Perey Kriptoy

Kripto perê do imajiner u dijitalo u alternatifê perey pêşınio. Perê kriptoy pêro bêmerkezê, yew cınsê dowizê dijitali, dowizê alternatifi ya zi dowizê imajinerê. Wıni zi ê pêro teberê sistemanê bankanê ke merkezê xo estê de manenê, perê elekroniki zi niyê, pêro bêmerkezê.

Nê perê kriptoy ke biy desantralize her yewê inan yew Blockchain ke zey Ledgeri kar keno sera yenê.

Bitcoin ke Satoshi Nakamotoy o serra 2009i de vıraşto, pereyo verêno kriptoyo. O dem ra nata xeylê kriptoyê newey vıraziyay. Perê kriptoyê ke Bitcoini ra pey vıraziyay u teberê Bitcoiniê, inan rê altcoin vaciyeno ke no zi kılmê alternatif u coinio, yani alternarif ra 'alt' u coini ra coin benê yew. Tiya coin pereo medenio.

Gorey ekspertanê perey kriptoy, vayiya peranê kripoy bena hirê - çehar trilyon dolar serranê dımayınan de. Vênayışê dewletan perey kriptoy sero ca ve ca vıriyenê. Organên El Salvadori Bitcoin kerdo perey xoyo resmi. Kıştê da bine ra zi Çini erinayış u rotışê Bitcoini kerdo illegal. Rusya zi ruble erinayış u rotış be perey teberê ruble kerdo illegal.

Şeş karakteristikê perey kriptoy estê:

1. Desantralizasyon (yani merkezê cı çıniyo),
2. Qeydê gurenayış u wayiri,
3. Prensibê vıraştışê erzê newey,
4. Tekniko kriptografik
5. Rotış tenya be izıne wayire perey
6. Yew ra vêşêr transaksiyoni de gurenayışê tek teyna yew transaksiyoni.