Espagne

Mwaisse veye : Madrid

Prezidint : Pedro Sánchez

Dimorants : Espagnols (dirî ene voyale, on pout eto dire "Spagnols").

Lingaedje oficire : espagnol, pus spepieuzmint lomé castiyan.

Lingaedjes diléreces : catalan, basse, aragonès, asturyin-leyonès, galicyin (cåzu do portuguès.

Gn aveut des Celes, k' ont leyî sacwants scrîts.

Evayeye pa les Romins k' î ont leyî leu lingaedje (l' espagnol, c' est dandjreus li lingaedje roman li pus addé l' latén).

Adonpwis, pa les Vandales (k' ont dné leu no a l' Andalouzeye), zels-minme tchessîs pås Wizigots.

Evayeye pa les Arabes da Tarik Ben Ziyyad (k' a dné s' no a Djibraltar) diviè 700.

Ritchessaedje des Arabes (et des muzulmans et des djwifs) tot fwait e 1492. C' est çou k' on lome "Reconquista (riconcwesse).

Guere d' Espagne da Napoleyon

Revolucion espagnole

Franco, k' esteut militaire e Marok riprinda tote l' Espagne ås comunisses.

Après l' moirt da Franco (1975), on rmeta on rwè. Mins l' democraceye si dispårda raddimint.

 

Discôpaedje administratif

L' espagne est pårteye e cminåltés otonomes.

Cesses-ciales sont rictaeyeyes e provinces.

Li pus bas schålon, c' est l' comene.

Montinnes

• Pirenêyes ki fwait limotche avou France
• Sierra Nevada

…

Aiwes

• Ebe
• Tåjhe
• Gwadania
• Gwadalkibir

…

Veyes et viyaedjes

 Loukîz a : «Veyes et viyaedjes d' Espagne»

• Madrid, Bourgosse (Castile et Leyone)
• Sevile, Gurnåde, Cordowe, Aldjezirasse, Malaga (Andalouzeye)
• Wesca, Saragosse (Aragon)
• Cacéresse, Badaxhosse (Estremadoure)
• Bilbawo, Gasteysse, Sint-Bastén (Payis basse espagnol)
• Sint-Djåke-el-Galice (Galice)
• Bårçulone (Catalogne)
• Mourcia (Kiminålté d' Mourcia)
• Valince (Espagne), Alicante (Kiminålté d' Valince)

Djôzef Mignolet discrît insi l' Espagne des anêyes 1960 :

Di tos les payis d' l' Urope, l' Espagne est seur li pus oridjinå. Li voyaedjeu ki n' l' a måy vizité sel riprezinte come ene contrêye sour di l' Itåleye. Mins a schipe a-t i passé les Pirenêyes k' i s' croet pierdou e-n èn ôte monde.
Såf les provinces do boird del mer, l' Espagne, c' est on payis severe et hôtin, côpé d' montagnes pelakes et sins verdeures, et d' grandissîmès plinnes.
Il î fwait påjhûle come e-n ene celule di covint. Sins håyes ni bouxhons, les préreyes n' oyèt måy l' andoûlant gazouyaedje del fåbite u d' l' ôrimiele, mins dzeu les cresteas, les aigues et les moxhets brigandèt tant ki l' djournêye est longue, firs di esse les rwès des djårdéns sins limite do bleu cir.
E plin cour do payis, li voyaedjeu si piede télfeye des eures et des eures divins des stårêyes di tere å blé, ki l' anoyeus dongtaedje des påtes, maxhî ås côps d' serinete des crikions, hossèt todi. Mins cwand, moirt nåjhi do roter so les hadrineusès voyes, i s' rischape ashiou sol groubiote d' on horea, il a bea cweri après l' payizan k' a tcherwé, rahené, rôlé, semé ces tchamps la. I n' voet rén si ç' n' est al fene copete d' ene montagne, on viyaedje k' a l' air d' on ni abandné, etouré d' ene rwene di rampår et d' ene tour d' awaite, k' el disfindént, do vî tins, disconte les Arabes.