ދިވެހި ބަހުން ޔޫނާނޭ ކިޔާ ގްރީސް އަކީ އިރުދެކުނު ޔޫރަޕަށް ނިސްބަތްވާ ޤައުމެކެވެ.
Hellenic Republic Ελληνική Δημοκρατία Ellīnikī́ Dīmokratía | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||
Motto: Eleftheria i Thanatos, (Greek: "Ελευθερία ή Θάνατος", "Freedom or Death") (traditional) | ||||||
Anthem: ފަންވަތް:Polytonic Ýmnos eis tīn Eleftherían Hymn to Liberty1 | ||||||
Location of ޔޫނާން (green) – in Europe (light green & grey) | ||||||
Capital and largest city | Athens 38°00′N 23°43′E / 38.000°N 23.717°E | |||||
Official languages | Greek | |||||
Demonym | Greek | |||||
Government | Parliamentary republic | |||||
- | President | Prokopis Pavlopoulos | ||||
- | Prime Minister | Alexis Tsipras | ||||
Legislature | Parliament | |||||
Modern statehood | ||||||
- | Independence from the Ottoman Empire | 25 March 1821 | ||||
- | Recognized | 3 February 1830, in the London Protocol | ||||
- | Kingdom of Greece | 7 May 1832, in the Convention of London | ||||
- | Current constitution | 11 June 1975, Third Hellenic Republic | ||||
Area | ||||||
- | Total | 131,990 km2 (96th) 50,944 sq mi | ||||
- | Water (%) | 0.8669 | ||||
Population | ||||||
- | 2010 estimate | 11,306,183 (74th) | ||||
- | 2001 census | 10,964,020 | ||||
- | Density | 85.3/km2 (88th) 221.0/sq mi | ||||
GDP (PPP) | 2008 estimate | |||||
- | Total | $341.688 billion (33rd) | ||||
- | Per capita | $30,681 (26th) | ||||
GDP (nominal) | 2008 estimate | |||||
- | Total | $357.548 billion (27th) | ||||
- | Per capita | $32,105 (27th) | ||||
Gini (2005) | 332 Error: Invalid Gini value · 36th | |||||
HDI (2007) | 0.942 Error: Invalid HDI value · 25th | |||||
ކަރަންސީ | Euro (€)3 (EUR) | |||||
Time zone | EET (UTC+2) | |||||
- | Summer (DST) | EEST (UTC+3) | ||||
ޑްރައިވްސް | right | |||||
Calling code | 30 | |||||
އިންޓަރނެޓް ޓީއެލްޑީ | .gr4 | |||||
1. | Also the national anthem of Cyprus. | |||||
2. | CIA World Factbook. | |||||
3. | Before 2001, the Greek drachma. | |||||
4. | The .eu domain is also used, as it is shared with other European Union member states. |
ޔޫނާނުގެ ރަސްމީ ބަހަކީ ޔޫނާނީ ބަހެވެ. އިނގިރޭސި ބަހުން މި ޤައުމުގެ މީހުންނަށް ކިޔަނީ ގްރީކްސްއެވެ. ޤައުމުގެ އެންމެ ބޮޑު ޝަހަރަކީ އެތީނާ ނުވަތަ އެތެންސެވެ. މި ޤައުމުގެ ވެރި ރަށަކީ ވެސް މިއީއެވެ. މި ޤައުމަކީ ބަރުލަމާނީ ޖުމްހޫރިއްޔާއެކެވެ. ޤައުމުގެ އާބާދީއަކީ 11 މިލިއަނެވެ. އެހެންކަމުން މިއީ ދުނިޔޭގައި 73 ވަނައަށް އެންމެ އާބާދީ ބޮޑު ޤައުމެވެ. ބިމުގެ ބޮޑުމިނަކީ 0.13 މިލިޔަން އަކަކިލޯމީޓަރެވެ. ދުއްވާއެއްޗެހި ދުއްވަނީ ކަނާތްފަރާތުންނެވެ. އިންޓަނެޓް ކޯޑަކީ gr. އެވެ. ކޯލިން ކޯޑަކީ +30 އެވެ. ފައިސާގެ ގޮތުން ބޭނުންކުރަނީ ޔޫރޯއެވެ.
ޔޫނާނުގެ ނަމަށް ބަލާއިރުގައި ދިވެހި ބަހުން މި ޤައުމަށް ކިޔާ ނަން ކަމުގައިވާ ޔޫނާން މި ބަސް، ދިވެހިބަހަށް އައިސްފައިވަނީ ޢަރަބި ބަހުގެ ތެރެއިންނެވެ. މި ޤައުމަށް އިނގިރޭސީން ކިޔާ އެއް ނަމަކީ ގްރީސްއެވެ. އަނެއް ނަމަކީ ހެލާސްއެވެ. ރަސްމީ ގޮތުން ކިޔާ ނަމަކީ ހެލެނިކް ރިޕަބްލިކެވެ.
ޔޫނާން އޮންނަނީ ބަލްކަން ޕެނިންސޫލާގެ ދެކުނު ކޮޅުގައެވެ. ޔޫނާނުގެ އުތުރުގައި އޮންނަނީ އަލްބޭނިޔާ އާއި ރިޕަބްލިކް އޮފް މެސެޑޯނިޔާގެ އިތުރުން ބަލްގޭރިއާއެވެ. އިރުމަތީގައި އޮތީ ތުރުކީއެވެ.
މިއަދުގެ ޔޫނާނަކީ ޤަދީމީ ޔޫނާނާ ގުޅުން ހުރި ތަނެކެވެ. ޤަދީމީ ޔޫނާނަކީ ހުޅަނގުގެ ޙަޟާރަތްތަކުގެ ފެށުމެވެ. އެއީ މި ޒަމާނުގައި މިދެކޭ ޑިމޮކްރަސީ އުފަންވި ބިމެވެ. ހުޅަނގުގެ ފަލްސަފާ އާއި އޮލިމްޕިކް ގޭމްސް އާއި ހުޅަނގުގެ އަދަބިއްޔާތާއި ތާރީޚު ޢިލްމާއި ސިޔާސީ ޢިލްމުތަކާއި ހިސާބުގެ އުޞޫލުތަކާއި ހުޅަނގުގެ ޑްރާމާތައް، ޓްރެޖެޑީ އާއި ކޮމެޑީތައް ވެސް އުފަންވީ ޔޫނާނުގެ ބިމުގައެވެ. ޔޫރަޕަށް ނިސްބަތްވާ ޤައުމުތަކުގެ ތެރެއިން އެންމެ ފުރަތަމައަށް ތަރައްޤީގެ ހުޅުކޮޅު އޭގެ އެންމެ ފުރިހަމަ ގޮތުގައި ދިއްލުނީ ޔޫނާނުގައެވެ. ތަފާތު ހުނަރުތަކުން މުއްސަނދިވެގެންވާ އެޑްވާންސް ސަގާފަތެއްގެ ބިންގާ އެންމެ ފުރަތަމަ އެޅުނު ޔޫރަޕުގެ ޤައުމަކީ ވެސް ޔޫނާނެވެ. ރޫމީންގެ ވެރިކަމުގެ ކުލަވަރުތަކާއި ހެލެނިކް ސަގާފަތުގެ މަސްހުނިވުމާ އެކު ބީޒަންޓައިން އެމްޕަޔަރ ނުވަތަ އިރުމަތީ ރޫމީ އެމްޕަޔަރ ވުޖޫދަށް އައެެވެ. އެއީ މީލާދީން 330 ހިސާބުގައި ގުސްތަންތީނިއްޔާގައެވެ. މިހާރުގެ ނަމުން ނަމަ ތުރުކީގެ އިސްތަންބޫލުގައެވެ. އިސްތަންބޫލު އޮންނަނީ އޭޝިޔާ ބައްރާއި ޔޫރަޕު ބައްރު ގުޅޭ ހިސާބުގައެވެ. ގާތްގަނޑަކަށް 1123 އަހަރު ވަންދެން އެންމެ ވަރުގަދަ އެއް ބާރުގެ ގޮތުގައި ބައިޒަންޓައިން އެމްޕަޔަރ އޮތެވެ. އެއީ ގުސްތަންތީނިއްޔާ ނުވަތަ އިސްތަންބޫލު މީލާދީން 1453 ގައި ތުރުކީގެ މުސްލިމް އުސްމާނީންގެ އަތްދަށަށް ދިއުމާ ހަމަޔަށެވެ. އުސްމާނީންގެ އަތްދަށަށް ގުސްތަންތީނިއްޔާ ދިއުމުން އެތަނުގައި ތިބި ޔޫނާނީ ފަލްސަފާ ވެރީންނާއި އެހެން ޢިލްމުތަކާއި ފަންނުތަކުގެ މާހިރުން ޔޫރަޕަށް ހިޖުރަކުރިއެވެ. މީގެ ތެރެއިން ގިނަ ބަޔަކު ހިޖުރަކޮށްފައިވަނީ ރޫމަށެވެ. އިޓަލީއަށެވެ. އެހެން ބައެއް މީހުން ޔޫރަޕުގެ އެހެން ހިސާބުތަކުގައި ވެސް ވަޒަންވެރިވިއެވެ. މި މީހުންގެ ސަބަބުން ޤަދީމީ ޔޫނާނުގެ ޢިލްމުތަކަށް ޔޫރަޕުގެ މީހުން ސަމާލުކަން ދޭން ފެށިއެވެ. ތުރުކީއެކޭ އެއްފަދައިން މިއަދުގެ ޔޫނާނު ވެސް އޮތީ އުސްމާނީ ޚިލާފަތުގެ ދަށުގައެވެ. އުސްމާނީ ޚިލާފަތުގެ ދަށުން ޔޫނާނަށް މިނިވަންކަން ލިބިފައިވަނީ 25 މާރިޗު 1821 ގައެވެ. އެހެން ނަމަވެސް މިނިވަން ޤައުމެއްގެ ގޮތުގައި ބެލެވެން ފެށީ 3 ފެބުރުވަރީ 1830 އިން ފެށިގެންނެވެ. 7 މެއި 1832 ގައި ޔޫނާނުގެ ރަސްކަމެއް ޤާއިމުވިއެވެ. މިހާރުގެ ޤާނޫނު އަސާސީއާ އެކު 11 ޖޫން 1975 ގައި ތިންވަނަ ހެލެނިކް ޖުމްހޫރިއްޔާ ޤާއިމުވިއެވެ.
ޔޫނާނުގެ އާބާދީގެ ގިނަ މީހުންނަކީ ޔޫނާނީ ނަސްލަށް ނިސްބަތްވާ މީހުންނެވެ.
ޔޫނާނުގެ ސަގާފަތަކީ އެތައް ހާސް އަހަރެއް ވީ ސަގާފަތެކެވެ. އޭގެ އިތުރުން ނަޞާރާ ދީނުގެ ކަންތައްތައް މަސްހުނިވެގެން އުފެދުނު ސަގާފަތެކެވެ. ޙަޤީޤަތުގައި ޢީސާގެފާނުގެ ދީން މަސްހުނިވެ މިހާރު މި އޮތް ގޮތަށް ބަދަލުވެގެން ދިޔައީ ވެސް ޔޫނާނީ ޢަޤީދާތައް އެދީނުގެ ތެރެއަށް ވެއްދުމުގެ ސަބަބުންނެވެ.
ޔޫނާނަކީ ތަރައްޤީވެފައިވާ އަދި ޔޫރަޕިޔަން ޔޫނިއަންގެ މެންބަރު ޤައުމެކެވެ. އެ ޤައުމުން ޔޫރަޕިއަން ޔޫނިއަންގެ މެންބަރަކަށްވީ 1981 ވަނަ އަހަރުގައެވެ. އެ ޤައުމުގެ ޖީ.ޑީ.ޕީ ޕަރކެޕިޓާ އަކީ 30681 ޑޮލަރެވެ.
This article uses material from the Wikipedia ދިވެހިބަސް article ޔޫނާން, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Content is available under CC BY-SA 4.0 unless otherwise noted. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ދިވެހިބަސް (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.