Malària

Custu artìculu est iscritu cun sa grafia Limba Sarda Comuna. Abbàida sas àteras bariedades gràficas:

Sa malària o malàghera o malàrica est una parassitosi, maladia causada de is parassitos protozoos de su gènere Plasmodium.

Malària
Plasmodium falciparum in su sambene
Ispaniadura endèmica de sa malària in su mundu
Ispetzialidade
Infetivologia
Classificatzione e risursas esternas
ICD-10	B50 [1]; B51 [2]; B52 [3]; B53 [4]; B54 [5]
Sìntomos	calentura intermitente, calentura periòdica, epatomegalia, isplenomegalia, anemia, iterìtzia
Càusa	Plasmodium falciparum, Plasmodium vivax, Plasmodium malariae, Plasmodium ovale, Plasmodium e Plasmodium knowlesi
Sinònimos e Variantes
malàrica, malaghera
Custu template: càstia • cuntierras • modìfica

Intre de is bàrias ispètzias de su Plasmodium, bator sunt is prus ispaniadas, ma sa prus perigulosa est su Plasmodium falciparum, chi in is sugetos imfestados dat prus artas pertzentuales de morte.

Su parassita sighit a bìvere in is infestados cronicamente e est trasmìtidu peri sa ispitzuladura de sintzulas cun sambene impestadu de gènere Anopheles.

Sa malària est sa parassitosi prus ispaniada, e si manifestat cun cuadru clìnicu de maladia caraterizadu pro si presentare acutamente cun calentura e sìngias disvariadas segundu s'ispètzia infetante.

Si podet agatare che maladia endèmica in àreas de su mundu comente Amèrica de su Sud, Àfrica e Àsia, ma fatu·fatu podet interessare fintzas paisos chi s'agatant in àreas climàticas temperadas, in ue is casos sunt dados de is mòvidas de pessones dae is àreas cun endemia.

• Die mundiale de sa tzìntzula