Niger

Su Niger, ufitzialmente sa Repùblica de su Niger (République du Niger in frantzesu, limba ufitziale) est un'istadu de s'Àfrica otzidentale. Sa capitale sua est Niamey. Su Niger tenet superfìtzie de 1.267.000 km² e contat unos 21.500.000 de bividores. Allàcanat in su sud cun sa Nigèria e su Benìn, in s'ovest cun su Burkina Faso e su Mali, in su norte cun s'Algeria e sa Lìbia e in s'estu cun su Ciàd. Is zonas setentrionale e tzentrales s'agatant is àreas desèrticas de su Sahara e su Sahel. Sa populatzione est pro sa majoria musulmana e si cuntzentrat a sa fròngia meridionale, in piessignu in sa regione sud-otzidentale a s'oru de su riu Niger. Est divididu in sete dipartimentos e sa cussòrgia de sa capitale, Niamey.

Su Niger est istadu una colònia europea de s'Àfrica Otzidentale Frantzesa, chi at agiuntu a s'indipendèntzia in su 1960. S'economia sua est una de is prus pòberas de su mundu e is de duos tres de sa populatzione bivet suta su liminàrgiu de poberesa. S'ìnditu de isvilupu umanu in su 2010 fiat su de tres prus bàscios de su mundu. Est un'istadu ricu in minerales, intre is cales si distinghent s'uràniu, cun totu chi est unu produtu pretziosu, registrat variatziones fortes de prètziu. A penas su 3,9% de su territòriu suo est adatu pro sa massaria, cosa chi summada a is sicàngias e a sa desertificatzione de su territòriu, ddu faghet vulneràbile a is caristias. Su guvernu at cumintzadu s'esploratzione e is progetos de esploratzione dae bassinos de oro e de petròliu.

Sa democratzia est inistàbile e at sufridu corpos de istadu vàrios in is ùrtimas dècadas, s'ùrtimu in argiolas de su 2023, cando ant depostu a su presidente Mohamed Bazoum chi aiat bìnchidu eletziones democràticas in su 2011, a pustis chi s'ufitziale Salou Djibo aiat guvernadu cun una giunta militare, posta cun un'àteru corpu de istadu in su 2010 chi aiat bogadu a su presidente Tandja Mamadou a pustis de 10 annos de podere.