खस भाषा वा खस कुरा नेपालको कर्णाली क्षेत्रमी रह्या प्राचिन खस राज्य को आधिकारिक भाषा थ्या । देवनागरी लिपीमी लेखिएको उक्त भाषाको आजको समयमा विभिन्न शिलालेख, अभिलेख र कागजपत्रहरूमा पाइन्छ । सो भाषाबाट नै आजको नेपालको आधिकारिक भाषा नेपाली भाषा र त्यसका ११ वटा स्थानिय बोलीको जन्म भएको हो । नेपाल सरकारले सन् २०११ को जनगणनामा सोही ११ स्थानिय नेपाली बोलीलाई नयाँ भाषाको मान्यता दिएको छ । उक्त भाषाहरू जनसङ्ख्याका आधारमा क्रमशः डोटेली, बैतडेली, अछामी, दैलेखी, बझाङ्गी, बाजुरेली, दार्चुलेली, डोल्पाली, जुम्ली, डडेल्धुरी र गढवाली भाषा पर्दछन् । उक्त भाषाहरू हेर्दा मध्यपश्चिम र सूदूरपश्चिममा हरेक जिल्लामा एक भिन्न बोली छ भने पूर्व, मध्य र पश्चिममा झन्डै एउटै जसो नेपाली भाषा प्रयोग गरिन्छ । यससँगै १००० भन्दा बढी व्यक्तिहरूले सोही जनगणनामा आफ्नो मातृभाषा खस नै भएको भनेका छन् । त्यसैले आधुनिक नेपालीलाई नै खस भाषा भन्ने वा खस अर्कै हो भन्ने विवाद सृजना हुन्छ । कहिले काहिं नेपाली भाषाको एउटा छुट्टै पाल्पाली बोली छ भनी दाबी पनि गरिन्छ ।
This article uses material from the Wikipedia डोटेली article खस भाषा, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). सामाग्री CC BY-SA 4.0 अनुसार उपलब्ध छ, खुलायाकी अवस्थाका बाहेकका हकमी । Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki डोटेली (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.