Eritrea

Gaga kska Meycow ka Eritrea, 15 00 N, 39 00 E ka gaga na nniqan.

Flag of Eritrea
Flag of EritreaEritrea-Kwoci Oricuyya(厄利垂亞國旗)

Eritrea

Gaga kska Meycow ka Eritrea, 15 00 N, 39 00 E ka gaga na nniqan.

Kana ka knlbangan na o 117,600 sq km(hangan na o Tg101)(knlbanga dxgal o 101,000 sq km, knlbangan qsiya o 16,600 sq km).

Kana ka sejiqun o niqan 5,869,869 hiyi.

Gaga Asmara ka pusu alang paru, jiyax 24 idas 5 ka jiyax skrayan klwaan.

Eritrea 
File:Emblem of Eritrea (or argent azur).svg-Kwohwey.(國徽)

Manu ka dxgal Eritrea ga wada sugan 75.10% ka dxgal qpahan, 15.10% ka dxgal bbuyu, rahuq dxgal do niqan 9.80% na.

Bukung klwaan ta sayang o kiya ka Isaias Afwerki, pnaah hngkawas1993 idas 5 jiyax 24pnrajing kmlawa klwaan.

Eritrea 
File:Eritrea (Africa orthographic projection).svg-Ida nkiya nniqan lnglingay.(自然地理位置)

cinkhulan sa knita’ sa brbiru’

Rikisi(歷史)

Pusu tyawmu: Rikisi Oricuyya

Mwaya bay han pa tunkuncyu pnhiyu Isopiya ka Oricuyya, nyahan knnrmux Itari ka kngkawas 1890, wada mdxral qnlhangan Itari, babaw mntudha mnccbu knlangan babaw dxral daw; spuda snrwanan Ryeynhoko, msupu Isopiya phiyu Isopiya mi Pricuyya ryeynpang.

Kngkawas 1962 cida wada kyapan Isopiya da mi, wada mtu14 sng koka Isopiya.

Oricuyya cyeyhwang cnsyeyn ka pnhiyu kngkawas 1960, spuda biyax mtdiyal smatang ptalax Isopiya ka Oricuyya.

“Oricuyya jnmin cyeyhwang cnsyeyn” pa mniq kkngkawas 1970 mniq dnudul Isayasu Ahuywoarci ptalax kndadax “Oricuyya cyeyhwang cnsyeyn”, kndudul rmirih Oricuyya cyeyhwang cnsyeyn dmi; wada mpusu bay heytay knciyuk Oricuyya ckcka Isopiya.

Mniq kngkawas 1991 wada spoxan ka Isopiya Mnkosutu cngcweyn da u, smruwa mniq Oricuyya muda kongmin topyaw ka Meyraysu Conawey burah seyhu, spuda so niyi muda muru ndanan ka pptalax Isopiya.

Kngkawas 1993 idas 4 cida wada balay bay spuda dndulan mi knlawa Ryeynhoko mi muda kongmin topyaw, hiti balay daw wada dhuq 99.8% ka meytaq smruwa ptalax Isopiya, kngkawas cida idas 5 diyax 24 ka pusa kari dukuricu.

Kngkawas 2018 idas 7, Isopiya mi Oricuyya u wada malix pnluban dha pspayis, congri Isopiya Api Ayhamayto Ari thiti dungan u musa qmita Oricuyya mi psdhu ppbatas hoping tyawyey.

Ddha koka congri mi Yeynso ka muda pusa kari prading ppwaluk mawyi mi keyjay mi waycyaw dungan.   

Tiri(地理)

Eritrea 
File:Vegetable Market (8351473203).jpg(伊斯蘭市場)

Wa mniq Tuiril Ahuyrika mi tudaya balay urung Ahuyrika, lmutuc ucilung Tanah ka ratuc tuhunac.

Eritrea 
File:Asmara street.jpg(貧民區)

Mtsiyaw Isopiya ka tuhunac na, msdalih Sutan ka tuiril, tunarac hunac ka msqapah Ciputi, tunarac daya u msuiyax ucilung Tanah mssipaw Yeymun mi Sauti Arapo.

Hayanseyng(kiya ka knkana Tahorako cyuntaw 355 tawyu) knbbaraw 1350 kongri.

Eritrea 
File:Asmara - stazione ferroviaria - littorina.jpg(輕軌列車)

Kana dxral koka pa niqan sanbung ici ka congyang kawyeyn, haypa 1800 meyta dhuq 3000 meyta; tuiril u ttiping kobu, tunarac u mstucilung brnux.

Eritrea 
File:Tightly Packed Homes (8352534972).jpg(棚屋區)

Kana koka knbaraw bay duwiyaq pa Amba Soira tuckcka mbrnux lmiqu, haypa 3013 meyta, turbuq bay u dxral turbuq Kobar tunarac brnux, rmabang knrbuq mbabaw ucilung 75 meyta, wana yayung Setit ka yayung hmuru ini kdngu, knbrawan u 180 kngri, knbeyhing bay yayung knkarac ka yayung Mareybu;htngay bay cida u beytaq 440 kongri knhbbaraw.

Nniqan mbrnux lmiqu u karac knmalu bay nniqan sediq, pdkanan kngkawas ka kntlxan karac u 17°, bbuyan quyux u 525 hawmi.

Eritrea 
File:Crystal Hotel (8351474943).jpg(水晶飯店)

12 idas dhuq 2 idas ka mskuy bay psdkanan karac, kiya mi 15℃ knskuy, 5 idas dhuq 6 idas ka kntlxan bay pndkanan karac, kiya mi 25℃ kntlxan; 4 idas dhuq 5 idas ka tnkarac qmuyux tiping, 6 idas dhuq 8 idas ka tnkarac qmuyux beyhing, msngari da u tnkarac kndnguwan.

Tunarac mi tuiril tudxral mtilux mdngu, quri so kngkawas pndkanan kntlxan u 30℃ mi 28℃, kngkawas pndkanan hnbuyan quyux u ini qndhuq 400 hawmi.

Eritrea 
File:Asmara, cinema impero, 07.JPG(1937年建造的帝國劇院)

Ucilung tanah mssiyaw ucilung bnaqi knbbuyu, iyax 3 idas dhuq 10 idas u, kntlxan diyan wa dhuq hmrinas 40℃ kntlxan.

Seyji(政治)

Eritrea 
File:Asmara-New Building.jpeg(首都戰爭紀念碑)

Pnhyuwan koka dhuq saya, jnmin mincu mi cngyi cnsyeyn u ida pskingal bay Oricuyya ka skngalan dha taxa bay cngtang.

Ana so wada dmuwi knou tang ka keyngpo kngkawas 1997 cida, binaw ida hmtur phiyu quri pnsliyan seyji icil ka seyhu Oricuyya.

Kngkawas 1998 dhuq kngkawas 2000, Oricuyya mi Isopiya u mnniq ayus dha mnccbu.

Kngkawas 2000 cida sndhu ppatas ppsblayaq ka ddha koka niyi.

Kngkawas 2001 dmka kngkawas brah, wada pusa kari cawan “waya seyngkyo” mi “waya pnsliyan cngtang” ka Oricuyya, smatang muda beyhing seyngkyo hiti kngkawas, kndudul muda waya ou tang.

Eritrea 
File:Churchesndmosque eritrea.jpg(首都市中心區)

Binaw wada snturung beyhing bay mtdiyal kari quri seyji ka ckcka tang dha nanaq, uka brahan mndungus ka seyngkyo.

Kngkawas 2002, muda pusa kari quri “waya seyngkyo” ka Oricuyya, ptura bay rmngaw “ou tang u ini pndungus Oricuyya saya”.

Kngkawas iyax niyi, soto Isayasu u snbeyhing qmita sndhu cngcweyn mi qqlahang snbliqan koka ka pusu bay qqpahun na, pkrana biyax tangcngcyun tnualang, tqlahang qnpringan kmciyuk ka ccka koka mi nganguc, kiya mi smatang muda pkmalu sediq “pusu sngtangan”, muda mdhu qnqbliqan cngcyu.

Kokomin yikay u phiyu 150 knhbrawan hiyi ging, kiya ka kana jnmin mincu mi cngyi cnsyeyn congyang weyyeyn 75 hiyi, smalu keynpo gikay 60 hiyi mi Oricuyya ryuway cyawpaw dayhyo 15 hiyi, ckcka u 22% ka ging qridin.

Gicyo u kndadax kana ging seyngkyo pnhiyu, mntxan 5 kngkawas, saya han u soto Isayasu ka rmilih han.

Seykining kokomin gikay u smmalu waya koka, smruwa yoswan mi seyngkyo bukung koka.

Eritrea 
File:Asmara-Panorama.jpg(首都商業區)

Kngkawas 1993 dhuq kngkawas 2000 kokomin gikay u mn13 muda mssli taykay, hiti da u knttu msangay ini uda kaygi.

Eritrea 
File:Ethno-Demography of Eritrea.png(族群分布)

Kngkawas 1997 idas 1 dhuq idas 3, Oricuyya u mnuda tumntxan sngci gikay seyngkyo.

Kngkawas 2004 idas 5 diyax 19, muda tumn3 snggikay seyngkyo.

Kana koka u 93 knbkiyan knhbrawan ka pusa hangan mpseyngkyo, topyawryu 92.1%, kana balay pnhyuwan ging tnualang pa 346 hiyi, 30% ka qridin.

Oricuyya tingcihuy cihwa muda mntxan seyngkyo kana koka, binaw ini bay mndungus knttu, ana beytaq saya uxay bay mnuda mntxan mndungus bay beyhing seyngkyo.

Ckcka koka Oricuyya pa uka mtrawah kndusan, kiya mi kngkawas cuxal beytaq tumaxal kngkawas niyi u ida dmuwi ptkixan lmawa musa pcaping.

Qnduriq na u wada dan qnburang qmraq mi shmuk mi ptraqil beytaq phqilun uri.

Singcng cyuhwa

Pusu tyawmu: Oricuyya singcng cyuhwa

Eritrea 
File:Eritrea regions numbered.png(厄利垂亞行政區劃圖)

Oricuyya tnualang seyhu psnakan sng mi keyng mi go mi song sspac kluwanan.

Kana koka u psnakan 6 ka sng. Asumara ka sotu.

1 Tuckcka cyu(Central)
2 Tuhunac cyu(Southern)
3 Gash Barka cyu
4 Anseba cyu
5 Tudaya Ucilung Tanah cyu(North Red Sea)
6 Tuhunac Ucilung Tanah cyu(South Red Sea)

Knhbrawan hiyi(人口)

Knhbrawan hiyi 690 knbkiyan(kngkawas 2012 kucicu), kndkilan ryu knhbrawan hiyi u ya bay 2.0%.

Niqan 9 ka minjoku: Tikoreyniya(ya bay knhbrawan hiyi kana sediq 50%), Tkorey(31.4%), Ahwaar(5%), Sahwo(5%), Sitaraypo(2.5%), Pirun(2.1%), Kunama(2%), Nara(1.5%) mi Rasaita(0.5%).

Txtaxa minjoku pa niqan nanaq kari dha, kana koka u pusu bay sduwi dha kari pa kari Tikoreyniya, binaw dmuwi kari Eygo uri mi kari Arapo.

Snhiyan dha u pnrhulan Tonghwang Cngtong(pnrhulan Oricuyya Cngtong Taywasito) mi Isurankyo; ya bay pn40% knhbrawan kana, ini khbaraw ka snluhay Teysukyokay mi snhiyan dha rudan cbiyaw(thmuku ana manu kyo)

Kari(語言)

Saya pa niqan ou kluwanan kari ka ddiyun cka Oricuyya, to bay pniyah tukari Sanmito mi tukari Kusito.

Mniq Oricuyya dduwi dha tukari San pa niqan kari Arapo mi kari Tkorey mi kari Tkoriniya mi hana mndan sndhu ka kari Dahlik, koka dha pa niqan hmrinas knhbrawan 80% ka sediq dmuwi kari dniyi(pusu bay u kari Tikorey mi kari Tikoriniya) ka tukingal kari.

Kari Eygo mi kari Itari u niqan sediq dmuwi uri.

Dduwi kongsu pusu bay sduwi dha u kari Tikoriniya mi kari Arapo.

Kari Tikoriniya pa malu sduwi jiyi cicu matas.

Keyjay(經濟)

Pusu tyawmu:

Mntna knhbaraw bay koka Ahuyrika, pusu bay pnyahan keyjay pa sntama quri qpahun ppwalang.

Ya bay 80% knhbrawan sediq ka qmpah qpahun ppwalang mi pnluban quri qpahun niyi kana.

Eritrea 
File:Dekemhare3.jpg(德克姆哈雷市的市場)

Kana bay pusu muda smliq qpahun ppwalang ida nkiya pa quri qnrqilan kndnguwan.

Babaw dukuricu daw, mbiyax bay pstutuy keyjay ka seyhu, smalu waya keyjay ntxtaxa ka pusu dmudul keyjay sucang pkrana canrwey, pusa kari curi kngsng, smmalu cicu sesu, mbiyax lmawa taykwan koka icil mi quri dnyawan uri, kiya mi dmudul cyawmin wayhuy.

Pusa kari quri waya dxral pnrdingan mi thiti ka seyhu mi waya tocu mi waya cinjong mi waya swuyso mi waya quri lmlamu, mdrumuc dmudul swangpyeyn mi twopeyn keyjay mawyi cicu, kngkawas 1997 ka prading muda dmuwi pila koka nanaq.

Kngkawas 2000 cida Oricuyya mi Isopiya msangay mccbu ka tnuayus ddha koka niyi daw, bsiyaq bay “ini ccbu mi ini psblayaq” ka ddha koka niyi, seyhu Oricuyya u muda prading “mccbu cida keyjay cngco”.

Kngkawas 2005 beytaq saya, serhu Oricuyya pa wada dha shmuk duma ka suing ciyey, shtur cingko ka suing ciyey, plixan ka wayhuy cuyo tweyhwan mi quri so uuda msupu mari msupu sbari, snbiyax wayhwey kwancu.

Spuda snpuwan seyhu Oricuyya, kngkawas 1992 dhuq kngkawas 1997 ka knrana keyjay pndkanan u 7% dhuq 8%, kngkawas 1998 dhuq kngkawas 2010 knrana keyjay pndkanan u 2%.

Spuda nengweyn mi knkrayan briyan ka uqun mi wada mlih uri ka pila dha, tonghwo pngcangryu cusu u iyax 9% dhuq 12%.

Eritrea 
File:Asmara-Night Panorama.jpeg(首都街頭)

Caycng ccu GDP ka piri u kndadax 8% mrana dhuq 19%.

Kngkawas nduray niyi, seyhu Oricuyya u mbiyax bay dmudul kwangyey mi qpahun tnpqcurux mi qpahun tnprmiwaw, pkrana puman smmalu quri nongyey cicu sosu, kndudul pskbiyax quri ppdayaw cingmaw koka.

Kngkawas 2009 ckcka koka Oricuyya nngalan kana hbangan u 18.7 oku pila Amirika, knrana kana kngkawas u 3.6%.

Wada mrana ka kwangyey cucan kayhwa, kngkawas 2011 idas 3, Oricuyya mi Kanada mnsupu psumu kayhwa turima knbeyhing kana knlangan babaw dxral ka king mi dong mi sin mi ging prmaxan kwangpi bnaqi king kwang tocan, tongkwang huseyncang u wada mndungus mnhdu smalu kngkawas 2013 idas 6, prading mangal tongkwang.

Seyhu Oricuyya u mbiyax bay dmudul dmayaw pkrana tnualang mpqpah pnwalang, snblayaq qmlahang tbrinah tnpheytay, pkmalu quri kyoyiku mi spqita mnarux, pkrana  smmalu cicu, so lmutuc knbaka nanaq keyjay syakay ka Oricuyya.

Mccbu Isopiya tnuayus u, mnuda beyhing bay kntkuran na quri keyjay ka Oricuyya, kngkawas 1999 knrana GDP u wada mlih ini kndhuq 1%, dhuq kngkawas 2000 u wada beytaq mrana knsbukuy 8.2%.

Mccbu pa wada song ka pila dha Oricuyya, beytaq 6 ou pila Amirika.

Pusu bay kongyaku u niqan hwangcu, cuko, nocu capin cyakong, cinsu cyakong, ggomu cupin cyakong, jayryaw ssalu sapah. Kngkawas 2010 kana hbangan nngalan kongyaku u 2.263 ou pila amirika, kana koka u niqan ciyey knbeyhing knckcka u 255 sapah, quri so uuqun mi mmahun ciyey u 89 sapah, hwangcu, qqraqil, lukus ciyey u 34 sapah, smalu patas, iyingsacu 13 sapah, hwakong, pingki, ssmalu iyu u 24 sapah, uxay xxiluy qqiya ssalu sapah u 34 sapah, xxiluy cyakong u 18 sapah, cyacyurey qpahun u 31 sapah.

Kisya:

Hana balay elu kisya Oricuyya pa wana bay 306 kongri han, kndadax Asumara prading, tunarac u mquri Masawa, tuiril u dhuq Akotato, wada sliqun mniq mccbu cida,

kiya ka wada plixun ini sduwi da.

Kngkawas 1994 ka mniq Masawa wada smlun 5 kongri, prading tmalang dungan.

Ppaun elu qsiya:

Oricuyya pa niqan Masawa mi Asapu ddha beyhing trndu asu.

Masawa u niqan 9 sanan trdu asu, pndkanan kngkawas twenturyang u 1.6 knbkiyan hwokuy, 83.5 knbkiyan hwou, malu msupu smku 2500 hwokuy, 12 knbkiyan twen hwou. Asapu kang u niqan 12 sanan trdu asu, malu skuwan 28116 hwokuy, 36 knbkiyan twen hwou. Kngkawas 1992 dhuq kngkawas 1996 iyax niyi u, Asapu kang pndkanan kngkawas twenturyang u 2.5 knbkiyan hwokuy, 203.9 knbkiyan twen hwou.

Nbabaw mccbu tnuayus Isopiya daw, wada “mnhuqil trnduwan asu” ka Asapu, kawas kawas u wada song 4000 knbkiyan pila amirika.

Masawa hwoyun ryang ka kndudul mrana.

Seyhu Oricuyya u tocu 6.6 ou naykohwa plbangun smmalu ka Masawa trduwan asu, wada mnhdu smalu kngkawas 2002.

Oricuyya u niqan tu3 sapah ka hangyun kojyo, niqan 7 ka beyhing hworwen.

Ckcka niyi pa Oricuyya hangyun kojyo u niqan 4 hworwen, mquri trduwan asu Sutan mi Ayci mi Cita mi Yeymn mi Kata mi Tansangniya tmalang.

Ppaun skoki:

Oricuyya saya u niqan Oricuyya hangkong mi Nasayar hangkong ddha nkoka hangkong kojyo, niqan ka Ayci hangkong mi Tekwo Hansa hangkong mi Sutan hangkong mi Yeymn hangkong dspac hangkong kojyo koka icil ka mniq Oricuyya pkrana qqpahun dha.

Oricuyya u niqan Asumara mi Asapu mi Masawa t3 ka kwoci cicang, niqan Tahorako mi Kurmud ddha elu krotang stalang kwoney cicang mi Tesseney mi Naykohwa mi Mahmimet mi Paruntu dspac elu uxay krotang stalang kwoney cicang.

Oricuyya saya u niqan rrima ka skoki sapa okuyaku, ckcka niyi u turu ka poin, ddha ka kongcong basu.

Pnyahan pnatas(參考資料)

Tags:

Eritrea (厄利垂亞)Eritrea

🔥 Trending searches on Wiki Taroko:

Djiyun qnawal bagaSeediq TgdayaIndonesiaMain PageEgyptSingaporePlmwanMauritusKayu-baliqCubusAzerbaijanMaliSmiyukLiechtensteinMahathir MohamadMoroccoArmeniaKari bhuway tarux sariBurmaMargrethe IIPetro PoroshenkoHuling balayRen’aiEl SalvadorIcelandSayieTmsamatYohae’NetherlandsQuri gaya mdkrangTnluunganUtux rudanNew ZealandNigeriaZambiaBahrainGituDemocratic Republic of the CongoMaltaBelguimUnited Arab EmiratesSapah utux (Hakaw utux)TgsaSeediq knpruwan dmilun karacTjinavanavaljElizabeth IISudanAtonanT’apanKanadaFrance🡆 More