қатар француз тілі кеңінен қолданылады. Халқы негізінен ислам дінінің сүннит тармағын ұстанады. Астанасы — Рабат қаласы. Әкімшілік жағынан 35 провинцияға және 8 префектураға бөлінген. Мағриб — конституциялы монархиялы ел. Мемлекет және үкімет басшысы — патша. Жоғарғы заң шығарушы органы — екі палаталы парламент (Өкілдер палатасы және өлттық жиналыс). Ақша бірлігі — дирхем.
Мағриб жері таулы келеді. Ел аймағындағы орташа және биік таулар қыратты жазықтармен, үстірттермен ұласады. Оңтүстік-батысынан солтүстік-шығысына қарай Атлас таулары созылған. Жерорта теңізінің жағалауы Эр-Риф тауына жалғасады. Климаты негізінен субтропиктік, солтүстігінде жерорта теңіздік. Шілденің орташа температурасы 24 — 28С, қаңтарда 10 — 12С. Жылдық жауын-шашын мөлшері — таулы өңірде 1000 мм, елдің оңтұстік бөлігінде 200 мм, Сахара шөліне көршілес өңірде 100 мм. Мағрибта тұрақты ағынды өзендер аз. Біршама ірі өзендер қатарына Мулуя, Себу, УмМароккоәр-Рабия, Тенсифит жатады. Бұлар Атлант мұхитына, Жерорта теңізіне құяды. Елдің таулы және солтүстік-батыс бөліктері қалың орманды келеді. Емен, самырсын, қылқан жапырақты ағаштар өседі. Жануарлардан жылан түрлері, тасбақа, жабайы шошқа, макака маймылы, қорқау қасқыр, сілеусін, түлкі, т.б. кездеседі.
Мағриб жерін ертеден ливий немесе ежелгі бербер тайпалары мекендеген.
Облыс | Әкім. центр | Жер аумағы, км² | Тұрғыны, чел. (2004) | Тығыздығы, чел./км² | |
---|---|---|---|---|---|
1 | Шавия-Уардига | Сеттат | 7 010 | 1 655 660 | 236,19 |
2 | Дуккала-Абда | Сафи | 13 285 | 1 984 039 | 149,34 |
3 | Фес-Бульман | Фес | 19 795 | 1 573 055 | 79,47 |
4 | Гарб-Шрарда-Бени-Хсен | Кенитра | 8 805 | 1 859 540 | 211,19 |
5 | Үлкен Касабланка | Касабланка | 1 615 | 3 631 061 | 2248,33 |
6 | Гулимим-Эс-Смара* | Гулимин | 71 970 | 401 984 | 5,58 |
7 | Эль-Аюн-Буждур-Сегиет-эль-Хамра* | Эль-Аюн | 139 480 | 256 152 | 1,84 |
8 | Марракеш-Тенсифт-Эль-Хауз | Марракеш | 31 160 | 3 102 652 | 99,57 |
9 | Мекнес-Тафилалет | Мекнес | 79 210 | 2 141 527 | 27,04 |
10 | Шығыс облыс | Уджда | 82 820 | 1 918 094 | 23,16 |
11 | Вади-эд-Дахаб-эль-Кувира* | Дахла | 50 880 | 99 367 | 1,95 |
12 | Рабат-Сале-Заммур-Заер | Рабат | 9 580 | 2 366 494 | 247,02 |
13 | Сус-Масса-Драа | Агадир | 70 880 | 3 113 653 | 43,93 |
14 | Тадла-Азилаль | Бени-Меллаль | 17 125 | 1 450 519 | 84,70 |
15 | Танжер-Тетуан | Танжер | 11 570 | 2 470 372 | 213,52 |
16 | Таза-Әл-Хосейма-Таунат | Таза | 24 155 | 1 807 113 | 74,81 |
Барлығы | 639 340 | 29 831 282 | 46,66 |
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
This article uses material from the Wikipedia Қазақша article Марокко, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Мәлімет CC BY-SA 4.0 лицензиясы аясында қолжетімді (басқа шарттар көрсетілмеген жағдайда). Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Қазақша (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.