Alumíníọ̀mù
Alumíníọ̀mù (UK: /ˌæljʊˈmɪniəm/ ( listen) a-lew-MIN-ee-əm) tabi aluminomu (US: /əˈluːmɪnəm/ ( listen); e wo spelling labe) je apilese kemika kan ninu adipo boron to je funfun bi fadaka to se mo.
O ni ami-idamo Al ati nomba atomu 13. Ko le yo ninu omi fun ra ara re. Aluminiomu je onide to po repetejulo ninu igbele Aye, ati iketa to po repetejulo nibe leyin oksijini ati silikoni. Ohun ni o je bi 8% bi iwuwo oju ile Aye. Aluminiomu ndarapomora mo awon kemika yioku kiakia gidigidi nitorie ko le da wa fun ra re gege bi onide. Bibeeko, a le ri ni didapo mo orisirisi awon alumoni bi 270. Orisun aluminiomu ni adalu irin bauxite.
 | ||||||||||||||||||||||||
| Alumíníọ̀mù | ||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Pípè | ||||||||||||||||||||||||
| Ìhànsójú | silvery gray metallic | |||||||||||||||||||||||
| Ìwúwo átọ̀mù Ar, std(Al) | 26.9815384(3) | |||||||||||||||||||||||
| Alumíníọ̀mù ní orí tábìlì àyè | ||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||
| Nọ́mbà átọ̀mù (Z) | 13 | |||||||||||||||||||||||
| Ẹgbẹ́ | group 13 (boron group) | |||||||||||||||||||||||
| Àyè | àyè 3 | |||||||||||||||||||||||
| Àdìpọ̀ | Àdìpọ̀-p | |||||||||||||||||||||||
| Ẹ̀ka ẹ́límẹ́ntì | Post-transition metal | |||||||||||||||||||||||
| Ìtò ẹ̀lẹ́ktrọ́nù | [Ne] 3s2 3p1 | |||||||||||||||||||||||
| Iye ẹ̀lẹ́ktrọ́nù lórí ìpele kọ̀ọ̀kan | 2, 8, 3 | |||||||||||||||||||||||
| Àwọn ohun ìní ara | ||||||||||||||||||||||||
| Ìfarahàn at STP | solid | |||||||||||||||||||||||
| Ìgbà ìyọ́ | 933.47 K (660.32 °C, 1220.58 °F) | |||||||||||||||||||||||
| Ígbà ìhó | 2792 K (2519 °C, 4566 °F) | |||||||||||||||||||||||
| Kíki (near r.t.) | 2.70 g/cm3 | |||||||||||||||||||||||
| when liquid (at m.p.) | 2.375 g/cm3 | |||||||||||||||||||||||
| Heat of fusion | 10.71 kJ/mol | |||||||||||||||||||||||
| Heat of | 294.0 kJ/mol | |||||||||||||||||||||||
| Molar heat capacity | 24.200 J/(mol·K) | |||||||||||||||||||||||
pressure
| ||||||||||||||||||||||||
| Atomic properties | ||||||||||||||||||||||||
| Oxidation states | −2, −1, +1, +2, +3 Àdàkọ:Infobox element/symbol-to-oxidation-state/comment | |||||||||||||||||||||||
| Electronegativity | Pauling scale: 1.61 | |||||||||||||||||||||||
| energies |
| |||||||||||||||||||||||
| Atomic radius | empirical: 143 pm | |||||||||||||||||||||||
| Covalent radius | 121±4 pm | |||||||||||||||||||||||
| Van der Waals radius | 184 pm | |||||||||||||||||||||||
 | ||||||||||||||||||||||||
| Other properties | ||||||||||||||||||||||||
| Natural occurrence | primordial | |||||||||||||||||||||||
| Crystal structure | (fcc) | |||||||||||||||||||||||
| Speed of sound thin rod | (rolled) 5,000 m/s (at r.t.) | |||||||||||||||||||||||
| Thermal expansion | 23.1 µm/(m·K) (at 25 °C) | |||||||||||||||||||||||
| Thermal conductivity | 237 W/(m·K) | |||||||||||||||||||||||
| Electrical resistivity | 28.2 n Ω·m (at 20 °C) | |||||||||||||||||||||||
| Magnetic ordering | paramagnetic | |||||||||||||||||||||||
| Young's modulus | 70 GPa | |||||||||||||||||||||||
| Shear modulus | 26 GPa | |||||||||||||||||||||||
| Bulk modulus | 76 GPa | |||||||||||||||||||||||
| Poisson ratio | 0.35 | |||||||||||||||||||||||
| Mohs hardness | 2.75 | |||||||||||||||||||||||
| Vickers hardness | 167 MPa | |||||||||||||||||||||||
| Brinell hardness | 245 MPa | |||||||||||||||||||||||
| CAS Number | 7429-90-5 | |||||||||||||||||||||||
| History | ||||||||||||||||||||||||
| Discovery | Hans Christian Ørsted (1825) | |||||||||||||||||||||||
| First isolation | Friedrich Wöhler (1827) | |||||||||||||||||||||||
| Named by | Humphry Davy (1808) | |||||||||||||||||||||||
| Main isotopes of alumíníọ̀mù | ||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||
| Wiki Commons ní àwọn amóunmáwòrán bíbátan mọ́: Aluminium |
 | Àyọkà yìí tàbí apá rẹ̀ únfẹ́ àtúnṣe sí. Ẹ le fẹ̀ jù báyìí lọ tàbí kí ẹ ṣàtúnṣe rẹ̀ lọ́nà tí yíò mu kúnrẹ́rẹ́. Ẹ ran Wikipedia lọ́wọ́ láti fẹ̀ẹ́ jù báyìí lọ. |
Itokasi
This article uses material from the Wikipedia Yorùbá article Alumíníọ̀mù, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Gbogbo ohun inú ibí yìí wà lábẹ́ CC BY-SA 4.0 àyàfi tí a bá sọ pé kò rí bẹ̀ẹ̀. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Yorùbá (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.